فریز کردن مواد غذایی چه به صورت تازه و چه به صورت پخته شده، یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از فساد آنها و نگه داشتن غذاها برای مدت طولانی است. با این حال، به کار بستن چند ترفند و نکته قبل از فریز کردن مواد غذایی می‌تواند به شما کمک کند تا از نهایت طعم و تازگی غذاها لذت ببرید. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به اصول صحیح فریز کردن مواد غذایی، نکاتی که بعد از خارج کردن غذاها و یخزدایی صحیح مواد غذایی فریزی باید رعایت کنید و هر آنچه درباره فریز کردن مواد غذایی باید بدانید، می‌پردازیم.
فریز کردن مواد غذایی و ایمنی آنها
قبل از فریزر کردن مواد غذایی، فریزر خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که دمای آن ۰ درجه فارنهایت یا سردتر است. باید بدانید که فریز کردن مواد غذایی، باکتریهای موجود در آنها را از بین نمی‌برد، بلکه تنها توانایی تولید‌مثل آنها را به شدت کاهش می‌دهد، به همین خاطر هم فریز کردن مواد غذایی از فاسد شدن آنها جلوگیری می‌کند.
این یعنی بعد از ذوب شدن یخ‌ها، باکتریهای غذا دوباره بیدار می‌شوند و به فعالیت می‌پردازند، بنابراین بعد از دیفراست یا ذوب شدن یخ باید مواد غذایی را بخورید یا بپزید.
مدت زمان نگهداری مواد غذایی در فریزر
اکثر غذاها بعد از دو تا سه ماه ماندن در فریزر کیفیت خود را از دست می‌دهند، ولی نکات و دستورالعمل‌ها برای فریز کردن غذاهای خاص متفاوت است و این موضوع به طور کلی به جای ایمنی مواد غذایی به کیفیت مربوط می‌شود.
نکاتی برای قبل از فریز کردن مواد غذایی
استفاده از ظرف مناسب
ظروف شیشه‌ای ممکن است در اثر تغییرات سریع دما ترک بخورند. بنابراین از ظروف پلاستیکی یا کیسه‌های فریزری با قابلیت آب‌بندی مجدد برای فریز کردن مواد غذایی خود استفاده کنید. به یاد داشته باشید که کیسه‌های فریزر ساده و زیپ لاک در عین شباهت، تفاوت‌هایی هم دارند.
کیسه‌های فریزر زیپ لاک، از پلاستیک ضخیم‌تری ساخته شده‌اند و خودشان حاوی مواد افزودنی هستند که از شکننده شدن مواد غذایی در فریزر جلوگیری می‌کنند. این مزیت را پلاستیک‌های فریزری معمولی ندارند.
استفاده از بسته‌های کوچک
در صورت امکان مواد غذایی را در قسمت‌های جداگانه فریز کنید. این کار نه تنها سرعت یخزدایی را افزایش می‌دهد، بلکه به جلوگیری از فساد آنها نیز کمک می‌کند. به‌عنوان مثال، سوپ‌ها و خورش‌ها را به کیسه‌های کوچک‌تر تقسیم کنید، نه اینکه کل بسته را در یک ظرف فریز کنید.
برای فریز کردن میوه‌هایی که به هم می‌چسبند مثل برش‌های موز، بلوبری، توت، لوبیا سبز و … بهتر است این مواد غذایی را روی سطح یک قالب کم ارتفاع، پهن و فریز کنید. بعد از اینکه منجمد شدند، آنها را به کیسه‌های فریزر منتقل کنید.
فریز کرن مواد تازه
فریز کردن مواد غذایی را به عنوان راهی برای حفظ طراوت و کیفیت غذاها و میوه‌ها در نظر بگیرید نه صرفا راهی برای جلوگیری از فساد و کپک زدن مواد غذایی. این یعنی فریز کردن مواد غذایی را در زمانی انجام دهید که این مواد در اوج تازگی خود قرار دارند چون در این صورت پس از یخزدایی هم این تازگی حفظ خواهد شد و نتیجه بهتری خواهد داشت. اگر میوه‌ها را بعد از نرم و شل شدن فریز کنید، بعد از یخزدایی هم شل و وارفته خواهند بود.
تخلیه کردن هوای کیسه
تا جایی که می‌توانید هوای موجود در کیسه‌های فریزر را تخلیه کنید. هر چند خارج کردن آخرین هوا از ظروف یا کیسه‌های فریزر زیپی تقریبا غیرممکن است اما اگر قصد دارید فریز کردن مواد غذایی را در حجم زیاد یا به دفعات بالا انجام دهید، خرید یک وکیوم سیلر که تمام هوا را از کیسه‌های فریزری تخلیه می‌کند، سرمایه‌گذاری خوبی است.
خنک کردن قبل از فریز کردن
غذاهای پخته شده را قبل از فریز کردن کاملا خنک کنید. نه‌تنها قرار دادن غذاهای داغ در فریزر باعث سمی شدن مواد غذایی می‌شود، بلکه این کار به فریزرتان هم آسیب می‌زند.
نکات مهم برای فریز کردن مواد غذایی مختلف
برای اینکه مواد غذایی را به روش صحیح فریز کنید باید چند نکته و دستورالعمل خاص را رعایت کنید.
فریز کردن گوشت و غذاهای دریایی تازه
نکته مهم در مورد این مواد غذایی این است که به سرعت بعد از خرید، آنها را فریز کنید. نهایت زمانی که می‌توانید گوشت تازه و خام را در یخچال نگه دارید، سه روز است، بعد از این مدت، اگر می‌خواهید برای زمان بیشتری آنها را نگه دارید، حتما باید فریز شوند.
فریز کردن گوشت چرخ کرده
گوشت چرخ کرده را قبل از فریز کردن به قسمت‌های کوچک تقسیم و بعد آنها را فریز کنید تا مجبور نباشید برای هر بار استفاده از گوشت چرخ‌کرده، کل محتویات ظرف را یخ زدایی کنید. این کار باعث فساد گوشت چرخ کرده می‌شود. این گوشت‌ها را حداکثر دو تا سه ماه در سردترین قسمت فریزر (یعنی در قسمت‌های انتهایی و دور از در) نگهداری کنید. برای استفاده هم یک شب قبل از پخت، آن را به یخچال منتقل کنید تا یخ آن به مرور باز شود.
فریز کردن سبزیجات تازه
بهترین راه برای فریز کردن سبزیجات و میوههای تازه این است که ابتدا آنها را خرد و به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنید. مثلا جدا کردن گل‌ها و ساقه کلم بروکلی، پوست کندن و خلال کردن هویج، دانه‌کردن و خلال کردن فلفل، خرد کردن ساقه‌های لوبیا سبز و … .
بهتر است سبزیجات به روش‌های مختلف بلانچ و بعد فریز کنید. اما الزامی به انجام این‌کار وجود ندارد. سبزیجات برگدار مانند کاهو و کلم پیچ و همچنین گوجه فرنگی و سایر محصولات با محتوای آب بالا به خوبی یخ نمی‌زنند.
روش بلانچ کردن
برای بلانچ کردن، میوه‌ها و سبزیجات را برای یک یا دو دقیقه بجوشانید، سپس بلافاصله به ظرف آب و تکه‌‌های یخ منتقل کنید تا پخت متوقف شود. بعد از آبکشی و خشک کردن کامل (سبزیجات خیس دچار یخ‌زدگی می‌شوند) آنها را در یک قالب پهن و فریز کنید. سپس این مواد را به کیسه‌های فریزر زیپی منتقل کنید.
فریز کردن میوههای تازه
فریز کردن میوه‌ها شبیه فریز کردن سبزیجات است، اما می‌توانید از مرحله بلانچ کردن صرف‌نظر کنید. می‌توانید موز کامل را در پوست آن فریز کنید. در این صورت پوست‌ها قهوه‌ای می‌شوند، اما میوههای داخل آن روشن و تازه می‌مانند. میوه‌ها را می‌توان برای دو تا سه ماه نگهداری کرد. پیشنهاد می‌کنیم مقاله روش‌های پیشگیری از سیاه شدن موز را هم بخوانید.
یک روش عالی هم این است که سبزیها و میوههای تازه را بعد از خرد کردن، با مقدار کمی آب یا روغن زیتون مخلوط و سپس فریز کنید. این سبزیها یا میوههای تازه را با همان آب و روغن زیتون قالب‌های یخ، فریز کنید. پس از یخ زدن، مکعب‌ها را به کیسه‌های فریزر زیپ‌دار منتقل کنید.
فریزر کردن تخم مرغ
در مورد تخم‌مرغ‌های کامل، مشکل این است که انبساط ناشی از فریز کردن می‌تواند باعث ترکیدن پوسته تخم‌مرغ شود. بهترین راه برای فریز کردن تخم‌مرغ‌های کامل این است که آنها را در یک کاسه بشکنید، کمی نمک یا شکر (بسته به اینکه برای یک غذای شیرین یا خوش طعم استفاده می‌کنید) بزنید و در ظرفی که درب آن قابل بسته شدن است، فریز کنید. همچنین می‌توانید زرده و سفیده را جداگانه فریز کنید.
فریز کردن لبنیات
شیر کامل را می‌توان فریز کرد، اگرچه بعد از دیفراست یا ذوب شدن یخ، کیفیت آن کاهش می‌یابد. همچنین خامه شیر سنگین است و به خوبی یخ نمی‌زند. پنیر را می‌توانید تکه‌تکه و بعد بسته‌بندی کنید. کره هم از مواد غذایی است که خیلی خوب یخ می‌زند، اما کره زده شده اینطور نیست.
فریز کردن سوپ و خورش
هنگام فریز کردن مواد غذایی مثل سوپ‌ها و خورش‌ها (که شامل موادی مثل فلفل می‌شوند)، آنها را کاملا در یخچال خنک کنید، حداقل تا زمانی که چربی‌ها روی سطح بیایند و ببندند (حدود یک شب). سپس چربی را جدا کنید و دور بیندازید. در آخر سوپ را به ظروف یا کیسه‌های فریزر قابل درزگیری انتقال دهید.
فریز کردن لازانیا
تقریبا همیشه می‌توانید یک لازانیای نیمه‌پخته را در ظرف با بسته‌بندی محکم و فویل فریز کنید. یک شب قبل از پخت، لازانیا را ذوب و مستقیما به فر سرد منتقل کنید، فر را گرم کنید و بپزید. برای اطمینان از پخته شدن آن زمان بیشتری بگذارید و فویل را بعد از ۲۰ دقیقه بردارید تا سطح روی آن هم ترد شود.
همچنین می‌توانید انجماد و یخ یک کاسرول یا لازانیای کاملا پخته و فریز شده را، ذوب و دوباره گرم کنید. اما به یاد داشته باشید که آن را کمی کمتر از بار اول بپزید و حرارت دهید چون در حین گرم کردن مجدد بیشتر پخته می‌شود.
فریز کردن مواد غذایی پخته شده
نان‌ها، کیک‌ها و براونی‌هایی را که پخته شده‌اند، می‌توان به طور کامل خنک و فریز کرد. این مواد غذایی به مدت دو تا سه ماه در فریز قابل نگهداری هستند. بر خلاف غذاهای فساد‌پذیر، این مواد غذایی را می‌توان در دمای اتاق ذوب و استفاده کرد. این موضوع در مورد کاپ کیک، کلوچه و نان هم صادق است.
همچنین کوکی‌ها را می‌توان در ظروف یا کیسه‌های زیپ لاک فریز کرد. البته می‌توانید خمیر را هم به صورت رول (برش داده و آماده) یا به صورت گلوله‌های جداگانه فریز کنید.
روش صحیح یخ زدایی مواد غذایی فریز شده
برخی مواد غذایی را می‌توان به محض خارج کردن از فریزر استفاده کرد مثل انواع میوههای یخ‌زده که قرار است با آنها انواع اسموتی و شیک درست کنید. رب گوجه‌فرنگی هم نیازی به یخزدایی ندارد البته وقتی می خواهید از آن در سوپ یا غذاهای دیگر استفاده کنید. حتی برخی افراد انواع گوشت را هم یخزدایی نمی‌کنند که البته ترجیح بهتر آن است که یخ آنها، ذوب و بعد پخته شود.
به هر حال مطمئن‌ترین راه برای ذوب کردن یخ مواد غذایی، به خصوص برای غذاهای پروتئینی مثل گوشت، مرغ و ماهی، این است که از شب قبل آنها را از فریزر به یخچال منتقل کنید. تلاش برای یخزدایی گوشت، ماهی یا مرغ فریز شده در دمای اتاق، یا استفاده از آب گرم یا داغ، می‌تواند منجر به مسمومیت غذایی شود. پیشنهاد می‌کنیم مقاله چه غذاهایی نیاز به یخچال ندارند را هم مطالعه کنید.
سوالات متداول
مواد غذایی را تا چه مدت می‌توان فریز کرد؟
مواد غذایی را بهتر است بعد از ۲ تا ۳ ماه مصرف کنید ولی مواد پروتئینی مثل مرغ و گوشت را تا ۶ ماه هم می‌توانید در فریزر نگه دارید. البته طعم‌شان تغییر خواهد کرد.
بهترین روش فریز کردن چیست؟
استفاده از کیسه‌های فریز زیپ لاک و وکیوم کردن هوای داخل آن، بهترین کار برای فریز کردن است. در هر حال بسته‌بندی مواد غذایی را در اندازه کوچک و مناسب یک وعده انجام دهید.
چه غذاهایی را می‌توان فریز کرد؟
تقریبا همه مواد را می‌توانید فریز کنید اما در مواردی مثل تخم مرغ باید آن را از پوسته خارج کنید. یا برخی مواد بعد از فریز شدن کیفیت‌شان تغییر می‌کند مثل پیاز و سیر.
منبع: THESPRUCEEATS
