تولد نوزاد برای یک مادر، پر از احساسات مختلف است. هیجان، شادی، ترس و اضطرابی غیرقابل وصف که در برخی از مواقع میتواند در نهایت منجر به افسردگی پس از زایمان شود. به طور معمول افسردگی پس از زایمان موجب ایجاد تغییرات خلقی، اضطراب، مشکل در خوابیدن و گریه کردن مادر میشود و از دو تا ۳ روز اول پس از زایمان اتفاق میافتد. برخی از مادران با مشکل شدیدتری روبرو میشوند و از همین رو شناخت علائم این بیماری میتواند به شما کمک کند تا سریعتر اقدام به درمان آن کنید. در این مقاله از سرویس سلامت مجله کوروش میتوانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد افسردگی بعد از زایمان و راه های جلوگیری و درمان افسردگی بعد از زایمان بدانید آشنا شوید.
افسردگی بعد از زایمان چیست؟
احساس نگرانی، خستگی و ناراحتی بعد از زایمان کاملاً طبیعی است. تقریباً ۸۰ درصد مادران یک تا دو هفته بعد از زایمان این احساسات را تجربه میکنند. اما بعد از چند هفته همه این احساسات بد کمرنگ میشوند و جای خود را به شادی و انرژی بیشتر میدهند. در برخی مواقع مادران بعد از مدتی احساس غم و ناراحتی بیشتری را تجربه میکنند و احساسات منفی پس از زایمان با پیش رفتن به سمت جلو، در آنها تشدید میشود. افسردگی پس از زایمان معمولاً در حدود ۱۵ درصد از مادران اتفاق میافتد. این اختلال موجب ایجاد تغییرات شدید خلقی و خستگی و حس ناامیدی در فرد میشود و زندگی فرد و نوزاد او را تحت تأثیر قرار میدهد. به یاد داشته باشید که افسردگی پس از زایمان یک اختلال جدی است و نباید به سادگی با آن برخورد کرد.
بخوانید: زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؛ تمام مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین
علائم افسردگی بعد از زایمان
هر چند که احساس خستگی و بدخلقی بعد از بچه دار شدن تا حدی برای مادر طبیعی است، اما این نوع اختلال افسردگی در فرد زائو فراتر از یک ناراحتی زودگذر است. معمولاً این اختلال طی چند هفته بعد از زایمان اتفاق میافتد و گاهی اوقات نیز این مشکل چند ماه بعد خود را نشان میدهد. افسردگی پس از زایمان معمولاً علائم متفاوتی دارد و در برخی افراد با شدت بیشتری اتفاق میافتد. در ادامه میتوانید با مهمترین علائم این افسردگی و روش تست این نوع افسردگی آشنا شوید.
*احساس غمگینی زیاد و تمایل به گریه کردن
*احساس شدید خستگی
*مشکل در خوابیدن
*بیش از اندازه خوابیدن
*از دست دادن علاقه به فعالیت ها ( از جمله رابطه جنسی )
*احساس بیگانگی و کناره گیری از خانواده و دوستان
*کم اشتهایی و یا بیش از اندازه غذا خوردن
*فرد بیدلیل دچار دردها و بیماریهای مختلف و غیرقابل توجیه میشود و مدام احساس مریض بودن دارد
*حالات فرد ناگهان و بدون هشدار تغییر میکند.
*حافظه فرد در به خاطر سپردن موضوعات ضعیف میشود.
*لذت نبردن از چیزهایی که قبلاً موجب شادی و لذت فرد میشد.
*مادر افسرده با در آغوش گرفتن کودک خود غرق شادی نمیشود و نوزاد را جدا از خود میداند.
*فرد احساس شدید ناامیدی میکند.
*احساس بی ارزشی و ناامیدی
*فرد احساس میکند مادر بدی است.
*فرد افسرده بودن در جمع را دوست ندارد و از دست همه فرار میکند.
*ممکن است فرد در افسردگی پس از زایمان به فکر صدمه زدن به خود و کودکش باشد.
بخوانید: ۷ روش خانگی آسان برای سفت شدن شکم بعد از زایمان
درمان افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان یک اختلال شایع است پس خجالت نکشید و اگر احساس میکنید علائم افسردگی پس از زایمان را دارید، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید و درمان خود را شروع کنید. به طور کلی ۲ نوع درمان برای این نوع افسردگی وجود دارد که شامل درمان بدون دارو و همراه با دارو است. پزشک بعد از انجام تست افسردگی پس از زایمان یکی از دو روش را برای شما انتخاب میکند.
بعنوان بخشی از روال معاینات خود ، پزشک شما ممکن است کارهای زیر را انجا دهد :
غربالگری افسردگی را انجام دهد که شامل پرسشنامه ای است که شما باید آن را پر کنید .
برای تعیین اینکه مبتلا به کم کاری تیروئید هستید آزمایش خون انجام دهید زیرا کم کاری تیروئید بر علائم و نشانه ها تاثیر دارد.
در صورت لزوم برای رد سایر عوامل ، دیگر آزمایش ها را هم انجام دهید.
بخوانید: بهترین فصل برای بارداری و زایمان نوزاد دختر و پسر چه فصلی است؟
درمان افسردگی پس از زایمان با دارو
مصرف داروهای ضد افسردگی به طور مستقیم روی مغز تأثیر میگذارند و با ترشح مواد شیمیایی در بدن، خلق و خوی فرد را تغییر میدهند. هر چند که درمان به وسیله دارو معمولاً مدتی طول میکشد، اما معمولاً بعد از چند هفته تأثیر آن روی خلق و خو قابل مشاهده خواهد بود. مصرف داروهای ضدافسردگی موجب بروز عوارض جانبی در برخی افراد میشود. مهمترین عارضههای مصرف داروها ضد افسردگی عبارتاند از احساس خستگی، کاهش میل جنسی و سرگیجه. فرد باید با مشاهده هر کدام از این علائم، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهد.
مصرف برخی از داروهای ضدافسردگی در دوران شیردهی بیخطر هستند و خوردن بخش عظیمی از این داروها نیز در این دوران کاملاً ممنوع هستند. در بسیاری از مواقع نیز افسردگی پس از زایمان به دلیل کاهش سطح استروژن اتفاق میافتد که در این شرایط لازم است فرد تحت هورمون درمانی قرار بگیرد.
لیست بهترین و بدترین غذا ها بعد از عمل سزارین + رژیم لاغری بعد از زایمان
درمان افسردگی پس از زایمان بدون دارو
در راه های جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان و روش درمان افسردگی پس از زایمان بدون استفاده از دارو، فرد باید با کمک مشاوره و روانکاوی افکار منفی را از ذهن خود دور کند و راههایی بازگشت به حال خوب خود را یاد بگیرد. در این روش درمان فرد باید یاد بگیرد و بیشتر از حد توان خود تلاش نکند. با وجود همه کارهایی که در روند بچه دار شدن و مراقبت از نوزاد وجود دارد، مادر باید بتواند کمی هم برای خودش وقت بگذارد. برای درمان افسردگی خود سعی کنید از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید و هر روز ورزش کنید. معمولاً درمان این بیماری تا ۶ ماه طول میکشد و اگر فرد مراقبتهای لازم را انجام دهید، به خوبی بهبود پیدا میکند.
منبع: healthline