سریال قورباغه این روزها به یکی از پربیننده ترین سریال های شبکه نمایش خانگی تبدیل شده است. بررسی و نقد قسمت های پخش شده این سریال را در مجله کوروش بخوانید.
سریال قورباغه پس از جار و جنجال ها و حواشی زیادی که پیرامون توقیف آن به وجود آمد، سرانجام روز ۳ دی ماه ۱۳۹۹ از پلتفرم نماوا در شبکه نمایش خانگی پخش شد. قورباغه، سریال جدید هومن سیدی که تا به حال ۱۳ قسمت از آن پخش شده، تا به حال نظرات آمیخته مثبت و منفی زیادی دریافت کرده است. و البته به طبع آن مخالفان و موافقان زیادی در بین مخاطبان و منتقدان داشته است.
شناسنامه سریال «قورباغه»
خلاصه داستان: داستان سریال قورباغه در مورد ۳ سارق به نام های فرید (با بازی اشکان حسن پور)، جواد (با بازی شهروز دل افکار) و رامین (با بازی صابر ابَر) است. این گروه ۳ نفره تصمیم دارند اموال شخصی به نام نوری (با بازی نوید محمدزاده) را به سرقت ببرند. ولی نوری که خیلی زود دست سارقان را می خواند. نوری همه آنها را آلوده به سَم مهلک قورباغه می کند و بعد هر ۳ را در خانه خود زندانی می کند. در ادامه داستان شاهد ورود این سه نفر به یک باند بزرگ قاچاق مواد مخدر هستیم.
ژانر: جنایی، درام، معمایی و دلهره آور
کارگردان: هومن سیدی
نویسنده: هومن سیدی
بازیگران: صابر ابَر، نوید محمدزاده، سحر دولتشاهی، فرشته حسینی، مهران غفوریان، آناهیتا افشار، هومن سیدی
آهنگساز: بامداد افشار
فیلم برداری: پیمان شادمانفر
فصل ها: ۱
تعداد قسمت ها: ۱۶ قسمت
محصول سال: ۱۳۹۸-۱۳۹۹
توزیع کننده: نماوا
پخش کننده: شبکه نمایش خانگی
روزهای پخش: دوشنبه ها
ساعت پخش: ۲۰
قسمت های پخش شده: ۱۳ قسمت
اولین تجربه هومن سیدی در عرصه سریال سازی
هومن سیدی، کارگردان نویسنده و بازیگر ۴۰ ساله (متولد ۸ آذر ۱۳۵۹) که سابقه بازیگری در فیلم ها و سریال های متعددی را دارد، این بار برای اولین بار در مقام کارگردان دست به ساخت یک سریال زده است. هومن سیدی در اولین تجربه خود در سال ۱۳۸۳ توانست در فیلم «یک تکه نان» کمال تبریزی به نقش آفرینی بپردازد. به این ترتیب، اولین آزمون واقعی سیدی در حوزه بازیگری در سن ۲۴ سالگی رقم خورد.
سیدی برای شهرت و موفقیت تنها یک سال زمان نیاز داشت. او با بازی در فیلم «پابرهنه» به کارگردانی بهرام توکلی نامزد جایزه بهترین بازیگر نقش اول جشن خانه سینما نیز شد تا نامش بر سر زبان ها بیافتد. سال ۱۳۸۶ بود که پای هومن سیدی به جعبه جادویی هم باز شد تا چهره او در قاب تلویزیون هم دیده شود. و به این ترتیب هر چه بیشتر بر شهرتش افزوده شود. سریال «تا ثریا» به کارگردانی سیروس مقدم سال ۹۰ از شبکه یک سیما به روی آنتن رفت تا سکوی پرتابی برای هومن سیدی باشد.
سریالی که این بازیگر و کارگردان نام آشنا در آن به خوبی درخشید. درخششی که بار دیگر با سریال «مهرآباد» محصول سال ۹۲ به کارگردانی فرید سجادی حسینی نیز تکرار شود. سریالی که از شبکه ۵ سیما پخش شد و مخاطبان زیادی نیز داشت.
کارنامه هومن سیدی در مقام کارگردان
هومن سیدی از آن دسته بازیگرانی است که خود را در مقام کارگردان و نویسنده هم آزمود و پس از چند تجربه کوتاه وارد جَرگه کارگردانان سینما شد. سیدی در سال ۱۳۸۹ با فیلم «آفریقا» اولین تجربه بلند سینمایی خود را پشت سر گذاشت. فیلمی که جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش اول زن (آزاده صمدی) را در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر از آن خود کرد. موفقیت فیلم اول هومن سیدی او را بر آن داشت تا به صورت جدی تری در کنار بازیگر، به کارگردانی و نویسندگی هم روی بیاورد.
هومن سیدی پس از آن دست به خلق چهار فیلم سینمایی دیگر نیز زد. فیلم هایی از جمله «سیزده (۱۳۹۱»، «اعترافات ذهن خطرناک من (۱۳۹۳)»، «خشم و هیاهو (۱۳۹۴)» و «مغزهای کوچک زنگ زده (۱۳۹۷)». فیلم هایی که هر کدام جوایز مختلفی را از جشنواره های داخلی و خارجی مختلف برای هومن سیدی به همراه آوردند.
در این بین، فیلم مغزهای کوچک زنگ زده، با استقبال گسترده مخاطبان مواجه شد. فروش این فیلم از مرز ۱۲ میلیارد تومان گذشت. تا اینکه به یکی از پرفروش ترین فیلم های سال ۱۳۹۷ هم تبدیل شد. پروژه بعدی هومن سیدی که در شبکه نمایش خانگی رقم خورد سریال قورباغه است. ساخت قورباغه به دلیل همه گیری بیماری کرونا طولانی شد. قورباغه پس از حدود ۲ سال بالاخره از اوایل دی ماه ۱۳۹۹ از نماوا پخش شد.
هومن سیدی طی آزمون و خطاهای خود طی بیش از ۱ دهه کارگردانی و نویسندگی، گرایش خود به سبک و ژانرهای خاص سینمایی را به خوبی نشان داده است. هومن سیدی، همواره در تمام آثاری که به عنوان کارگردان و نویسنده در آنها نقش داشته، به دنبال روایت داستان هایی حول محور بزه کاری و گانگستری بوده است. مضامینی که عمدتا در قالب ژانرهای معمای، جنایی و گاهی هم دلهره آور (تریلر) می گنجند. فُرم و محتوایی که آثار او را به سینمای گانگستری هالیوود و البته آثاری از آمریکای جنوبی و مرکزی نزدیک می کند.
نقد فیلم سینمایی سرزمین آواره ها
سریال قورباغه و شنا خلاف جریان آب
طی چند سالی که از شروع به کار سریال های شبکه نمایش خانگی می گذرد، سریال های عاشقانه و درام های اجتماعی به نوعی بازار را قبضه کرده اند. بسیاری از این سریال ها با توجه به آنکه اندکی از آن جوّ پر گیر و بند و ممیزی های شبکه های تلویزیونی در شبکه نمایش خانگی کاسته شده، به رونویسی از روی دست سریال های ترکی روی آورده اند. سریال هایی که گاهی حتی رو دست سریال های ترکی و هندی زده اند. این سریال ها با روی آوردن به زندگی شخصیت های ثروتمند و زندگی های لاکچری، نوع دیگری از زندگی را به تماشاگران نشان داده اند. تماشاگرانی که گاهی از روی رشک و حسادت و گاهی از روی کنجکاوی همراه این سریال ها شده اند.
در همین حال، طی این سال ها کم نبوده اند سریال هایی که با همان کلیشه عاشقی های دم دستی و خیانت پیشه و تحول های شخصیتی، به موفقیت هایی دستکم تجاری خوبی هم رسیده اند. ولی در همان قسمت اول سریال قورباغه با دیدن نام هومن سیدی و سایر عوامل و بازیگرانش مشخص می شود که با نوع دیگری از سریال های نمایش خانگی مواجهیم. سیدی با ساخت قورباغه کاملا خودش را از جریان جدا کرده و داستانی متفاوت را روایت کرده است. داستانی که دستکم دو سالی ساخت و تولیدش وقت گرفته است.
به این جهت، حداقل به احترام وقت و وسواسی که کارگردان و نویسنده برای ساخت آن صرف کرده، اندکی درنگ جایز است. روی هم رفته، آنچه از همان ابتدا واضح است اینکه سریال قورباغه با توجه به شناختی که از هومن سیدی داریم، ساختار و داستانی کاملا متفاوت نسبت به بسیاری از سریال های شبکه نمایش خانگی دارد.
۱۰ فیلم ترسناک دنیا در ۲۰ سال گذشته
سریال قورباغه؛ پر جنب و جوش و خشن
در قورباغه هم همان جسارت همیشگی سیدی را در انتخاب سوژه و داستانی که چندان برای مخاطبان ایرانی آشنا نیست شاهدیم. استقبال خوبی که از سیزده قسمت پخش شده سریال قورباغه سراغ داریم هم این را نشان می دهد. اینکه تا چه حد مخاطبان هم از کلیشه های همیشگی خسته شده اند و دوست دارند همچون کارگردان به استقبال ایده های جسورانه و بدیع و نو بروند. ساختار غیرخطی سریال قورباغه با ضرباهنگی تند و پر تب و تاب و روایتی پر زد و خورد و خشونت آمیز، کاملا یادآور سریال ها و فیلم های هالیوودی است. موضوعی که باعث می شود، عمده مخاطبان سریال قورباغه را هم مخاطبانی جوان تشکیل دهند.
مخاطبانی که از سریال های کم تحرک و کم اتفاق نفرت دارند. مخاطبانی که قبلا سریال های پرطرفداری همچون «بریکینگ بد»، «بازی تاج و تخت» و «خانه اسکناس» را دیده اند و به هر سریالی و هر قصه ساده و سردستی هم اقناع نمی شوند. لوکیشن های زیاد سریال قورباغه و تکنیک های فیلمبرداری خاص آن از جمله دوربین روی دست همیشگی (به سبک فیلمبرداری های چرخان فیلم های تارانتینو)، پویایی و التهاب را در تک تک سکانس ها و پلان های سریال به بینندگان تزریق می کند. برخی هم این سریال را با فیلم فرانسوی نفرت (La Haine) مقایسه می کنند. البته خود کارگردان هم به الهام از این فیلم برای ساخت فیلم سینمایی مغرهای کوچک زنگ زده و سریال قورباغه اذعان کرده است. گروهی هم تیتراژ ابتدایی را شبیه سریال کارآگاه حقیقی (True Detective) و سبک نوردهی مشهورش می دانند.
بیننده ای که در هر لحظه منتظر اتفاقی تازه است. اتفاقی که به دنبال آن بیشتر شخصیت های داستان را بشناسد. و بداند که در پس این آدم ها چه نهفته و چه عواملی آنان را به اینجا رسانده است. خوشبختانه قصه گویی تو در تو و فلش بک های سریال باعث می شود تا مخاطبان به مرور شناخت بهتری از شخصیت های سریال پیدا کنند.
روایت قصه ای مبهم و پر گره با یک دو جین ستاره
وقتی به فهرست بازیگران و دست اندرکاران سریال قورباغه نظری بیاندازیم، با گروهی از بازیگران خُبره و ستاره های حال حاضر سینما و تلویزیون ایران مواجه می شویم. اسامی مانند نوید محمدزاده، صابر ابَر، مهران غفوریان و سحر دولتشاهی. این نام ها از آن دست چهره های سرشناس سریال هستند که در دل نقش های خود خوب نشستند. بازیگرانی که هرکدام هواداران خاص خود را دارند. هوادارانی که ممکن است به صرف تماشای ستاره های محبوب خود چند قسمتی از یک سریال کسل کننده را هم تحمل کنند.
ولی قطعا قصه پرکشش و پرداخت قوی و گره افکنی ها و گره گشایی های مناسب می تواند هر بیننده ای را سر جایش بنشاند. حتی آن بینندگانی که از بازی های اخیر نوید محمدزاده در نقش های کلیشه ای سرخورده شده اند. البته نوید محمدزاده در سریال قورباغه در نقش کاملا متفاوتی ظاهر شده است. نقشی این بار برخلاف نقش های قبلی درونگرا. نقشی که شاید حکم جواب قاطع او به منتقدانی را داشته باشد. منتقدانی که بسیار او را سرزنش و متهم به کلیشه ای شدن نقش هایش کرده اند.
در کنار چهره های پرآوازه سریال هیجانی معمایی سرویس آنلاین نماوا، بازیگرانی کمتر شناخته شده ای را هم داریم. یکی از این بازیگران امید محمدزاده (برادر نوید محمدزاده) است که علیرغم آنکه مشخصا به دلیل روابط برادرش وارد عرصه تلویزیون و سریال شده، ولی بازی قابل قبولی از خود ارائه می دهد. از دیگر بازی های ستودنی سریال قورباغه می توان به بازی هادی تسلیمی اشاره کرد.
سریال قورباغه؛ داستانی نه چندان سرراست یا روایت هایی مبهم
با وجود نقاط قوت زیادی که در مورد سریال قورباغه گفته شد، ولی همچنان پس از گذشته چندین قسمت از سریال باز هم تکلیف سریال با خودش و قصه اش و شخصیت هایش کاملا روشن نشده است. شاید بتوانیم این را به پای ضعف در نگارش فیلمنامه قورباغه بگذاریم. فیلمنامه ای که قاعدتا نمی تواند به تنهایی توسط یک نفر یا دو نفر نوشته شود. خصوصا که این روزها در سینما و تلویزیون دنیا شاهد نگارش فیلمنامه ها به صورت تیمی و گروهی هستیم.
همین ضعف در نگارش فیلمنامه سریال قورباغه باعث شده تا شاهد آن میزان اتفاقات کافی که باید مخاطبان را در هر قسمت درگیر خود کنند نباشیم. در حالی که در سریال های خوب دنیا که گروه های نویسندگی به نگارش آن دست زده اند، شاهد قصه های پر تعلیق و کشش همراه با جزئیات و روایت های فرعی منسجم و در خدمت داستان اصلی هستیم. در سریال قورباغه تا قسمت سیزدهم همچنان بسیاری از مسائل سریال به درستی مشخص نشده اند.
هنوز شبهات زیادی میان روابط شخصیت ها وجود دارد. اینکه برای مثال، کشمکش نوری و رامین بر سر چه موضوعی است؟ آیا این دو در نبرد قدرت هستند؟ یا اینکه به دنبال یافتن آن ماده هیپنوتیزم کننده ای هستند که گاهی در لفافه از آن صحبت می شود. همین کِش دادن مضامین اصلی یکی از دلایلی است که مخاطبان ممکن است تا نیمه راه قید تماشای باقی سریال را بزنند.
سریال قورباغه؛ ضعف در قصه پردازی یا پرداخت شخصیت ها؟
گفتیم که سریال قورباغه، سریالی هیجان انگیز و پر دلهره و تعلیق آور است. ولی همچنان از آن میزان تب و تاب و کشمکشی که از یک سریال پر مخاطب انتظار می رود، برخوردار نیست. با وجودی که هومن سیدی در قامت کارگردان و نویسنده تلاش مضاعفی داشته تا در هر قسمت گرهی بیفکند تا بعدا و با روی نوک پا نگهداشتن مخاطب، آن گره را در ادامه بگشاید و موقعیت های حساس و پر هیجانی را خلق کند.
ولی همچنان در بسیاری قسمت های سریال، این گره افکنی و گره گشایی به نحو مطلوبی که دلخواه مخاطبان باشد نیست. خصوصا آن دسته مخاطبانی که قطعا قبلا «برکینگ بد» و «وست ورلد» دیده اند. فراموش نکنید، بینندگان هر چقدر که بخواهند نسبت به ساخته های وطنی به دیده اغماض بنگرند و کوچکترین اشکالات را از زیر ذره بین عبور ندهند، ولی باز هم جزئیاتی هستند که توی ذوق می زنند. خصوصا که این جزئیات در سریالی در قامت قورباغه باشد. سریالی که در حال حاضر، عنوان یکی از پربیننده ترین سریال های شبکه نمایش خانگی را یدک می کشد.
بررسی کامل مجموعه سریال پایتخت
جمع بندی پایانی
هومن سیدی با ساخته های قبلی خود فیلم های سینمای کاملا موفقی همچون خشم و هیاهو، اعترافات ذهن خطرناک من و مغزهای کوچک زنگ زده، انتظارات را به حق از خود بالا برده است. سیدی با آثار قبلی خود به خوبی نشان داده که شناخت بسیار خوبی از سینمای دنیا، حداقل سینمای روز و فیلم از نوع هالیوودی آن دارد. هومن سیدی همچنین فیلمساز و نویسنده ای است که به خوبی می داند، کار کردن در سینمای امروز به معنای الهام گرفتن و به عاریه گرفتن و آموختن از فیلمسازان و نویسندگان و بزرگان دنیا و تجربه اندوزی است.
به همین جهت، تجربه اول او در عرصه سریال سازی ممکن است آزمون دشواری باشد. آزمونی که سر بلند بیرون آمدن از آن، به معنای اثبات دوباره شایستگی های سیدی در مقام نویسنده و کارگردان است. اگر هم تجربه او در عرصه سریال سازی و حضور در شبکه نمایش خانگی موفقیت آمیز نباشد، باز هم می توانیم این ناکامی را به پای یک تجربه ارزشمند بگذاریم. تجربه ای که ممکن است در آینده به سریال یا فیلمی موفق تر بیانجامد. فعلا باید منتظر نتیجه سریال قورباغه هم به لحاظ نظر بینندگان و هم منتقدان بمانیم. نظر شما خوانندگان این مطلب چیست؟ آیا سریال قورباغه توانسته انتظارات را برآورده کند؟
