بیش از سه دهه از فعالیت برادران کوئن مشهورترین برادران سینما می گذرد. این زوج موفق تا به حال کارنامه ای بی نظیر از خود در سینما برجای گذاشته اند. با ما در سرویس فیلم و سینما مجله کوروش همراه باشید تا بیشتر از بهترین فیلم های برادران کوئن بخوانید.
برادران کوئن؛ کارگردان برخی از بهترین آثار سینمایی
برای نزدیک به چهار دهه، برادران کوئن، جوئل و ایتن از برجسته ترین هنرمندان سینمای آمریکا بوده اند. این تیم کارگردان، فیلمنامه نویس و تدوینگر مغز متفکر برخی از تحسین برانگیزترین فیلم های هنری و اغلب موفق به لحاظ تجاری بوده اند. آثار این زوج سینمایی ژانرها، مضامین و سبک های مختلفی را در بر می گیرد، ولی تمامی این فیلم ها یک نقطه مشترک دارند و آن هم اینکه همگی «فیلم های کوئنی» هستند. فیلم های برادران کوئن در هر سبک و ژانری از کمدی، دلهره آور، درام یا نوآر که باشد، بینندگان آشنا به سبک و سیاق این دو فورا با همان سکانس اول متوجه امضای این زوج می شود.
سخت است بدانیم دقیقا چه موضوعی باعث این خاصی فیلم های برادران کوئن می شود. در فیلم های برادران کوئن همیشه پیوندهایی وجود دارد؛ از علاقه به قهرمانان کاملا متفاوت، طعنه ها، ترس وجودی، ترکیبی از شوخی و خشونت که باعث می شود با وجود آشنا نمودن این مضامین بازهم فیلم های برادران کوئن خاص و بی نظیر باشند. آنچه باعث می شود برادران کوئن را فیلمسازانی بزرگ و موفق بدانیم، تداوم، کارنامه ای پر بار و تکامل آنان در سینمای قصه گو حتی پس از گذشت نزدیک به ۴۰ سال فعالیت مداوم است. با این مقدمه سراغ بهترین فیلم های برادران کوئن برویم.
بیشتر بخوانید » نقد و بررسی سریال رازآلود دارک «
تقاطع میلر از بهترین فیلم های برادران کوئن
زمانی که برادران کوئن فیلم «تقاطع میلر (Miller’s Crossing)» را ساختند، بسیاری این فیلم را نسبت به «بزرگ کردن آریزونا (Raising Arizona)» که موفقیت تجاری بی نظیری برای این دو به همراه داشت، یک قدم رو به عقب دانستند. این فیلم برادران کوئن هیچ درآمدی نداشت و برخی منتقدان سینما آن را به دلیل تلاش بیش از حد برای بهم ریختن ژانر گانگستری، فیلمی کاملا شکست خورده دانستند. با این حال، باید چند سالی می گذشت تا با کنار گذاشتن این بدبینی ها، به قضاوت عادلانه تری درباره فیلم تماشایی تقاطع میلر می رسیدیم.
تقاطع میلر فیلمی است که به طرز ماهرانه ای ماجراهای گانگستری آشنا را با سبک و سیاق کاملا خلاقانه و تازه ای عرضه کرده است. برای پی بردن به انبوه لایه های فیلم تقاطع میلر از ریشه های هالیوود قدیم تا رویکرد آگاهانه کارگردانان در داستان پردازی و پیچش های داستانی غیرمنتظره و نمایان ساختن مخمصه هایی که شخصیت ها در آن به دام افتاده اند، باید چند باری فیلم تقاطع میلر را تماشا کنید. از ما بشنوید هر بار که تقاطع میلر را تماشا کنید فیلم بهتر می شود!
اندک فیلمسازانی هستند که از گروهی چنین متوازن از هنرپیشگان در فیلم های خود بهره می برند. در فیلم تقاطع میلر شاهد حضور گروهی از بازیگران همیشگی فیلم های برادران کوئن از جان تورتورو تا جان پولیتو و دیگران هستیم. در تقاطع میلر به خصوص بازی استثنایی جان تورتور به چشم می آید که احتمالا بهترین بازی کارنامه او هم به حساب می آید. برادران کوئن توانسته اند در تقاطع میلر توازن بی نظیری میان سبک، مضمون و غرابت و تازگی به وجود بیاورند.
بیشتر بخوانید » ۱۰ فیلم برتر و تحسین شده مارتین اسکورسیزی «
لبوفسکی بزرگ، فیلم کالتی که هر روز به طرفدارانش اضافه می شود!
«لبوفسکی بزرگ (The Big Lebowski)» درست همچون آن است که یکی از آن رمان های نوآر تیره و تار ریموند چندلر را با داستان هایی رؤیاگونه ای به سبک سالواتور دالی در هم بیامیزید! حاصل این معجون عجیب هم فیلمی است به نام لبوفسکی بزرگ که حالا از آن به عنوان یکی از بزرگترین فیلم های کالت دهه ۱۹۹۰ یاد می شود. هرچند نمی توان تعریف سرراستی از فیلم های کالت به دست آورد، ولی فیلم هایی که یک گروه مشتاق و هوادار پروپاقرص داشته باشند را عموما کالت می گویند. احتمالا مشهورترین فیلم کالت دنیا همین لبوفسکی بزرگ و «قصه عامه پسند (۱۹۹۴)» کوئنتین تارانتینو باشد.
لبوفسکی بزرگ پس از اکران نظرات آمیخته ای را به دنبال داشت و باز هم برخی منتقدان با توجه به موفقیت عظیم فیلم «فارگو» که برنده دو اسکار (بهترین فیلمنامه غیراقتباسی و بهترین بازیگر زن نقش مکمل) شده بود، این فیلم را اثری ضعیف در کارنامه برادران کوئن دانستند. اما اکنون لبوفسکی بزرگ یکی از بهترین فیلم های برادران کوئن است. فیلمی که برداشتی ابسوردیستی (پوچ گرایانه) از آمریکای مدرن به دست می دهد و مضامین مختلف از آدم ربایی تا هویت اشتباهی را در هم می آمیزد. برگ برنده فیلم لبوفسکی بزرگ بازی تماشایی جف بریجز و البته کارگردانی و فیلمنامه معرکه برادران کوئن است که به خوبی داستانی آشنا را بدل به اثری نو کرده اند. لبوفسکی بزرگ حتی با توجه به استانداردهای منحصر به فرد برادران کوئن، یکی از بهترین فیلم های این زوج سینمایی است.
دهشت زده، اولین تجربه سینمایی و از بهترین فیلم های برادران کوئن
فیلم «دهشت زده (Blood Simple)» اولین فیلم برادران کوئن بود که در سال ۱۹۸۴ اکران شد. برادران کوئن در اولین فیلم خود که یک فیلم کارآگاهی به سبک رمان های دشیل هَمت بود، عناصری از فیلم های جنایی نئونوآر و دلهره آور را در هم آمیخته بودند. برادران کوئن این فیلم را با بودجه مستقل و در طول یک سال ساختند. فیلم دهشت زده موجب آشنایی این دو با برخی از همکاران همیشگی خودشان همچون فرانسیس مک دورمند (که بعدها با جوئل کوئن ازدواج کرد) و کارتر برول نیز شد. نهایتا دهشت زده بهترین کارت ویزیتی بود که برادران کوئن می توانستند با آن استعداد و ذوقه و قریحه باورنکردنی خود را با آن به اهالی هالیوود نشان دهند.
فیلم دهشت زده طرح داستانی قوی دارد و حتی لحظه ای از فیلم هم باعث تلف شدن وقت بیننده نمی شود. در حالی که فیلم غالبا خنده دار است، ولی برادران کوئن در بیشتر مواقع خود را ملزم به پیروی از سنت فیلم های نوآری همچون «نشانی از شر (۱۹۵۸)» و «شاهین مالت (۱۹۴۱)» کرده اند. در این بین، اثرگذاری فیلم نشانی از شر اورسن ولز در فیلم برادران کوئن بیشتر مشهود است. به خصوص اجرای صحنه سرقت با بازی درخشان ام. امت والش که او را با پیشانی عرق کرده و حالتی مضطرب می بینیم. نماهایی که کارآگاه فیلم نشانی از شر با بازی اورسن ولز را تداعی می کند. در فیلم دهشت زده همچنین شاهد برخی از دلهره آورترین و وحشتناک ترین صحنه ها در تمامی فیلم های برادران کوئن نیز هستیم.
یک مرد جدی، تجربه ای متفاوت در کارنامه ایتن و جوئل کوئن
پس از فیلم «بخوان و بسوزان (۲۰۰۸)» که با حضور ستارگان متعدد و فروش قابل توجهی همراه بود، برادران کوئن فیلم «یک مرد جدی (A Serious Man)» را ساختند. فیلمی که ظاهرا به نظر می رسید برادران کوئن با آن تصمیم گرفتند کمی به خودشان استراحت دهند و به همین جهت نیز ترجیح داده اند سراغ پروژه ای شخصی تر بروند. ماجرای این کمدی سیاه در مینه سوتا در دهه ۱۹۶۰ رخ می دهد، جایی که برادران کوئن دوران کودکی خود را در آن گذراندند. فیلم به نوعی بازخوانی دوباره ای از قصه ایوب نبی است و در آن از انبوهی از ترانه های گروه راک «جفرسن ایرپلین» استفاده شده و البته خبری از بازیگران مشهور نیست. شاهد مشهورترین بازیگر این فیلم کسی جز بازیگر نقش هاوارد (سایمون هلبرگ) از سریال کمدی پربیننده «تئوری بیگ بنگ (۲۰۰۷-۲۰۱۹)» نباشد!
یک مرد جدی می توانست فیلمی افراطی باشد. ولی در عوض برادران کوئن توانسته اند با طرح داستانی خلاقه ای ماجراهای زندگی یک آدم عادی را به تصویر بکشند که با وجودی که گویی تمام دنیا بر علیه او دست به یکی کرده اند همچنان مُصر است عزت و احترام خود را حفظ کند. برخی منتقدان این فیلم برادران کوئن را اثری انسان ستیزانه دانسته اند، با این حال به نظر می رسد بسیاری از فیلم برادران کوئن برداشت اشتباهی داشته اند. قطعا همه آدم در برهه ای به این نتیجه می رسند که زندگی واقعا تهی و بی ارزش است.
بیشتر بخوانید » بهترین فیلم های ترسناک سینمایی ۲۰۲۰ «
بارتون فینک، فیلمی که جوایز جشنواره کن را درو کرد
برادران کوئن با فیلم «بارتون فینک (Barton Fink)» جشنواره فیلم کن ۱۹۹۱ را کاملا تحت سیطره خود در آوردند. بارتون فینک در آن سال نه تنها برنده جایزه اصلی جشنواره یعنی نخل طلا، بلکه جوایز اصلی بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین کارگردانی را نیز از آن خود کرد. اتفاقی که هیئت داوران جشنواره کن معمولا آگاهانه از آن طفره می رود. به این جهت، ظاهرا این فیلم برادران کوئن تاثیر شگفتی روی داوران جشنواره گذاشته بود که از سنت جشنواره کاملا سرپیچی کرده بودند!
بارتون فینک همچون سایر فیلم های برادران کوئن اثری چند لایه و جذاب است که عناصری از انواع ژانرها و سبک های سینمایی از نوآر، ترسناک، کمدی و درام تاریخی را در بر می گیرد. جان تورتورو در نقش نویسنده ای ظاهر می شود که رؤیای حضور در هالیوود را دارد و همچون اف. اسکات فیتزجرالد (نویسنده رمان مشهور گتسبی بزرگ) برای نوشتن فیلم نامه به هالیوود نقل مکان کرده است. او که گرفتار خشکی طبع نویسندگی شده و مدت هاست موفق به نوشتن داستان تازه ای نشده، متوجه می شود که همسایه او که یک مامور فروش بیمه با انبوهی از اسرار نامکشوف و همچنین هزارتوهای دیوانسالاری هالیوود کاملا حواس او را از نوشتن پرت کرده اند.
در هیچ کدام از فیلم های برادران کوئن همچون بارتون فینک مرز بین کمدی و تراژدی چنین در هم نیامیخته است. فیلمی که گاهی آثار سورئالیستی دیوید لینچ را به یاد می آورد و به خوبی آن ترس و دلهره روانی که برای حضور و تداوم موفقیت در هالیوود لازم است را به تصویر می کشد. شاید در میان فیلمسازان دنیا تنها جوئل و ایتن کوئن بتوانند فیلمی بسازند که همزمان فیلم های کاملا متفاوتی همچون «سفرهای سولیوان (۱۹۴۱)» و «ناهار عریان (۱۹۹۱)» را در ذهن بینندگان تداعی کند.
فارگو، یک دلهره آور جنایی معرکه و از بهترین فیلم های برادران کوئن
هیچ فیلمی به اندازه «فارگو (Fargo)» قدرت فیلمسازی و امضای خاص برادران کوئن را نشان نمی دهد. راجر ابرت، منتقد مشهور نقل قولی دارد که می گوید، فارگو یکی از بهترین فیلم هایی است که تا به حال دیده است. نزدیک به ۱۸ سال از ساخت این فیلم می گذشت که سریالی مشتق از داستان های آن با همین عنوان ساخته شد. با وجود سریال فارگو و گذشت نزدیک به ۲۵ سال، فارگوی برادران کوئن همچنان همان جذابیت خود را حفظ کرده است.
فیلم فارگو همان آمیزه همیشگی صحنه های خشن و سیاهی آثار کوئن با طنز و شوخی است. فارگو با وجودی که به غرایب ذاتی بشر می پردازد، ولی همچنان از نیمه پر لیوان غافل نمی شود. حضور مارج گاندرسون، مامور پلیس باردار که به نوعی به نمادی از قهرمانان آمریکایی (البته با ظاهری بسیار ساده) بدل می شود، یکی از آن جنبه های خوشبینانه فیلم است. فرانسیس مک دورمند برای بازی در نقش گاندرسون با شایستگی تمام برنده اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.
با وجود انبوه شوخی های فیلم، هیچ وقت داستان هولناکی که در پس زمینه رخ می دهد به حاشیه رانده نمی شود. همچنین لحظه های پرخشونت فیلم (همچون صحنه مشهور انداختن جنازه در دستگاه چوب خرد کن) باعث نمی شود که طنز فیلم را سطحی بدانیم یا از آن سوءتعبیر کنیم. برادران کوئن باز هم در یکی دیگر از فیلم های خود به خوبی توانسته اند تعادل بی نظیری میان عناصر ژانرها و سبک های مختلف به وجود بیاورند. تعادل مثال زدنی که اصلا نمی توان به راحتی تصور کرد فیلمساز دیگری از عهده آن بربیاید!
جایی برای پیرمردها نیست، اقتباس درخشانی از شاهکار کورمک مک کارتی
بی شک یکی از بهترین فیلم های برادران کوئن، «جایی برای پیرمردها نیست (No Country for Old Men)» است. آثار نویسنده شهیر آمریکایی کورمک مک کارتی معمولا به غیرقابل اقتباس بودن شهرت دارند، اما برادران کوئن توانستند تقریبا به راحتی حیرت انگیزی یکی از بهترین رمان های او را اقتباس سینمایی کنند. یک وسترن دلهره آور که گاهی بیننده را به این خیال می اندازد که دارد یکی از فیلم های ساخته نشده سام پکینپا را تماشا می کند! جایی برای پیرمردها نیست جنایی وسترن دلهره آوری است که بیننده را از همان اولین سکانس سر جایش میخکوب می کند و نمی گذارد تا ۲ ساعت حتی نفسی تازه کند!
با وجود فضای شدیدا دلهره آور فیلم، برادران کوئن باز هم هیچ فرصتی را برای تزریق آن شوخی های دلخواهشان از دست نمی دهند. ولی این دو در این فیلم تماشایی خود ترجیح می دهند عقاید خود را چندان دخیل نکنند. آنتون چیگور با بازی خیره کننده خاویر باردم حتی با وجود آن مدل موی عجیب واقعا با آن روش های مهلک قتل و بازی های ذهنی دیوانه وارش مو بر تن هر بیننده ای سیخ می کند. در فیلم برادران کوئن همچون رمان فراموش نشدنی کورمک مک کارتی سایه خطر لحظه ای از روی سر شخصیت ها برداشته نمی شود. برادران کوئن توانسته اند نهایتا این روایت مملو از خون و خون ریزی و انتقام در غرب وحشی نو را به فیلمی مبهوت کننده با فضایی آخرالزمانی تبدیل کنند.
بیشتر بخوانید » ۱۰۰ فیلم برتر سینما از نگاه مجله کایه دو سینما «
منبع: screenrant
