تمیز نگه داشتن اجاق گاز، یکی از مهم‌ترین کارهای نظافتی در آشپزخانه‌ست. این کار اگه به موقع و درست انجام نشه، چربی‌ها و ذرات سوخته غذا تبدیل می‌شن به لکه‌های سرسختی که هم ظاهر گاز رو خراب می‌کنن، هم ممکنه به مرور به دستگاه آسیب بزنن. ولی باید بدونید، مدل پاکیزه کردن اجاق گاز بسته به جنس دستگاه و قطعات مختلفش می‌تونه متفاوت باشه. چه اجاق شما از جنس استیل باشه، چه شیشه‌ای یا لعابی، با این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش همراه ما باشید تا روش های تمیز کردن اجاق گاز رو با شما به اشتراک بذاریم.
چرا تمیز نگه داشتن اجاق گاز این‌قدر مهمه؟
قبل از آشنایی با روش های تمیز کردن اجاق گازهای مختلف، لازمه دلایل اهمیت پاکیزه کردن این دستگاه رو بدونید. تمیز کردن انواع جنس اجاق گاز به طور منظم از این جهت مهمه که:
- جلوی جمع شدن چربی و جرم رو می‌گیره؛
- باعث می‌شه اجاق گاز سالم‌تر و عمرش بیشتر بشه؛
- احتمال آتش‌سوزی ناشی از تجمع روغن و چربی خشک شده رو کم می‌کنه؛
- ظاهر آشپزخانه رو همیشه مرتب نگه می‌داره؛
- و خیلی مهم‌تر از همه، به سلامت غذایی که روی گاز آماده می‌کنید کمک می‌کنه.
نکته: تمیزکاری اجاق، فقط یه بخش از خونه‌داری نیست؛ درواقع، یه جور پیشگیری هوشمندانه‌ست.
در صورت تمایل، برای خرید انواع اسپری گاز پاک کن و سایر انواع پاک کننده چند منظوره می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
نکات ایمنی مهم قبل از به‌کارگیری روش های تمیز کردن اجاق گاز
قبل از این که بسته به جنس دستگاه، یکی از روش های تمیز کردن اجاق گاز رو دنبال کنید، لازمه نکات ایمنی زیر رو رعایت کنید:
- صبر کنید تا اجاق کاملا خنک بشه؛
- اگه گاز برقی دارید، دوشاخه رو حتما از برق بکشید. اگه گازی هست، شیر گاز رو حتما ببندید؛
- شبکه‌های چدنی، شعله‌پوش‌ها و سرشعله‌ها رو جدا کنید؛
- با یه دستمال خشک، خرده غذاها یا چربی‌های درشت رو پاک کنید تا راحت‌تر تمیز بشه.
روش تمیز کردن انواع اجاق گاز بر اساس جنس
در این بخش قراره روش های تمیز کردن اجاق گاز رو بسته به جنسش بررسی کنیم. چون هر نوع اجاق گازی (استیل، شیشه‌ای، لعابی) روش تمیزکاری مخصوص خودش رو داره و اگه اشتباه عمل بشه، ممکنه به سطحش آسیب بزنه. پس بهتره بدونید با چه موادی و چه روشی باید سراغ تمیزکاری برید.
تمیز کردن اجاق گاز استیل
اجاق‌های استیل ظاهر شیکی دارن؛ ولی سریع لکه می‌گیرن. برای تمیز و براق نگه داشتن اجاق گاز استیل مراحل زیر رو دنبال کنید:
- برای تمیزکاری روزانه اجاق‌های استیل از ترکیب آب گرم و مایع ظرفشویی استفاده کنید و با کمک یه اسفنج نرم سطح گاز رو پاک کنید.
- اگه لکه‌ها قدیمی‌تر هستن، جوش شیرین و آب رو با هم مخلوط کنید تا یه خمیر به دست بیاد. این خمیر رو روی لکه‌ها بمالید، ۱۵ دقیقه منتظر بمونید و بعد با اسفنج پاکش کنید. در صورت تمایل، می‌تونید از یه پاک کننده قوی گاز استیل هم استفاده کنید. قبل از استفاده از این محصول، حتما دستورالعمل درج شده بر روی بسته‌بندی رو با دقت بخونید تا مشکلی پیش نیاد.
- برای برق انداختن نهایی هم کافیه از سرکه سفید رقیق شده استفاده کنید. این محلول رو روی اجاق گازتون اسپری کنید و با یه دستمال مایکروفایبر تمیز، دستگاه رو حسابی برق بندازید.
نکته: برای تمیز کردن اجاق گاز استیل اصلا از سیم ظرفشویی یا اسکاچ زبر استفاده نکنید. این کار باعث خط افتادن روی سطح استیل می‌شه. روش های کامل پاک کردن اجاق گاز استیل رو توی این مطلب نوشتیم، روی لینک مطلبش کلیک کنید.
برای خرید مایع ظرفشویی، جوش شیرین و سرکه سفید می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
تمیز کردن اجاق گاز شیشه‌ای
این اجاق‌ها هم خیلی خوش‌ظاهرن و هم خیلی زود لکه نشون می‌دن. برای تمیز کردن‌شون مراحل زیر رو دنبال کنید:
- ابتدا سطح گاز رو با یه پارچه خشک یا مایکروفایبر پاک کنید.
- بعد، ترکیب سرکه سفید و آب گرم رو داخل اسپری بریزید و روی لکه‌ها بپاشید. این ترکیب رو پس از چند لحظه با یه پارچه نرم تمیز کنید.
- برای تمیز کردن لکه‌های چرب و قدیمی یا می‌تونید از محصولات پاک کننده قوی چربی گاز شیشه ای استفاده کنید؛ یا سطح اجاق رو با مقداری خمیر جوش شیرین و آب بپوشونید. بعد از گذشت چند دقیقه، با یه کارت پلاستیکی (مثل کارت بانکی قدیمی) خیلی آروم لکه‌ها رو بخراشید. برای استفاده از انواع محصولات پاک کننده قوی چربی گاز، پیش از مصرف حتما دستورالعمل روی بسته‌بندی رو با دقت بخونید.
نکته: برای خراشیدن لکه‌های قدیمی هرگز و تحت هیچ شرایطی از سیم ظرفشویی، تیغ یا هر ابزار فلزی دیگه‌ای استفاده نکنید چون به سطح شیشه‌ای آسیب جدی می‌زنه.
اجاق گاز لعابی (سفید یا رنگی)
اجاق‌های لعابی یه‌کم مقاوم‌تر از اجاق گازهای شیشه‌ای هستن، اما باز هم نیاز به دقت دارن. پس موقع تمیز کردن‌شون این مراحل رو دنبال کنید:
- برای تمیز کردن لکه‌های معمولی و آلودگی‌های روزانه از ترکیب آب گرم و مایع ظرفشویی استفاده کنید.
- اگه لکه‌ها سرسخت‌تر بودن، کافیه مقداری جوش شیرین و سرکه رو با هم ترکیب کنید. این ترکیب رو روی لکه بمالید، چند دقیقه صبر کنید و بعد با اسفنج نرم تمیزش کنید. تمیز کردن گاز با جوش شیرین و سرکه خیلی عالی جواب میده.
- برای از بین بردن سوختگی روی اجاق گاز لعابی، یه دستمال پاکیزه رو به آبلیمو آغشته کنید و چند دقیقه روی لکه بذارید؛ بعد با اسفنج تمیزش کنید.
نکته: برای تمیز کردن اجاق گاز لعابی از مواد خیلی اسیدی یا صنعتی قوی استفاده نکنید، چون ممکنه لعاب گاز رو از بین ببرن.
برای خرید آبلیمو می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انواع پاک کننده چند منظوره
روش تمیز کردن چدن گاز؛ از سرشعله گرفته تا میله‌ها و شبکه‌های چدنی
روش تمیز کردن شبکه های چدنی اجاق گاز و سرشعله‌ها خیلی راحته. برای انجام این کار، کافیه مراحل زیر رو دنبال کنید:
- سرشعله‌ها و شبکه‌ها رو جدا کنید و داخل ظرفی پر از آب داغ و مایع ظرفشویی بذارید تا غوطه‌ور بشن.
- اجازه بدید نیم ساعت خیس بخورن.
- بعد با یه برس نرم یا مسواک کهنه تمیزشون کنید.
- اگه چربی زیاد بود، کمی جوش شیرین هم اضافه کنید.
- در آخر، این اجزا رو به خوبی آبکشی و کاملا خشک کنید.
ترکیب‌های خونگی کاربردی برای تمیز کردن اجاق گاز
- جوش شیرین و آب: برای پاک کردن چربی و لکه‌های سوخته؛
- سرکه سفید و آب: برای ضدعفونی کردن و برق انداختن؛
- لیمو و نمک: برای از بین بردن بوی بد و برق انداختن؛
- آب اکسیژنه و جوش شیرین: مخصوص لکه‌های سرسخت و سوختگی‌ها؛
- مایع ظرفشویی و جوش شیرین: پاک کننده عمومی قوی.
نکته: پیشنهاد می‌کنیم هر ترکیب جدیدی رو قبل از استفاده کامل، اول روی یه گوشه کوچیک امتحان کنید تا مطمئن بشید به سطح آسیب نمی‌زنه.
وسایلی که بهتره همیشه برای تمیز کردن اجاق آماده داشته باشید
- اسفنج نرم
- پارچه مایکروفایبر
- مسواک کهنه یا برس نرم
- کارت بانکی قدیمی (برای تراشیدن لکه‌های سوختگی بدون آسیب به سطح)
- دستکش پلاستیکی
- بطری اسپری
- حوله خشک (برای خشک و براق کردن سطح)
بیشتر بخوانید: بهترین روش های تمیز کردن هود آشپزخانه
تمیزکاری بی‌خطر با پاک‌کننده‌های قوی؛ این نکات رو حتما بدونید
اگه قراره برای تمیز کردن اجاق گاز از مواد شیمیایی قوی (مثل انواع اسپری گاز پاک کن) استفاده کنید، خیلی مهمه که یه سری نکات ایمنی رو رعایت کنید. اینطوری هم به گاز آسیب نمی‌زنید، هم خودتون اذیت نمی‌شید. این مواد اگه درست استفاده نشن، می‌تونن باعث ایجاد گاز سمی، خوردگی سطوح یا حتی تحریک پوست و تنفس بشن. پس لطفا قبل از شروع، این نکات رو جدی بگیرید:
- حتما دستکش بپوشید. پاک‌کننده‌های قوی معمولا پوست رو می‌سوزونن یا باعث خشکی و حساسیت می‌شن.
- در آشپزخانه پنجره رو باز کنید یا هود رو روشن نگه دارید. بخار مواد شیمیایی گاهی اوقات اذیت‌کننده‌ست و توی فضای بسته می‌تونه مضر باشه.
- از ترکیب کردن مواد شوینده مختلف با هم خودداری کنید. مثلا سرکه رو با وایتکس قاطی نکنید؛ چون گاز خطرناک ایجاد می‌کنه.
- ماده پاک کننده رو مستقیما روی شعله یا قطعات داغ اسپری نکنید. ممکنه بخار سمی بلند بشه یا حتی آتش بگیره.
- مقدار کم استفاده کنید و حتما اجازه بدید چند دقیقه بمونه. خیلی از این مواد وقتی چند دقیقه روی لکه می‌مونن، بهتر عمل می‌کنن و نیاز به فشار زیاد یا مقدار بالا نیست.
- بعد از استفاده، سطح گاز رو با دستمال خیس کامل پاک کنید. تا هیچ اثری از مواد شیمیایی باقی نمونه و موقع پخت غذا وارد هوا یا غذا نشه.
- مواد شوینده رو دور از دسترس بچه‌ها و حیوانات خونگی نگه دارید. حتی اگه درشون بسته‌ست، باز هم احتیاط لازم رو در نظر بگیرید.
- از پاک‌کننده‌های مخصوص همون سطح استفاده کنید. مثلا پاک‌کننده مخصوص استیل رو برای سطح شیشه‌ای استفاده نکنید چون ممکنه خط بندازه یا آسیب بزنه.
- در آخر کار، دست‌ها رو با آب و صابون بشویید. حتی اگه دستکش داشتید، شست‌وشوی نهایی یادتون نره.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید اسپری گاز پاک کن و انواع آن
نکات مهم درباره روش های تمیز کردن اجاق گاز
- همیشه قبل از شروع تمیزکاری، اجازه دهید اجاق گاز به طور کامل سرد شود.
- نوع سطح اجاق گاز را بشناسید و روش تمیزکاری را متناسب با جنس آن انتخاب کنید.
- برای براق کردن اجاق‌های استیل از سیم ظرفشویی یا پاک‌کننده‌های زبر استفاده نکنید؛ چون باعث خط و خش می‌شود.
- برای پاک کردن اجاق‌های شیشه‌ای به هیچ عنوان از تیغ، کاردک فلزی یا اسکاچ زبر استفاده نکنید.
- در تمیز کردن اجاق گاز لعابی از مواد شیمیایی قوی یا اسیدی استفاده نکنید؛ چون ممکن است لعاب را از بین ببرد.
- همیشه از اسفنج نرم، پارچه مایکروفایبر، برس یا مسواک کهنه برای تمیزکاری استفاده کنید.
- برای چربی‌های خشک و سوخته از ترکیب‌های طبیعی مثل جوش شیرین و سرکه استفاده کنید و اجازه دهید چند دقیقه روی لکه بماند.
- در صورت استفاده از پاک‌کننده‌های صنعتی، حتما در فضای دارای تهویه مناسب این کار را انجام دهید.
- بعد از تمیز کردن اجاق گاز، سطح را با یک دستمال خشک پاک کنید تا لکه آب باقی نماند.
- سرشعله‌ها، شعله‌پخش‌کن‌ها و شبکه‌های چدنی را جداگانه با آب داغ و مایع ظرفشویی بشویید و کاملا خشک کنید.
- همیشه بعد از هر بار آشپزی، چربی‌ها و لکه‌های تازه را با یک دستمال مرطوب پاک کنید تا به لکه‌های سرسخت تبدیل نشوند.
- از تست کردن مواد شوینده روی یک بخش کوچک و دور از دید شروع کنید تا مطمئن شوید به سطح گاز آسیب نمی‌زند.
- تمیز نگه داشتن منظم اجاق گاز باعث افزایش عمر دستگاه و بهبود عملکرد شعله‌ها می‌شود.
سوالات متداول درباره روش های تمیز کردن اجاق گاز
هر چند وقت یک‌بار باید اجاق گاز رو تمیز کنیم؟
اگر اهل آشپزی کردن هستید و هر روز غذا درست می‌کنید، بهتره روزی یک‌بار سطح گاز رو با دستمال مرطوب تمیز کنید. تمیزکاری عمقی (مثل شستن سرشعله‌ها و شبکه‌ها) هفته‌ای یک‌بار یا حداقل ماهی یک‌بار توصیه می‌شه.
بهترین ماده طبیعی برای از بین بردن چربی اجاق گاز چیه؟
ترکیب جوش شیرین و سرکه سفید یکی از موثرترین و ایمن‌ترین گزینه‌هاست. می‌تونید خمیری از ترکیب این دو ماده درست کنید و روی لکه‌های چربی بمالید، چند دقیقه صبر کنید و بعد با اسفنج پاک کنید.
چگونه میله های چدنی گاز را تمیز کنیم؟
روش تمیز کردن میله های اجاق گاز که چرب و سیاه شدن به این صورته که باید این قطعات رو چند ساعت داخل آب داغ و مایع ظرفشویی بخوابونید. برای چربی‌های کهنه، جوش شیرین و سرکه هم اضافه کنید. بعد با یه مسواک کهنه تمیزشون کنید و در آخر کامل خشک کنید.
آیا می‌شه برای تمیز کردن اجاق گاز از جرم‌گیر استفاده کنیم؟
جرم‌گیر فقط برای مواقعی که لکه خیلی قدیمی و سرسخته توصیه می‌شه. در این صورت، حتما از نوع بدون کلر استفاده کنید و تهویه مناسب داشته باشید. برای اجاق‌های شیشه‌ای و لعابی، بهتره از جرم‌گیر استفاده نکنید.
چطور می‌تونیم لکه‌های سوختگی رو از روی اجاق لعابی پاک کنیم؟
مقداری جوش شیرین رو روی محل مورد نظر بریزید. بعدش کمی آبلیمو یا سرکه روش بپاشید تا کف کنه؛ این ترکیب رو بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه با اسفنج نرم تمیز کنید. اگه لکه خیلی قدیمی باشه، این کار رو باید چند بار تکرار کنید.
برای برق انداختن اجاق گاز استیل چی خوبه؟
مقداری سرکه سفید رو روی پارچه نرم اسپری کنید و روی سطح استیل بکشید. بعد با دستمال خشک تمیز کنید تا برق بیوفته. کمی روغن زیتون هم در آخر می‌تونه درخشندگی بیشتری بده.
چرا بعد از تمیز کردن اجاق، لکه‌های آب یا خش باقی می‌مونه؟
اگه سطح رو خشک نکنید، قطره‌های آب خشک شده روی گاز باعث لکه می‌شن. استفاده از اسکاچ زبر هم می‌تونه باعث خط و خش بشه. همیشه از دستمال نرم و خشک برای مرحله آخر استفاده کنید.
آیا می‌تونیم از دستگاه بخارشوی برای تمیز کردن اجاق گاز استفاده کنیم؟
بله، در صورتی که اجاق گازتون ضد آب باشه و راهنمای سازنده انجام این کار رو مجاز بدونه، بخارشوی انتخاب خوبیه برای چربی‌های سخت. اما نباید بخار رو مستقیم وارد بخش‌های برقی یا شعله‌ها کنید.
برای تمیز کردن بین دکمه‌های ولوم گاز چیکار باید کنیم؟
ولوم‌ها معمولا قابل جدا شدن هستن. پس با احتیاط درشون بیارید، توی آب گرم و مایع ظرفشویی بخوابونید، بعد با مسواک تمیز کنید. محل اتصال دکمه‌ها روی بدنه رو با دستمال نیمه‌خشک تمیز کنید.
آیا می‌شه از جوهر نمک برای تمیز کردن گاز استفاده کنیم؟
استفاده از جوهر نمک اصلا فکر خوبی نیست. این ماده خورنده‌ست و ممکنه سطح اجاق یا حتی ریه شما رو آسیب بزنه. به جای اون از ترکیبات ملایم‌تر مثل جوش شیرین و سرکه استفاده کنید.