بحران همه گیری کرونا در سال ۲۰۲۰ اکوسیستم استارتاپی خاورمیانه را دستخوش تغییرات چشمگیری کرد. بسیاری از استارتاپ ها از بین رفتند اما در این میان استارتاپ هایی که از فرصت استفاده کردند موفق به رشد و توسعه شده و در دسته موفق ترین ها قرار گرفتند. رشد و توسعه استارتاپ های بازار آنلاین بیشتر از دیگر استارتاپ ها بود. سرمایه گذاران اشتهای خاصی به سرمایه گذاری بر روی موجی از موفقترین استارتاپ ها در حوزه تکنولوژی، حمل و نقل، دلیوری و پلتفرم های رستورانی داشتند. در این میان بحث استارتاپهای فعال در حوزه تکنولوژی و کشاورزی را نباید نادیده گرفت. مجله فوربس نگاهی انداخته است به برخی از موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه سال ۲۰۲۰ که در ادامه این مقاله از مجله کوروش به این لیست نگاهی میاندازیم. لازم به ذکر است که این استارتاپهای موفق که نه تنها در کشور خود بلکه به عنوان کسب و کاری فرامرزی مشغول به کار هستند.
متر و معیار موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه
انتخاب موفق ترین استارتاپ های خاورمیانه از نگاه مجله فوربس در سال ۲۰۲۰ بر اساس چندین معیار صورت گرفته است. استارتاپ ها باید حداقل ۵ میلیون دلار جذب سرمایه کرده باشند. این جذب سرمایه باید از سوی سرمایه گذاران خارجی صورت گرفته باشد. همچنین باید استارتاپ های منتخب کمتر از ۷ سال از تاسیس آنها گذشته باشد. استارتاپهای بسیاری هستند که میتوانستند در این لیست قرار بگیرند اما این معیار را نداشتند. یا بیش از ۷ سال از عمرشان گذشته بود یا دلایل دیگری در سرمایه گذاری داشتند.
استارتاپ swvl از موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه در امارات
استارتاپ swvl یکی از موفقترین استارتاپ ها در لیست فوربس است. این استارتاپ در سال ۲۰۱۷ بنیان گذاری شد. استارتاپ swvl که متعلق به کشور امارات است اخیرا در کنیا و پاکستان نیز فعالیت خود را گسترش داده است. Swvl بیش از ۹۲ میلیون دلار جذب سرمایه داشته و زمینه فعالیت آن سیستم حمل و نقل انبوه است. مزیت رقابتی استارتاپ swvl نرخ ۷۰ درصدی کاهش قیمت در سیستم حمل و نقل جمعی است.
Pure harvest smart forms در صدر موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه
استارتاپ Pure harvest smart forms که در لیست فوربس به عنوان اولین و موفق ترین استارتاپ خاورمیانه قرار گرفته متعلق به کشور امارات است. استارتاپ Pure harvest smart forms در سال ۲۰۱۶ بنیان نهاده شد. زمینه فعالیت این استارتاپ تولید میوه و سبزیجات به صورت انبوه و با استفاده از تاسیسات گلخانه ای و فناوری پیشرفته از جمله فناوری های نوین کنترل شده کشاورزی استفاده می کند. به گفته بنیان گذاران این استارتاپ تا کنون موفق شده بیش از ۲۰ نوع گوجه فرنگی و ۶ نوع توت فرنگی تولید کند. بنیان گذاران این استارتاپ از دانشگاه استنفورد هستند که حالا در کشور خود فعال هستند.
آنها در سال ۲۰۱۸ شروع به ساخت نخستین گلخانه خود در ابوظبی شدند. در سال ۲۰۲۰ استارتاپ Pure harvest smart forms موفق به جذب ۱۱۰ میلیون دلار سرمایه اولیه شد. استارتاپ Pure harvest smart forms در حال حاضر برنامه زیادی برای توسعه کسب و کارش در کویت دارد.
Kitopi از موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه در پلتفرم آشپزخانه
Kitopi با اینکه تنها دو سال است که تاسیس شده است اما با جذب سرمایه ۸۹ میلیون دلاری در لیست موفق ترین استارت های خاورمیانه از نگاه فوربس قرار گرفته است. Kitopi هم اکنون بیش از ۳۰ آشپزخانه در امارات، عربستان سعودی، انگلیس و کویت دارد. این استارتاپ اماراتی بیش از ۱۲۰ رستوران شراکتی دارد و بخشی از مشتریان آن شامل پیزااکسپرس و فلافل هستند. Kitopi در سال ۲۰۲۰ تنها ۶۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرد. یکی از دلایل موفقیت این استارتاپ اماراتی تخصص بنیان گذاران آن است. یکی از بنیان گذاران Kitopi از جمله کارکنان شیرینی سازی bnb است.
Pay tabs از موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه در عربستان سعودی
زمینه راهکار این استارتاپ Pay tabs که در سال ۲۰۱۴ در عربستان بنیان نهاده شد در حوزه پرداخت است و تاکنون بیش از ۹۲ میلیون دلار هزینه کرده است. سرمایه گذاران این استارتاپ عربستان سعودی، خصوصی هستند. Pay tabs که به صورت b2b (بیزنس تو بیزنس) فعالیت میکند تا کنون بیش از ۱۲۸ معامله ارزی در ۴۹ صنعت انجام داده است. این استارتاپ در سال ۲۰۱۷ یک بودجه ۲۰ میلیون دلاری جذب سرمایه کرد و با جذب این سرمایه فعالیت خود را در منطقه منا گسترش داد. حالا Pay tabs به عنوان یکی از موفق ترین استارتاپ های خاورمیانه، علاوه بر منطقه منا در جنوب شرقی آسیا و چندین کشور آفریقایی و اروپایی فعالیت می کند. این شرکت علاوه بر عربستان سعودی، موفق به گشایش دفتر خود در امارات، فیلیپین و بحرین شده است. Pay tabs قصد دارد سومین محصول خود با نام Pay tabs سوئیچ را در ۲۰۲۱ روانه بازار کند.
Just clean از موفق ترین استارتاپهای خاورمیانه موفق ترین استارتاپ کویت
استارتاپ Just clean در زمینه خدمات آنلاین و دیجیتالی خشکشویی فعالیت می کند. Just clean در سال ۲۰۱۶ در کویت بنیان گذاری شد. این استارتاپ به صورت آنلاین، خشک شویی ها را به مشتریان وصل می کند. برخی خدمات تحویل البسه، کنترل کیفیت شستشو نیز بر عهده Just clean است. استارتاپ کویتی در دور اول جذب سرمایه ۲۰ میلیون دلار دریافت کرد. بعدها و در دور بعدی راکت اینترنت ۱۷۰ میلیون دلار تعهد حمایت مالی به این شرکت داد. در حال حاضر Just clean با بیش از ۵۰۰ خشک شویی در پنج کشور کار می کند. این استارتاپ بیش از ۲۰۰ کارمند دارد.