حالا دیگر یک سال است که دنیا با ویروس کرونا در ابعاد مختلف دست و پنجه نرم میکند، از روند زندگی مردم عادی گرفته تا بازار و صنایع مختلف از جمله صنعت خرده فروشی و فروشگاههای زنجیرهای. در واقع صنایع خرده فروشی در بسیاری از کشورها شاهد تغییرات چشمگیری در آمار و ارقام بودهاند. البته این موضوع به خاطر تغییر در رفتار خرید مردم چندان هم دور از انتظار نبود. در این مقاله مجله کوروش نگاهی میاندازیم به روند تغییر سبک خرید مردم و به طبع آن تغییرات مثبت و منفی در صنعت خرده فروشی در دوران کرونا در برخی کشورهای دنیا از چین و آمریکا گرفته تا آلمان و انگلیس و … که تحت تاثیر ویروس کرونا رخ داده است.
با همهگیری ویروس کرونا، مردم از خرید وحشت دارند
گسترش ویروس کرونا و همهگیری آن باعث شد تا شمار زیادی از فروشگاهها و اماکن غیرضروری بسته شوند. مردم به کار در خانه تشویق شدند. مردم از رفتن به اماکن عمومی وحشت داشتند. خریدها تنها محدود به خرید اقلام ضروری شد. در همین راستا، صنعت خرده فروشی دچار تغییراتی چشمگیر شد.
میزان رشد فروش خردهفروشی که در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ قبل از همهگیری ویروس کرونا پایین آمده بود، باز هم سیر نزولی گرفت. شمار زیادی از کارشناسان در همان سال ۲۰۱۹ معتقد بودند که باید به آمارها اعتماد کرد و رویه را تغییر داد. اینکه رفتار مردم دنیا تغییر کرده و صنعت خرده فروشی باید این تغییرات را دریابد؛ و البته اینکه تغییرات مستلزم تدابیری جدید است.
رونق صنعت خرده فروشی؛ مردم هم میخرند هم ذخیره میکنند
گسترش و همهگیری در دروان کرونا روند سریعتری به تغییرات صنعت خرده فروشی بخشید. تصمیمات دولتها برای عدم خروج از خانه و دورکاری و خرید آنلاین هم بسیار تاثیرگذار بودند. در دوران کرونا صنعت خرده فروشی در بخشهای خاصی شاهد رشد بود.
برای مثال شاهد رشد قابل توجه در فروش کالاهای مصرفی در کشورهای بودیم که تحت تأثیر این ویروس قرار گرفتند. در کشوهایی چون ایالاتمتحده، ایتالیا، آلمان و انگلیس، این افزایش متعلق به فروشگاههای مواد غذایی بود. فروشگاههایی که در هر شرایطی باز میماندند و فعالیت میکردند. جالب اینجاست که مردم به عنوان مصرفکننده، کالاهای خاصی را بسیار زیاد خریداری کرده و حتی ذخیره میکردند.
تغییرات صنعت خرده فروشی در چین و آمریکا، بیش از سایر کشورها
در ماه مارس، زمانی که ویروس کرونا در سرتاسر جهان گسترش زیادی پیدا کرد و کشورهای زیادی را هدف حمله خود قرار داد، چین و آمریکا بیش از سایر کشورها تحت تاثیر قرار گرفتند. این دو کشور با افزایش هزینه مصرفکنندگان مواجه شدند. در همین راستا تغییرات در صنعت خرده فروشی در این دو کشور هم محسوستر بود. دلیل این موضوع هم کاملا واضح بود؛ این دو کشور سهم زیادی از مصرفکنندگان ذخایر غذایی را به خود اختصاص دادهاند.
در ایالات متحده بازرگانان و فروشگاههای چند منظورهای زنجیرهای مثل «والمارت» و «تارگت» بیشترین سود را از آن خود کردند. سودی که با فروش دلاری کالاهای بستهبندی مصرفی نصیبشان شد. کالاهایی که ۱۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش قیمت پیدا کرده بودند. مصرفکنندگان به شدت نگران گسترش ویروس کرونا و یا انتقال آن بودند. آنها به مکانها و فضاهای خرده فروشی کمتر مراجعه میکردند. با گسترش ویروس کرونا، بیش از ۴۷ درصد مشتریان که به صورت روزانه به فروشگاهها مراجعه میکردند، رفتار خرید خود را در صنعت خرده فروشی کاملا تغییر دادند. ۲۰ درصد کسانی که در ایالت متحده مسئول پاسخدهی در فروشگاهها بودند، اعتقاد دارند که در دوران کرونا تعداد خرید آنلاین به شدت افزایش پیدا کرده است.
وضعیت خرده فروشی چین در دوران کرونا
در کشور چین، جایی که برای اولین بار کرونا شیوع پیدا کرد، نگرانیها از تاثیرات منفی کووید ۱۹ بسیار مشهود است. چرا که صنایع متعددی از حمل و نقل گرفته تا تجارت و تفریحات تجربه تلخی را داشتهاند. صنایع دچار افت چشمگیری شدهاند. فروش کالاهای مصرفی در دو ماه اول سال ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه سال قبل در سراسر این کشور کاهش یافته است. و علیرغم گذشت ماهها، رقمهای کاهش یافته هنوز به سطح قبل از از همهگیری ویروس کرونا برنگشته است.
ویروس کرونا و بازارهای خرده فروشی شمال ایتالیا
صنایع ایتالیا نیز که در زمان همهگیری کرونا با بیش از ۱۰۰۰۰۰ مورد ابتلا در هفته اول اول آوریل مورد توجه رسانهها قرار گرفت، کم تحت تاثیر این شیوع نبود. آمار و ارقام در تغییر رفتار مردم در صنعت خرده فروشی در دوران کرونا عجیب و غریب بود. فروش اینترنتی و آنلاین در ایتالیا در مدت شیوع کرونا افزایش قطعی داشت. مراکز خرده فروشی بزرگ از سوپرمارکتها گرفته تا فروشگاههایی که معمولا تخفیفات زیادی میگذارند، رشد بسیار چشمگیری را در فروش داشتند. این رشد در شمال اروپا ایتالیا بیشتر تجربه شد. منطقهای با بیشترین تراکم موارد ابتلا به ویروس کرونا. فروشگاههای Placenza ،Cremona، Pavia بیشترین افزایش فروش را در آن مناطق داشتند.
تغییر رفتار خرده فروشی در آلمان و انگلیس همزمان با کرونا
در مورد آلمان باید گفت که در زمان تنظیم این گزارش شمار مبتلایان نسبت به هفته قبل کاهش داشته است. با این حال خیلی زود است که بتوانیم در مورد آمار آلمان و تغییرات رفتار مردم در صنعت خرده فروشی، قضاوت کنیم. کشور آلمان بسیاری از اقدامات احتیاطی را که ایتالیا انجام داده بود، در پیش گرفت. از تعطیل کردن فضاهای عمومی و مسابقات ورزشی گرفته تا کافهها و رستورانها.
دستورالعملها و توصیههایی که از طرف مقامات اجرایی آلمان اجرا میشود، طبیعتا بخش خرده فروشی را در همه صنایع تحت تاثیر قرار میدهد. مدتی زمان میبرد تا این ارقام در دسترس قرار بگیرند و اینکه میزان واقعی تاثیرات دیده شوند. وقتی عبور و مرور در خیابانهای مراکز خرید ممنوع میشود، نمیتوان منکر تاثیر چشمگیر و کاهش خرید حضوری در صنعت خرده فروشی شد.
غذا و سرگرمیهای خانگی در راس لیست خرده فروشی انگلیسیها
با افزایش رشد ویروس کرونا و اعلام آمار مرگ و میر در انگلیس، روند خرید به کندی انجام میشود. بازدید از مراکز خرید کاهش چشمگیری پیدا کرده است. مسافرت کمتر شده است. خیابانهای بزرگ خالی هستند. پیشبینی میشود که فروش پوشاک و کفش به میزان قابل توجهی در انگلیس کاهش یابد. بخش مربوط به خرده فروشی در بریتانیا پس از گسترش ویروس کرونا به شدت شاهد تغییر بوده است. تغییری که مرتبط با سیاستهای دولت است. در واقع مردم رفتار خرید خود را تغییر دادهاند.
مردم انگلیس بیشتر در خانه میمانند. دستهای خود را مرتب میشویند و فاصلههای اجتماعی را رعایت میکنند. ترجیح میدهند محصولات خود را به صورت آنلاین خریداری کنند تا حضوری. محصولات خریداری شده با نرخ بالا، مربوط به محصولات بهداشتی و تمیز کنندهها است. غذاها و سرگرمیهای خانگی در صدر لیست خرده فروشی ها قرار دارند. در مقابل مصرف کنندگان هزینههای کمتری را برای فعالیتهایی مثل بیرون رفتن، مسافرت و یا سرگرمی خارج از خانه صرف میکنند. هنوز مشخص نیست که تاثیر کامل شیوع ویروس کرونا در صنعت خرده فروشی به چه حد بوده است. اما همه انتظار یک تغییر چشمگیر را داریم؛ تغییر چشمگیر به سمت بازار آنلاین. بنابراین در ارزیابی این بازار و سرمایهگذاری در آن باید دقت بیشتری به خرج داد.
منبع: statista