از زمان آغاز شیوع ویروس کرونا در شهر ووهان چین هر روز اطلاعات جدیدی در مورد این ویروس ناشناخته از سوی سازمان بهداشت جهانی و پزشکان سرتاسر دنیا به بیرون درز کرده است. این اطلاعات ریز و درشت آنقدر پراکنده و متنوع هستند که واقعا هنوز هم نمیدانیم در مورد ویروس کرونای جدید یا همان سارس کوو-۲، راههای انتقال یا جلوگیری آن، پیامدهای ابتلا به آن و آزمایشهایی که انجام میشود چقدر میدانیم و آیا اصلا اطلاعات ما درست است یا خیر. در همین زمینه جدیدترین اطلاعات در مورد ویروس بیماری کرونا و این سوال که آیا گرم شدن هوا ویروس کرونا را ضعیف میکند یا خیر را از سایت دویچهوله در مجله کوروش بخوانید.
آخرین و جدیدترین اطلاعات در مورد ویروس بیماری کرونا
همانطور که گفتیم از زمان شیوع ویروس بیماری کرونا در ماههای اخیر که حالا تمام کشورهای دنیا را آلوده کرده و تبدیل به یک پاندمی یا همهگیری جهانی شده است گزارشهای زیادی در مورد نحوه پیشگیری، سرایت و درمان این بیماری منتشر شده است. برخی از این گزارشها حالا با یافتههای جدید دیگر معتبر نیستند و یافتههای جدیدی وجود دارند که به عقیده دانشمندان به آنها هم نمیشود خیلی اعتماد کرد. در واقع این اطلاعات و توصیهها تا همین لحظه معتبر هستند و ممکن است بخشی از آنها در روزهای آینده اعتبار خود را از دست بدهند.
آخرین و جدیدترین اطلاعات در مورد علائم ویروس بیماری کرونا چیست؟
بیشتر مبتلایان علائمی شبیه سرماخوردگی خفیف با لرز و گلو درد دارند یا اصلا در صورت آلوده شده به ویروس کرونا این علائم را حس نمیکنند. برخی افراد دچار تب، سرفه و مشکلات تنفسی میشوند یعنی علائمی که معمولا در آنفولانزا بروز پیدا میکند. برخی هم دچار سردرد، اسهال و مشکلات گوارشی میشوند. آمار و وضعیت بیماری کرونا در سرتاسر جهان حاکی از آن است که ابتلا در بسیار موارد خفیف است و تنها حدود ۵ درصد مبتلایان در معرض خطر جدی قرار میگیرند که میتواند به مرگ منجر شود (پیش از این آمار مرگ و میر در اثر کرونا ۲% اعلام شده بود).
مرگ بیماران در اثر ابتلا به کووید ۱۹ به عوامل گوناگونی بستگی دارد از جمله وضعیت سیستم ایمنی بدن فرد، سن، امکانات بهداشتی و درمانی منطقه محل زندگی او. علاوه بر این هنوز مشخص نیست که علت فوت برخی از بیماران واقعا ابتلای آنها به بیماری کووید ۱۹ بوده یا اینکه ویروس کرونا باعث تشدید سایر مشکلات جسمی فرد شده و در نهایت منجر به مرگ شده است.
ویروس کرونا چگونه منتقل میشود؟
ویروس کرونا از طریق تماس مستقیم میان افراد به عنوان مثال هنگام گفتگو و از طریق قطرههای میکروسکوپی که از دهان فرد ناقل به بیرون پرتاب میشوند. در صورت رسیدن این قطرهها به غشای مخاطی دهان و بینی یا چشم انتقال ویروس انجام میشود.
انتقال غیر مستقیم ویروس کرونا هم ممکن است، مثلا از طریق تماس با سطح آلوده ماننده دستگیره در یا دکمههای آسانسور. البته در این صورت هم انتقال زمانی صورت میگیرد که با دست آلوده چشم، دهان و بینی خود را لمس کنید.
تا اینجای کار و تا این لحظه میدانیم که کرونا از راه هوا و مسافتهای طولانی منتقل نمیشود و مثلا بعد از سرفه بیمار و پرشی کوتاه به دلیل سنگین بودن ویروس به زمین میافتد به همین دلیل باید فاصله میان افراد حداقل یک و نیم متر و در بهترین حالت ۲ متر باشد. علاوه بر این ویروس کرونا در هوای آزاد (نه در محیط در بسته یا محیطهای بیمارستانی و درمانی) مدت زیادی دوام نمیآورد.
آیا ویروس کرونا از طریق غذا منتقل میشود؟
تاکنون هیچ موردی از طریق خوردن مواد غذایی و ابتلا به کرونا گزارش نشده است. با این همه هنگام تهیه غذا باید نکات بهداشتی رعایت شود. از آنجایی که ویروسها به گرما حساس هستند با پختن یا داغ کردن مواد غذایی میتوان خطر ابتلا را کاهش داد.
چگونه میتوان جلو ابتلا به علائم و نشانههای کرونا را گرفت؟
کارشناسان و متخصصان هر روز به این نکته تاکید میکنند: شستشوی منظم دستها به مدت ۲۰ ثانیه، استفاده از مواد ضدعفونی کننده و رعایت فاصله با دیگران. هنگام سرفه و عطسه اتیکت سرفه را رعایت کنید، به افراد پشت کنید، از دستمال برای جلوگیری برای پرش قطرههای میکروسکوپی استفاده کنید یا حداقل در آستین خود عطسه و سرفه کنید.
آیا بالاخره استفاده از ماسک برای پیشگیری از ابتلا به کرونا کارساز است؟
ماسک مانع از خروج قطرههای میکروسکوپی عفونی از دهان و بینی فرد مبتلا میشود و طبیعتا خطر انتقال ویروس به دیگران را کاهش میدهد. اما هنوز معلوم نیست که آیا از طریق ماسک میتوان از ورود ویروس به بدن فرد سالم جلوگیری کرد یا خیر. با وجود این در کشورهایی مثل آلمان، دولت استفاده از ماسک در مکانهای عمومی سربسته و به ویژه وسایل نقلیه عمومی را اکیدا توصیه میکند.
چه نوع ماسکی برای پیشگیری از انتقال ویروس کرونا مناسب است؟
به اعتقاد کارشناسان آلمانی ماسک پارچهای از هر نوعش مناسب است. به اعتقاد آنها حتی اگر یک شال گردن از دهان و بینی حفاظت کند تا حد بسیار زیادی از انتقال ویروس به بیرون جلوگیری میکند. به توصیه آنها بهتر است از ماسکهایی با ضریب حفاظتی بالا و فیلتردار استفاده نشود زیرا این گونه ماسکها برای کادر درمانی در نظر گرفته شدهاند و اگر مردم عادی هم از آنها استفاده کنند کادر درمانی به مشکل برمیخورد. این در حالی است که پیش از این CDC (مرکز پیشگیری بیماریهای واگیردار و عفونی آمریکا) استفاده از ماسک را در همه مکانها ضروری اعلام کرده بود.
آیا فرد ناقل و بدون علامت کرونا هم میتواند دیگران را مبتلا کند؟
جدیدترین اطلاعات در مورد ویروس بیماری کرونا میگویند این امکان وجود دارد که فرد مبتلا به کرونا متوجه بیماری خود نشود زیرا علائم بیماری در برخی افراد بسیار خفیف است یا اصلا بروز پیدا نمیکند. باید توجه داشت که در این باره هنوز دادههای علمی قابل اعتمادی وجود ندارد. تحقیقات کنونی نشان میدهند که افراد آلوده میتوانند حتی یک یا دو روز پیش از بروز علائم در بدن خودشان، دیگران را مبتلا کنند.
دوران نهفتگی بیماری کرونا چند روز است؟
به گفته کارشناسان دوران نهفتگی بیماری از زمان ابتلا تا بروز علائم آن بین ۱ تا ۱۴ روز است. براساس آخرین تحقیقات بالینی تاکنون متوسط دوران نهفتگی ۵ تا شش روز است.
چه زمانی لازم است فرد مشکوک به کرونا آزمایش دهد؟
معاینه فرد بیمار و انجام تست آزمایشگاهی فقط در صورت وجود علائم بیماری توصیه میشود. اگر از یک فرد سالم تست گرفته شود و نتیجه آن منفی باشد این تضمینی برای عدم ابتلای فرد در آینده نزدیک نیست. علاوه بر این آزمایشها (حتی آزمایش موسوم به پی سی آر (PCR) که یکی از مطمئنترین تستها به شمار میرود میتوانند نتایج نادرستی داشته باشند. در پی شیوع کرونا در آمریکا و چین این اتفاق افتاد و در ابتدا تست بسیاری از بیماران منفی بود.
برخی از آزمایشگاهها تست سریع آنتیبادی را از طریق گرفتن آزمایش خون ارائه میدهند. برخلاف آزمایش پی سی آر که عفونت را تشخیص میدهد، در این گونه آزمایشها از خون فرد مشکوک برای تشخیص آنتی بادی استفاده میشود. به گفته ماتیاس اورت، عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی پزشکان آزمایشگاهی آلمان، مشکل اکثر این آزمایشها این است که نمیتوانند دقیقا نشان دهند آیا شخص مورد آزمایش به بیماری کووید ۱۹ مبتلا بوده یا هست، زیرا آنتیبادیها میتوانند در برابر گونههای دیگری از ویروس کرونا ایجاد شده باشند که آنها هم عامل سرماخوردگی هستند.
شرکت بوش آلمان به تازگی یک سیستم آزمایش سریع به بازار ارائه کرده که گفته میشود با دقت بیش از ۹۵ درصد میتواند آنتیبادی مقابل ویروس کرونا کووید ۱۹ را نشان دهد.
آیا بیمارانی که یک بار کرونا گرفته و بهبود یافتهاند باز هم به کرونا مبتلا میشوند؟
فرض کارشناسان تا این لحظه این است که فردی که یک بار کرونا گرفته و بهبود پیدا کرده در برابر بیماری مصون میشود. اما این مسئله هنوز صد در صد قطعی نیست. پزشکان نمیدانند این مصونیت چه مدت دوام میآورد. در حال حاضر آزمایشهایی برای اثبات مصونیت در حال انجام و پیگیری است.
آیا ابتلا به ویروس کرونا در درازمدت برای سلامت بدن پیامدهای منفی دارد؟
در جدیدترین اطلاعات در مورد ویروس بیمار کرونا هنوز هم اطلاعات موثقی درباره پیامدهای کوتاه یا طولانی مدت این بیماری در دست نیست. با این حال نشانههایی از پیامدهای احتمالی جسمی و روانی وجود دارد. از جمله اختلال مداوم در عملکرد ریه و در حس بویایی، ضعف بدنی و همچنین اختلال اضطرابی، حملههای پنیک و افسردگی در این زمینه گزارش شده است.
آیا ویروس کرونا با فرا رسیدن فصل گرما از بین میرود؟
با توجه به ابعاد جدید و ناشناخته بیماری کووید-۱۹ و سرعت بالای شیوع آن، هنوز جدیدترین اطلاعات در مورد ویروس بیماری کرونا هم در این مورد تردید دارند. در واقع تا این لحظه نمیتوانیم با قطعیت از نابودی ویروس در فصل تابستان صحبت کنیم. تنها یک فرضیه بر اساس تجربیات گذشته ما را امیدوار میکند مثل ویروسهای آنفولانزا و سرماخوردگی با گرمتر شدن هوا شیوع این ویروس کمتر شود. این در حالی است که شاید ویروس کووید-۱۹ بر خلاف ویروسهای هم خانواده خود رفتار کرده و با گرمتر شدن هوا هم از بین نرود. بنابراین رعایت نکردن نکات مهم برای پیشگیری از شیوع وسیع ویروس، میتواند ما را از کنترل و مهار این ویروس ناتوان سازد.
تنها کاری که در حال حاضر و با توجه به نبود درمان قطعی و واکسن برای کرونا میتوان در مورد این بیماری انجام داد، پیشگیری از ابتلا به آن و انتقال ویروس به افراد دیگر با نادیده گرفتن اصول بهداشتی است. تا زمانی که درمان، دارو و واکسن ویروس کرونا کشف و ساخته نشده است باید به این فکر کنیم که شاید کرونا رفتاری متفاوت با سایر ویروسهای خانواده سرماخوردگی از خودش نشان بدهد.