آیا می‌دانستید، ۶ خرداد (May 27) به عنوان روز جهانی کرم ضد آفتاب (National Sunscreen Day یا Don’t Fry Day) شناخته می‌شود؟ هدف از این روز، افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت استفاده از کرم ضد آفتاب برای محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه‌های UVA و UVB خورشید است. کرم ضدآفتاب از جمله مهم‌ترین محصولات مراقبت از پوست به خصوص در فصل تابستان است. از سوی دیگر انتخاب کرم ضدآفتاب مناسب با توجه به جنس پوست صورت و نیز کرمی که SPF مناسب برای پیشگیری از اشعه‌های مخرب نور خورشید داشته باشد امری مهم و اساسی است که می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های خطرناکی مانند سرطان پوست و پیری زودرس پوست را کاهش دهد. با ما در سرویس سلامت از مجله کوروش همراه باشید تا به شما بگوییم اصلا SPF ضدآفتاب یعنی چه و چند توصیه مهم برای خرید بهترین کرم ضد آفتاب با SPF مناسب پوست تان را به شما گوشزد کنیم.
از SPF ضد آفتاب که حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم؟
وقتی از SPF حرف می‌زنیم، در واقع درباره Sun Protection Factor یا «عامل محافظت در برابر آفتاب» صحبت می‌کنیم. یعنی، عدد SPF نشان می‌دهد که یک کرم ضد آفتاب تا چه اندازه می‌تواند از پوست در برابر اشعه UVB محافظت کند. مسلما هر چه عدد SPF بزرگ‌تر باشد قدرت کرم ضدآفتاب برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید بیشتر است.
درجه SPF (مانند ۱۵ SPF یا ۲۰ SPF) به این معنا است که مصرف کننده آن قبل از این‌که دچار آفتاب سوختگی بشود، تا چه حد می‌تواند زیر نور آفتاب بماند. برای مثال شما می‌توانید بدون استفاده از کرم ضد آفتاب ۱۰ دقیقه زیر نور خورشید باقی بمانید و احساس سوختگی نکنید.
هنگامی که از کرم ضد آفتاب استفاده می‌کنید می‌توانید زمان ۱۰ دقیقه را ضرب در میزان SPF کرم کنید و به مقدار زمان به دست آمده زیر آفتاب بمانید. اگر SPF کرم شما ۱۵ باشد، شما ۱۵۰ دقیقه یا به عبارتی به مدت ۲ ساعت و نیم می‌توانید در آفتاب بمانید. اگر پس از مدتی مجددا از کرم استفاده کنید، میزان محافظت آن بیشتر می‌شود.
بنابراین در مورد بالا بودن SPF یک کرم ضد آفتاب زیاد حساسیت به خرج ندهید چون ضدآفتابی با ۱۵ SPF فقط ۴ درصد کمتر از ضد آفتابی با SPF 30 در دفع اشعه UVB ضعیف‌تر عمل می‌کند. به عبارت ساده‌تر ضدآفتابی با SPF 30 به معنای قدرت محافظت دو برابر نسبت به ضدآفتابی با SPF 15 نیست. توجه داشته باشید، هیچ کرم ضد آفتابی (حتی SPF بالا) نمی‌تواند به طور کامل و ۱۰۰ درصد از پوست شما در مقابل اشعه‌های زیان‌آور خورشید محافظت کند. بنابراین، استفاده از کلاه، عینک، لباس مناسب و سایه‌نشینی هم جزو مراقبت‌های مهم از پوست در برابر آفتاب به حساب می‌آیند.
شما می‌توانید انواع کرم ضدآفتاب با SPF های مختلف را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به روش‌های حضوری و اینترنتی خریداری کنید.
توصیه‌های مهم برای خرید کرم ضد آفتاب
کرم ضد آفتاب یکی از ضروری‌ترین اقلام مراقبت از پوست است که نقش موثری در پیشگیری از آفتاب‌سوختگی، پیری زودرس و انواع سرطان پوست دارد. برای آن‌که انتخابی صحیح و موثر داشته باشید، توجه به نکات زیر هنگام خرید الزامی است:
کرم ضد آفتابی انتخاب کنید که دارای SPF حداقل ۳۰ باشد
هر دو اشعه UVA و UVB خورشید مضرند و احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهند؛ علاوه بر این، اشعه UVA عامل چین و چروک پوست و پیری پوست و اشعه UVB عامل آفتاب‌سوختگی هم هستند. طبق تحقیقات انجمن پوست آمریکا، ضدآفتابی با SPF 30 تا ۹۷ درصد از پوست در برابر اشعه‌های UVB محافظت می‌کند و برای استفاده روزانه مناسب است. در مجموع، میزان محافظت کرم‌های ضد آفتاب با SPF های مختلف به قرار زیر است:
- کرم ضد آفتاب با ۱۵ SPF قادر است تا ۹۳ درصد اشعه UBV را دفع کند؛
- کرم ضد آفتاب با SPF 30 تا ۹۷ درصد اشعه UBV را دفع می‌کند؛
- کرم ضد آفتاب با SPF 50 تا ۹۸ درصد جلوی آثار مضر اشعه UBV را می‌گیرد.
یادتان باشد، حتی بهترین برندهای کرم ضد آفتاب با SPF بالا هم نمی‌توانند کاملا و به صورت ۱۰۰ درصدی از پوست شما در برابر تابش زیان‌آور خورشید محافظت کنند. توجه داشته باشید، ضد آفتاب‌هایی که SPF بالای ۵۰ دارند، نه تنها پوشش و محافظت بهتری ایجاد نمی‌کنند، بلکه حتی ممکن است برای پوست شما مضر باشند. اگر از امروز می‌خواهید استفاده از ضد آفتاب را شروع کنید بهتر است از SPF 30 شروع کنید و بعد از پایان یک دوره به SPF 50 برسید.
عناصر کلیدی کرم ضد آفتاب را بشناسید
یک نگاه اجمالی به عناصر تشکیل‌دهنده کرم ضد آفتاب که روی بسته‌بندی و روی تیوپ کرم به آن‌ها اشاره شده به شما می‌گوید که این کرم برای شما مناسب است یا خیر. اگر می‌خواهید کرم ضد آفتاب از پوست شما در برابر اشعه‌های UVA و UVB محافظت کند باید «پوشش گسترده» یا «broad spectrum» داشته باشد.
ضد آفتاب‌های «مینرال» یا معدنی حاوی زینک هستند که اشعه‌های خورشید را از روی پوست شما بازمی‌گردانند و مانع رسیدن آن‌ها به پوست شما می‌شوند. از سوی دیگر بهترین انواع کرم ضد آفتاب «شیمیایی» حاوی ترکیبات شیمیایی مثل «آوبنزون» و «بیسکوتیزول» هستند که سبب محافظت و پوشش گسترده پوست در برابر آفتاب می‌شوند. بنابراین، در هنگام خرید کرم ضد آفتاب حتما مشخصات روی بسته‌بندی محصول را بخوانید و از وجود این عوامل محافظت کننده مطمئن شود.
نوع پوست خودتان را بشناسید
بسیاری از کرم‌های ضد آفتاب به صورت تخصصی برای انواع پوست طراحی و تولید می‌شوند. ضد آفتاب‌های مخصوص پوست چرب، خشک و حساس. طبق گفته متخصصان انجمن پوست آمریکا:
- بهترین کرم ضد آفتاب برای پوست خشک، کرم‌های ضد آفتاب با عناصری مثل گلیسیرین، لانولین، انواع روغن و سیلیکون‌ها استفاده کنند که ضد‌چروک هم هستند. به هیچ‌وجه سراغ ضد آفتاب‌های حاوی الکل و ژل و ضدآفتابهای اسپری مانند نروند.
- برای پوست‌های چرب یا مختلط، بهترین کرم ضد آفتاب انواع ژل‌مانند و سبک با عناصری مثل سیلیکا و ترکیبات ضدجوش است.
- اگر پوست صورت‌تان حساس است بهترین کرم‌های ضدآفتاب برای شما انواع ضدحساسیت و فاقد عطر و اسانس است. در صورت داشتن پوست حساس و مختلط بهتر است از ضد آفتاب‌های مینرال که حاوی زینک هستند استفاده کنید و مراقب باشید فاقد الکل باشند.
از کرم ضد آفتاب حاوی الکل با دقت استفاده کنید
اگر از آن‌دسته افرادی هستید که پوست‌تان به صورت فصلی یا در اثر آلرژی سرخ و ملتهب می‌شود، مراقب باشید از ضد آفتاب‌های بدون الکل استفاده کنید. از سوی دیگر، استفاده از ضدآفتابهای حاوی الکل برای پوست‌های چرب نیز می‌تواند مزایا و معایبی داشته باشد.
از اصلی‌ترین معایب کرم ضد آفتاب حاوی الکل برای پوست چرب، می‌توان به تحریک پوست و ایجاد خشکی بیش از حد و افزایش احتمال بروز حساسیت اشاره کرد. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم اگر پوست چربی دارید، از ضد آفتاب‌های فاقد چربی (Oil-Free) و غیر کومدوژنیک استفاده کنید که ممکن است مقدار کنترل شده‌ای الکل داشته باشند. در ضمن، مصرف کرم ضد آفتابی که مقدار زیادی «alcohol denat» یا الکل‌های خشک‌کننده دارد را به ویژه برای استفاده روزانه، فراموش کنید.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین کرم ضد آفتاب ایرانی با قیمت مناسب برای خانم‌ها، آقایان و کودکان
از کرم ضد آفتابی استفاده کنید که در برابر آب مقاوم باشد
در شرایطی مانند ورزش، تعریق یا شنا حتما کرم ضد آفتابی را انتخاب کنید که در برابر آب مقاوم باشد. توجه داشته باشید، هیچ کرم ضد آفتابی به طور کامل ضد آب نیست؛ بنابراین، حتی در صورت استفاده از محصولات مقاوم در برابر آب، تمدید کرم ضد آفتاب هر ۴۰ الی۸۰ دقیقه ضروری است.
با دست و دلبازی ضد آفتاب بزنید
اگر به طور مرتب و اصولی به خصوص زمانی که خارج از منزل یا محل کار هستید از کرم ضد آفتاب استفاده نکنید نباید انتظار داشته باشید که حتی بهترین کرم ضد آفتاب از پوست شما آن‌طور که باید و شاید محافظت کند.
توجه داشته باشید، باید بیست دقیقه پیش از خروج از منزل یا محل کار کرم ضد آفتاب بزنید و زمانی که در خارج از منزل هستید، آن را هر دو ساعت یک بار تجدید کنید. کرم‌های ضد آفتاب معمولا دو سال بعد از تولید منقضی می‌شوند پس در استفاده از آن صرفه‌جویی نکنید.
از کرم ضد آفتاب به عنوان کرم پایه آرایش استفاده کنید
یکی از بهترین روش‌ها برای استفاده منظم و پیوسته از کرم ضد آفتاب این است که از آن به عنوان کرم پایه آرایش استفاده کنید. یادتان باشد استفاده منظم از کرم‌پودرها یا سایر کرم‌ها و پودرهای آرایشی حاوی ضدآفتاب به هیچ عنوان جایگزین استفاده از کرم ضد آفتاب نخواهد شد.
بنابراین، به جای لوازم آرایش حاوی SPf یا حتی در کنار آن‌ها باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. اگر آرایش کرده‌اید و برای مدت طولانی (بیش از ۲ ساعت) بیرون از منزل هستید، هر ۲ ساعت یک‌بار می‌توانید از اسپری‌های تثبیت‌کننده آرایش استفاده کنید که دارای SPF هستند. به این ترتیب، هم آرایش‌تان را مدت طولانی‌تری تازه نگه می‌دارید و هم از پوست‌تان در برابر آفتاب محافظت می‌کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین مارک های کرم آبرسان صورت برای انواع پوست
به تاریخ انقضای کرم ضد آفتاب توجه کنید
کرم‌های ضد آفتاب پس از گذشت تاریخ مصرف، کارایی خود را از دست می‌دهند و استفاده از آن‌ها می‌تواند برای پوست مضر باشد. مواد فعال موجود در کرم ضد آفتاب (مانند اکسید روی، آووبنزون یا اکتی‌نوکسات) پس از گذشت تاریخ مصرف، ثبات شیمیایی خود را از دست می‌دهند و دیگر توانایی مقابله با اشعه‌های UVA و UVB را ندارند. به این ترتیب، خطر آسیب DNA سلولی و ابتلا به سرطان پوست (به‌ویژه ملانوما) افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی تاریخ‌گذشته می‌تواند احتمال بروز التهاب و آلرژی پوست را بیشتر کند و موجب قرمزی، خارش یا آکنه شود.
به مجوزهای بهداشتی کرم ضد آفتاب توجه کنید
در هنگام خرید کرم ضد آفتاب و دیگر محصولات بهداشتی و آرایشی حتما کالاهایی را انتخاب کنید که دارای مجوز سازمان غذا و داروی کشور یا تأییدیه‌های مشابه بین‌المللی باشند. محصولاتی که تاییدیه‌های معتبری ندارند، ممکن است فاقد مواد موثر واقعی بوده یا حتی شاید حاوی ترکیباتی باشند که برای پوست مضر یا تحریک‌کننده است.
همچنین، محصولات بدون مجوز رسمی، تحت آزمایش‌های کنترل کیفیت، پایداری نوری و کارایی در برابر اشعه UV قرار نگرفته‌اند. بنابراین نمی‌توان به میزان محافظت آن‌ها در برابر آفتاب اطمینان داشت. از همه مهم‌تر این‌که، کرم‌های تایید نشده ممکن است در شرایط غیربهداشتی تولید شده و حاوی نگهدارنده‌های فاسد، فلزات سنگین یا انواع آلاینده‌ها باشند. استفاده از این قبیل کرم‌های ضد آفتاب می‌تواند خطر عفونت‌های پوستی، التهاب یا انواع واکنش آلرژیک را افزایش دهد.
از کرم ضد آفتاب محبوب‌تان استفاده کنید
بهتر است از کرم ضد آفتابی استفاده کنید که با آن راحت هستید و از پوشش آن روی پوست صورت‌تان لذت می‌برید، به این ترتیب برای استفاده روزانه از آن انگیزه بیشتری دارید. یادتان باشد بالا بودن قیمت کرم ضد آفتاب تضمین کننده کیفیت و عملکرد آن نخواهد بود. بنابراین، لازم است برند و محصولی را انتخاب کنید که حس دلپذیرتری را برایتان ایجاد می‌کند.
سوالات متداول درباره خرید کرم ضد آفتاب
بهترین SPF کرم ضد آفتاب برای استفاده روزمره چیست؟
برای استفاده روزانه در محیط‌های شهری، SPF ۳۰ کفایت می‌کند. با این حال، در صورت قرارگیری طولانی در معرض آفتاب یا حضور در محیط‌هایی با تابش شدید، SPF ۵۰ یا بالاتر را پیشنهاد می‌کنیم.
آیا کرم ضد آفتاب باید در تمام فصول سال استفاده شود؟
بله. اشعه فرابنفش حتی در روزهای ابری و در فصل زمستان نیز به پوست آسیب می‌رساند. استفاده مستمر از کرم ضد آفتاب، بخشی ضروری از مراقبت روزانه پوست به حساب می‌آید.
بهترین کرم ضد آفتاب مناسب برای پوست چرب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
کرم ضد آفتاب مناسب پوست چرب باید فاقد چربی (Oil-Free)، غیرکومدوژنیک (Non-Comedogenic) و دارای بافت سبک یا مات‌کننده باشد تا از بسته شدن منافذ و بروز جوش جلوگیری کند.
آیا استفاده از کرم ضد آفتاب تاریخ‌گذشته مجاز است؟
خیر. کرم‌های تاریخ‌گذشته اثربخشی خود را از دست می‌دهند و ممکن است باعث تحریک یا آسیب به پوست شوند. به همین دلیل، بررسی تاریخ انقضا پیش از مصرف الزامی است.
معنی Broad Spectrum چیست و چرا اهمیت دارد؟
برچسب «Broad Spectrum» نشان می‌دهد که کرم ضد آفتاب توانایی محافظت در برابر هر دو نوع اشعه UVA و UVB را دارد. این ویژگی برای پیشگیری از پیری زودرس و سرطان پوست ضروری است.
آیا ضد آفتاب‌های رنگی نیز موثرند؟
بله. البته به شرطی که دارای SPF کافی و محافظت طیف گسترده باشند. این نوع محصولات معمولا در کنار محافظت، نقش کرم‌پودر سبک را نیز ایفا می‌کنند.
آیا ضد آفتاب باید پیش از آرایش استفاده شود؟
بله. کرم ضد آفتاب باید به عنوان آخرین مرحله از روتین مراقبت پوستی و پیش از آرایش استفاده شود تا محافظت موثری ایجاد کند.