«شکلات» در شکل‌ها و طعم‌های مختلف از جمله محبوب‌ترین خوراکی‌های دنیاست که از دانه‌های کاکائو به دست می‌آید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در فاصله سال‌های ۲۵۰ تا ۹۰۰ میلادی مردم از دانه‌های کاکائو به عنوان اکسیر سلامتی استفاده می‌کردند. به مناسبت ۷ جولای، روز جهانی شکلات، از تاریخچه شکلات و ۵ مورد از فواید شگفت‌انگیز شکلات تلخ برای لاغری و پوست و قلب و سلامت کلی بدن، مقاله‌ای از سرویس سلامت و در مجله کوروش انتخاب شده‌اند.
تاریخچه شکلات؛ هر چه تلخ‌تر بهتر
به نظر می‌رسد تاریخچه شکلات این «تلخِ محبوب» به زمان تمدن«مایاها» برمی‌گردد. در حقیقت نخستین بار حدود ۱۱۰۰ سال قبل از این مایاها و آزتک‌ها بودند که از شکلات در قالب یک ماده خوراکی به شکل نوشیدنی استفاده می‌کردند.
اگر چه گفته می‌شود این نوشیدنی که به دلیل تلخی فراوان به «آب تلخ» مشهور بود حتی پیش‌تراز این‌ها در بخش‌های جنوبی کشور مکزیک و در زمان تمدن«اولمک» بسیار محبوب و به «خوراک خدایان» مشهور بود.
محبوبیت این خوراکی انرژی‌زا و مفید به حدی زیاد بود که در یک بازه زمانی در کشورهای آمریکای مرکزی، نوعی کالای لوکس محسوب می‌شد به طوری که از دانه‌های کاکائو به‌عنوان پول استفاده می‌کردند. تا سالیان سال از کاکائو به صورت نوشیدنی استفاده می‌شد تا این‌که در قرن ۱۶ میلادی یک فرد اسپانیایی به نام «هرناندو کورتز» دانه‌های کاکائو را از آمریکای مرکزی به اروپا آورد.
اگر چه طبق یک روایت دیگر «کریستف کلمب» در سال ۱۵۰۲ میلادی نخستین بار دانه‌های کاکائو را از آمریکا به اروپا آورده است. در سال ۱۵۲۸ میلادی از کاکائو در اسپانیا هم به عنوان واحد پول استفاده می‌شد. در واقع طبق یکسری جداول مالیاتی کالاهایی با ارزش برابر کاکائو با این ماده مبادله می‌شدند. حدود ۶۰ سال بعد اولین محموله شکلات کاکائویی وارد سایر کشورهای اروپایی شد.
در قرن هفدهم شکلات از دربار اشراف فرانسوی و از طریق اتریش به انگلستان راه پیدا کرد. با این‌همه شکلاتی که در آن زمان در اروپا رایج شده بود و در دست اشراف دست به دست می‌شود به انواع مختلف کاکائویی امروزی شباهت چندانی نداشت و در برخی مراسم مهم «کاکائوی داغ» نوشیدنی محبوب مهمانی‌های رسمی بود.
این خوراکی محبوب به شکل امروزی شباهت بسیار اندکی به انواع اولیه دارد و بیشتر از این‌که مزه تلخی را زیر زبان بیاورد به خاطر طعم شیرین و در برخی موارد با درصدهای مختلف تلخی‌اش، محبوب است. به مناسبت روز جهانی شکلات بد نیست کمی بیشتر در مورد شکلات بدانیم.
بیشتر بخوانید: روز جهانی شیرینی ماکارون؛ نکات مهم و فوت و فن طرز تهیه ماکارون فرانسوی شکلاتی
شکلات چگونه درست می‌شود؟
شکلات از میوه‌های درخت کاکائو که گیاه بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است به دست می‌آید. هر کدام از این میوه‌ها «پود» نام دارند و هر پود حاوی ۴۰ عدد دانه کاکائو است. برای تهیه شکلات این دانه‌های کاکائو خشک و رُست یا بو داده می‌شوند.
برای به دست آمدن یک شکلات بهتر و خوش طعم‌تر بهتر است دانه‌ها کاکائو را به مدت هفت روز در نور خورشید خشک کنند که البته در تولید انبوه و کارخانه‌ای شکلات این روش دیگر منسوخ شده است. بعد از خشک شدن دانه‌ها آن‌ها تفت یا به اصطلاح بو می‌دهند و سپس آن‌ها را آسیاب می‌کنند.
در این مرحله، چربی کاکائو را با تحت فشار قرار دادن این ماده، از کاکائو جدا می کنند، در نهایت آن‌چه که باقی می‌ماند پودر کاکائو است. برای درست کردن شکلات مقادیر مختلفی از پودر کاکائو را با نسبت‌های مختلف چربی کاکائو و سایر مواد مخلوط و شکلات با طعم‌های مختلف درست می‌کنند.
بد نیست بدانید شکلات تیره از نوع مرغوب آن، دارای ۷۰ درصد کاکائو است، در حالی که در تهیه انواع شیری تا ۵۰ درصد از کاکائو استفاده شده است و شکلات سفید تنها ۳۳ درصد کاکائو دارد.
هات چاکلت؛ نوشیدنی محبوب ثروتمندان
در جریان تاریخچه شکلات «هات چاکلت» یا همان شکلات داغ از همان ابتدای کشف دانه‌های کاکائو هم یک نوشیدنی محبوب بود. در تمدن‌های اولیه این نوشیدنی داغ را از دانه‌های کاکائو، آب و مقداری فلفل درست می‌کردند. بعدها این نوشیدنی محبوب با ترکیبی از شکلات، وانیل و ادویه‌های خوش عطر مثل دارچین و به صورت غلیظ و البته سرد تهیه می‌شد و نوشیدنی محبوب طبقه اشراف به خصوص در کشورهایی مثل اسپانیا بود.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید فرمول نوشیدنی شکلاتی اسپانیایی‌ها تا سال‌ها جز اسرار طبقه اشراف محسوب می‌شد. بعدها نوشیدنی شکلات به شکل گرم سرو شد و به همان اسم شکلات معروف بود و بعدها به به «هات چاکلت» تغییر نام داد تا از سایر انواع این خوراکی و نوشیدنی‌ها شکلاتی متمایز شود.
فواید شکلات تلخ برای لاغری و پوست و قلب و…
تا به حال در مورد فواید شکلات تلخ در مورد لاغری و پوست و قلب و آب کردن چربی شکم و پهلو چیزی شنیده‌اید؟ بد نیست ادامه این مقاله را بخوانید:
۱- شکلات تلخ بخورید. اگر قصد دارید رژیم لاغری بگیرید و وزن کم کنید هفته‌ای حداکثر ۳۰ گرم از نوع تلخ این خوراکی را بخورید. نوع تلخ و بدون شکر این خوراکی سرشار از «فلائونید» است. فلائونیدها سبب کاهش مقاومت بدن نسبت به انسولین می‌شوند و باعث تنظیم قند‌خون می‌شوند و علاوه بر این از بالا رفتن قند‌خون جلوگیری می‌کنند. از جمله مزایای شکلات تلخ این است که سبب کاهش اشتها و در نتیجه عدم پرخوری و کاهش وزن می‌شود.
بیشترین میزان فلائونیدهای کاکائو در شکلات تلخ وجود دارند و به همین دلیل نوع تلخ آن، بهترین و کامل‌ترین نوع شکلات برای سلامت بدن است. اگر شکلات با تلخی خیلی بالا را دوست ندارید با کمی آجیل و مغزهایی مثل بادام و فندق تلخی آن را کمتر کنید. اگر می‌خواهید از خواص شگفت‌انگیز شکلات برای سلامت بدن بهره‌مند شوید در هفته بیشتر از ۳۰ گرم شکلات حتی از نوع تلخ مصرف نکنید.
۲- از جمله مزایای شگفت‌انگیز شکلات تلخ برای سلامت بدن همین بس که تلخ‌ترین نوع این خوراکی لذیذ و محبوب، ریسک حمله قلبی را کاهش می‌دهد. ماده اصلی تشکیل دهنده این خوراکی، کاکائو است و کاکائو به دلیل مقادیر فراوان «فلاوانول» باعث باز شدن رگ‌های قلب می‌شود و البته خواص آنتی‌اکسیدانی دارد.
در مجموع انواع تلخ این خوراکی سبب کاهش فشار خون، کاهش خطر لخته شدن خون و نیز کاهش کلسترول بد خون (LDL) و در نهایت کمتر شدن ریسک ابتلا به ناراحتی‌های قلبی و سکته قلبی می‌شود. به نظر می‌رسد مصرف ۱۹ تا ۳۰ گرم شکلات تلخ و تیره در طی یک هفته ۳۲ درصد خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. در حالی که مصرف روزانه شکلات تلخ این تاثیر را نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه شکلات مغزدار خوشمزه خانگی به ۴ روش برای ولنتاین
۳- وقتی از مزایای شگفت‌انگیز شکلات تلخ برای سلامت بدن صحبت می‌کنیم مشخصا منظور ما مصرف انواع تلخ این خوراکی خوش طعم با کمترین میزان چربی و شکر است. در حقیقت شکلات تلخ و تیره به شکلاتی گفته می‌شود که ۷۵ درصد آن را کاکائو تشکیل می دهد.
شکلات تلخ با تولید هورمون «آندروفین» در خون سبب تحریک مغز و به وجود آمدن احساس لذت می‌شود. می‌خواهید یکی دیگر از خواص شگفت‌انگیز شکلات را با شما در میان بگذاریم؟ شکلات تلخ با تولید هورمون شادی یا همان «سروتونین» شما را سر‌حال می‌آورد و میزان افسردگی را در شما کاهش می‌دهد.
۴- یکی دیگر از مزایای شکلات تلخ تاثیر آن بر سلامت پوست شماست. این خوراکی تلخ و تیره پوست شما را شاداب و جوان نگه می‌دارد. هر چه میزان شکر موجود در این خوراکی کمتر و رنگ آن تیره‌تر و طعمش تلخ‌تر باشد با مصرف آن پوستی جوان و شاداب خواهید داشت. در حقیقت «فلاونوئیدهای» شکلات سیاه به جذب پرتو UV کمک می‌کند، جریان خون پوست را افزایش می‌دهند، بافت پوست را تقویت و آبرسانی پوست را افزایش می‌دهند.
علاوه بر این شکلات با درصد بالای کاکائو سرشار از «فلاونولهاست» که با کاهش التهاب سبب شادابی پوست می‌شوند. بد نیست بدانید طبق تحقیقات پزشکی صورت گرفته زنانی که سه ماه مداوم سه ماه روزانه شکلات داغ غلیظ با درصد آنتی اکسیدان بالا مصرف می‌کنند پوست سالم و مرطوب‌تر و نیز مقاوم‌تری در برابر آفتاب نسبت به زنانی دارند که نوع تلخ این خوراکی را نمی‌خورند. این مورد آخر یکی دیگر از خواص شگفت‌انگیز شکلات برای زیبایی از قدیم‌الایام تا به امروز بوده است.
۵- از جمله مزایای شکلات تلخ همین بس که شکلات تلخ سرشار از مواد آنتی‌اکسیدان است و در نتیجه به خنثی کردن رادیکال‌های آزاد در بدن و اکسیداسیون سلولی جلوگیری می‌کند. با مصرف نوع تلخ این خوراکی خوشمزه و سایر مواد غنی از آنتی‌اکسیدان می‌توانید از خطر ابتلا به سرطان تا حد زیادی پیشگیری کنید.
سایر مزایای شکلات تلخ و خواص ثابت شده محصولات تلخ و بدون شکر افزوده به دست آمده از کاکائو از نظر پزشکی عبارتند از: بهبود عملکرد حافظه، تقویت مینای دندان، بهبود بینایی به دلیل وجود ویتامین A در آن، درمان اسهال، پیشگیری از ابتلا به دیابت، درمان کم‌خونی به دلیل آهن فراوان موجود در آن، افزایش انرژی بدن، تقویت سیستم ایمنی بدن به دلیل ویتامین C و E موجود در آن و … .
شکلات تلخ چند درصد بخوریم؟ شکلات تلخ را چگونه مصرف کنیم؟
میزان تلخی شکلات از ۲۰ درصد شروع می‌شود و تا ۹۷ درصد ادامه دارد. در حقیقت به تلخی شکلات هر بار ۰.۵ درصد اضافه می‌شود. اگر مشکل رفلاکس معده و ترش کردن دارید بهتر است شکلات تلخ کمتر از ۴۵ درصد میل کنید. اگر از مشکلات بی‌خوابی، ترش کردن و رفلاکس معده و سنگ کلیه رنج می‌برید بهتر است سراغ شکلات بالاتر از ۵۰ درصد نروید.
اگر مشکل جسمی خاصی ندارید تا ۷۰ درصد تلخی شکلات را هم می‌توانید تحمل کنید ولی بهتر است با معده خالی شکلات تلخ ۸۰ تا ۹۷ درصد نخورید. بهترین زمان خوردن شکلات تلخ به خصوص شکلات با درصد تلخی بالا در زمان وعده صبحانه است.
اگر عادت دارید در وعده صبحانه غلات سبوس‌دار، پروتئین و میوه و سبزیجات میل کنید بهتر است یک تکه شکلات تلخ هم در وعده غذایی صبحانه جای دهید تا هم در تمام طول روز انرژی داشته باشید و هم از فواید آنتی‌اکسیدان‌های شکلات تلخ در تمام طول روز بهره ببرید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه اصلی شکلات صبحانه نوتلا خانگی بدون شیر
منابع: History / دیدرز دایجست
محصولات مرتبط
