عفونت مثانه یا عفونت ادراری یکی از دردناک ترین و آزار دهنده ترین بیماری ها است که معمولاً هم در زنان و هم مردان اتفاق می افتد. به طور معمول خطر ابتلا به این بیماری در زنان بیشتر از مردان است. عفونت مثانه می تواند در هر بخش از سیستم ادراری اتفاق بی افتد و موجب بروز درد و ناراحتی در فرد شود. زمانی که این عفونت به کلیه ها سرایت کند، ممکن است فرد با عواقب جبران ناپذیری روبرو شود. از همین رو شناسایی علائم و درمان به موقع می تواند از بروز خطرات احتمالی جلوگیری کند. اما علائم عفونت مثانه در زنان و مردان چیست و چگونه می توان این مشکل را برطرف نمود؟ در این مقاله از سرویس سلامت مجله کوروش می توانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد عفونت مثانه یا عفونت ادراری در مران و زنان بدانید، آشنا شوید.
عفونت ادراری (مثانه) چیست؟
عفونت مثانه یا عفونت ادراری مشکلی است که معمولاً با درد و احساس سوزش در زمان ادرار همراه است. در اکثر مواقع عفونت مثانه منجر به التهاب مثانه یا سیستیت می شود. عفونت مثانه شایع ترین نوع عفونت مجاری ادراری است که معمولاً بیشتر از آن که خطرناک باشد، آزاردهنده و دردناک است. این بیماری معمولاً در زنان شایع تر است و به دلیل رشد باکتری ها در سیستم ادراری اتفاق می افتد.
چرا عفونت مثانه در زنان بیشتر از مردان اتفاق می افتد؟
از آن جایی که مجرای ادراری در زنان کوتاه تر از مردان است، این بیماری در خانم ها شایع تر است. مجرای ادراری یک زن حدود ۴ سانتی متر طول دارد، در حالی مجرای ادراری مردان تا ۲۰ سانتی متر است. باکتری ها و عفونت های ادراری از طریق مثانه به سمت مجاری ادراری منتقل می شوند. چون باکتری ها برای رسیدن به مجرا در مردان باید مسیر طولانی تری را طی کنند، معمولاً مردان کمتر با این مشکل روبرو می شوند. معمولاً عفونت های ادراری با افزایش سن در مردان بیشتر می شود. از همین رو این مشکل معمولاً در مردان مسن بیشتر اتفاق می افتد. خانم ها بعد از یائسگی به علت کاهش استروژن بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری و مثانه قرار دارند.
علت عفونت ادراری در زنان و مردان
به طور معمول بالا رفتن سن، ابتلا به بیماری هایی مثل دیابت، انسداد مجاری ادراری، تخلیه ناقص مثانه، و مقاربت جنسی می تواند خطر ابتلا به عفونت های ادراری را افزایش دهد. از طرف دیگر گاهی اوقات استفاده از سوند آلوده برای تخلیه ادرار می تواند موجب بروز این مشکل شود. باید بدانید که بیشتر عفونت های ادراری از باکتری به نام اشریشیا کولی ایجاد می شوند که به طور طبیعی در بدن وجود دارد. سیستم دستگاه ادراری طوری طراحی شده است که از ورود باکتری های مهاجم به مثانه و مجرا جلوگیری می کند. حال زمانی که این باکتری به هر طریقی وارد مثانه شوند، می توانند زمینه عفونت های ادراری را در فرد فراهم کنند. در ادامه به رایج ترین دلایل ایجاد عفونت مثانه در زنان و مردان اشاره شده است:
- بی حرکت بودن برای مدت زمان طولانی
- عدم نوشیدن مایعات کافی
- جراحی مجاری اداری
- دیابت
- بی اختیاری مدفوع
- مقاربت مقعدی
- انسداد مجاری ادراری
- نگه داشتن ادرار و عدم تخلیه کامل ادرار
- سنگ کلیه
- بزرگ شدن پروستات
- ضعف سیستم ایمنی بدن
علائم عفونت ادراری در زنان و مردان
به طور معمول علائم عفونت ادراری در مردان و زنان به صورت یک باره و ناگهانی ظاهر می شود. علائم عفونت ادراری در مردان و زنان معمولاً مشابه هم است. در ادامه به برخی از این علائم اشاره شده است:
- احساس درد و سوزش در زمان ادرار
- ادرار کردن به صورت مکرر
- احساس ناگهانی به پر شدن مثانه و نیاز به ادرار
- درد در قسمت تحتانی شکم و درست بالای استخوان ناحیه تناسلی
- مشاهده خون در ادرار
- درد در پهلوها یا پشت
- تب و لرز
- تهوع و استفراغ
- درد لگن در خانم ها
- درد مقعد در آقایان
- کم شدن مقدار ادرار
- بد بو شدن ادرار
- صورتی یا قهوه ای شدن رنگ ادرار
درمان عفونت مثانه یا عفونت ادراری در زنان و مردان
قبل از هر چیز باید بدانید که اقدام به درمان عفونت مثانه در مردان و زنان اهمیت زیادی دارد. عدم درمان به موقع می تواند موجب نارسایی کلیه و بروز مشکلاتی جدی برای سلامت شود. به طور معمول فرد با مشاهده علائم باید تحت درمان قرار بگیرد و آزمایش های تشخیصی را انجام دهد. در این شرایط معمولاً برای درمان از داروهای ضد میکروبی استفاده می شود. معمولاً پزشکان برای درمان عفونت ادراری در مردان و زنان از آنتی بیوتیک استفاده می کنند و طول درمان در اکثر مواقع از ۵ تا ۷ هفته ادامه دارد. در برخی افراد ممکن است مصرف آنتی بیوتیک برای مدت طولانی تری تجویز شود. با این حال کمک گرفتن از روش های خانگی و سنتی نیز می تواند در تسریع درمان مؤثر باشد.
درمان های دارویی عفونت مثانه در مردان و زنان
مصرف قرص سیپروفلوکساسین برای درمان عفونت مثانه
به طور معمول دوز سیپروفلوکساسین در عفونت ادراری مردان و زنان باید با توجه به شدت عفونت توسط پزشک مشخص شود. برای درمان معمولاً به مدت ۵ تا ۷ روز از این قرص استفاده می شود. این قرص باید حداقل ۲ ساعت قبل یا بعد از آنتی اسیدها، غذاهای حاوی لبنیات و دارای کلسیم مصرف شود. افرادی که ناراحتی معده یا اسهال شدید دارند، باید از خوردن این قرص اجتناب کنند.
مصرف قرص تری متوپریم برای درمان عفونت مثانه
یکی دیگر از بهترین انواع قرص برای عفونت رحم و مثانه قرص تری متوپریم است که این قرص هم باید با یک لیوان پر آب مصرف شود. افرادی که دارای ناراحتی معده یا اسهال هستند از مصرف این قرص اجتناب کنند.
مصرف آموکسی سیلین- کلاولانات برای درمان عفونت مثانه
این قرص با توجه به شدت بیماری از ۱۰ تا ۱۴ روز مصرف می شود. معمولاً گفته می شود که آموکسی سیلین همراه غذا مصرف شود.
مصرف جنتامایسین یا توبرامایسین وریدی برای درمان عفونت مثانه
یکی دیگر از روش های درمان عفونت مثانه در مردان و زنان تزریق جنتامایسین است. معمولاً افرادی که به مشکلات شنوایی، کلیوی و عصبی مبتلا هستند نباید از این دارو استفاده کنند.
درمان های خانگی و سنتی عفونت مثانه
در کنار مصرف قوی ترین آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری و مثانه باز هم مصرف برخی غذاها و رعایت برخی نکات می تواند به روند درمان کمک کند و اثرات داروی عفونت ادراری در زنان و مردان را به حداکثر برساند.
بیشتر بخوانید: بهترین درمان های خانگی و سنتی برای عفونت ادراری
برای درمان عفونت ادراری آب بیشتری بنوشید
یکی از بهترین روش ها برای درمان عفونت مثانه در مردان و زنان نوشیدن آب فراوان است. شاید ادرار کردن در زمان عفونت ادراری کار سختی به نظر برسد، اما باید بدانید که هر چقدر بیشتر ادرار کنید، باکتری ها سریع تر از بدن دفع خواهند شد. از طرف دیگر اگر برای درمان از آنتی بیوتیک استفاده می کنید، مصرف آب فراوان می تواند به هیدراته ماندن و سلامت عمومی بدن شما کمک کند.
برای درمان عفونت مثانه از پروبیوتیک ها استفاده کنید
استفاده از پروبیوتیک ها می تواند به درمان عفونت مثانه در زنان و مردان کمک کند. پروبیوتیک ها به توازن باکتری های سیستم ادراری کمک می کنند و خطر ابتلا به عفونت را کاهش می دهند.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان پروستات خوش‌خیم و روش‌های تشخیص و درمان آن
برای درمان عفونت ادراری از لباس زیر مناسبی استفاده کنید
استفاده از لباس زیرهای کهنه یا پلاستیکی می تواند خطر ابتلا به عفونت مثانه در زنان و مردان را افزایش دهد. سعی کنید از لباس زیر نخی و متناسب استفاده کنید. لباس زیرهای تنگ نیز برای افرادی که مستعد ابتلا به عفونت هستند مناسب نیستند.
برای درمان عفونت ادراری بهداشت را رعایت کنید
تمیز نگه داشتن ناحیه تناسلی، عوض کردن لباس زیر و حمام کردن به موقع می تواند به جلوگیری از عفونت و تسریع درمان کمک زیادی کند.
برای درمان عفونت ادراری زغال اخته مصرف کنید
اگر به دنبال پاسخ به این سوال هستید که برای عفونت مثانه چه بخوریم و یا درمان عفونت مثانه در طب سنتی، بهتر است بدانید که زغال اخته یک درمان بی نظیر برای رفع این مشکل است. زغال اخته سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین C است. این میوه خاصیت آنتی باکتریایی و ضدعفونی کنندگی دارد. از طرف دیگر مصرف این میوه موجب افزایش سیستم ایمنی بدن می شود و نقش مهمی بر درمان عفونت ادراری دارد.
برای درمان عفونت مثانه از آب هندوانه استفاده کنید
آب هندوانه یک ترکیب ضد التهابی قوی است. این میوه موجب تسکین مشکلات مربوط به سیستم ادراری می شود و بخش کثیری از مایعات مورد نیاز بدن را فراهم می کند. برای تسریع درمان بهتر است روزانه از ۲ لیوان آب هندوانه ترکیب شده با آب استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: خواص و فواید هندوانه و طبع و مصلح آن
برای درمان عفونت ادراری آب خیار مصرف کنید
آب خیار ویتامین ها و مواد معدنی فوق العاده ای دارد. خیار ادرار آور است و خوردن آن می تواند مقدار ادرار را افزایش دهد. مصرف آب خیار با از بین بردن توکسین ها جمع شده در سیستم ادراری از رشد باکتری ها جلوگیری می کند. برای درمان عفونت مثانه در مردان و زنان باید خیار پوست کنده را با آب میکس کنید و سپس روزی ۲ لیوان از این آب مصرف کنید.
بیشتر بخوانید: ۲۰ مورد از خواص خیار برای سلامتی بدن
برای درمان عفونت ادراری از دم کرده زنجبیل استفاده کنید
زنجبیل یکی دیگر از درمان های خانگی برای رفع عفونت ادراری است. زنجبیل مسکن و آنتی بیوتیک طبیعی است و دم کرده ریشه آن به تسکین درد و دفع مایعات کمک می کند. برای درست کردن دمنوش زنجبیل باید آن را در آب جوش بریزید و اجازه دهید چند دقیقه دم بکشد. سپس روزانه تا ۳ لیوان از این دمنوش میل کنید.
بیشتر بخوانید: خواص و فواید زنجبیل برای سلامت بدن
پیشگیری از عفونت مثانه در زنان و مردان
- برای پیشگیری از عفونت مثانه مایعات زیادی مصرف کنید. این کار به رقیق شدن ادرار و دفع عفونت و باکتری های مضر کمک می کند.
- در زمان شستشوی خود بعد از مدفوع حتماً خودتان را از جلو به سمت پشت پاک کنید. این کار از گسترش باکتری های ناحیه مقعد به واژن جلوگیری می کند.
- بعد از رابطه جنسی حتماً مثانه را تخلیه کنید و سپس یک لیوان آب بنوشید.
- از شوینده های معطر برای شستشوی ناحیه تناسلی استفاده نکنید.
- ادرار کردن را به تأخیر نیندازید.
- اگر مستعد ابتلا به عفونت هستید، از رفتن به استخر و استفاده از وان پرهیز کنید.
جمع بندی نهایی
عفونت مثانه یا عفونت ادراری یکی از مشکلات رایج در میان مردان و زنان است که باید هر چه سریع تر درمان شود. این بیماری معمولاً با سوزش و درد همراه است و همین موضوع فرد بیمار را بسیار آزار می دهد. از طرف دیگر عدم درمان به موقع عفونت مثانه می تواند موجب آسیب به کلیه ها و همچنین بروز مشکلاتی جدی برای سلامت فرد شود.
منابع: healthline، mayoclinic، pharmacytimes
