نشانه های انواع بیماری خود ایمنی و روش تشخیص و درمان

نشانه های انواع بیماری خود ایمنی و روش تشخیص و درمان


25 اسفند 1399 . زمان مطالعه: 14 دقیقه

خیلی بد »»»»»»»»»»»»»» خیلی خوب
نشانه های انواع بیماری خود ایمنی و روش تشخیص و درمان

در بیماری خود ایمنی سیستم ایمنی بدن اشتباه به خود بدن حمله می کند. سیستم ایمنی بدن به طور معمول در برابر میکروب ها، باکتری ها و ویروس ها مقاومت نشان می‌ دهد و از بدن در مقابل آن ها محافظت می کند. سیستم ایمنی وقتی مهاجمان خارجی را تشخیص می دهد، لشکری از هسته‌ های جنگنده را برای حمله به آن ها می‌فرستد. به طور معمول سیستم ایمنی بدن می تواند تفاوت بین سلول های خارجی و سلول های خودی را تشخیص دهد. اما در این بیماری، سیستم ایمنی بدن بخشی از بدن شما را مانند مفاصل یا پوست به عنوان سلول های خارجی به اشتباه می گیرد. در این حالت پروتئین هایی با نام اتو آنتی بادی ها به سلول های سالم حمله می کنند. در این مقاله از مجله کوروش به بررسی بیماری خود ایمنی، علائم، روش تشخیص و درمان آن می پردازیم.

 

 

علل مختلف بیماری های خود ایمنی کدامند؟

 

علل مختلف بیماری های خود ایمنی کدامند؟

 

پزشکان هنوز به وضوح نمی‌ دانند که چه عواملی باعث حمله سیستم ایمنی به بدن می شود. و یا اینکه چرا برخی افراد بیشتر از دیگران به این بیماری مبتلا می شوند.

 

خود ایمنی گاهی ارثی است

 

برخی از افراد به صورت ارثی به بیماری خود ایمنی مبتلا می شوند.حتی در مدل ارثی ممکن است نوع بیماری افراد با هم متفاوت باشد. اما یکی از اعضای خانواده آن ها قطعا به بیماری خود ایمنی مبتلا است. برخی بیماری های خود ایمنی مانند مالتیپل اسکلروزیس و لوپوس در خانواده ها وجود دارد و اگر یکی از اعضای خانواده مبتلا به این نوع بیماری باشد، احتمال ابتلای دیگر اعضا نیز وجود دارد. حتی ممکن است عضو دیگر دچار نوعی یکسانی از این بیماری نشود. محققان گمان می کنند عوامل محیطی مثل عفونت ها و یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی هم می توانند در ابتلا به بیماری خود ایمنی موثر باشند.

 

 

رژیم غذایی نامناسب باعث بیماری خود ایمنی می شود؟

 

از آنجا که بیماری خود ایمنی در حال افزایش است، یکی از عوامل موثر در احتمال ابتلا به این بیماری رژیم غذایی نامناسب است. خوردن غذاهای پر چرب، قند و محصولات فرآوری شده ممکن است باعث التهاب و واکنش سیستم ایمنی بدن شود. با این حال هنوز این موضوع اثبات نشده است.

 

علائم بیماری دیابت نوع ۲ در زنان و مردان

 

 

فرضیه بهداشت و واکسن در بیماری خود ایمنی

 

بر اساس مطالعاتی که در سال ۲۰۱۵ انجام شده است، دلیل ابتلا به بیماری خود ایمنی با فرضیه بهداشت توضیح داده می شود. گفته می‌شود به دلیل واکسن و ضد عفونی کننده ها امروزه کودکان نسبت به گذشته کمتر در معرض میکروب ها قرار دارند. عدم مواجهه با میکروب ها و باکتری ها می تواند سیستم ایمنی بدن را مستعد واکنش بیش از حد در برابر مواد بی ضرر و بی خطر کند. با این حال هنوز علت دقیق بیماری خود ایمنی مشخص نیست. عواملی چون ژنتیک، رژیم غذایی، عفونت ها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی به عنوان عوامل دخیل و تاثیرگذار در ابتلا به این بیماری عنوان شده‌اند.

 

 

آسیب‌ به بدن در بیماری های خودایمنی

 

برخی از بیماری های خود ایمنی فقط یک عضو از بدن را هدف قرار می‌دهند. در دیابت نوع یک به پانکراس آسیب وارد می شود. اما با بیماری های دیگر مانند لوپوس اریتماتوی سیستمیک، کل بدن تحت تاثیر قرار می گیرد.

 

 

معرفی انواع بیماری های خود ایمنی

 

معرفی انواع بیماری های خود ایمنی

 

بیش از ۸۰ نوع از بیماری های مختلف خود ایمنی وجود دارند. در اینجا سعی کرده‌ ایم تا به رایج‌ ترین آن ها بپردازیم.

 

 

بیماری خود ایمنی و دیابت نوع اول

 

پانکراس، هورمون انسولین تولید می کند. این هورمون در تنظیم قند خون بسیار موثر است. در دیابت نوع اول سیستم ایمنی بدن به سلول های تولید کننده انسولین در لوزالمعده حمله می کند و آن ها را از بین می برد. در نتیجه، قند خون بالا، می تواند منجر به آسیب رگ های خونی و همچنین اندام هایی مانند قلب، کلیه، چشم و اعصاب شود.

 

 

خود ایمنی و آرتریت روماتوئید (RA)

 

خود ایمنی و آرتریت روماتوئید (RA)

 

در بیماری آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می کند. این حمله باعث قرمزی، گرما، درد و سفتی مفاصل می شود. برخلاف آرتروز که معمولا با افزایش سن در افراد بروز پیدا می کند، علائم بیماری آرتریت روماتوئید می تواند از ۳۰ سالگی یا حتی زودتر شروع شود.

 

 

بیماری های خود ایمنی دوران بارداری

 

 

پسوریازیس یا آرتریت پسوریازیس

 

سلول های پوستی به طور معمول در حالت عادی رشد می‌کنند و وقتی دیگر نیازی به آن ها نیست، ریخته می‌شوند. پسوریازیس باعث می شود سلول های پوستی خیلی زود تکثیر شوند. در این حالت سلول‌ های اضافی به صورت لکه‌ های قرمز ملتهب شکل می گیرند. این نوع سلول ها معمولا به صورت پوسته های سفید و نقره ای روی پوست قرار می گیرند. ۳۰ درصد افراد مبتلا به پسوریازیس دچار تورم، سفتی و درد مفاصل می شوند. به همین دلیل است که به این نوع بیماری خود ایمنی، بیماری آرتروز پسوریازیس نیز گفته می شود.

 

 

بیماری خودایمنی مولتیپل اسکلروزیس

 

مولتیپل اسکلروزیس(MS) به سیستم میلین پوشش محافظ سلول های عصبی در سیستم عصبی مرکزی بدن شما آسیب می رساند. در این نوع آسیب دیدگی سرعت انتقال پیام بین مغز و نخاع بسیار کاهش پیدا می کند. این می تواند علائمی چون بی حسی، ضعف و مشکلات تعادل و مشکلات زیاد در راه رفتن را به همراه داشته باشد. این بیماری اشکال مختلفی دارد و به سرعت پیشرفت می کند. طبق مطالعات معتبر حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به ام اس طی ۱۵ سال پس از شروع بیماری، برای راه رفتن نیاز به کمک دارند.

 

 

لوپوس اریتماتوز سیستمیک و بیماری خود ایمنی

 

لوپوس اریتماتوز سیستمیک و بیماری خود ایمنی

 

گرچه پزشکان در دهه ۱۸۰۰ برای اولین بار لوپوس را به عنوان یک بیماری پوستی توصیف کردند. اما شکل سیستمیک شایع ترین نوع لوپوس است، یک بیماری خود ایمنی محسوب می شود. در این بیماری بسیاری از اندام ها از جمله مفاصل، کلیه ها، مغز و قلب درگیر می شوند. درد مفصل و خستگی از رایج ترین علائم این نوع بیماری خود ایمنی است.

 

 

تشخیص و درمان بیماری لوپوس

 

 

بیماری التهاب روده و خود ایمنی

 

بیماری التهابی روده اصطلاحی است که برای توصیف شرایطی که باعث التهاب پوشش دیواره روده می شود به کار می رود. در این بیماری خود ایمنی، دستگاه گوارش از دهان تا مقعد می‌تواند ملتهب شود. بنابراین یکی از بیماری های آزار دهنده و دشوار در خود ایمنی محسوب می شود.

 

 

علائم و روش های درمان سندروم روده تحریک پذیر

 

 

بیماری خودایمنی آدیسون

 

در بیماری خود ایمنی آدیسون، غدد فوق کلیوی که هورمون های کورتیزول و آلدوسترون و آندروژن تولید می کنند، تحت تاثیر قرار می گیرند. کمبود کورتیزول در بدن می تواند بر نحوه استفاده و ذخیره بدن از کربوهیدرات ها و قند بسیار تاثیر گذار باشد. همچنین کمبود آلدوسترون منجر به از دست رفتن سدیم و پتاسیم اضافی در جریان خون می شود. علائم شایع این بیماری ضعف، خستگی، کاهش وزن و کاهش قند خون هستند.

 

 

بیماری گریوز و کاهش وزن و برآمدگی چشم

 

در بیماری گریوز به غدد تیروئید در گردن حمله شده و این موضوع باعث تولید بیش از حد هورمون ها می‌ شود. هورمون های تیروئید به عنوان کنترل کننده میزان مصرف انرژی بدن تحت عنوان هورمون های متابولیسم شناخته می شوند. داشتن بیش از حد این هورمون ها باعث افزایش فعالیت بدن و علائمی چون عصبی شدن، افزایش ضربان قلب و عدم تحمل گرما می شود. کاهش وزن نیز یکی دیگر از این علائم محسوب می شود. یکی از علائم بالقوه بیماری گریوز برامدگی چشم است و این موضوع می‌تواند در حدود ۳۰ درصد از کسانی که به این بیماری مبتلا هستند اتفاق بیفتد.

 

 

بیماری سلیاک و التهاب روده کوچک

 

بیماری سلیاک و التهاب روده کوچک

 

در این نوع بیماری که با خود ایمنی ارتباط مستقیم دارد، افراد مبتلا نمی‌ توانند از غذاهای حاوی گلوتن استفاده کنند. آن ها ممنوعیت های زیادی برای استفاده از غذاهای گلوتن دار شامل گندم چاودار و سایر محصولات دانه ‌دار هستند. زمانی که این مواد وارد روده کوچک می شوند، سیستم ایمنی بدن به این قسمت از دستگاه گوارش حمله می کند و باعث التهاب آن می شود. یک درصد از مردم ایالات متحده مبتلا به بیماری سلیاک هستند. این بیماری می‌ تواند علائمی چون اسهال و شکم درد را به همراه داشته باشد.

 

 

علائم عدم تحمل گلوتن و درمان آن

 

 

سندروم شوگرن؛ بیماری خودایمنی چشم و دهان

 

سندروم شوگرن یکی از بیماری های دیگر مرتبط با خود ایمنی است. در این نوع بیماری به غدد مرتبط با چشم و دهان حمله می شود. علائم بارز سندروم شوگرن خشکی چشم و خشکی دهان است. این بیماری ممکن است بر روی مفاصل یا پوست نیز تاثیر بگذارد.

 

 

بیماری خودایمنی تیروئدیت هاشیموتو و ریزش مو و افزایش وزن

 

در بیماری تیروئیدیت هاشیموتو، تولید هورمون تیروئید کاهش پیدا می کند. از علائم این بیماری مرتبط با خود ایمنی، افزایش وزن، حساسیت به سرما، خستگی و ریزش مو است. گاهی اوقات تورم تیروئید یعنی همان بیماری گواتر نیز از علائم اصلی این نوع بیماری محسوب می شود.

 

 

بهترین رژیم غذایی برای درمان تیروئید

 

درمان سریع ریزش مو

 

 

بیماری کم خونی پرخطر

 

در این نوع بیماری، بدن دچار کمبود پروتئینی می شود که توسط سلول های پوششی معده ساخته می‌ شوند. پروتئینی که به عنوان فاکتور اصلی شناخته شده برای جذب ویتامین B۱۲ در روده باریک لازم است. بدون داشتن این نوع ویتامین، فرد دچار کم خونی می شود و توانایی بدن برای سنتز دی ان ای تغییر می یابد. کم خونی در بزرگسالان و افراد مسن بسیار زیاد دیده می شود. بیش از ۲ درصد افراد بالای ۶۰ سال به راحتی تحت تاثیر این نوع بیماری ناشی از خود ایمنی قرار می گیرند.

 

 

علائم بیماری خود ایمنی

 

علائم بیماری خود ایمنی

 

علائم بیماری های خود ایمنی بسیار شبیه به هم هستند. خستگی، درد عضلات، تورم و قرمزی پوست و تب پایین از جمله این علائم محسوب می شوند. مبتلایان به بیماری خود ایمنی با علائمی چون مشکلات در تمرکز، بی حسی و سوزن سوزن شدن دست و پا نیز مواجه هستند. ریزش مو و التهابات پوستی از دیگر علائم هستند.

 

برخی از بیماران خود ایمنی علائم متفاوت دیگری را دارند. به عنوان مثال در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک این علائم به صورت تشنگی شدید، کاهش وزن و خستگی بروز پیدا می‌کند. در برخی از بیماران علائمی چون درد شکم، نفخ و اسهال بسیار مشهود است. بیماران مبتلا به خود ایمنی چون پسوریازیس با علائمی چون گر گرفتگی دوره ای مواجه هستند. علائم این نوع بیماران معمولا مدتی بهبود پیدا کرده و بعد دوباره شروع می شوند.

 

 

تشخیص بیماری خود ایمنی

 

تشخیص بیماری خود ایمنی

 

در صورت مشاهده علائم بیماری خود ایمنی باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود. بسته به بیماری که دارید، پزشک متخصص خود را انتخاب کنید.
روماتولوژیست ها بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت روماتوئید و همچنین سندروم شوگرن را درمان می کنند. برای بیماری های خود ایمنی چون سلیاک و کرون متخصصان گوارش توصیه می شوند.

برای بیماری هایی چون گریوز و تیروئیدیت هاشیموتو و آدیسون باید به متخصص بیماری های گوارش مراجعه کرد. همچنین برای بیماری‌ های پوستی نیز بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه شود. هیچ آزمایش مشخصی نمی تواند این بیماری را تشخیص دهد. پزشک برای شما ترکیبی از آزمایش ها و معاینات پزشکی را تجویز می کند.

 

 

آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای

 

آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای اغلب از جمله اولین آزمایش هایی است که پزشکان در صورت مشکوک شدن از آن استفاده می کنند. نتیجه مثبت آزمایش به این معنی است که شما ممکن است یکی از بیماری های خودایمنی را داشته باشید. اما این نوع آزمایش نیز دقیقاً تایید نمی کند که کدام یک از این بیماری ها در بدن شما وجود دارد. بنابراین آزمایش های دیگری از سوی پزشک برای یافتن آنتی بادی های خاص در بدن شما تجویز خواهد شد. پزشکان ممکن است برای بیماران مبتلا به خود ایمنی التهابی نیز آزمایش های زیادی تجویز کنند.

 

 

درمان بیماری های خود ایمنی

 

به طور کلی درمان های ویژه و خاصی برای بیماری خودایمنی وجود ندارد. پس از تشخیص پزشک، پروسه درمانی تنها برای کنترل این بیماری شروع می شود. پروسه درمانی می‌ تواند پاسخ ایمنی بیش از حد بدن را کنترل کرده و میزان التهاب را کاهش دهد. اگر در پروسه درست درمان قرار بگیرید، میزان درد و التهاب در بدن به حداقل می رسد. داروهایی نیز در این روند درمانی برای بیمار تجویز می‌ شوند. دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن از جمله این داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن هستند. برخی از این این داروها برای تسکین علائمی مانند درد، تورم و خستگی تجویز می شوند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم هم می تواند در کاهش علائم بسیار تاثیر گذار باشد.

 

 

آیا بیماری خودایمنی کشنده است؟

 

۱۰ علت اصلی مرگ و میر در زنان و دومین بیماری مزمن در آمریکا بیماری های خودایمنی است. علاوه بر این انواه بیماری خودایمنی ممکن است بدن فرد را مستعد ابتلا به انواع بیماری قلبی، دیابت، سرطان و … کند و به سایر اندام های بدن آسیب برساند. بیماری خودایمنی یک بیماری مزمن است اما به خودی خود کشنده نیست.

 

 

منبع: healthline

 

کالابرگ الکترونیک