با مزایا و معایب روش آموزش مونته سوری آشنا شوید

با مزایا و معایب روش آموزش مونته سوری آشنا شوید


21 مرداد 1400 . زمان مطالعه: 13 دقیقه

خیلی بد »»»»»»»»»»»»»» خیلی خوب
روش آموزش مونته سوری

روش آموزشی مونته سوری چیست؟ اهداف روش مونته سوری چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟ در این مطلب مجله کوروش به پاسخ این سوالات و سوالاتی دیگر در رابطه با فلسفه آموزش مونته سوری خواهیم پرداخت.

 

به نظرتان جف بیزوس و کودکان پیش دبستانی چه نقطه مشترکی دارند؟ شاید اشتراکات زیادی نداشته باشند. اما پادشاه تجارت الکترونیک در سال ۲۰۱۸ مبلغ ۱ میلیارد دلار برای تأمین بودجه یک موسسه پیش دبستانی به سبک مونته سوری اهدا کرد. شاید ندانید، ولی بسیاری از بزرگترین مغزهای متفکر حوزه فناوری از مؤسسان گوگل تا برخی از ورزشکاران، موسیقی دانان و فعالان و مشاهیر دیگر از جمله جف بیزوس، مؤسس شرکت آمازون نیز از کسانی بوده اند که در مدارس مونته سوری تحصیل کردند. حتما شنیدن کمک هنگفت شخصیت برجسته ای مانند بیزوس به برنامه آموزش مونته سوری شما را کنجکاو کرده تا بیشتر در مورد مزایا و معایب آن بدانید

 

مونتسوری یک روش آموزشی است که بر اساس فعالیت خودگردان، یادگیری با استفاده از دست و بازی مشارکتی است. در کلاس های مونتسوری، کودکان در انتخاب خود خلاقیت می یابند، در حالیکه کلاس درس و معلم، فعالیت های مناسب و مقتضی سن را برای هدایت این فرآیند ارائه می دهند. کودکان هم به صورت گروهی و هم به صورت فردی برای کشف و درک دانش موجود در جهان و توسعه حداکثر توانایی خود، فعالیت می کنند.

 

روش آموزش مونته سوری چیست؟

 

روش آموزش مونته سوری چیست

 

روش مونته سوری در اوایل قرن بیستم توسط ماریا مونته سوری، پزشک مبتکر ایتالیایی توسعه پیدا کرد. مونتسوری روشی کاملا کودک محور است که مشتمل بر فعالیت های کودک مدار (که به آن کار گفته می شود)،‌ با کلاس های درسی متشکل از کودکانی در سنین مختلف و معلمانی که استقلال در عملکرد را در دانش آموزان خود تشویق می کنند است. دکتر مونته سوری بر این عقیده بود که کودکان وقتی خودشان آنچه می خواهند بیاموزند را انتخاب کنند، بهتر یاد می گیرند و این فلسفه تا به امروز هم در کلاس های مونته سوری دنبال می شود. درست متوجه شدید، کلاس های مونتسوری کاملا با آنچه از مدارس و کلاس های عادی سراغ داریم متفاوت هستند. برخی از تفاوت های عمده مدارس روش آموزش مونته سوری عبارتند از:

-انجام فعالیت های مختلف روزمره در قالب گروه های مشارکتی

-معلمین به جای اینکه در جلوی کلاس حضور پیدا کند، از آن سو و این سوی کلاس به گروه های مختلف دانش آموزان می پیوندند

– روش محاسبه نمره غیر متعارف

-تمرکز بر رشد و توسعه تمام ویژگی های شخصیتی دانش آموز (به لحاظ رشد اجتماعی، عاطفی، فکری و جسمی)

تخفیف شوینده های افق کوروش

به هر روی،‌ همچون هر روش آموزش دیگری برخی والدین و آموزگاران، روش مونتسوری را دوست داشته و برخی نیز چندان رغبتی به آن ندارند.

 

 

بیشتر بخوانید: ۱۰ تاثیر روانی طلاق بر فرزندان و راه های کاهش آسیب به فرزندان

 

 

مزایای روش مونته سوری

 

مزایای روش مونته سوری

 

اگر تا به حال گذرتان به یکی از آموزگاران و مربیان مونته سوری افتاده باشد، به احتمال صحبت های ستایش برانگیز زیادی از او در مورد فلسفه مونته سوری شنیده اید. مونته سوری، سیستم آموزشی است که شور و اشتیاق را در معلمان و مربیان برانگیخته می کند. اما مزایای این سبک آموزشی چیست؟

 

 

بیشتر بخوانید: ۶ روش درمان استرس و اضطراب جدایی در کودکان کلاس اولی و ابتدایی در مدرسه

 

 

تأکید بر کسب مهارت های یادگیری مستقل

 

تأکید بر کسب مهارت های یادگیری مستقل در روش آموزش مونته سوری

 

کلاس های مونته سوری به آراستگی و زیبایی خود شهرت دارند. این زیبای شامل استفاده از نور و محیط های طبیعی به عنوان اولویت های اصلی طراحی کلاس های درس می شود. این امر هم به یک دلیل واضح است و آن هم فراهم ساختن محیطی زیبا و به راحتی قابل قابل فهم برای دانش آموزان است. زیرا کودکان در روش آموزش مونته سوری از انواع ابزار و وسایل کمک آموزشی برای یادگیری دروس خود استفاده می کنند.

این ابزارهای کمک آموزشی کودکان را به سوی فهم لغات سخت و کشف مفاهیم انتزاعی از طریق استفاده از اجسام و اشیاء واقعی سوق می دهد. یکی از بهترین مزایای کلاس مونته سوری این است که به کودکان این امکان را می دهد تا با سرعت خود به پیشرفت و یادگیری ادامه دهند. کودکان همواره در کلاس های درس مونتسوری با درس ها، فعالیت ها و ابزارهای کمک آموزشی احاطه شده اند که کاملا برای بهبود بخشیدن مهارت هایشان طراحی شده اند.

ظاهر کلاس های مونته سوری به چه ترتیبی است؟ چنانچه از تصاویری که در این مطلب استفاده کرده ایم نیز مشخص است، کلاس های این روش آموزش بیشتر به اتاق های بزرگی شبیه اند که آمیزه ای از اتاق بازی، اتاق ملاقات و کارگاه هستند. کودکان در کلاس های مونته سوری به انواع ابزارها و وسایل کمک آموزشی دسترسی دارند که از آن جمله می توان به اجسام هندسی، حروف برجسته مقوایی و پله های شمارش رنگارنگ اشاره کرد.

آنها این فرصت را دارند تا علاوه بر یادگیری دانستنی ها و مواد درسی کلاس های عادی، خصوصیاتی همچون تمرکز و مشارکت و فعالیت گروهی را نیز توسعه دهند.

 

 

تعامل اجتماعی پیشرفته

 

تعامل اجتماعی پیشرفته در روش آموزش موته سوری

 

آیا تا به حال دقت کرده اید که کودکان چقدر به کارها و فعالیت های دیگر کودکان توجه نشان می دهند؟ سیستم آموزش مونته سوری هم با گرد آوردن کودکانی از سنین مختلف در یک محیط کلاسی از همین ویژگی بهره کافی را برده است. بیشتر کلاس های مونته سوری دارای سنین مختلفی هستند که هدف از تشکیل آنها تقویت یادگیری همتا به همتا است. این سبک کلاس ها طبیعتا منجر به رشد و توسعه ای می شوند که در کلاس های عادی که تمام دانش آموزان در یک گروه سنی قرار دارند دیده نمی شود. همین گرد آمدن گروه های سنی مختلف در یک محیط به کودکان این امکان را می دهد تا از همدیگر یاد گرفته، به یکدیگر بیاموزند و برخی مهارت های ضروی زندگی همچون مشارکت و تصدیق را بپرورانند.

 

 

استقلال اصل پایه ای آموزش مونته سوری است

 

احساس اعتماد به نفس و آزادی خلاقانه ای که در کلاس های مونته سوری به وجود می آید، از نظر بسیاری عامل مهمی است که بعدها در بزرگسالی به مهارتی برای کارآفرینی تبدیل می شود. چون بسیاری از کلاس ها دارای فرآیند یادگیری خودگردان هستند، کودکان با سرعت بسیار بیشتری نسبت به مدارس عادی احساس استقلال و اعتماد به توانایی های خود را به دست می آورند. همچنین دانش آموزانی که به کلاس های مونته سوری می روند، دارای مهارت خود مدیریتی و تفکر مستقل بالاتری هستند.

 

 

پروراندن علاقه به یادگیری

 

فلسفه مونته سوری تلاش دارد تا کودکان را ترغیب کند به یادگیری علاقه پیدا کنند. در واقع، به همین جهت، به عقیده بسیاری، دانش آموزان مدارس مونته سوری همواره نسبت به آدم ها و دنیای پیرامون خود کنجکاو هستند. چون برای آنها یادگیری بدل به عادت لذت بخشی همیشگی شده، نه باری که با خوردن زنگ مدرسه از روی دوش برداشته می شود. این مزیت ویژه می تواند برای تمام زندگی کودکان در آنان باقی مانده و از طریق تحصیل، شغل یا حتی تجارب و افرادی که با آن مواجه می شوند بدل به نیرو محرکه ای برای موفقیت شود. دانش آموزانی که در مدارس مونته سری تحصیل کرده اند، عمدتا میل و توانایی برقراری ارتباط با افراد و عقاید مختلف را در موقعیت ها و حوزه های مختلف دارند.

 

 

بخوانید: اثرات یادگیری کودکان به کمک فضای مجازی

 

 

شامل نیازهای کودکان استثنایی هم می شود

 

مونته سوری شامل نیازهای کودکان استثنایی هم می شود

 

ماریا مونته سوری از همان ابتدای شروع به کار سیستم آموزشی خود کودکان استثنایی را نیز شامل می شد. ماریا مونته سری نه تنها به مطالعه و تحقیق در مورد ناتوانی های ذهنی و رشدی پرداخت، بلکه خودش به صورت مشترک، مدیریت یکی از موسسات آموزگاران آموزش کودکان استثنایی را نیز برعهده گرفت. به این ترتیب، در سال ۱۹۰۷ بود که اولین کودکستان برای کودکان استثنایی شروع به کار کرد. بسیاری از اصول آموزش مونته سوری به خوبی یاری رسان دانش آموزانی با نیازهای ویژه است.

از آنجایی که کودکان با سنین مختلف در یک گروه دسته بندی شدند و یک آموزگار برای مدت ۳ سال عهده دار هر کلاس است،‌ کودکان استثنایی فشار کمتری را برای همگام کردن خود با همسالان خود احساس می کنند و می توانند با آزادی بیشتر و سرعت دلخواه خود به یادگیری و رشد و توسعه خود ادامه دهند.

تداوم کلاس های مونته سوری همچنین باعث می شود که کودکان استثنایی بتوانند ارتباط تنگاتنگی را در کلاس ها به وجود آورده و حس حضور در محیطی امن و پایدار را به دست بیاورند.

اصل «پیروی از کودک» در مونته سوری این امکان را برای تمامی کودکان و نه تنها کودکان استثنایی به وجود می آورد تا آموزش های منحصر به خود را ببینند. در واقع، چنان است که ممکن است در برنامه درسی آموزگار مدرسه مونته سوری نام هر کودک با اهداف و دیدگاه های مختلفی برای سبک یادگیری منحصر به خود ذکر شده باشد. این امر به ویژه به دانش آموزانی با نیازها ویژه کمک می کند تا بتوانند با سرعت خود یاد بگیرند.

 

 

بخوانید: چطور کودکانمان دچار شخصیت نمایشی می شوند؟

 

 

آموزش مونته سوری چه معایبی دارد؟

 

آموزش مونته سوری چه معایبی دارد

 

با تمام اوصاف، همه تجربه خوبی از مونته سوری ندارند. از یک سو، معلمان، دانش آموزان و مدیران مدارسی را داریم که به شدت مدارس مونته سوری را موثر و مثبت می دانند،‌ از آن سوی هم، برخی ویژگی های مونته سوری باعث می شود که این سیستم آموزش جذاب و کارآمد دارای معایبی هم باشد.

 

کلاس های مونته سوری هزینه بالایی دارند

 

مدارس مونته سوری چالش جدی برای پایین آوردن هزینه های ورودی و شهریه خود دارند. چون ایجاد بستری مناسبی برای برگزاری کلاس های درس با این سبک آموزش و فراهم کردن وسایل و ابزارهای کمک آموزشی با کیفیت بالا، هزینه های سرسام آوری را بر دوش مدیران مدارس مونته سوری می گذارد. به همین دلیل است که ثبت نام در اکثر کلاس های مونته سوری هزینه بالایی دارد. به این جهت، همچنان بسیاری از کودکانی که خانواده هایشان وسع مالی ن بالایی ندارند، همچنان پشت درهای مدارس مونته سوری باقی می مانند.

 

 

برنامه های درسی شاید برای برخی زیاده از حد رها از قید و بند باشد

 

پیروی از کودک به این معنا نیست که به کودک اجازه دهید هر کاری می خواهد انجام دهد. با این حال، همچنان در مدارس مونته سوری شاهد برنامه های درسی با سازمان یافتگی و نظم کمتری نسبت به کلاس های درس عادی هستیم. وظیفه معلمان و مربیان است تا اطمینان حاصل کنند کودکان با سرعت مناسب به یادگیری مواد درسی می پردازند. در حالت ایده آل، این بده بستان می تواند کاملا کارآمد باشد. اما امکان اینکه برخی دانش آموزان کاملا از مسیر صحیح یادگیری و آموزش خارج شوند نیز وجود دارد.

 

 

استقلال ضروری ترین اصل نیست

 

استقلال ضروری ترین اصل نیست

 

روش آموزش مونته سوری در پرورش حس استقلال و خودمحوری بسیار خوب عمل می کند. اما تمامی موقعیت های شغلی همیشه به این صورت نیستند. ذهنیت کارآفرینی که می تواند چنین با ارزش باشد، در همین حال، کار را برای دانش آموزان برای همکاری در تیم ها و کار زیر نظر رؤسا و مدیران بالاتر دشوار می سازد. مدارس مونته سوری همواره به دانش آموزان می آموزد که با شرط و شروط خاص خود فکر کنند. نیروی کار هم به عقیده دانش آموزان مونتسری بیشتر تیم محور است.

شاید بهتر باشد که در زمینه همکاری و مشارکت کار بیشتری روی دانش آموزان مونته سوری انجام گیرد. چون همکاری فعالیتی نیست که در برنامه درسی مونتسوری چندان مورد توجه قرار گرفته باشد. چون همکاری در دنیای امروز یک مهارت فوق العاده ارزشمند است، قطعا برخی مدارس مونته سوری می توانند تاکید بیشتری در این زمینه داشته باشند.

 

 

بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۳ میان وعده سالم و خوشمزه برای مدرسه و ناهار و شام دانش آموزان

 

 

ساختار پایان باز کلاس ها ممکن است برای برخی نامطلوب باشد

 

بچه ها عموما برنامه های منظم و همیشگی را دوست دارند. حتی کلاس های درسی با ساختار عادی که شامل همان میز و نیمکت های ردیف پشت سر هم است،‌ می تواند برای برخی دانش آموزان کاملا قابل پذیرش و مطلوب باشد. کلاس های مونته سوری به گونه ای طراحی شده اند که به دانش آموزان امکان حرکت و تغییر را داده و معلمان هم از آموزش مستقیم بهره می برند.

اگرچه این امر اصلا به خودی خود مانع غیرقابل حلی نیست. قطعا قابل اعتنا است. سلسله مراتب کلاس های عادی، آزادی کمتری برای به دانش آموزان می دهد، اما در همین حال می تواند در کلاس درس متضمن نظم،‌ ایمنی و برنامه باشد.

 

 

منبع: rasmussen

 

کالابرگ الکترونیک