مترجمی حرفه ای جذاب و لذت بخش است. از سوی دیگر فریلنسری و دورکاری در سال های اخیر حسابی بازار داغی داشته و اغراق نیست اگر بگوییم تبدیل به یک سبک زندگی شده است. این در حالی است که مترجمان می توانند به صورت حضوری یا دورکاری و فریلنسری به کار خود بپردازند. با ما در مجله کوروش همراه باشید تا بیشتر درباره شغل جذاب «مترجم فریلنسر» بدانید.
دنیایی که در آن زندگی می کنیم، روز به روز بیشتر به سمت و سوی دهکده جهانی شدن پیش می رود. در چنین دنیایی، ترجمه هر روز ضرورت بیشتر و بیشتری پیدا می کند. تصور کنید کسب و کاری دارید که حالا پیشرفت کرده و می خواهید محصولات خودتان را ورای مرزهای کشور عرضه کنید. قطعا برای اینکه بتوانید مشتریانی از سایر کشورها را هدف قرار دهید، نیاز به بازگشایی دفاتری در سایر کشورها و در نتیجه ترجمه و مترجم برای برقراری ارتباط دارید. از سوی دیگر اگر به تازگی از دانشگاه فارغ التحصیل شده اید یا اینکه مهارت قابل توجهی در خواندن، نوشتن و اساسا ترجمه در یک یا چند زبان دارید، فکر خوبی است که از طریق این مهارت خود درآمد کسب کنید. در این مقاله سعی داریم به جنبه های مختلف شغل مترجم فریلنسر بپردازیم.
فریلنسر چیست؟ و مترجم فریلنسر به چه کسی گفته می شود؟
«فریلنسر (Freelancer)» یا آزادکار یا دورکار اساسا به مشاغلی گفته می شود که فرد بدون آنکه در سازمان یا شرکتی استخدام شود، به صورت آزاد و دورکار پروژه هایی را انجام دهد و بابت آن دستمزد بگیرد. فریلنسرها خویش فرما هستند و این آزادی و اختیار را دارند که تنها پروژه هایی که مورد دلخواهشان است را انتخاب کنند.
فریلنسرها در دسته ها و گروه های مختلفی جا می گیرند، از برنامه نویسان و توسعه دهندگان وب تا طراحان، گرافیست ها، حسابداران، مهندسان، معماران و غیره. مترجم فریلنسر نیز یکی از مشاغلی است که در دسته فریلنسری جای می گیرد. مترجم فریلنسر می تواند بر اساس قرارداد یا توافقی (کتبی و شفاهی) که با شرکت یا کسب و کاری دارد مشغول به کار شود. فریلنسر یا آزادکار این اختیار را دارد که هر پروژه ای که دوست دارد را انتخاب کند و از هر جایی از خانه تا در سفر و موقعیت های دیگر فعالیت کند.
بیشتر بخوانید » ۵ شرط لازم برای فریلنسر شدن «
آیا شغل مترجم فریلنسر به درد شما می خورد؟
همچون هر شغل دیگری باید قبل از اینکه وارد آن شوید، تمام جوانب از مزایا تا معایب آن را به دقت بررسی کنید. اکثر کسانی که به صورت مترجم فریلسنر فعالیت می کنند، اذعان دارند که در ابتدای کار با سختی های زیاد روبرو شدند. در ابتدای کار فریلنسری معمولا از آنجایی تجربه، کیفیت کار و اعتبار مترجم پایین است، به سختی می تواند با کسب و کارهای بزرگ همکاری کند. پروژه هایی هم که در ابتدای راه به یک مترجم تازه کار پیشنهاد می شود، معمولا نه تنها ممکن است مورد علاقه او نباشد، بلکه قیمت های پیشنهادی بسیاری از این پروژه ها پایین است.
در ضمن، فریلنسرها فعلا در ایران هیچ اتحادیه و صنفی ندارند! بنابراین اگر به شغل مترجم فریلنسر فکر می کنید، دور مزایایی همچون بیمه، بازنشستگی و مرخصی با حقوق و … را با خودکار قرمز خط بکشید. در واقع شما باید خودتان را بیمه کنید. ساعات کار، وقت استراحت و مرخصی شما هم دست خودتان است. دستمزد شما هم به میزان کاری که انجام می دهید بستگی دارد. حتی پرداخت هایی کار شما هم نوسان زیادی دارند. ممکن است در ماهی چند بار حقوق یک کارمند معمولی درآمد کسب کنید. ولی ماه بعد، اصلا هیچ پروژه ای به دست نیاورید و اصلا درآمدی کسب نکنید. بنابراین، قبل از اینکه به راه های تبدیل شدن به یک مترجم فریلنسر بپردازیم، بهتر است به سوالاتی که در ادامه از شما پرسیده ایم با نهایت صداقت پاسخ دهید.
چرا می خواهید فریلنسر شوید؟
آیا از آن دسته آدم هایی هستید که حضور در یک محیط کاری یکنواخت، روزمرگی و انجام کارهای تکراری و چاپی زود دلتان را می زند؟ آیا دوست دارید ساعات کاری کاملا منعطفی داشته باشید؟ البته فراموش نکنید، این انعطاف تنها به لحاظ ساعات کاری است. چون در شغل مترجم فریلنسر نیز مانند هر شغل دیگری، شما تابع توافقی که با کارفرمای خود انجام داده اید هستید و باید در مهلت مقرر پروژه را تحویل دهید. بنابراین، تنها مدیریت زمان برعهده شماست. برای مثال، بسیاری از فریلنسر ترجیح می دهند شب ها کار کنند. برخی نیز دوست دارند برعکس دیگران پنجشنبه و جمعه ها کار کنند و در عوض دیگر روزهای هفته را به دلخواه خودشان تعطیل کنند.
چه مهارت هایی برای مترجم فریلنسر دارید؟
بل از اینکه بخواهید به عنوان مترجم فریلنسر شروع به کار کنید، باید از خودتان بپرسید که چه مهارت ها، نقاط ضعف و قوتی دارید. در چه کاری خوب هستید؟ دیگران معمولا از شما می خواهند چه کارهایی برای آنها انجام دهید؟ جواب به این سوالات می تواند تا حد زیادی به شناسایی مهارت هایی که دارید کمک کند.
بیشتر بخوانید » مزیت های مهم دورکاری در دوران کرونا «
آیا مشکلی با عدم ثبات درآمد ندارید؟
شروع هر کاری سختی هایی دارد. مترجمان و فریلنسرها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. ممکن است در روزهای اولی که به کار مترجم فریلنسر روی آورده اید، به دلیل نداشتن تجربه و مهارت بالا با دستمزدهای ناچیز و حتی به عنوان کارآموز بدون حقوق کار کنید تا تجربه کافی برای پروژه های بزرگتر و پردرآمدتر را کسب کنید. نکته دیگری که نباید فراموش کنید این است که در شغل فریلنسر ارتباطات حرف اول و آخر را می زند. یعنی شما ابتدا باید خودتان را به کارفرمایان مختلف بشناسانید.
مشتریانی که از کار شما راضی باشند، قطعا دوباره هم سراغ شما خواهند آمد. به این جهت، اگر بتوانید رضایت اولین مشتریان و کارفرمایان خود را جلب کنید، قطعا این رضایت به نوعی یک اثر گلوله برفی خواهد داشت. یعنی کارفرمایی که با شما کار کرده، شما را به دوست، همکار یا مشتریان خود معرفی می کند و کارفرمایان دیگر نیز به همین ترتیب عمل می کنند. به این ترتیب، خیلی زودتر از آنکه خودتان متوجه شوید، صاحب شبکه ای گسترده از کارفرمایان و مشتریان خواهید بود.
بیشتر بخوانید » بهترین روش های کسب درآمد در خانه از طریق اینترنت «
به چه مهارت هایی در شغل مترجم فریلنسر احتیاج داریم؟
حال که با شغل مترجم فریلنسر آشنایی کافی پیدا کردید، بهتر است به مهارت های مورد نیاز برای این شغل جذاب بپردازیم.
۱-مهارت نگارش به زبان مادری
برای اینکه یک مترجم فریلنسر موفق باشید، در وهله اول باید مهارت بالایی در نویسندگی داشته باشید. یعنی با مفاهیم دستوری، نگارشی و ساختاری زبان مادری یا زبانی که تصمیم دارید به آن ترجمه کنید آشنایی کافی داشته باشید. برای ارتقای این مهارت توصیه می کنیم، حتما از کتاب های راهنمای درست نویسی و ویراستاری، دستور زبان و سایر منابع مشابه استفاده کنید. مطالعه منظم کتاب، منابع و مقالات آنلاین یا گوش دادن به رادیو و پادکست نیز می تواند باعث بالا رفتن دانش زبانی شما شود. فراموش نکنید، شما به صرف اینکه زبانی را صحبت می کنید حتی اگر آن زبان، زبان مادری شما باشد، نمی توانید مترجم خوبی باشید. بلکه دانش زبانی شما باید یک درجه از مخاطبان بالاتر باشد.
۲- مهارت خواندن و درک مطلب زبان مبدأ
اگر می خواهید یک مترجم فریلنسر موفق باشید، حتما توصیه می کنیم، دانش خود را در زبان مبدأ بالا ببرید. چون تنها در صورتی که مطالب نوشته شده به زبان مبدأ را به درستی خوانده و درک کنید، می توانید از عهده ترجمه آنها برآیید. برای ارتقای این مهارت هم می توانید، کتاب بخوانید یا مقاله و خبر به زبان مورد نظر خود بخوانید. پادکست و رادیو گوش دهید یا برنامه ها و ویدئوهایی به آن زبان تماشا کنید.
۳- در یک یا چند رشته متخصص شوید
برای اینکه بتوانید یک مترجم فریلنسر خوب باشید، باید دستکم در یک یا چند موضوع و رشته تسلط بالایی داشته باشید. همیشه توصیه می شود که با موضوعی که ترجمه می کنید آشنایی کافی داشته باشید. اگر به رشته یا موضوع خاصی علاقه دارید، به مطالعه آن بپردازید و دانش خود را ارتقا دهید. فراموش نکنید، بهترین مترجمان در یک یا دو رشته خاص یا موضوعات مختلف تخصص دارند و به همین جهت می توانند همواره پروژه های دلخواه خود را به قیمت مناسب به دست بیاورند. اگر هنوز به رشته یا موضوعی تسلط ندارید، اصلا نگران نباشید. وقت بگذارید و در مورد آن مطالعه کنید. حتی اگر لازم شد از دوره های آموزشی آنلاین یا حضوری یا پکیج های آموزشی استفاده کنید.
۴- مهارت های کار با کامپیوتر خود را ارتقا دهید
از آنجایی که تمام کارهای شما از طریق کامپیوتر انجام می شود، بهتر است که مهارت بالایی در کار کردن با کامپیوتر داشته باشید. البته اگر قبلا تنها از عهده انجام وظایف ساده با کامپیوتر بر می آمدید اصلا نگران نباشید. نکات آموزشی و منابع گسترده ای برای کار با کامپیوتر در اینترنت وجود دارد. کافی است برای ارتقای کار با کامپیوتر کمی وقت بگذارید و چند منبع آموزشی یا برنامه را مرور کنید.
قدم به قدم با فریلنسری؛ چگونه مترجم فریلنسر شویم؟
بازار آزادی کاری و فریلنسینگ همواره در حال رشد است. امروزه به خصوص پس از دوران کرونا، بسیاری از کسب و کارها تصمیم گرفتند، بخش زیادی از فعالیت های خود را به صورت دورکاری انجام دهند. همین نیز باعث شد که فرصت های شغلی تازه ای برای فریلنسرها و آزادکارها ایجاد شود. ولی با وجود رشد گستره بازار فریلنسینگ، در این بخش رقابت بسیار شدیدی نیز وجود دارد. بنابراین، باید آنقدری به خود و مهارت هایتان پایبند باشید که بتوانید از پس رقابت با بسیاری از رقبای بالقوه خود برآیید. نمی توانید در فریلنسری راه ۱۰۰ ساله را یک شبه طی کنید. بلکه برای تبدیل شدن به یک مترجم فریلنسر قدم به قدم پیش بروید. در ادامه چند گام برای فریلنسری را برشمرده ایم.
قدم اول: یک پلتفرم فریلنسری مناسب پیدا کنید
اکثر کسانی که به عنوان مترجم فریلنسر مشغول به کار هستند، از طریق سایت های استخدام دورکاری و مشاغل آنلاین کار پیدا می کنند. سایت هایی استخدام و کاریابی همچون «جابینجا»، «آی استخدام» و «کاربوم» از این دست هستند. با این حال، در سایت ها، برنامه ها و شبکه های اجتماعی دیگر همچون «دیوار»، «لینکدین» و حتی «اینستاگرام» نیز آگهی های استخدام زیادی به چشم می خورد. از این جهت، هیچ وقت از قدرت شبکه های اجتماعی غافل نشوید. ولی به لحاظ حرفه ای توصیه می کنیم، در یکی از سایت های کاریابی ثبت نام کنید. چنانچه در قدم بعدی توضیح خواهیم داد، ابتدای برای خود پروفایل بسازید و سپس منتظر آگهی های استخدام مناسب خودتان باشید.
کسب و کارهای مختلف روزانه فرصت های شغلی زیادی که مناسب فریلنسرهاست را در وب سایت های کاریابی ثبت می کنند. بنابراین، نگران پیدا کردن کار نباشید، بلکه باید بیشترین تلاش خود را صرف پیدا کردن بهترین موقعیت شغلی مناسب برای خودتان هم به لحاظ حجم کاری، دستمزد و علاقه شخصی کنید.
قدم دوم: یک پروفایل بسازید
برای اینکه به صورت مترجم فریلنسر مشغول به کار شوید، نیازی به روزمه به شکل سنتی آن ندارید. بلکه اغلب پلتفرم ها یا وب سایت های دورکاری دارای پروفایل هستند که باید آن را پر کنید. سعی کنید برای تکمیل پروفایل شغلی خودتان وقت بگذارید. چون اولین چیزی که کارفرمایان و مشتریان بالقوه درباره شما به دست می آورند، اطلاعاتی است که از خودتان در پروفایل گذاشته اید. بنابراین سعی کنید با دقت و حوصله پروفایل خودتان را تکمیل کنید. سعی کنید تحصیلات، مهارت، تخصص ها و تجارب خود را به دقت در پروفایل وارد کنید. البته نیازی نیست پروفایل خود را طولانی بنویسید. بلکه هر چقدر که پروفایل ساده تر و مختصرتر باشد بیشتر به چشم می آید. سعی کنید به جای آنکه ده ها مهارت یا سابقه کاری را ذکر کنید، مهارت ها، تجارب و دستاوردهای خاصی که فکر می کنید اهمیت دارد را وارد کنید.
بیشتر بخوانید » نکات کلیدی و موثر برای نوشتن یک روزمه کاری حرفه ای «
قدم سوم: نمونه کار تهیه کنید
خوشبختانه اکثر کارفرمایان در بازار فریلنسینگ اصلا توجهی به مدرک تحصیلی و حتی مهارت هایی که در پروفایل تان نوشته اید ندارند. بلکه آنچه آنها ممکن است از شما بخواهند یک نمونه کار باشد. بنابراین، سعی کنید در کنار تهیه پروفایل، مجموعه ای از نمونه کارهای خود را آماده داشته باشید تا در صورت نیاز به کارفرمای خود نشان دهید.
قدم چهارم: دستمزدتان را مشخص کنید
مترجم فریلنسر یا هر فریلنسر دیگری باید خودش بر حسب زمان و انرژی و کیفیت کارش، دستمزدی که می خواهد از مشتری طلب کند را مشخص کند. اینکه بخواهید به مشتری تخفیف بدهید یا با قیمت ارزان تری با برخی کارفرمایان کار کنید به خودتان بستگی دارد. ولی توصیه می کنیم، قبلا از اینکه وارد بازار فریلنسینگ شوید، به خوبی از میزان دستمزدها اطلاع پیدا کنید. برخی سایت های ترجمه و دارالترجمه های آنلاین، دارای نرخ نامه هایی هستند که می توانید از آنها کمک بگیرید. دقت داشته باشید، قیمت گذاری هزینه ترجمه بر اساس تخصصی یا عمومی بودن، موعد مقرر تحویل و کیفیت ترجمه (طلایی، نقره ای و برنزی) تعیین می شوند. اگر ترجمه شما غیر تخصصی است و به تازگی نیز به ترجمه روی آورده اید، هرگز از کارفرمای خود هزینه ترجمه طلایی و تخصصی را دریافت نکنید.
بیشتر بخوانید » تحصیلات در مقابل تجربه کاری؛ کدام برای شاغل شدن مهم تر است «
چند ابزاری که باید دم دست هر مترجم فریلنسری باشد
قطعا فریلنسری بدون داشتن ابزارهای مناسب، به کاری بیهوده و سخت تر از آنچه باید باشد تبدیل می شود. در اینجا چند ابزار مفید را معرفی کرده ایم که می توانند باعث ارتقای سطح کاری شما به عنوان یک مترجم فریلنسر شوند.
حواستان به وقت باشد: در هیچ شغلی به اندازه فریلنسری زمان اهمیت ندارد. از آنجایی که اغلب پیشنهادها و پروژه هایی که به شما واگذار می شود، زمان بندی های مشخصی دارد، باید همیشه حواستان به وقت باشد تا در موعد مقرر پروژه ها را تحویل کارفرما بدهید. اپلیکیشن هایی مانند Timedoctor و Desktime می توانند به شما کمک کنند تا زمانی که صرف هر پروژه می کنید را مشخص کنند. همچنین می توانید از زنگ هشدار برای مشخص کردن مهلت هر پروژه استفاده کنید.
مدیریت چندین پروژه همزمان: وب سایت های مدیریت پروژه ای همچون تریلو (Trello) و آسانا (Asana) می توانند به شما کمک کنند به خوبی وضعیت پروژه های مختلفی که برعهده گرفته اید و مهلت تحویل آن را مشخص کنید.
هرگز فایل هایتان را گم نکنید: بدترین خصوصیتی که هر فریلنسری ممکن است داشته باشد بی نظمی است. سعی کنید، فایل ها و پروژه هایی که انجام می دهید را کاملا مرتب دسته بندی کنید. ابزارها و سرویس های میزبانی فایلی همچون گوگل درایو (Google Drive) می توانند به شما کمک کنند تمام فایل ها خود را برای همیشه ذخیره جایی داشته باشید. سعی کنید برای نوشتن و ترجمه از ابزارهایی همچون گوگل داکس (Google Docs) و برای برنامه ریزی هم از گوگل شیتس (Google Sheets) استفاده کنید.
منبع: editorialge