این روزها در مورد مصرف انواع ویتامینها و مکملها برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا ویروس کوید ۱۹ بازار اخبار و شایعه حسابی داغ است. بعد از اپیدمی یا همهگیری بیماری کرونا بسیاری از افراد به این صرافت افتادند که برای تقویت سیستم ایمنی بدن به جز مواد غذایی مفید، میوه و سبزیجات به سراغ مصرف مکملها و ویتامینها هم بروند. حال سوال این است که آیا خوردن مکمل زینک و ویتامین A سبب پیشگیری از ابتلا به بیماری کروناویروس میشود یا خیر. در سرویس سلامت، پاسخ دکتر پوریا احمدی و دکتر رامونا اجتماعی، داروساز را به این ۲ پرسش مهم در مجله کوروش بخوانید.
علاوه بر ویتامین C و ویتامین D برای پیشگیری از کرونا، حالا مصرف مکمل روی یا زینک و ویتامین A هم مورد بحث قرار گرفته است. حقیقت این است که فلز روی (زینک) در سراسر بدن نقشهای متنوعی ایفا میکند. زینک در بسیاری از مواد غذایی حضور دارد اما کمبود روی (زینک) در بدن بسیاری از ساکنان کشورهای در حال توسعه دیده میشود.
مکمل زینک و ویتامین A از ابتلا به کروناویروس پیشگیری میکند؟
فلز روی (زینک) ممکن است در کاهش زمان (فقط به مدت یک روز) و شدت علائم سرماخوردگی و یا اسهال موثر باشد. علاوه بر طعم فلزی و ایجاد حالت تهوع در اثر مصرف قرصهای مکیدنی روی، مصرف دراز مدت آن میتواند منجر به مشکلات حرکتی، خستگی و از دست دادن مس از بدن شود.
آنچه که اخیرا به عنوان اثر ضدویروسی مکمل زینک شنیده میشود تنها آزمایشهای محدود بر روی حیوانات است. در بسیاری از مواقع نتایج مطالعات حیوانی و مطالعات بالینی انسانی یکسان نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: بهترین مکملهای تقویت سیستم ایمنی بدن کدامند؟
بنابراین در حال حاضر شواهد علمی برای پیشگیری یا درمان کرونا توصیهای برای مصرف روی ندارد. برخلاف شایعات این مکملها باعث بالا رفتن زینک ابتلا به کرونا هم نمیشوند. مکملهای رایج زینک در بازار در هر قرص بین ۱۰ الی ۳۰ میلیگرم زینک دارند که میتوان آنها را روزانه یا یک روز در میان به مدت کمتر از سه هفته مصرف کرد.
برای پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس قرص ویتامین A بخوریم یا نخوریم؟
اما در مورد مصرف ویتامین A هنوز هیچ شواهدی وجود ندارد که مکمل ویتامین A در پیشگیری و درمان عفونت کرونا ویروس موثر باشد. مصرف مکملها فقط در افرادی توصیه میشود که دچار کمبود این ویتامین هستند چون کمبود انواع ویتامینها در بدن سبب ضعف سیستم ایمنی و افزایش احتمال مبتلا شدن به انواع عفونتها میشود. در حال حاضر نقش ویتامین A در پیشگیری از بیماریهای ویروسی و به خصوص بیماری کرونای جدید اثبات نشده است.
ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است و از طریق خوردن مواد غذایی مثل ماهی، جگر، تخم مرغ، شیر، انواع میوه و سبزیجات زرد و نارنجی مثل هویج و زردآلو، اسفناج، انواع کلم و … نیاز بدن به این ویتامین رفع میشود.
بیشتر بخوانید: علائم دقیق بیماری ویروس کرونا چیست
میزان نیاز روزانه بدن به ویتامین A در افراد بالای ۱۳ سال در خانمها روزانه ۷۰۰ میکروگرم و در آقایان ۹۰۰ میکروگرم است. در افراد سالم که رژیم غذایی متعادل دارند نیازی به مصرف مکمل این بیماری ندارند و حتی مصرف مکمل میتواند با انباشت ویتامین باعث بروز مسمومیت برای فرد شود.
بنابراین مصرف مکمل ویتامین A برای پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس جدید به هیچ وجه توصیه نشده و حتی مصرف بیرویه این مکمل عوارض جدی برای بدن دارد. مصرف مکمل ویتامین A در دوران بارداری میتواند منجر به نقص جنینی شود و نباید در دوران بارداری به هیچوجه استفاده شود.
نکات لازم برای پیشگیری از ویروس کرونا
۱- بهتر است برخی موارد احتیاط در زمینه بهداشت مواد غذایی رعایت شود. منابع غذایی حیوانی به صورت کامل پخته مصرف شود و از مصرف غذاهای خام که امکان شست و شوی کامل آنها وجود ندارد پرهیز کنیم.
۲- از وسایل آشپزخانه مجزا برای آماده سازی مواد غذایی خام و پخته استفاده شود و هنگام آماده سازی مواد غذایی خام و پخته دست خود را کامل بشوییم.
۳- از به اشتراک گذاشتن وسایل مورد استفاده در مصرف مواد غذایی مانند قاشق، چنگال، کارد و لیوان پرهیز کنیم.
۴- تا حد امکان، مایعات کافی و فراوان بنوشیم. هیدراته بودن بدن به بدن برای دفع سموم و حفظ ایمنی مناسب کمک میکند.
۵- برخی مواد غذایی گیاهی حاوی ترکیبات و فیتوکمیکالهایی هستند که میتوانند در تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با عفونت های باکتریایی و ویروسی موثر باشند، اما شواهدی مبنی بر مصرف آن در درمان بیماری ویروس کرونا وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: خواص هویج خام و پخته برای کرونا