نان کویی کاشتا یا نان کشتا یک نان محلی گیلانی است که در تهیه آن از کدو حلوایی استفاده میشود. این نان سنتی و خوشمزه یک مدل نان گیلانی قدیمی مخصوص شب چله است که عطر و طعم بینظیرش، آن را مناسب برای ذائقههای مختلف کرده است. نان کشتا را که به آن نان خرفه یا نان خلفه نیز میگویند به راحتی در تابه میتوان تهیه کرد. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به آموزش طرز تهیه نان کشتا به دو روش مختلف میپردازیم و فوت و فنهای خوشمزهتر شدن نان کویی کاشتا را آموزش خواهیم داد.
مواد لازم برای تهیه نان کشتا با کدو حلوایی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
آرد برنج | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
آرد گندم | ۲ لیوان فرانسوی دستهدار |
کدو حلوایی | ۱ عدد متوسط |
تخم شنبلیله | ۲ قاشق چایخوری |
نمک | ۱ قاشق چایخوری |
شکر | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
روغن | به مقدار کافی |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۲ و نیم ساعت
مدت زمان لازم برای تهیه نان کویی کاشتا: ۲۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه نان کشتا برای شب چله (روش اول)
نان کشتا یا نان خلفه را میتوانید به عنوان یک خوراکی سنتی در شب یلدا تهیه و سرو کنید. شمالیها به کدو حلوایی «کئی» یا «کهی» میگویند و وجه تسمیه این نان شکم پر با کدو حلوایی همین است.
مرحله اول: کدو حلوایی را آماده کنید و بپزید
در اولین مرحله از طرز تهیه نان کشتا، یک عدد کدو حلوایی رسیده را با آب به صورت کاملا تمیز بشویید. سپس پوست آن را جدا کنید و کدو حلوایی را به شکل تکههای مکعبی درشت برش بزنید. یک قابلمه با سایز مناسب انتخاب کنید و یک سوم آن را از آب پرکرده و روی حرارت قرار دهید تا به جوش بیاید.
بعد از آنکه آب به جوش آمد کدو حلوایی را به آن اضافه کنید، حرارت را کم کنید و اجازه دهید کدو حلوایی روی حرارت ملایم در زمان مناسب بپزد و نرم شود.
مرحله دوم: پوره کدو حلوایی را آماده کنید
بعد از آنکه تکههای کدو حلوایی کاملا پختند و نرم شدند آنها را آبکش کنید و اجازه دهید تا آب اضافه از آن خارج شوند. کدو حلوایی پخته شده را به همراه مقدار لازم از شکر در میکسر یا غذاساز بریزید. کدو حلوایی و شکر را با میکسر یا غذاساز له کنید تا جایی که به شکل پوره دربیاید.
شما در طرز تهیه نان خلفه نرم و خوشمزه به یک لیوان دستهدار فرانسوی پوره کدو حلوایی نیاز دارید. پوره کدو حلوایی را در دمای محیط قرار دهید تا خنک شود.
میتوانید برای تهیه شکر به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله سوم: آرد گندم و آرد برنج را با هم ترکیب کنید
آرد گندم و آرد برنج، هر کدام را جداگانه سه بار الک کنید تا ناخالصی آنها جدا شود. سپس یک ظرف گود مناسب انتخاب کنید و آردهای الک شده را درون آن بریزید. آرد برنج و آرد گندم را با یکدیگر هم بزنید تا یکدست شوند.
میتوانید برای تهیه آرد برنج و آرد گندم به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: نمک و تخم شنبلیله و پوره کدو را اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه نان کشتا، نمک و تخم شنبلیله را اضافه کنید و مواد پودری را با یکدیگر هم بزنید تا یکدست شود. سپس وسط کاسه را خالی کنید و پوره کدو حلوایی را آنجا را بریزید.
میتوانید برای تهیه نمک به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله پنجم: خمیر نان کشتا را ورز دهید
در این مرحله باید خمیر نان را ورز دهید و آماده کنید. پوره کدو حلوایی را به تدریج با دیگر مواد ورز دهید. ورز دادن مرحله مهمی در تهیه نان خلفه گیلانی است. شما باید حدود ۱۵ دقیقه خمیر را ورز دهید تا کاملا یکدست شود.
سپس مقداری آب را به تدریج به خمیر اضافه کنید تا از سفتی دربیاید و حالت کشسانی پیدا کند. بعد از اضافه کردن آب مجددا شروع به ورز دادن خمیر کنید تا جایی که به دست نچسبد و بافت یکسانی پیدا کند.
مرحله ششم: خمیر نان کشتا را استراحت دهید
بعد از آنکه خمیر را حسابی ورز دادید تا جایی که بافت یکدستی پیدا کرد و دیگر به دست نچسبید باید آن را استراحت بدهید. روی ظرف حاوی خمیر را با سلفون کاملا بپوشانید تا هوا به درون آن نفوذ نکند. سپس آن را دمای محیط به مدت دو ساعت استراحت دهید تا حجم خمیر دو برابر شود.
مرحله هفتم: چانههای خمیر نان را آماده کنید
در این مرحله از تهیه نان کویی کاشتا، بعد از دو ساعت به سراغ خمیر بروید و سلفون روی آن را بردارید. روی یک سطح صاف کمی آرد بپاشید تا خمیر روی آن نچسبد. سپس از خمیر آماده شده به اندازه مشت دست یک چانه بردارید و کاملا گرد کنید.
چانههای خمیر را روی سطح آردپاشی شده قرار دهید و به وسیله وردنه آنها را باز کنید. ضخامت خمیر باز شده باید نازک و در حد چند میلیمتر باشد. این کار را تا زمان تمام شدن کل خمیر ادامه دهید.
مرحله هشتم: نان کشتا را بپزید
در این مرحله از طرز تهیه کشتا تابهای، به یک تابه نچسب نیاز دارید. کف تابه را کمی با روغن چرب کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید. بعد از آنکه تابه داغ شد، خمیر نان خرفه را در آن قرار دهید. درب تابه را ببندید.
بعد از آنکه روی خمیر حبابهایی به وجود آمد و رنگ آن طلایی شد درب تابه را بردارید و خمیر را برگردانید تا سمت دیگر آن نیز بپزد. این مرحله را تا پختن تمام خمیر نان کویی کاشتا ادامه دهید.
شما میتوانید برای تهیه روغن به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله آخر: نان کویی کاشتا را سرو کنید
بعد از آنکه کل خمیر را در تابه و روی حرارت پختید نان گیلانی کویی کاشتا آماده است. از آنجایی که این نان طعم شیرینی دارد میتوانید آن را به تنهایی سرو کنید و یا در کنار هر غذا و خوراکی که تمایل دارید از آن در شب یلدا یا سایر مناسبتها استفاده کنید.
طرز تهیه نان خلفه با کدو حلوایی (روش دوم)
نان کشتا یا همان نان خلفه با کدو حلوایی را به روش دیگری نیز میپزند که تفاوت چندانی با روش اول ندارد. در این روش به خمیر نان باید مقدار ۲ قاشق غذاخوری ماست ترش و نصف قاشق چایخوری بیکینگ پودر اضافه کنید. این کار کمک میکند تا خمیر زودتر ور بیاید و لطیفتر شود. این خمیر را به مدت یک ساعت استراحت دهید و سپس مانند مراحلی که در بالا ذکر شد نان را در تابه بپزید و سرو کنید.
بیکینگ پودر و ماست را به روشهای اینترنتی و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
نکات مهم در طرز تهیه نان کشتا خانگی
- میزان شیرینی این نان محلی به ذائقه شما بستگی دارد. میتوانید مقدار شکر استفاده شده را بیشتر در نظر بگیرید.
- اگر تمایل دارید نان کویی کاشتا را به همراه پنیر یا ماده غذایی دیگری سرو کنید، بهتر است آن را کم شیرینتر درست کنید.
- در گیلان این نان را معمولا به همراه تخم مرغ آبپز یا خوراک لوبیا چیتی سرو میکنند.
- برای آنکه یک نان کشتا لذیذ داشته باشید حتما از کدوی حلوایی رسیده، شیرین و خوش رنگ در تهیه آن استفاده کنید.
- برای آنکه پوست کدو حلوایی راحتتر جدا شود، میتوانید با پوست آن را بپزید و بعد از پخت کدو، آن را پوست بگیرید.
- برای طرز تهیه نان کشتا گردویی، مقداری گردوی آسیاب شده به خمیر نان اضافه کنید.
- از پودر دارچین نیز میتوانید در مایه خمیر نان خرفه استفاده کنید.
- عطر و طعم خوش این نان شب یلدا گیلانی، به دلیل استفاده از شنبلیله در آن است. به هیچ عنوان شنبلیله را از دستور پخت آن حذف نکنید.
- هرقدر خمیر شما نازکتر باشد، نان کویی کاشتا طعم و مزه بهتری پیدا خواهد کرد.
- استفاده از خمیرمایه در تهیه خمیر این نان باعث میشود که نان حالت پفدارتری پیدا کنید.
- نان را حتما روی حرارت ملایم بپزید تا نسوزد.
- حتما از تابه نچسب در طرز تهیه نان کشتا خانگی استفاده کنید.
- آب را حتما به تدریج به خمیر اضافه کنید تا خمیر بیش از حد لازم شل نشود.
- نسبت آرد گندم به آرد برنج باید مقدار بیشتری باشد. آرد گندم باعث نرم شدن نان میشود.
- کدو حلوایی را با مقدار کمی آب بپزید. زیاد بودن آب باعث میشود کدو شل و آبدار شود و شما برای رفع این مشکل مجبور به اضافه کردن مقدار بیشتری آرد خواهید شد. این کار باعث سفت شدن نان میشود.
- برای ورز دادن خمیر از پنجه دست استفاده نکنید. فرو بردن پنجه در خمیر باعث سفت شدن آن میشود. برای ورز دادن خمیر با کف دست آن را پهن کنید و با نوک انگشتان جمع کنید، این کار را به دفعات متوالی و با سرعت زیاد انجام دهید.
- چانههای خمیر را فقط در یک جهت وردنه بکشید. حرکت رفت و برگشتی وردنه روی خمیر پف آن را میگیرد.
- شکر را حتما هنگام پخت کدو به آن اضافه کنید و از اضافه کردنش به خمیر خودداری کنید.
- برای درست کردن نان کشتا میان پر مقداری مغز گردو آسیاب شده، پودر قند، دارچین و پودر هل روی خمیری که با وردنه باز کردهای بریزید. سپس لبههای خمیر را به هم بچسبانید و به همان ترتیب روش بالا در تابه بپزید.
فوت و فنهای تهیه نان کشتا به روش اصیل گیلانی
علت خشک شدن نان خلفه چیست؟
زیاد بودن مقدار آرد، به ویژه آرد برنج در تهیه نان کویی کاشتا، باعث خشک شدن آن میشود. نسبت معینی از آرد را در تهیه این نان رعایت کنید تا نان کشتا به نرمی پخته شود.
نان کشتا را تا چه مدت میتوان نگه داشت؟
این نان را به مدت یک هفته میتوانید در یخچال نگهداری و از آن استفاده کنید. اگر مقدار زیادی از این نان را تهیه کردهاید آن را به مدت طولانی در فریزر میتوانید نگهداری کنید. قبل از استفاده، نان را از فریزر بیرون آورده و زمان بدهید تا یخ آن در دمای محیط باز شود.