بدون شک هیچ رابطهای بدون نقص و کامل نیست، اما تجربه یک رابطه خوب موجب میشود تا فرد احساس امنیت، شادی، احترام و آزادی بیشتری را تجربه کند. همه ما در طول زندگی خود با افراد زیادی ارتباط برقرار میکنیم و سالم بودن این روابط در زندگی و روحیات ما تأثیر زیادی خواهد داشت. شناخت ویژگی رابطه ناسالم و سمی یا همان رابطه تاکسیک و اتمام چنین روابطی میتواند به ما کمک کند تا به فردی شادتر و مستقلتر تبدیل شویم. در این مقاله میتوانید مهمترین ویژگیهای رابطه عاطفی سمی و ناسالم را از وبسایتهای time و kairoscw در مجله کوروش بخوانید.
رابطه عاطفی سمی و ناسالم چیست؟
دکتر لیلیان گلاس، متخصص ارتباطات و روانشناسی کالیفرنیا در سال ۱۹۹۵ یک کتاب به نام «مردم سمی» نوشته است و تعریف جالبی از رابطه عاطفی سمی و ناسالم دارد. او میگوید هر گونه روابطی که در آن دو فرد از هم حمایت نمیکنند و به دنبال تضعیف طرف مقابل هستند و بین آنها رقابت، بیاحترامی و عدم انسجام وجود دارد، رابطه سمی و ناسالم محسوب میشود. در هر رابطهای فراز و نشیبهای زیادی وجود دارد، اما یک رابطه سمی معمولاً بیشتر مواقع برای دو نفر احساس ناخوشایندی و خستهکنندگی به همراه دارد و لحظات منفی بیشتر از لحظات مثبت است.
دکتر کریتن فولر، پزشک خانوادگی و متخصص بهداشت روان اظهار میکند که روابط سمی از نظر روحی، عاطفی و حتی جسمی به دو نفر آسیب وارد میکند. مهم نیست این رابطه سمی و ناسالم عاشقانه باشد یا یک رابطه دوستانه، خانوادگی و یا حتی کاری، یک رابطه سمی میتواند به هر شکلی در زندگی افراد ایجاد شود.
چرا یک رابطه عاطفی سمی و ناسالم ایجاد میشود؟
دکتر فولر معتقد است که بسیاری از افراد به دلیل مشکلاتی که در کودکی و نوجوانی خود پشت سر گذاشتهاند و آزار و اذیتهایی که دیدهاند، از نوعی اختلال افسردگی یا اضطراب رنج میبرند. این افراد معمولاً قادر به برقراری ارتباط درست با مخاطب نیستند و به صورت خودآگاه و ناخودآگاه به طرف مقابل خود صدمه میزنند. به علاوه برخی از روابط از ترکیب اشتباهی تشکیل شدهاند و دو فرد با عقاید و روحیات متفاوتی قادر به کنترل روابط خود نیستند در این شرایط این رابطه دیر را زود آسیب میبیند و گاهی حتی یک رابطه زناشویی شاد به یک رابطه ناسالم و سمی تبدیل خواهد شد.
مهمترین ویژگیهای رابطه سمی
مهمترین و جدیترین ویژگی رابطه ناسالم خشونت و آزار و اذیت است، اما در بسیاری از مواقع شناخت علائم هشدار دهنده یک رابطه سمی بسیار پیچیدهتر است. اولین موضوعی که در یک رابطه سمی توسط دو فرد و یا یکی از افراد حس میشود، احساس عدم خوشبختی با خوشحالی است. دکتر گلاس معتقد است زمانی که فردی در یک رابطه مدام احساس ناراحتی، عصبانیت، اضطراب و خشم را تجربه میکند، باید بدانید که در یک رابطه اشتباه قرار گرفته است و بهتر است هر چه سریعتر از این رابطه سمی خارج شود. از طرف دیگر افرادی که در رابطه سمی قرار دارند، معمولاً با دیدن زوجهای خوشبخت یا دوستانی شاد به آنها حسادت میکنند.
ایجاد تغییرات منفی در سلامت روان، شخصیت و عزت نفس نیز میتواند از علائم قرار گرفتن در یک رابطه ناسالم باشد. در بسیاری از مواقع افرادی که در حال تجربه یک رابطه سمی هستند، افسردگی، اضطراب، عصبانیت و ناراحتی مدام را تجربه میکنند. فرد در این مواقع احساس میکند که طرف مقابل او را درک نمیکند و حرفهایش را متوجه نمیشود. بهتر است بدانید که وجود برخی از علائم و ویژگیها در رابطه شما نشان میدهد که این رابطه ناسالم و سمی است:
*تبدیل شدن دستور دادن و سلطه جویی به یک عادت در یکی از زوجین
*داد و فریاد زدن مداوم
*انتقاد و سرزنش مداوم
*انتظارات غیرمعقول
*باج خواهی عاطفی
*تغییرات شدید خلقی و طغیانهای ناگهانی عاطفی
*آشفتگی زیاد در رابطه
*تحقیر و مسخره کردن طرف مقابل
*تهمت زدن به طرف مقابل
*اذیت و آزار دادن طرف مقابل
*عدم وجود اعتماد در طرفین
*احساس انرژی منفی شدید در رابطه
*بیاحترامی کردن به یکدیگر
*خیانت در رابطه عاطفی
*عدم وجود صداقت در طرفین
*تخریب شخصیت طرف مقابل
چطور یک رابطه عاطفی سمی را تمام کنید؟
اولین و مهمترین کاری که لازم است برای رهایی یک رابطه عاطفی اشتباه و اتمام یک رابطه عاطفی سمی انجام دهید، کمک گرفتن از یک مشاور است. در بسیاری از مواقع ممکن است مشکلات شما به دلیل وجود آسیبهای روحی و روانی ایجاد شده در شما یا طرف مقابلتان باشد و با یک دوره مشاوره مشکل برطرف شود. از طرف دیگر باید یک مشاور مسئله را ریشهیابی کند که کدام زوج این رابطه را سمی کرده و چرا این مشکلات به وجود آمده است. آیا امکان بهبود رابطه وجود دارد یا زمان جدایی و اتمام این رابطه سمی فرا رسیده است. زمانی که مشکل یا مشاوره برطرف نشود، بهترین راهکار رابطه عاطفی ناسالم و شکست در آن اتمام این رابطه سمی است.
معمولاً در روابط روزمره، دوستانه و عمومی راحتتر با این مسئله برخورد میشود و چنانچه فردی احساس کند در یک رابطه سمی قرار دارد، باید هر چه سریعتر از شر آن رابطه خلاص شود. زمانی که جنبههای منفی یک رابطه بیشتر از جوانب مثبت آن باشد، بهتر است بدانید که این رابطه در حال آسیب زدن به شما است و بهتر است از زندگی شما حذف شود. برای دست کشیدن از یک رابطه سمی و آزاد دهنده بهتر است با قدرت و سریع پیش بروید. سعی کنید عزت نفس از دست رفته خود را بازیابی کنید و برای خودتان ارزش بیشتری قائل شوید. به خودتان فرصت دوبارهای برای زندگی بدهید و از افکار منفی دست بکشید و سعی کنید یک زندگی شاد را با افرادی که به زندگی شما انرژی و شادی بیشتری میبخشند، آغاز کنید.