دیگچه از جمله مشهورترین و محبوبترین دسرهای ایرانی با ریشه مشهدی است که جزو غذاهای ماه رمضانی مشهد و غذاهای نذری محرم و غذاهای قدیمی شب یلدا مشهدی هم محسوب میشود. دیگچه مشهدی یک دسر مقوی با پایه برنج است که هم با زعفران به صورت تک رنگ تهیه میشود و هم به صورت دو رنگ و سه رنگ. طرز تهیه دیگچه مشهدی بسیار خوشمزه و نکات مهم طرز تهیه دیگچه را در مجله کوروش بخوانید. در سرویس آشپزی همراه ما باشید.
دیگچه مشهدی چیست؟
غذای دیگچه که معمولا مثل شله مشهدی در ماههای رمضان و محرم و صفر پای ثابت نذریها و وعده سحری و افطاری است، در سایر ایام سال هم برای مناسبتهای مختلف و نیز دسر مهمانی طرفداران خودش را دارد. دستور دیگچه مشهدی ساده و سفید و دیگچه دو رنگ را با ما در این مقاله بخوانید.
مواد لازم برای دیگچه مشهدی (برای ۶ نفر)
مواد اولیه | مقدار لازم |
برنج نیم دانه ایرانی | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
گلاب | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
شیر | ۲ کیلوگرم |
شکر | ۱ و ½ لیوان فرانسوی دستهدار |
کره | ۲ قاشق غذاخوری |
آب | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
خامه صبحانه | نصف یک بسته |
زعفران دم کرده غلیظ | به مقدار دلخواه |
پودر هل | ۱ قاشق چایخوری |
مدت زمان آمادهسازی مواد: ۱۰ دقیقه
مدت زمان پخت دیگچه مشهدی: ۳ ساعت
میزان کالری در ۱۰۰ گرم دیگچه مشهدی: ۲۶۰ کالری
مراحل آموزش پخت دیگچه مشهدی نذری
درست کردن دیگچه در واقع به نوعی شبیه تهیه شیر برنج است. با این تفاوت که غلظت دیگچه از شیر برنج بیشتر است. برخی دیگچه سفید و ساده درست میکنند، بعضی به دیگچه زعفران هم اضافه میکنند یا آن را به صورت دیگچه دو رنگ زعفرانی و سفید درست میکنند که در مجموع سلیقهای است.
مرحله اول؛ برنج را بپزید
برای درست کردن دیگچه مشهدی ابتدا برنج را به مدت ۲ الی سه ساعت خیس کنید. سپس برنج را با ۲ یا سه لیوان آب و بدون روغن و نمک بپزید. آب برنج کاملاً باید کشیده شود پس درب قابلمه را باز بگذارید.
در صورت تمایل آب و انواع برنج از جمله برنج ایرانی و برنج نیم دانه را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روش خرید تلفنی، حضوری یا اینترنتی تهیه کنید.
مرحله دوم؛ اضافه کردن شیر به برنج
در دومین مرحله از درست کردن دیگچه باید نیمی از شیر را به برنج پخته شده اضافه کنید. باز هم اجازه دهید برنج با شیر خوب بپزد و شیر کاملاً به خورد برنج برود. برنج باید کاملاً شفته شود. وقتی شیر کاملاً به خورد برنج رفت، باقی مانده شیر را هم اضافه کنید. صبر کنید شیر به خورد برنج برود. هر چه مقدار شیر بیشتر باشد بهتر است چون در پایان بافت دیگچه ژلهای و لرزان میشود.
در صورت تمایل شیر را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روش خرید تلفنی، حضوری یا اینترنتی تهیه کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه شله زرد نذری مجلسی
مرحله سوم؛ اضافه کردن شکر، گلاب، هل و زعفران به مواد دیگچه
در این مرحله از طرز تهیه دیگچه باید شکر را اضافه کنید و حسابی برنج را هم بزنید تا روی شعله ملایم گاز شکر با برنج مخلوط شود. سپس زعفران، هل و گلاب را هم اضافه کنید و دوباره هم بزنید. زعفران باید غلیظ باشد. اگر عطر گلاب را هم نمیپسندید میتوانید آن را حذف کنید.
در صورت تمایل زعفران، شکر، هل و گلاب را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روش خرید تلفنی، حضوری یا اینترنتی تهیه کنید.
مرحله چهارم؛ اضافه کردن کره و خامه به دیگچه
در مرحله آخر از طرز تهیه دیگچه مشهدی نوبت اضافه کردن کره و خامه است. باز هم برنج را داخل قابلمه هم بزنید تا کره و خامه به خوردش بروند. در این مدت مدام دیگچه را هم بزنید که ته نگیرد. مقدار سفتی یا شلی دیگچه سلیقهای است. ولی وقتی دیگچه به غلظتی شبیه شیر برنج رسید، روی شعله بسیار ملایم گاز به مدت ۳۰ دقیقه دیگچه را دم کنید.
در صورت تمایل کره و خامه را میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روش خرید تلفنی، حضوری یا اینترنتی تهیه کنید.
طرز تهیه دیگچه مشهدی دو رنگ
در ادامه طرز تهیه دیگچه مشهدی دو رنگ را به شما آموزش میدهیم.
در طرز تهیه دیگچه مشهدی دو رنگ باید مایه دیگچه را قبل از اضافه کردن زعفران، در دو قابلمه جداگانه نصف کنید، روی نیمی زعفران بریزید و نیمی دیگر را سفید نگه دارید. بعد از آماده شدن دیگچه به صورت دلخواه، دو رنگ را در قالب یا پیاله بریزید. یک روش دیگر هم این است که هر دو رنگ را در یک قابلمه دم کنید.
مقداری از مواد دیگچه را جدا کنید و با زعفران مخلوط کنید و دوباره روی باقیمانده دیگچه در قابلمه بریزید و آن را دم کنید. این طرز تهیه را میتوانید برای طرز تهیه دیگچه نذری استفاده کنید.
انواع روشهای سرو کردن دیگچه مشهدی
دیگچه مشهدی تکهای
بعد از پخت دیگچه مشهدی آن را در یک سینی متوسط یا یک ظرف مناسب با عمق مناسب بریزید و به مدت ۱۲ ساعت (شب تا صبح) در دمای اتاق نگهدارید تا دیگچه خنک شود و خودش را بگیرد. بعد از خنک شدن دیگچه آن را با یک چاقوی تیز برش بزنید. در صورت تمایل روی دیگچه را با دارچین، پودر نارگیل، مغز پسته، گل محمدی، مغز بادام و … تزیین و سرو کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه مسقطی کارامل یا حلوا
دیگچه مشهدی قالبی
یک روش دیگر هم این است که دیگچه را بعد از دم کشیدن در قالب یا کاسههای کوچک بریزید و اجازه دهید در همان قالب یا پیاله سرد شود. قبل از ریختن دیگچه کف قالب را چرب کنید. در نهایت نیز میتوانید به آرامی قالب را برگردانید. سپس روی هر پیاله دیگچه را با انواع مغزها، دارچین، گل محمدی و پودر نارگیل تزیین کنید.
دیگچه مشهدی ته دیگی
روش دیگری که میتوانید دیگچه مشهدی را سرو کنید، این است که دیگچه را برای مدت زمان بیشتری روی شعله گاز قرار دهید. برای این کار باید ۳۰ تا ۴۰ دقیقه بیشتر آن را روی شعله ملایم بگذارید تا ته دیگ دیگچه طلایی رنگ شود.
برای درست کردن دیگچه مشهدی ته دیگی باید درب قابلمه را همراه با دم کنی روی آن قرار دهید و شعله گاز را کم کنید تا دیگچه به آرامی دم بکشد. سپس باید شعله گاز را خاموش کنید و کمی صبر کنید تا دیگچه خنک شود. در نهایت میتوانید دیگچه را به آرامی و به صورت قالبی برگردانید. سپس روی آن را با انواع مغزها و پودر نارگیل یا تکههای شکلات تزیین کنید.
دیگچه مشهدی ته دیگی در فر
برای درست کردن دیگچه مشهدی ته دیگی در فر میتوانید بعد از آماده شدن دیگچه یک قالب فر را چرب کنید. سپس مواد دیگچه را داخل قالب چرب شده بریزید. روی قالب را با فویل بپوشانید و برای اینکه به خوبی دم بکشد با کمک یک چاقوی تیز چند سوراخ کوچک روی آن ایجاد کنید.
در نهایت قالب دیگچه را برای حدود ۴۵ دقیقه در فر قرار دهید. توجه داشته باشید که حتماً در ۱۵ دقیقه آخر فویل را بردارید تا سطح روی دیگچه نیز خشک شود. برای اینکه دیگچه راحتتر از قالب خارج شود، میتوانید آن را برای چند ثانیه در آب سرد قرار دهید و سپس به راحتی روی دیس یا ظرف مناسب برگردانید.
نکات و فوت و فنهای طرز تهیه دیگچه مشهدی
- در طرز تهیه دیگچه مشهدی بهتر است در مقدار شیر صرفهجویی نکنید تا بافت دیگچه شما سفتتر شود.
- در صورتی که برای درست کردن دیگچه مشهدی از شیر پرچرب یا محلی استفاده کنید، طعم دیگچه شما لذیذتر خواهد شد.
- در طرز تهیه اصیل دیگچه مشهدی از خامه استفاده نمیشود، اما شما میتوانید برای خوشمزهتر شدن طعم دیگچه مقداری خامه صبحانه نیز به آن اضافه کنید.
- مقدار شکر مورد استفاده در دیگچه کاملاً سلیقهای است. شما میتوانید دیگچه را بنا به علاقه خودتان خیلی شیرین یا کاملاً کم شیرین درست کنید.
- اگر دوست دارید دیگچه ته دیگی درست کنید و آن را به صورت قالبی از قابلمه خارج کنید، بهتر است حتماً از یک قابلمه نچسب استفاده نمایید.
- دیگچه یک دسر فوقالعاده معروف و محبوب در مشهد است که معمولاً آن را برای سفرههای سحری، افطار و به عنوان نذری ماه محرم آماده میکنند.
- مشهدیها معمولا دیگچه را همراه با مربا سرو میکنند.
- در طرز تهیه دیگچه مشهدی باید مواد را مدام هم بزنید تا ته نگیرد و شعله گاز را حتماً روی حرارت ملایم تنظیم کنید.
- در زمان پخت دیگچه مشهدی هر کجا احساس کردید، دسر در حال ته گرفتن است، میتوانید یک لیوان شیر به آن اضافه کنید. اما توجه داشته باشید که کمی ته گرفتن در طرز تهیه دیگچه مشهدی کاملاً طبیعی است. تنها سعی کنید مواد را خوب هم بزنید و در صورتی که ته گرفت به هیچ عنوان ته دیگ را از کف قابلمه جدا نکنید تا تکههای ته گرفته داخل دیگچه پخش نشود.
- بعد از درست کردن دیگچه مشهدی آن را برای چند ساعت در یخچال قرار دهید تا کاملاً خودش را بگیرد. سپس میتوانید این دسر خوشمزه را میل کنید.
سوال متداول
در تهیه دیگچه مشهدی از چه نوع برنجی استفاده کنیم؟
برای درست کردن دیگچه مشهدی بهتر است از برنج نیم دانه ایرانی استفاده کنید تا عطر و طعم دسر شما خوشمزهتر شود.
جعفری نژاد . 14 بهمن 1402
خیلی عالی بود چندتا دستور دیگچه خوندم هیییییچ کدوم دقیق نبود، همه نکاتش رو قید کرده بودید ممنون ازدستورخوبتون