معدود کتاب هایی هستند که واقعا می توانند نوع نگاه ما به جهان، زندگی و وضعیت روحی ما را کاملا دستخوش تغییر کنند. کتاب «انسان در جستجوی معنا» اثر ویکتور فرانکل یکی از آن نادر کتاب هاست. معرفی کتاب انسان در جستجوی معنا را سرویس کتاب و ادبیات مجله کوروش بخوانید و در انتها بخشی از جملات تاثیرگذار کتاب را با هم مرور می کنیم.
چرا زندگی می کنیم؟ هدفمان از زندگی چیست؟ بسیاری از ما این سوالات را هزاران بار از خود پرسیده ایم و حتما بارها و بارها نیز خواهیم پرسید. اما چند نفر از ما پاسخ رضایت بخشی برای آن در چنته داریم؟ شاید، هیچکس. در میان کتاب های متعددی که پیرامون وقایع هولناک دوران جنگ جهانی دوم نوشته شده، «انسان در جستجوی معنا» اثر ویکتور فرانکل یکی از آن معدود آثاری است که به این سوال وجودی و ضروری پرداخته است. سوالاتی همچون آنکه «چگونه زندگی را بفهمیم؟»، «چگونه امیدهای خود را حتی در بدترین دوره های زندگی، زنده نگه داریم؟» و بسیاری سوالات دیگر.
کتاب انسان در جستجوی معنا که در سال ۱۹۴۶، یک سال پس از جنگ دوم جهانی به چاپ رسید، همچنان هواخواهان بسیاری دارد. انسان در جستجوی معنا در آمریکا، به عنوان یکی از تاثیرگذارترین کتاب ها برگزیده شده است. تا زمان مرگ فرانکل در سال ۱۹۹۷ از این کتاب بیش از ۱۰ میلیون نسخه فروخته شده بود. همچنین کتاب انسان در جستجوی معنا تا به حال به ۲۴ زبان زنده دنیا ترجمه شده بود. از کتاب مشهور ویکتور فرانکل ۴ ترجمه فارسی نیز در بازار کتاب موجود است. نیازی به گفتن نیست که بارها از کتاب انسان در جستجوی معنا به عنوان کتابی دگرگون کننده یاد شده است.
بیشتر بخوانید » آشنایی با آثار و کتاب های عباس کیارستمی «
سرآغاز کتاب «انسان در جستجوی معنا»
وقتی صحبت از روانشناسان بزرگی می شود که به گستره دید انسان و دانش ما از ذهن وسعت بخشیدند، بی گمان اولین نام هایی که به ذهن متبادر می شود، بزرگانی همچون زیگموند فروید، کارل یونگ و آلفرد آدلر هستند. فروید، یونگ و آدلر نظریه پردازانی تأثیرگذار بودند که نظریه هایی مختلفی پیرامون رفتار، عمل و سرشت انسان مطرح کردند. از نظریه های فروید به عنوان «روانکاوی» یا «روان تحلیل گری» یاد می شود، یونگ را «روانشناسی تحلیلی» و آدلر را «روانشناسی فردنگر» قلمداد کرده اند. اکنون باید نام چهارمی را به این فهرست بزرگان روانشناسی جهان بیافزاییم و آن، کسی نیست جز ویکتور امیل فرانکل، نویسنده کتاب پرفروش و محبوب «انسان در جستجوی معنا.»
ویکتور فرانکل که در سال ۱۹۹۷ از دنیا رفت، تا هنگام مرگ به عنوان استاد مغز و اعصاب و روان دانشکده پزشکی دانشگاه وین، اتریش مشغول به کار بود. فرانکل در سال ۱۹۳۰ از دانشکده پزشکی دانشگاه وین فارغ التحصیل شد. او مدتی بعد در یک بیمارستان روانپزشکی در وین مشغول به کار شد. فرانکل اندکی بعد در سال ۱۹۳۸، به عنوان ریاست دپارتمان مغز و اعصاب بیمارستان روتشیلد وین برگزیده شد. ولی هنگامی که ارتش هیتلر اتریش را اشغال کرد، اوضاع تغییر کرد. در سال ۱۹۴۲ فرانکل و خانواده اش به اردوگاه های کار اجباری نازی ها فرستاده شدند، جایی که مادر، پدر و همسرش در همانجا جان خود را از دست دادند. کتاب شگفت انگیز «انسان در جستجوی معنای» که گفته می شود تنها در خلال ۹ روز نوشته شد، تجربه شخصی فرانکل در زمان حضور در اردوگاه های کار اجباری است.
خلاصه کتاب «انسان در جستجوی معنا»
اگر بخواهیم خلاصه کتاب انسان در جستجوی معنا را از زبان خود نویسنده، ویکتور فرانکل بازگو کنیم، بهتر است به این نقل قول او بسنده کنیم: «درون مایه این (کتاب) وحشت های بزرگ نیست که قبلا اغلب به اندازه کافی شرح آن بسیار رفته (هرچند کمتر باور کردنی بودند)، بلکه تمرکز آن روی عذاب های کوچک است. به عبارت دیگر، کتاب بر آن است که پاسخی به این پرسش دهد که زندگی روزمره در اردوگاه های کار اجباری چه بازتابی در ذهن یک زندانی عادی دارد؟»
کتاب انسان در جستجوی معنا که به دو بخش تقسیم شده، شامل مشاهدات ویکتور فرانکل از زندگی در اردوگاه کار اجباری نازی ها و توضیحی درباره نظریه روانشناسی خود او «معنا درمانی (لوگوتراپی)» است. فرانکل در قسمت اول در مورد درونیات و رفتارهای زندانیان تحت فشار صحبت می کند و بر این تاکید دارد که تنها امید است که انسان را در چنین شرایطی زنده نگه می دارد و عدم وجود آن قطعا موجب تباهی و مرگ است.
شرح مفهوم لوگوتراپی، مکتبی که ویکتور فرانکل بنیانگذار آن است، در بخش دوم کتاب آمده است. این نظریه بیان می کند که هدف از زندگی باید جستجوی معنا باشد و هر هدف دیگری بیهوده است. فرانکل در ادامه کتاب خواندنی خود این واقعیت مهم را به اثبات می رساند که هر کسی که چیزی برای زندگی دارد برای رسیدن به هدف خود از هر مخمصه ای جان به در می برد.
بیشتر بخوانید » پرفروش ترین کتاب های صوتی بازار ایران «
درس هایی که ویکتور فرانکل با کتاب فراموش نشدنی خود به ما می دهد
«کتابی که نخوانید، کمکی نیز به شما نخواهد کرد.» این همواره وِرد زبان جیم ران، نویسنده، کارآفرین و سخنران انگیزشی مشهور آمریکایی بوده است. کتاب ها می توانند باعث رشد فردی شده و به ما کمک کنند که در حرفه و کار خود پیشرفت کنیم. کتاب های خواندنی بسیار از کلاسیک های ادبیات تا کتاب های روانشناسی وجود دارند که باعث می شوند در زندگی شخصی و حرفه ای خود پیشرفت شایان ذکر کنید. یکی از این کتاب قطعا انسان در جستجوی معنا نوشته ویکتور فرانکل است. کتابی که از آن به عنوان اثری دگرگون کننده نیز یاد کرده اند. فهرست وار و خلاصه به برخی از تاثیرگذارترین درس های کتاب انسان در جستجوی معنا می پردازیم.
بیشتر بخوانید » کتاب های برنده جایزه پولیتزر که به فارسی ترجمه شده اند «
کسانی که چرایی برای زندگی دارند، تقریبا هر چگونه ای را تاب می آورند
«کسانی که چرایی برای زندگی دارند، تقریبا هر چگونه ای را تاب می آورند.» نقل قولی است از فردریش نیچه، فیلسوف مشهور آلمانی. احتمالا خوانندگان در مقالات زیادی به قدرت هدف برخورده اند. حتی اصل بنیادی کتاب «با چرا شروع کنید» سایمون سینک نیز به نوعی از فرانکل یا نیچه به وام گرفته شده است. ولی واقعا درست است که اگر بتوانید برای زندگی خود معنایی پیدا کنید، بسیار راحت تر با دشواری های کنار می آیید.
بشر موجودی است که اساسا به هر چیزی عادت می کند
«بشر موجودی است که اساسا به هر چیزی عادت می کند.» این همان چیزی است که چارلز داروین، زیست شناس شهیر بریتانیایی نیز از آن صحبت کرده است. داروین می گوید: «این نه قوی ترین و نه باهوش ترین گونه است که بقا پیدا می کند، بلکه گونه ای زنده می ماند که بیشترین واکنش را در مقابل تغییرات از خود نشان می دهد.» آری، خارج شدن از حاشیه امن به ما می فهماند که تا چه حدی می توانیم محدودیت های خود را زیر پا بگذاریم و در راه موفقیت پیشرفت کنیم.
طریقه موفقیت این است که از فکر کردن به آن خودداری کنید
«طریقه موفقیت این است که از فکر کردن به آن خودداری کنید و در عوض خودتان را غرق چشم انداز کنید.» اگر تمرکز خودتان را روی موفقیت در هدفی که برای خودتان منظور کردید گذاشته اید، احتمالا نمی توانید به هدف خود دست پیدا کنید. وقت و تلاش خود را وقف چشم اندازی مهم تر از خودتان کنید و بگذارید موفقیت به اثر جانبی از آن بدل شود!
می توانید در برابر تاثیرات سمی ترین محیط ها نیز مقاومت کنید
«می توانید در برابر تاثیرات سمی ترین محیط ها نیز مقاومت کنید، نهایتا شما مسئول انجام کارهای خودتان هستید.» فرقی نمی کند که در چه وضعیتی باشید، شما افکار و وضعیت روحی خود را تحت کنترل دارید. هیج کس غیر از شما توانایی کنترل ذهن شما را ندارد.
محبت انسان را می توان در غافلگیرکننده ترین مکان ها یافت
«محبت انسان را می توان در غافلگیرکننده ترین مکان ها یافت.» جهان می تواند جایی دشوار باشد و انسان ها نیز می توانند واقعا پست باشند، ولی تنها کسی را بر حسب یک وضعیت مورد قضاوت قرار ندهید. هر کدام از ما جنبه ای مثبت نیز داریم.
خنده و شوخ طبعی نگاهتان به زندگی را تغییر می دهد
«خنده و داشتن حس شوخ طبعی موجب می شود نگاهتان به زندگی تغییر کند.» فراموش نکنید همیشه جنبه مثبت مسائل را در نظر داشته باشید. اگر می خواهید فردی موفق باشید، باید توجه کنید که داشتن افکار مثبت نه تنها موجب افزایش اعتماد به نفس و بهبود خلق و خوی می شود، بلکه باعث می شود به شیوه ای موثرتر با اتفاقات ناخوشایند مواجه شوید.
بیشتر بخوانید » ۱۰ رمان شاهکار ادبیات روسیه «
تاثیرگذارترین نقل قول های کتاب «انسان در جستجوی معنا»
- وقتی دیگر قادر به تغییر شرایط نباشیم، به چالش کشیده می شویم که خود را تغییر دهیم.
- همه چیز را می توان از انسان گرفت، مگر یک چیز و آن آخرین آزادی های انسانی است. آزادی انتخاب نگرش و بینش.
- نیازی به شرمساری از اشک نیست، چون اشک گواهی بر این مدعاست که آدمی بیشترینِ شجاعت، شجاعتِ رنج را داشته است.
- یک واکنش غیرعادی به وضعیتی غیرعادی، رفتاری عادی است.
- نهایتا انسان نباید بپرسد که معنای زندگی او چیست، بلکه باید درک کند که این سوال از او پرسیده شده است. در یک کلام، باید گفت که زندگی از هر انسانی سوال می پرسد و او تنها می تواند تنها با صرفِ زندگی خودش به این پرسش پاسخ دهد. و تنها می توان با مسئولیت پذیری به زندگی پاسخ داد.
- طوری زندگی کنید که انگار دارید برای دومین بار زندگی می‌کنید، و انگار بار اول اشتباهی مهلک مرتکب شدید و حالا دارید درستش می کنید.
- هیچکس نباید دیگری را مورد قضاوت قرار دهد. مگر آنکه با صداقت مطلق بتواند بگوید خودش در وضعیت مشابهی چنین نمی کرد.
- کسی که از مسئولیت خود نسبت به انسانی دیگر آگاه است، انسانی که با محبت انتظارش را می کشد یا آنکه کاری را ناتمام باقی گذاشته، هرگز نباید دست از زندگی بکشد.
منبع: highereducationdigest، medium
