شب یلدا امسال چقدر بلندتر است که در همه دنیا به عنوان شبی متفاوت شناخته می‌شود؟ شب یلدا چند ساعت یا چند دقیقه بیشتر است؟ کوتاه‌ترین و بلندترین شب یلدا متعلق به کدام شهرهای ایران است؟ طولانی‌ترین شب سال چند ساعت است؟ و چرا شب یلدا یا شب چله طولانی‌تر از دیگر شب‌ها است؟ در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به شما می‌گوییم که شب یلدا چند ثانیه یا چند دقیقه بلندتر است و چرا. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد بلندترین شب سال پاسخ خواهیم داد.
بلندی شب یلدای در آیین کهن ایران
«شب یلدا» از زمان‌های قدیم و در آیین مهرپرستی، به عنوان «روز تولد ایزد مهر، میترا» شناخته می‌شد. از همین رو این روز قرن‌های متمادی به عنوان روزی مقدس با آداب و رسوم شب یلدا جشن گرفته می‌شد. جالب است بدانید که آخرین شب پاییز یا همان یلدا (شب چله) برای مردم ایران باستان با غم و اندوه از دست دادن خورشید همراه بوده است.
در آن زمان این که شب یلدا چقدر بلندتر است برای آن‌ها مهم نبود. در واقع مردم از این که خورشید دوباره طلوع نکند نگران بودند. آن‌ها به همراه افراد خانواده و آشنایان دور هم جمع می‌شدند، دعا و نیایش می‌کردند و با انواع خوراکی‌ها خودشان را سرگرم می‌کردند تا اندوه طلوع دیرهنگام خورشید را از یاد ببرند.
در هزاران سال پیش برخی مردم ایران در شب یلدا تا طلوع صبح بیدار می‌ماندند و در دامنه کوه‌ها به نیایش مشغول می‌شدند و منتظر می‌ماندند تا فرشته خوبی‌ها بر اهریمن پیروز شود و خورشید باری دیگر بر فراز آسمان طلوع کند.
این رسم یلدایی در کشورهای مختلف دنیا مرسوم بوده است. می‌توانید در مورد این رسم بیشتر در مقاله عجیب‌ترین آداب و رسوم شب یلدا در کشورهای مختلف دنیا بخوانید.
قدمت شب یلدا چقدر است؟
«شب یلدا» یکی از کهن‌ترین سنت‌های ایرانی است که طبق مطالعاتی که روی کشفیات باستان‌شناسی انجام شده، قدمت آن به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. بررسی کتیبه‌های کهن نشان می‌دهد که از حدود ۷ هزار سال پیش مردم ایران شب یلدا را به عنوان طولانی‌ترین شب سال برای پیروزی نور بر تاریکی جشن می‌گرفتند.
اما طبق شواهد به دست آمده شب یلدا از ۵۰۰ سال پیش و در زمان «داریوش اول» به عنوان آیینی رسمی در فرهنگ ایرانی‌ها جای گرفت و تاکنون نیز به عنوان یکی از زیباترین و ماندگارترین جشن‌های ایرانی در نظر گرفته می‌شود.
شب یلدا چقدر بلندتر است؟
شب یلدا که همه ما آن را به عنوان طولانی‌ترین شب سال می‌شناسیم، از زمان‌های کهن به عنوان «شب زایش خورشید» شناخته می‌شد. اما شب یلدا چقدر بلندتر است و چگونه این اتفاق می‌افتد؟ شب یلدا شبی است که تنها یک دقیقه با شب‌های قبل و بعد خود تفاوت دارد.
باید بدانید که طولانی‌ترین شب سال یعنی یلدا به این معنا نیست که این شب نسبت به سایر شب‌ها خیلی طولانی‌تر است. تفاوت طولانی بودن شب یلدا نسبت به سایر شب‌ها کمتر از ۱ دقیقه است. همین یک دقیقه موجب شده تا این شب به عنوان طولانی‌ترین شب سال شناخته شود.
بیشتر بخوانید: چرا شب یلدا هندوانه می‌خوریم؟
چرا شب یلدا طولانی است؟
همان‌طور که می‌دانید محور زمین در مدار ۲۳/۵ درجه به منظومه شمسی قرار گرفته است. این موضوع موجب پیدایش فصل‌های مختلف می‌شود. اگر محور زمین این انحراف را نداشت، خورشید همیشه به یک حالت به زمین می‌تابید و این همه تنوع آب و هوایی در نقاط مختلف زمین وجود نداشت. در واقع انحراف مداری زمین موجب شده تا فصل‌ها به وجود بیایند.
از طرف دیگر کم و زیاد شدن ارتفاع خورشید نسبت به زمین موجب بلند و کوتاه شدن شب و روز می‌گردد. در آخرین روز پاییز و قبل از شروع اولین روز زمستان نیمکره شمالی زمین کوتاه‌ترین روز و بلندترین شب خود را تجربه می‌کند.
از این روز خورشید رفته رفته در مدار خود به سمت اعتدال جابجا می‌شود و ارتفاع خورشید نسبت به زمین افزایش پیدا می‌کند. این مسئله موجب می‌شود تا از ابتدای زمستان هر چقدر به جلوتر برویم طول روز نسبت به طول شب بیشتر شود.
بیشتر بخوانید: چرا شب یلدا فال حافظ می‌گیریم؟
بیشترین اختلاف طول شب و روز در شهرهای مختلف
طولانی‌ترین شب یلدا در ایران در شهر «ماکو» و کوتاه‌ترین شب یلدای کشور در «چابهار» اتفاق می‌افتد. در ایران هر چقدر به سمت جنوب می‌رویم، شب یلدا کوتاه‌تر می‌شود و هر چقدر به شهرهای سمت شمال غربی برویم، شب یلدا طولانی‌تر می‌شود. جالب است بدانید که اختلاف زمان در برخی شهرهای ایران تا ۱ ساعت و ۱۰ دقیقه نیز می‌رسد.
در قسمت جنوب شرق چابهار طول شب یلدا حدود ۱۳ ساعت و ۲۶ دقیقه است. در بخش شمال غرب در شهر ماکو طول شب یلدا ۱۴ ساعت و ۳۶ دقیقه است.
کوتاه‌ترین شب سال چه روزی است؟
اگر برایتان سوال شده که کوتاه‌ترین شب سال چه روزی است، باید بدانید که شب یلدا که در ایران بلندترین شب سال است، هم‌زمان کشورهای نیمکره جنوبی برخلاف نیمکره شمالی، در کوتاه‌ترین شب سال قرار دارند. کوتاه‌ترین شب سال در ایران نیز روز اول تیر ماه است که روز بسیار طولانی و شب خیلی کوتاه است.
تاریخ شب یلدای ۱۴۰۲ کی است؟
تاریخ شب یلدای ۱۴۰۲در روز پنجشنبه ۳۰ آذر و تاریخ قمری یلدای امسال ۷ جمادی الثانیه ۱۴۴۵ است. در واقع یلدا، آخرین شب پاییز و آغاز طلوع اولین روز زمستان است. شب یلدا از غروب آفتاب در روز ۳۰ آذر یعنی آخرین روز پاییز آغاز می‌شود و تا طلوع آفتاب اولین روز زمستان یعنی ۱ دی ماه ادامه دارد.
سوالات متداول در مورد طولانی‌ترین شب سال
شب یلدا در سال ۱۴۰۲ چه روزی است؟
تاریخ دقیق شب یلدا ۱۴۰۲ روز پنجشنبه ۳۰ آذر است.
شب یلدا چقدر بلندتر است؟
شب یلدا تنها ۱ دقیقه نسبت به شب‌های دیگر طولانی‌تر است.
چرا شب یلدا طولانی‌تر است؟
کم شدن ارتفاع خورشید نسبت به زمین موجب می‌شود تا شب یلدا طولانی‌تر شود.
طولانی ترین شب سال چند ساعت است؟
طولانی‌ترین شب سال در بخش شمال غرب ایران و در شهر ماکو است که ۱۴ ساعت و ۳۶ دقیقه است.
آیا شب یلدا امسال تعطیل است؟
امسال شب یلدا روز پنج شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۲ است و تعطیل رسمی نیست.
طولانی‌ترین روز سال چند ساعت است؟
طولانی‌ترین روز سال که به عنوان «یلدای تابستانی» یا «چله تموز» شناخته می‌شود، روز اول تیر ماه است که در تیر ۱۴۰۲ طول روز ۱۴ ساعت و ۴۵ دقیقه و ۳۵ ثانیه مشخص شده است که ۲ ثانیه از روز قبل و بعد خود طولانی‌تر است.
شب یلدا چه ماهی است؟
شب یلدا در آخرین روز پاییز یعنی ۳۰ آذر ماه تا طلوع آفتاب روز ۱ دی یعنی اولین روز زمستان جشن گرفته می‌شود.
