نقرس شکل رایج و پیچیده از ورم مفاصل است که می‌تواند برای هرکسی رخ دهد. نقرس با دردهای شدید و ناگهانی تورم قرمزی و شکنندگی مفاصل و عمدتاً در قسمت انتهای مفصل انگشت پا مشخص می‌شود حمله نقرس می‌تواند ناگهانی رخ دهد و شمارا در میانه شب بیدار کند با این احساس کنید انگشت شست شما در حال سوزش است. بر اساس آخرین آمار ۸.۳ میلیون نفر در ایالات متحده مبتلا به نقرس هستند. اما خوشبختانه نقرس را می‌توان با مصرف دارو و رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی کنترل کرد. بهترین رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به نقرس، عدم استفاده از غذاهای حاوی پورین فراوان است. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به معرفی بهترین رژیم غذایی برای مبتلایان به بیماری نقرس می‌پردازیم.
نقرس یکی از انواع بیماری‌های ورم مفاصل است که می‌تواند موجب بروز علائمی مثل درد در مفاصل شود. بیماری نقرس در اثر افزایش اسید اوریک در خون به وجود می‌آید. یکی از عوامل افزایش دهنده اسید اوریک دریافت زیاد مواد غذایی حاوی اسید آمینه (پورین) و مصرف زیاد غذاهای پروتئینی، به‌خصوص گوشت است. در این مطلب می‌خواهیم به شما بگوییم نقرس چیست و علائم نقرس کدام هستند؟! تا انتها با این مطلب همراه باشید و با تغییر رژیم غذایی بیماران نقرسی به رژیم غذایی نقرس، به آنها کمک نمایید.
نقرس چیست؟
بیشتر بخوانید: ۵۰ روش سریع و آسان و بهترین رژیم غذایی کاهش وزن برای افراد پرمشغله
نقرس نوعی آرتروز است. بیماران مبتلا به نقرس از دردهای ناگهانی، تورم و التهاب مفاصل رنج می‌برند. تقریباً نیمی از موارد نقرس علائم خود را روی انگشتان شست پا نشان می‌دهند. این در حالی است که علائم این بیماری در موارد دیگر بر روی مچ دست، زانو و پاشنه پا قابل مشاهده است. بروزعلائم بیماران مبتلا به نقرس به صورت حمله‌ای است. زمانی که اسید اوریک بیش از حد معمول در خون وجود داشته باشد، حملات صورت می‌گیرند. بنابراین یک رژیم غذایی مناسب برای بیماران مبتلا به نقرس می‌تواند در کاهش علائم و حملات آنها بسیار موثر باشد.
اسید اوریک در هنگام هضم برخی غذاها در بدن تولید می‌شود. وقتی میزان اسید اوریک در بدن زیاد شود، بخشی از آن در مفاصل جمع می‌شود. این روند باعث ایجاد تورم و التهاب و درد شدید می‌شود. حملات نقرس معمولاً در شب اتفاق می‌افتد و به مدت ۳ تا ۱۰ روز طول می‌کشد. اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند علائم تورم، درد و التهاب را تجربه می‌کنند. چرا که بدن آنها نمی‌توانند اسید اوریک اضافی را از بین ببرد. بنابراین این ماده در مفاصل جمع می‌شود.
دلیل ابتلا به بیماری نقرس می‌تواند ژنتیکی و یا حتی رژیم غذایی نامناسب باشد. منظور از رژیم غذایی نامناسب، استفاده از غذاهایی است که باعث تولید بیش از حد اسید اوریک می‌شوند. بیماران مبتلا به نقرس باید در رژیم غذایی خود تغییرات اساسی ایجاد کنند تا اسید اوریک بدن آنها کم و تنظیم شود.
رژیم غذایی بیماران مبتلا به نقرس
بعضی غذاها با بالا بردن سطح اسید اوریک بدن باعث ایجاد حملات در نقرس می‌شوند. غذاهای تحریک کننده این بیماری، غذاهای سرشار از پورین هستند. این ماده به طور طبیعی در غذا یافت می‌شود. هنگام حذف پورین، بدن شما میزان زیادی اسید اوریک تولید می‌کند. این موضوع برای افراد سالم نگران کننده نیست. چرا که اسید اوریک اضافی به طور کامل از بدن آنها خارج می‌شود. خوشبختانه تحقیقات نشان می‌دهد که محدود کردن غذاهای سرشار از پورین و استفاده از یک رژیم غذایی مناسب و در عین حال مصرف دارو، می‌تواند از حملات نقرس جلوگیری کند.
غذاهایی که معمولاً باعث حملات در بیماران مبتلا به نقرس می‌شوند، شامل گوشت قرمز، غذاهای دریایی، الکل و آبجو هستند. آنها حاوی مقدار متوسط و یا حتی زیادی پورین هستند. اما در این میان استثنائاتی هم وجود دارد. تحقیقات نشان داده است که سبزیجات علی‌رغم دارا بودن پورین بسیار زیاد، باعث حملات در بیماران نقرسی نمی‌شوند. بنابراین بیماران مبتلا به نقرس می‌توانند در رژیم غذایی خود از سبزیجات استفاده کنند. جالب است که نوشیدنی‌های شیرین شده با فروکتوز هم می‌توانند خطر حملات نقرس را افزایش دهند. حتی اگر این نوشیدنی‌ها غنی از پورین نباشند. آنها باعث تسریع فرایند سلولی و افزایش سطح اوریک بدن می‌شوند.
مطالعات انجام شده بر روی بیش از ۱۲۵ هزار نفر نشان داده، کسانی که از فروکتوز بالا استفاده می‌کنند، ۶۲ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به نقرس هستند. تحقیقات نشان می‌دهند که محصولات لبنی کم چرب باعث کاهش سطح اسید اوریک خون می‌شوند. همچنین محصولاتی چون سویاو مکمل‌های ویتامین C هم همین کار را انجام می‌دهند و مانع از حملات نقرس می شوند. اما در مقابل رژیم غذایی حاوی محصولات لبنی پرچرب در افزایش میزان اسید اوریک بدن تاثیر بسیار زیادی دارد. برخی از پزشکان رژیم غذایی دش را برای افراد مبتلا به نقرس پیشنهاد می‌کنند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره رژیم غذایی دش
بیماران مبتلا به نقرس چه غذاهایی نخورند
اگر مستعد حملات ناگهانی نقرس هستید، از خوردن غذاهای حاوی پورین بالا خودداری کنید. غذاهای حاوی پورین بالا، غذاهایی هستند که حاوی بیش از ۲۰۰ میلی گرم پورین در هر ۱۰۰ گرم ماده غذایی هستند. همچنین در رژیم غذایی خود میزان فروکتوز مصرفی را در نظر بگیرید. غذاهای حاوی فروکتوز بالا برای مبتلایان به نقرس به هیچ وجه مناسب نیست و عاملی تحریک کننده برای حملات نقرسی است.
غذاهایی که حاوی پورین بالا هستند
تمام غذاهای گوشتی، نان‌های شیرین و مغزدار، گوشت گوساله، گوشت گوزن و انواع ماهی و به طور کلی غذاهای دریایی حاوی میزان زیادی پورین و فروکتوز هستند. سعی کنید از نوشیدنی‌های قندی به خصوص آبمیوه و نوشابه‌های شیرین استفاده نکنید.
عسل و شربت ذرت برای بیماران نقرسی مناسب نیست. مخمر آبجو و سایر مکمل‌های مخمر، برای بیماران مبتلا به نقرس مضر است. در رژیم غذایی خود از مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند نان سفید، کیک و کلوچه خودداری کنید. کربوهیدرات‌ها گرچه سرشار از پروتئین یا فروکتوز نیستند اما دارای ارزش غذایی کمی بوده و ممکن است سطح اسید اوریک بدن را بالا ببرند.
رژیم غذایی مناسب بیماران مبتلا به نقرس
بیشتر بخوانید: بهترین رژیم غذایی برای دوران قاعدگی | چه بخوریم و چه نخوریم
اگرچه یک رژیم غذایی مناسب برای بیماران مبتلا به نقرس باعث حذف بسیاری از انواع غذاها می‌شود، اما هنوز غذاهای مقوی زیادی وجود دارند. غذاهایی که کم پورین بوده و می توانید از خوردن آنها لذت ببرید. غذاهای کم پورین غذاهایی هستند که کمتر از ۱۰۰ میلی گرم پورین در ۱۰۰ گرم ماده غذایی داشته باشند.
یک رژیم غذایی مناسب برای بیماران نقرس شامل مصرف انواع میوه‌ها است. مصرف گیلاس در میان میوه‌ها بسیار توصیه می‌شود. گیلاس باعث کاهش سطح اسید اوریک بدن و همچنین کاهش التهاب می‌شود. این میوه جادویی از حملات نقرس جلوگیری می‌کند. همه سبزیجات خوب هستند حتی سیب زمینی. نخود فرنگی، قارچ، بادمجان و سبزیجات برگ سبز تیره برای بیماران بسیار مفید هستند. در مجموع اگر به دنبال طرز تهیه غذا برای افراد مبتلا به نقرس هستید سعی کنید این مواد غذایی را حتما در رژیم روزانه بگنجانید.
مصرف حبوبات از عدس گرفته تا سویا و لوبیا معمولاً به بیماران مبتلا به نقرس توصیه می‌شود. یک رژیم غذایی فاقد اسید اوریک شامل انواع مغزها و دانه‌ها می‌شود. برنج قهوه‌ای و جو هم در لیست رژیم غذایی بیماران مبتلا به نقرس قرار می‌گیرد. محصولات لبنی معمولاً بی خطر هستند. اما توصیه می‌شود که این محصولات به صورت کم چرب استفاده شوند.
مصرف تخم مرغ و نوشیدنی‌هایی مثل قهوه و چای به بیماران نقرس توصیه می‌شود. جالب اینجاست که استفاده از انواع ادویه‌ها و روغن‌های گیاهی از روغن زیتون گرفته تا نارگیل و کتان برای مبتلایان به نقرس کاملاً بی‌ضرر است.
غذاهایی که بیماران نقرس می‌توانند در حد متوسط مصرف کنند
اگر مبتلا به بیماری نقرس هستید شما می‌توانید از انواع ماهی‌های خاص در حد متوسط در رژیم غذایی خود استفاده کنید. میزان مصرف گوشت برای بیماران مبتلا به نقرس ۱۰۰ تا ۱۷۰ گرم در هفته است. این میزان حاوی مقدار متوسطی پورین است. خوردن زیاد این مواد باعث بروز حملات نقرس می‌شود. ماهی در دسته غذاهای معمولی قرار می‌گیرند.منظور از غذاهای معمولی مصرف هفتگی و کم در رژیم غذایی روزانه است. بیماران مبتلا به نقرس می‌توانند در هفته تنها ۱۰۰ گرم ماهی مصرف کنند. بهتر است ماهی قزل‌آلا باشد. ماهی قزل‌آلا پورین کمتری نسبت به سایر ماهی‌ها دارد.
منبع: healthline
