شما تجربه استفاده از لوله بازکن را دارید؟ گرفتگی لوله‌ها از اون مدل مشکلات رایجیه که ممکنه توی هر خونه‌ای پیش بیاد. اگه لوله‌ها گرفته باشن و آب توی سینک، حمام یا دستشویی جمع بشه، سریع‌ترین و ارزون‌ترین راه‌حل استفاده از لوله بازکنه. اما آیا هر لوله بازکنی به درد کار شما می‌خوره؟ جواب قطعا منفیه! با این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش همراه ما باشید تا راهنمای خرید لوله بازکن و نکات مهم در این زمینه رو با شما به اشتراک بذاریم.
اول از همه، چرا اصلا لوله می‌گیره؟
قبل از این که برید سراغ خرید لوله بازکن، باید بفهمید مشکل از کجاست. چون نوع گرفتگی، تعیین می‌کنه چه مدلی از لوله بازکن به کار شما میاد. دلایل اصلی گرفتگی لوله‌ها عبارتند از:
چربی غذا: مخصوصا توی سینک ظرفشویی. وقتی غذاهای روغنی رو می‌ریزی، چربی به دیواره لوله می‌چسبه و کم‌کم بسته میشه.
مو و صابون: توی حموم، موهایی که موقع شستن سر می‌ریزن همراه با کف و صابون، توی لوله جمع می‌شن و یه گلوله درست می‌کنن.
دستمال و اشیا جامد: توی توالت، بعضی وقتا دستمال کاغذی یا اشیا کوچیک اشتباهی می‌افتن توی چاه و باعث گرفتگی می‌شن.
آهک و رسوبات آب: توی مناطقی که آب سخته، آهک و املاح به مرور زمان ته‌نشین می‌شن و باعث بسته شدن مسیر لوله می‌شن.
در صورت تمایل، برای خرید انواع لوله بازکن می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
لوله بازکن‌ها چند مدل دارن؟ کدوم بهتره؟
لوله بازکن‌ها از نظر شکل، ترکیب و قدرت اثرگذاری فرق دارن. بعضی از انواع لوله بازکن خیلی سریع اثر می‌کنن، ولی ممکنه خطرناک باشن؛ بعضی‌هاشون هم ضعیف‌تر و در عین حال، ایمن‌تر هستن. انواع لوله بازکن از این قرارن:
لوله بازکن مایع یا ژلی (شیمیایی)
معروف‌ترین و دم‌دستی‌ترین مدل همینه. یه مایع یا ژل غلیظه که می‌ریزید توی لوله، یه کم صبر می‌کنید، بعدش آب می‌ریزید تا گرفتگی باز شه.
ویژگی‌های لوله بازکن مایع یا ژلی
- استفاده‌اش راحته؛
- برای گرفتگی‌های سبک تا متوسط جواب می‌ده؛
- سریع عمل می‌کنه؛
- بوی خیلی تند و زننده‌ای داره؛
- اگه زیاد استفاده بشه، ممکنه به لوله آسیب بزنه (مخصوصا لوله‌های فلزی قدیمی)؛
- باید با احتیاط کامل استفاده بشه (دستکش، ماسک، تهویه خوب).
مناسب برای: سینک ظرفشویی، چاه حموم و توالت؛ البته اگه گرفتگی خیلی سفت و قدیمی نباشه.
لوله بازکن پودری
این مدل لوله باز کن قوی به صورت پودره. می‌ریزید توی لوله، روش آب داغ یا جوش می‌ریزید و می‌ذارید چند دقیقه بمونه. مخصوص گرفتگی‌هایی که با چربی و مواد جامد شکل گرفتن.
ویژگی‌های لوله بازکن پودری
- قدرت بالایی داره؛
- ترکیبش با آب داغ باعث میشه حسابی حرارت تولید کنه و چربی‌ها رو حل کنه؛
- ولی باید حواستون باشه که دست‌تون بهش نخوره، چون ممکنه پوست‌تون رو بسوزونه.
مناسب برای: چربی، غذای مونده توی لوله، گرفتگی‌های نیمه‌سنگین.
لوله بازکن آنزیمی (طبیعی و بی‌خطر)
این مدل لوله باز کن خانگی آنزیمی یا بیولوژیک هستن. بدون مواد شیمیایی قوی، با باکتری یا آنزیم‌های طبیعی کار می‌کنن و مواد آلی مثل مو، چربی، کف صابون رو کم‌کم تجزیه می‌کنن.
ویژگی‌های لوله بازکن آنزیمی
- بی‌خطر برای لوله و انسان؛
- بدون بو یا با رایحه ملایم؛
- گزینه عالی برای استفاده پیشگیرانه و منظم؛
- سریع جواب نمی‌ده. باید چند ساعت یا حتی یک شب بمونه تا اثرش کامل شه.
مناسب برای: استفاده هفتگی، برای خونه‌هایی که حیوان خونگی، یا لوله‌کشی‌های قدیمی و حساس دارن.
لوله بازکن دستی (فنر، پمپ یا تلمبه فشار)
وقتی همه چی رو امتحان کردید و فایده‌ای نداشت، وقتشه برید سراغ لوله بازکن دستی. استفاده از این ابزارها نیاز به یه کم مهارت داره، ولی اغلب اوقات از هر ماده‌ای قوی‌تر عمل می‌کنه.
فنر لوله بازکن: یه فنر فلزیه که وارد لوله می‌کنید و با چرخوندنش، گرفتگی باز میشه.
پمپ فشار یا تلمبه هوا: با فشار هوا گرفتگی رو می‌فرسته پایین و مسیر رو باز می‌کنه.
مناسب برای: گرفتگی‌های سخت، گیر کردن جسم خارجی، یا وقتی چاه کاملا بسته شده.
ترکیبات لوله بازکن‌ها
اغلب افراد، لوله بازکن رو فقط از روی ظاهرش انتخاب می‌کنن. ولی واقعیت اینه که باید ترکیبات محصول رو با دقت بخونید؛ چون ممکنه برای لوله‌های منزل شما مناسب نباشه یا حتی ممکنه خطرناک باشه! رایج‌ترین ترکیبات لوله بازکن‌ها از این قراره:
سدیم هیدروکسید (قلیا): معروف‌ترین ترکیبه و چربی و مو رو خیلی خوب حل می‌کنه.
اسید سولفوریک: یه اسید لوله بازکن قویه، ولی فقط برای گرفتگی‌های خیلی شدید مناسبه. بنابراین، باید با احتیاط خیلی زیاد استفاده بشه.
آنزیم‌ها: ترکیبات طبیعی هستن که بی‌ضررن ولی برای اثرگذاری به زمان نیاز دارن.
هیپوکلریت سدیم: خاصیت ضد عفونی کننده هم داره. توی بعضی لوله بازکن‌های مایع دیده میشه.
نکته مهم: هرگز و تحت هیچ شرایطی دو نوع لوله بازکن رو با هم قاطی نکنید! چون ممکنه ترکیب‌شون گاز سمی تولید کنه یا واکنش خطرناک بده.
روش استفاده از محلول لوله باز کن
اگه لوله سینک، حمام یا حتی توالت گرفته و تصمیم گرفتید از محلول لوله بازکن استفاده کنید، بهتره طبق این مراحل پیش برید تا هم گرفتگی رفع بشه، هم آسیبی به لوله یا خودتون وارد نشه:
هم محیط و هم خودتون رو آماده کنید
اول از همه، پنجره رو باز کنید یا مطمئن بشید که فن تهویه روشن باشه. بعد، دستکش لاستیکی بپوشید و در صورت امکان، از عینک محافظ هم استفاده کنید. چون ممکنه بخارهای تند یا پاشش ناگهانی اذیتتون کنه.
تا جای ممکن، آب اضافی رو تخلیه کنید
اگه آب جمع شده توی سینک یا کف‌شور هست، سعی کنید با یه ظرف کوچیک اون رو بردارید. لوله بازکن باید مستقیم به محل گرفتگی برسه، نه این که توی آب پخش بشه.
محلول لوله بازکن رو طبق دستور بریزید
بسته به نوع محصول (مایع، ژل یا پودر)، مقدار مشخصی رو توی لوله بریزید. معمولا روی بسته به میزان مورد نیاز از حجم محصول اشاره شده. بیشتر از اون نریزید، چون باعث آسیب یا واکنش شدید میشه.
صبر کنید تا لوله بازکن اثر کنه
زمان انتظار معمولا بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه‌ست. بعضی مدل‌ها هستن که باید چند ساعت یا حتی شب تا صبح بمونن، مخصوصاً نوع آنزیمی. پس طبق نوشته روی بسته پیش برید.
شست‌وشو با آب داغ رو فراموش نکنید
بعد از گذشت مدت زمان لازم، یه کتری یا یه قابلمه آب داغ (نه در حال جوشیدن شدید) رو به آرومی توی لوله بریزید. این کار کمک می‌کنه مواد باقی‌مونده تخلیه بشن و مسیر کاملا باز بشه.
قبل از خرید لوله بازکن به این پرسش‌ها جواب بدید!
- گرفتگی کجاست؟ سینکه؟ حمومه؟ توالته؟ کف‌شوره؟
- لوله‌های منزل شما از چه جنسیه؟ پلاستیکی (PVC)، فلزی، یا چدن؟
- شدت گرفتگی چقدره؟ تازه بسته شده یا مدت‌هاست باز نشده؟
- می‌خواید فقط موقع گرفتگی از این لوله بازکن استفاده کنید یا همیشه داشته باشیدش؟
نکته: خصوصا اگه بچه کوچیک یا حیوان خانگی دارید، راهنمای مصرف و هشدارهای درج شده روی بسته‌بندی رو با دقت مطالعه کنید.
کجا از چه لوله بازکنی باید استفاده کنید؟
اگه می‌خواید لوله بازکنی که می‌خرید واقعا موثر باشه و مشکل رو درست و حسابی حل کنه، باید حتما بدونید چه مدل لوله بازکنی، کجا کاربرد داره. هر مدل گرفتگی، یه نوع محصول خاص لازم داره. پس به جای این که یه محصول رو برای همه چی استفاده کنید، باید با دقت بررسی کنید که چی به دردتون می‌خوره:
اگه سینک ظرفشویی خونه‌تون گرفته، معمولا چربی غذا، روغن و تیکه‌های کوچیک مواد غذایی توی لوله تجمع کردن. در این حالت، بهتره از لوله بازکن‌هایی استفاده کنین که حالت ژلی دارن یا آنزیمی هستن. ژل‌ها قدرت نفوذ خوبی دارن و مستقیم می‌رن سراغ چربی‌ها. از طرف دیگه، آنزیمی‌ها یه مقدار ملایم‌ترن ولی برای مصرف منظم و پیشگیری خیلی خوب جواب می‌دن.
اگه چاه حموم گرفته، بدون شک مو و صابون مقصر اصلی هستن. این ترکیبات وقتی کنار هم قرار می‌گیرن، یه گلوله درست می‌کنن که خیلی راحت راه آب رو می‌بنده. برای این مدل گرفتگی، لوله بازکن‌های پودری یا شیمیایی ملایم پیشنهاد می‌شن. پودری‌ها با ترکیب آب جوش می‌تونن خیلی خوب مو و چربی رو حل کنن. البته، حواستون باشه که محصولات خیلی اسیدی برای لوله‌های پلاستیکی مناسب نیستن.
برای گرفتگی توالت، قضیه یه کم جدی‌تره. چون معمولا با دستمال کاغذی، مواد جامد یا حتی اشیا کوچیکی که اشتباهی افتادن تو چاه مواجه هستید. در این شرایط، دیگه مایع و ژل معمولی جواب نمی‌ده. باید از یه ژل قوی استفاده کنید یا اگه دسترسی دارید، از فنر لوله بازکن کمک بگیرید. فنرها می‌تونن جسم گیر کرده رو بچرخونن یا هل بدن پایین.
اگه کف‌شور حموم، آشپزخونه یا پشت‌بوم گرفته یا هر چند وقت یه بار احساس می‌کنید، آب دیر تخلیه میشه، احتمالا با رسوب، خاک یا چربی جزئی طرفی هستید. در این مواقع، استفاده از لوله بازکن‌های آنزیمی به صورت منظم خیلی خوب جواب می‌ده. نه به لوله آسیب می‌زنن، نه بوی بد می‌دن و خیلی هم برای پیشگیری عالی عمل می‌کنن.
نکات ایمنی که خیلی‌ها جدی نمی‌گیرن (ولی شما باید جدی بگیرید!)
لوله بازکن یه ماده معمولی نیست. برخلاف خیلی از شوینده‌ها که نهایتا یه ذره پوست‌تون رو خشک می‌کنن، این یکی می‌تونه باعث سوختگی، مسمومیت، آسیب به لوله‌ها یا حتی تولید گاز سمی بشه. پس حتما باید با رعایت اصول ایمنی ازش استفاده کنید.
وقتی می‌خواید از لوله بازکن استفاده کنید، حتما دستکش بپوشید. اگه از محصول قوی یا اسیدی استفاده می‌کنید، توصیه می‌کنیم عینک محافظ هم بزنید تا بخار یا ترشح مواد به چشم‌تون نپره. سعی کنید همیشه در فضایی با تهویه مناسب از لوله بازکن‌ها استفاده کنید. یعنی، حتما پنجره‌ها رو باز کنید یا فن تهویه رو روشن بذارید.
اگه بچه یا حیوان خونگی دارید، یادتون باشه که حتما محصول رو جایی نگه داری کنید که دور از دسترس اون‌ها باشه. لوله بازکن‌ها ظاهری شبیه آب‌میوه یا نوشیدنی دارن و ممکنه خطرناک باشن. موقع استفاده هم از ریختن زیادتر از مقدار توصیه شده خودداری کنید. چون نه تنها تاثیر بیشتری نداره، بلکه ممکنه مشکل‌ساز بشه. در آخر، وقتی کارتون تموم شد، یه مقدار آب داغ بریزید تا لوله حسابی تمیز بشه و بقایای گرفتگی‌ها داخل لوله باقی نمونه.
نکاتی که موقع استفاده از لوله بازکن حتما باید بدونید
قبل از این که از لوله بازکن استفاده کنید، بهتره با یه سری نکات مهم و ایمنی آشنا بشید. رعایت این موارد ساده، می‌تونه هم گرفتگی رو بهتر برطرف کنه، هم از آسیب به لوله‌ها، محیط یا حتی خودتون جلوگیری کنه:
از لوله بازکن به عنوان راه‌حل دائمی استفاده نکنید
لوله بازکن‌ها برای استفاده موقتی و موردی طراحی شدن، نه این که هر هفته بریزید توی لوله. اگه مرتب مجبور می‌شید از لوله بازکن استفاده کنید، یعنی یه مشکل ریشه‌ای در لوله‌کشی دارید (مثل شیب نامناسب، طراحی اشتباه یا رسوب‌گذاری زیاد). در این صورت، حتما باید از یه لوله‌کش خبره خواهش کنید که موضوع رو بررسی کنه.
همیشه بعد از استفاده لوله بازکن، آب داغ بریزید
اغلب افراد فقط لوله بازکن رو می‌ریزن توی لوله و می‌رن دنبال کارشون. ولی موضوع اینه که حتما بعدش باید آب داغ بریزید تا مواد باقی‌مونده در لوله رو بشوره و ببره. این کار هم تاثیر لوله بازکن رو کامل می‌کنه، هم عمر لوله‌ها رو افزایش می‌ده.
زمان تاثیر لوله بازکن رو رعایت کنید
هر لوله بازکنی زمان اثرگذاری خودش رو داره. بعضی از انواع لوله بازکن ظرف ۱۵ تا ۳۰ دقیقه عمل می‌کنن و بعضی‌های دیگه حتی باید یه شب توی لوله بمونن تا کارایی لازم رو داشته باشن. اگه زودتر آب بریزید، ممکنه لوله بازکن کامل اثر نکنه. اگه دیرتر هم بشویید، ممکنه به لوله آسیب بزنه. پس حتما راهنمای روی بسته‌بندی رو دقیق بخونید و طبق همون دستورالعمل رفتار کنید.
از لوله بازکن روی سینک استیل بدون آب‌کشی فوری استفاده نکنید
لوله بازکن‌هایی که قوی و شیمیایی هستن، می‌تونن به سطح سینک استیل یا وان حمام آسیب بزنن و تغییر رنگ یا خوردگی ایجاد کنن. پس وقتی از این لوله بازکن‌ها در این قسمت‌ها استفاده می‌کنید، مطمئن بشید که روی سطح نریخته باشه. در غیر این صورت، باید فورا بشوریدش.
قبل از استفاده در توالت فرنگی از سازگاری محصول با سیستم مطمئن بشید
بعضی لوله بازکن‌ها مخصوص لوله‌کشی توالت ایرانی طراحی شدن، نه توالت فرنگی. استفاده از ترکیبات اسیدی قوی ممکنه باعث خراب شدن سیفون، لاستیک‌ها یا اتصالات توالت فرنگی بشه. همیشه مطمئن بشید که محصول با سیستم شما سازگاره.
لوله بازکن قابل اشتعال هم داریم!
بعضی ترکیبات مثل سدیم هیدروکسید در تماس با بعضی فلزات یا روغن‌ها می‌تونن گرمای زیادی تولید کنن. بنابراین، هیچ‌وقت لوله بازکن رو کنار منابع گرما، آتش یا وسایل برقی نذارید.
پیشگیری همیشه بهتر از درمانه
اگه ماهی یه بار از یه لوله بازکن آنزیمی یا طبیعی استفاده کنید، هم هزینه‌تون کمتر میشه، هم کمتر لوله‌ها می‌گیرن. مخصوصا در آشپزخانه یا حمام که گرفتگی‌های پنهانی کم‌کم درست می‌شن.
موقع خرید لوله بازکن به چه نکاتی دقت کنیم؟
- همیشه نوع گرفتگی رو بدونید؛ لوله بازکن مناسب برای چربی، با اون یکی که گرفتگی ناشی از تجمع مو یا دستمال رو باز می‌کنه، فرق داره.
- محل گرفتگی رو مشخص کنید؛ سینک ظرفشویی، توالت یا حمام، هر کدوم لوله بازکن خاص خودش رو نیاز داره.
- شدت گرفتگی رو در نظر بگیرید؛ برای گرفتگی‌های شدیدتر، بهتره از مدل‌های قوی‌تر یا ابزارهای دستی استفاده بشه.
- به جنس لوله توجه کنید؛ بعضی ترکیبات شیمیایی ممکنه به لوله‌های پلاستیکی یا فلزی آسیب بزنن.
- ترکیبات محصول رو کامل بخونید؛ مواد خیلی اسیدی یا قلیایی قوی برای مصرف دائمی مناسب نیستن.
- هدف استفاده‌تون رو مشخص کنید؛ اگه برای پیشگیری می‌خواید، بهتره از آنزیمی‌ها استفاده کنید.
- به مدت زمان اثرگذاری دقت کنید؛ بعضی محصولات باید چند ساعت بمونن، بعضیا تو چند دقیقه کار می‌کنن.
- بو و حساسیت‌زا بودن محصول رو در نظر بگیرید؛ اگه حساسیت دارید، بهتره گزینه‌های کم‌بو یا بدون بو رو انتخاب کنید.
- قابلیت استفاده در محیط‌های مختلف رو بررسی کنید؛ بعضی لوله بازکن‌ها برای توالت مناسب نیستن و فقط مخصوص سینک یا کف‌شورن.
- بسته‌بندی محصول باید ایمن و محکم باشه؛ درب محکم، قفل کودک و اطلاعات کامل روی برچسب خیلی مهمه.
- به حجم و مقدار محصول توجه کنید؛ ممکنه یه مدل لوله بازکن، قیمت مناسبی داشته باشه، ولی حجمش نسبت به بقیه کمتر باشه.
- محصولی انتخاب کنید که تجربه کاربری مثبت داشته باشه؛ بررسی نظرات کاربران می‌تونه کمک بزرگی بهتون بکنه.
سوالات متداول درباره خرید لوله بازکن
لوله بازکن آنزیمی بهتره یا شیمیایی؟
بستگی به نیاز شما داره. اگه برای استفاده مداوم و پیشگیری از گرفتگی می‌خواید، آنزیمی بهتره چون بی‌ضررتره. ولی اگه گرفتگی شدیده و می‌خواید فوری باز بشه، شیمیایی‌ها سریع‌تر عمل می‌کنن.
میشه هر نوع لوله بازکن رو برای انواع لوله استفاده کرد؟
نه دقیقا. بعضی لوله‌ها (مثلا پلاستیکی یا چدنی) به ترکیبات خیلی قوی حساسن. همیشه روی بسته محصول رو بخونید تا متوجه بشید که برای چه نوع لوله‌ای مناسبه.
لوله بازکن رو می‌تونیم توی توالت فرنگی هم بریزیم؟
اگه روی محصول نوشته باشه که برای توالت فرنگی مناسبه، مشکلی نداره. ولی حواستون باشه ترکیبات خیلی اسیدی ممکنه به سیفون و واشرها آسیب بزنن.
اگه لوله بازکن جواب نداد، باید چی‌کار کنیم؟
اگه بعد از یه بار استفاده لوله باز نشد، سراغ فنر دستی یا پمپ فشار برید. اگه باز هم فایده نداشت، بهتره با یه لوله‌کش تماس بگیرید تا گرفتگی رو بررسی کنه.
هر چند وقت یه بار باید از لوله بازکن استفاده کنیم؟
اگه لوله بازکن آنزیمی باشه، می‌تونید ماهی یه بار برای پیشگیری استفاده کنید. ولی شیمیایی‌ها بهتره فقط موقع نیاز و نه به صورت منظم استفاده بشن.
میشه چند نوع لوله بازکن رو با هم قاطی کنیم؟
نه! اصلا این کار رو نکنید. ترکیب بعضی مواد ممکنه گاز سمی تولید کنه یا حتی خیلی خطرناک بشه.
اگه دستم به لوله بازکن خورد، چی‌کار کنم؟
سریع با آب سرد فراوون بشورید و اگه سوزش یا التهاب ادامه داشت، برید دکتر. بیشتر محصولات شیمیایی می‌تونن باعث سوختگی پوست بشن.
لوله بازکن تاریخ انقضا داره؟
بله، معمولا روی بسته‌بندی تاریخ انقضا درج شده. بعد از اون تاریخ، اثرگذاری محصول ممکنه کم بشه یا ترکیباتش تغییر کنه.
از کجا بفهمیم گرفتگی لوله به خاطر چیه؟
اگه سینکه، احتمالا چربی و غذاست. حموم؟ مو و صابون. توالت؟ دستمال یا جسم خارجی. آگاهی از نوع گرفتگی کمک می‌کنه انتخاب دقیق‌تری داشته باشین.
بهترین محلول لوله باز کن چه ویژگی‌هایی باید داشته باشه؟
بهترین محلول لوله باز کن باید هم قدرت پاک‌کنندگی بالا داشته باشه، هم به لوله‌ها آسیب نزنه. همچنین، ترکیباتش باید ایمن، بی‌خطر برای محیط زیست و بدون بوی آزاردهنده باشه و بتونه در کمترین زمان ممکن، گرفتگی رو برطرف کنه.
محصولات مرتبط
