بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی و پخت‌و‌پز از نظر پزشکان را بیشتر بشناسید

«روغن زیتون فرابکر» در بسیاری از رژیم‌های غذایی به منظور کاهش وزن، به عنوان روغن مجاز و اصلی برای مصرف و پخت‌و‌پز تجویز می‌شود. شاید شما هم تصور می‌کنید روغن زیتون به خودی خود سبب کاهش وزن و لاغری می‌شود اما بهتر است بدانید وقتی درباره زیتون و روغن زیتون صحبت می‌کنیم هدف‌مان خوردن بی‌حساب و کتاب زیتون و روغن زیتون نیست. روغن زیتون به دلیل تاثیری که در روند لاغری و کاهش وزن از طریق چربی‌های موجود در زیتون، کمک به افزایش ترشح میزان هورمون سروتونین که سبب افزایش متابولیسم و تقویت احساس سیری می‌شود و نیز مقدار که بالای اسیدهای چرب غیر‌اشباع تک زنجیر‌ه‌ای که به راحتی شکسته می‌شوند به عنوان بهترین روغن از سوی متخصصان تغذیه شناخته می‌شود. در این میان روغن زیتون فرابکر از نظر متخصصان تغذیه به عنوان بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی شناخته شده است. در این نوشتار از سایت Healthline با ما همراه باشید تا به شما بگوییم چرا روغن زیتون فرابکر سالم‌ترین روغن در میان روغن‌های دیگر است.

روغن زیتون چیست و چگونه تهیه می‌شود؟

همان‌طور که گفتیم بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی روغن زیتون است. روغن زیتون همان‌طور که از نامش پیداست روغن گرفته شده از میوه درخت زیتون است. فرایند این روغن‌گیری هم ساده است، زیتون‌های نارس را تحت فشار قرار می‌دهند تا تمام روغن‌شان گرفته شود. اما مهم‌ترین مسئله اینجاست که روغن زیتون دقیقا آن چیزی نیست که عموم مردم تصور می‌کنند. روغن زیتون بر اساس میزان اسیدیته و اسید چرب غیر‌اشباع «اولئیک» درجه‌بندی می‌شود. بر این اساس چند نوع روغن زیتون وجود دارد: روغن زیتون فرابکر، روغن زیتون بکر، روغن زیتون تصفیه شده، روغن زیتون تصفیه نشده، روغن زیتون معمولی.

روغن زیتون فرابکر؛ اکسیر سلامتی

از میان تمام انواع روغن‌های زیتون، «روغن زیتون فرابکر» یا خالص دارای بیشترین خواص برای سلامتی است و به جرات می‌توان لقب «اکسیر سلامتی» به آن داد. حقیقت این است که برخی از انواع روغن زیتون‌ با کیفیت کمتر حاوی مواد شیمیایی افزدونی یا حتی روغن‌های کم‌کیفیتی هستند که در جریان تهیه روغن زیتون به آن اضافه می‌شوند. با این اوصاف اگر هدف شما از جایگزین کردن روغن زیتون بهبود کیفیت زندگی و سلامت بیشتر است، نوع روغن زیتونی که تهیه می‌کنید تاثیر فراوانی بر سلامت شما دارد. طبق نظر متخصصان تغذیه بهترین روغن زیتون نوع «فرابکر» آن است که به روش‌های طبیعی و استاندارد و بدون فرایند شیمیایی گرفته شده، خالص است و بو و مزه‌‌ی طبیعی و بکر زیتون را دارد. از سوی دیگر روغن زیتون «فرابکر» مزه‌ای خاص و مشخص دارد و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های موسوم به «فنولیک» است.

بد نیست بدانید طبق تحقیقات گسترده پزشکی مصرف مناسب غذاها و یا نوشیدنی های غنی از ترکیبات فنولیک و آنتی اکسیدان ها، میزان ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های قلبی- عروقی را کاهش می دهد. در سال‌های اخیر، مطالعات متعددی بر روی منابع طبیعی به منظور یافتن منابع غنی از آنتی اکسیدان و نقش مصرف این ترکیبات در محافظت بدن در برابر صدمات ناشی از اکسیده شدن انجام شده است. علاوه بر این از آن‌جایی که روغن زیتون فرابکر از میوه سالم و مرغوب زیتون سبز (نارس) به دست می‌آید، به همین دلیل تلخی ملایمی دارد. زیتون نارس سرشار از پلی‌فنل‌هاست (آنتی اکسیدان‌های مهم و ارزشمند) که نشانه‌ی وجود آن در روغن زیتون فرابکر سوزش خفیف گلو هنگام چشیدن است. ارزش غذایی روغن زیتون فرابکر و میزان پلی‌فنل‌ها و سایر آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن (ویتامین های A,D,Kو E، پروتیین‌ها و فنولیک‌ها) با دیگر انواع روغن زیتون از جمله روغن زیتون نوع بکر و نیز تصفیه شده قابل مقایسه نیست.

ارزش غذایی روغن زیتون فرابکر

روغن زیتون فرابکر سرشار از ارزش غذایی و بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی است. میزان ویتامین‌های محلول در چربی در روغن زیتون فرابکر از سایر روغن‌های زیتون بیشتر است. ویتامین‌های E و K و اسیدهای چرب ضروری غیر‌اشباع از جمله مهم‌ترین خواص روغن زیتون فرابکر است. محتوای مواد مغذی موجود در ۱۰۰ گرم روغن زیتون فرابکر عبارت است:
*۸/۱۳% اسیدهای چرب غیر‌اشباع؛
*۷۳ درصد چربی تک اشباع نشده (که عمدتاً اسید اولئیک است)؛
* امگا ۶: ۷/۹ درصد؛
* امگا ۳: ۷۶/۰ درصد؛
* ویتامین E: 72 درصد نیاز روزانه؛
* ویتامین E: 75 درصد نیاز روزانه.

روغن زیتون فرابکر سرشار از مواد ضد‌التهاب است

به گفته پزشکان، «التهاب» عامل بسیاری از بیماری‌ها و امراض از جمله سرطان، دیابت، آلزایمر، سندروم متابولیک و آرتریت مفاصل است. اما نگران نباشید. اگر روغن زیتون را به عنوان روغن اصلی پخت‌و‌پز رژیم غذایی روزانه انتخاب کرده‌اید باید بدانید که یکی از مهم‌ترین خواص این روغن مفید، خاصیت ضد‌التهابی آن است. روغن زیتون سرشار از چربی‌های غیراشباع با یک پیوند دوگانه، آنتی اکسیدان‌ها و اولئوکانتال است که نقش مهمی در کاهش التهاب دارند. در حقیقت «اسید اولئیک» موجود در روغن زیتون فرابکر که بیشترین اسید چرب موجود در این روغن است نشانگرهای التهاب از جمله پروتئین واکنشگر c را کاهش می‌دهد. با این‌همه به نظر می‌رسد عامل اصلی خاصیت ضد‌التهابی روغن زیتون آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این روغن به خصوص اولئوکانتال است که ترکیبی موثر در کاهش التهاب و درد است.

طبق تحقیقات انجام شده میزان آنتی‌اکسیدان اولئوکانتال در ۵۰ میل (معادل سه قاشق غذاخوری روغن زیتون فرابکر) تاثیری معادل ۱۰ درصد دوز داروی «ایبوپروفن» برای بزرگسالان دارد که جهت کاهش التهاب تجویز می‌شود. به این ترتیب به نظر می‌رسد با مصرف منظم روغن زیتون فرابکر می‌توان از پیشرفت التهاب و مزمن شدن آن پیشگیری نمود و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش داد. فراموش نکنید که التهاب در ابتدا بسیار اندک است و در طول سال‌ها، گاهی بعد از یک دهه، تبدیل به یک بیماری حاد می‌شود و گریبان شما را می‌گیرد. به این ترتیب به نظر می‌رسد با مصرف منظم روغن زیتون فرابکر به عنوان بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی می‌توان جلو التهاب را که پیش زمینه و عامل بسیاری از امراض به خصوص بیماری‌های قلبی است را گرفت.

روغن زیتون فرابکر؛ عامل مهم پیشگیری از سکته قلبی

روغن زیتون فرابکر سرشار از از اسیدهای چرب اشباع نشده، امگا ۳،امگا ۶، ویتامین K و ویتامین E است و به همین دلیل یکی از بهترین مواد غذایی برای پیشگیری از سکته قلبی و سایر ناراحتی‌های قلبی و عروقی است که اتفاقا عامل نخست مرگ‌و‌میر در سرتاسر به شمار می‌روند. اما خبر خوب این است که طبق نتبجه تحقیقات پزشکی معتبر، میزان آمار مرگ‌و‌میر ناشی از امراض قلبی و عروقی در برخی از نقاط دنیا به خصوص کشورهای حاشیه دریای مدیترانه که زیتون و روغن زیتون یکی از اصلی‌ترین مواد برنامه غذایی روزانه‌شان را تشکیل می‌دهد به نحو چشمگیری کمتر است. در حقیقت رژیم غذایی موسوم به «رژیم غذایی مدیترانه‌ای» می‌تواند تا ۳۰ درصد احتمال مرگ ناشی امراض قلبی و به خصوص سکته قلبی را کاهش دهد. شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید در دهه ۷۰ میلادی محققان به این نتیجه رسیدند که یونانی‌ها یک رژیم غذایی سرشار از نمک، چربی، میوه و سبزیجات دارند.

از سوی دیگر ژاپنی‌ها اتفاقا از نمک فراوان در رژیم غذایی روزانه استفاده می‌کردند بدون این‌که به اندازه یونانی‌ها چربی و سبزیجات فراوان مصرف کنند. نکته جالب ماجرا این بود که برخلاف تصور عامه مردم متوسط طول عمر یونانی‌ها از ژاپنی‌ها بیشتر بود. علاوه بر این میزان سکته، سرطان‌های شکمی، بیماری‌های قلبی و به خصوص سرطان‌ سینه هم در میان یونانی‌ها نرخ بسیار کمتری داشت. محققان به این نتیجه رسیدند که علیرغم مصرف فراوان چربی توسط یونانی‌ها، از آن‌جایی که این چربی به طور عمده از روغن زیتون فرابکر به دست می‌آمد میانگین طول عمر و سلامت یونانی‌ها به نحو چشمگیری بالاتر بود. از همان زمان رژیم غذایی موسوم به «مدیترانه‌ای» که ماهی، زیتون، روغن زیتون وسبزیجات از جمله اصلی‌ترین ترکیبات آن بودند به سرعت در میان اهالی کشورهای دیگر محبوب شد. برخی از مهم‌ترین مکانیسم‌های روغن زیتون فرابکر در برابر بیماری‌های قلبی عبارتند از:

*کاهش التهاب: همان‌طور که پیش از این گفتیم خاصیت ضد‌التهابی روغن زیتون از جمله عوامل اصلی پیشگیری از بیماری‌های قلب و عروق است.

*کلسترول LDL: لیپوپروتئین‌های کم‌چگال( LDL) به عنوان « کلسترول بد» شناخته می‌شوند. علت اصلی بد بودن این کلسترول این است که لیپوپروتئین‌های کم‌چگال یا LDL به راحتی به دیواره‌های رگ‌های خونی می‌چسبند و سبب انسداد شرائین می شوند که همین مسئله باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری قلبی- عروقی و سکته نیز می‌شود. روغن زیتون کلسترول LDL را کاهش می‌دهد و به این ترتیب خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را کاهش می‌دهد. تحقیقات صورت گرفته حاکی از آن است که عمل اکسیداسیون نیز به نوبه خود یکی از عوامل کلیدی در ایجاد تصلب شرائین است. به نظر می رسد که چربی‌های اشباع نشده موجود در روغن زیتون فرابکر قابلیت اکسیداسیون کلسترول های LDL را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهند و آن را تبدیل به بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی و پخت و پز می‌کنند.

*روغن زیتون مانع لخته شدن خون در رگ‌ها می‌شود که عامل اصلی سکته‌های مغزی و قلبی است، بنابراین روغن زیتون فرابکر به عنوان بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی برای بیماران قلبی به منزله یک روغن بسیار عالی یا به ادعای پزشکان یک «سوپر غذا» است.

*روغن زیتون سطح فشار خون را تا ۴۸ درصد کاهش می‌دهد و به همین دلیل بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی برای مبتلایان به بیماری فشار خون بالا است.

* توصیه پزشکان به افراد دیابتی استفاده از بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی یعنی روغن زیتون فرابکر است. چرا؟ چون کاهش ریسک ابتلا به برخی از سرطان‌ها مانند سرطان سینه، کاهش خطر ابتلا به دیابت و نهایتاً به تعویق انداختن پیشرفت دیابت در افرادی که دچار این بیماری هستند از دیگر مزایای قابل توجه روغن زیتون خالص یا فرابکر است.

*یکی از خواص شگفت‌انگیز روغن زیتون فرابکر پیشگیری از بیماری زوال عقل یا آلزایمر است که بیماری قرن نام گرفته است. علت اصلی ابتلا به بیماری آلزایمر فاسد شدن سلول‌های منطقه هیپو‌کامپ مغز است که معمولا مقدار زیادی «استیل‌کولین» تولید می‌کنند. سلول‌های مغزی یا اعصابی که آسیب دیده‌اند پلاک‌هایی جمع می‌کنند و در تعداد زیاد از بین می‌روند. منطقه آسیب دیده مغز و استیل‌کولین در تشکیل خاطرات جدید وارد عمل می‌شوند به همین دلیل یکی از نشانه‌های اصلی بیماری آلزایمر عدم توانایی در تحکیم یک یادگیری تازه (مثل یادآوری آدرس تازه) و دشواری در جهت‌یابی است در حالی که خاطرات رویدادهای دور معمولا کمتر آسیب می‌بینند. روغن زیتون فرابکر با کمک به جمع کردن این پلاک‌ها از سطح مغز از بیماری آلزایمر پیشگیری می‌کند. اگر تمایلی به مصرف روغن زیتون به صورت خام ندارید از آن به عنوان بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی استفاده کنید.

روغن زیتون فرابکر و کاهش خطر ابتلا به سرطان

«سرطان» یکی از مهم‌ترین بیماری‌ها و عوامل مرگ‌و‌میر به خصوص در کشورهای پیشرفته و صنعتی است. با این وجود همان‌طور که گفتیم اهالی کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و به خصوص یونانی‌ها با رعایت رژیم غذایی مدیترانه‌ای کمترین میزان ابتلا به سرطان به خصوص سرطان سینه و سرطان‌های شکمی را در دنیا دارند. در حقیقت زیتون و روغن زیتون سرشار از آنتی‌اکسیدان، لیگنان‌ها (این مواد در تخم کتان نیز یافت می‌شود) و ترکیباتی هستند که می‌توانند عوامل خطر مربوط به پیشرفت سرطان را کاهش دهند. از سوی دیگر «اسید اولئیک» موجود در روغن زیتون خالص خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد که همین امر تاثیر مثبت بر روی ژن‌های مرتبط با سرطان می‌گذارد و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.

چگونه با روغن زیتون فرابکر آشپزی کنیم؟

به جرات می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی که روغن زیتون را در برنامه غذایی روزانه‌شان گنجانده‌اند، پخت‌و‌پز کردن با آن و حرارت دیدن روغن زیتون فرابکر است. در یک تحقیق علمی ثبت شده، محققان روغن زیتون فرابکر را در دمای ۳۵۶ درجه فارنهایت به مدت ۳۶ ساعت گرم کردند و نتیجه آن بود که روغن زیتون فرابکر آسیبی ندید. در یک تحقیق دیگر از روغن زیتون فرابکر برای سرخ کردن غذا استفاده کردند و نتیجه این بود که روغن زیتون فرابکر به شدت آسیب دید. بنابراین به نظر می‌رسد اگر از روغن زیتون فرابکر برای آشپزی و پخت‌و‌پز حتی در حرارت‌های نسبتا بالا، و نه سرخ کردن، استفاده شود یک روغن بسیار خوب، سالم و ایمن است. به این ترتیب بهترین و سالم‌ترین روغن آشپزی در دسترس شماست.

نوشته های مرتبط

انواع دمنوش و درمان خانگی سندروم روده تحریک پذیر در طب سنتی

نقش مهم تغذیه و سبک زندگی در باروری مردان

بهترین مکمل های تقویت سیستم ایمنی بدن کدامند ؟

آشنایی با بهترین گیاهان دارویی