با چه راهکارهایی می‌توان مصرف آب کولر آبی را کاهش داد؟ با شروع فصل گرما، کولرها به عنوان جزو جدانشدنی تجهیزات خانه یا محل کار، برای خنک کردن فضا، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بسیاری از نقاط کشور، هنوز استفاده از کولر آبی نسبت به کولر گازی، کاربرد گسترده‌تری دارد. در ایران با توجه به بحران آب، می‌توانید برای کاهش مصرف آب کولر اقدامات مختلفی را انجام دهید. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به روش های آسان و کاربردی کاهش مصرف آب کولر آبی خواهیم پرداخت.
مقدار مصرف آب کولر آبی چقدر است؟
میزان آبی که کولرهای آبی برای خنک کردن محیط یا فضا به آن نیاز دارند، بسته به موارد مختلف، فرق میکند. به‌طور متوسط، یک کولر آبی با ظرفیت ۵۰۰۰ که روزانه ۸ ساعت کار کند، حدود ۲۲۰ لیتر آب مصرف میکند، البته اگر کولر سالم و همه تجهیزات آن، سرویس شده باشد.
در کولرهای معمولی، این رقم به حدود ۳۰ لیتر در ساعت می‌رسد که رقم کمی نیست ولی در محیط‌های بزرگ‌تر یا در صورت کارکرد بیشتر، این مقدار آب، افزایش پیدا میکند. به طور کلی مصرف آب کولر آبی به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- ظرفیت کولر: طبیعتا کولرهای بزرگ‌تر، برای خنک کردن، آب بیشتری مصرف می‌کنند.
- دمای محیط: در روزهای گرم‌تر، میزان تبخیر آب افزایش می‌یابد، در نتیجه میزان آبی که به کولر می‌رسد باید بیشتر شود.
- رطوبت هوا: کولر آبی در مناطق خشک و گرم، آب بیشتری مصرف میکند تا رطوبت هوا را افزایش دهد.
- مدت زمان کارکرد: هر چه کولر مدت زمان بیشتری روشن باشد، مصرف آب آن هم بیشتر خواهد شد.
بیشتر بخوانید: روش های کاهش مصرف آب ماشین لباسشویی
روش های کاهش مصرف آب کولر آبی
برای اینکه در صرفه جویی آب در تابستان، قدم موثری بردارید، باید به کولرهای آبی که به کمک آب، دمای محیط را متعادل یا خنک نگه می‌دارند، توجه ویژه‌ای نشان دهید. اقدامات مختلفی وجود دارد که اگر آنها را رعایت کنید، هم باعث کاهش مصرف آب کولر آبی می‌شود، هم می‌توانید در مصرف برق صرفه‌جویی کنید و هم کارایی کولر و عمر آن افزایش پیدا میکند. برخی از موثرترین روش‌های کاهش مصرف آب کولر آبی شامل موارد زیر می‌شود:
۱- پوشال‌های کولر را هر سال عوض کنید
پوشال‌های کولر آبی، نقش بسیار مهمی در خنک کردن هوای خروجی از کولر را دارند، به همین خاطر، قاعده کلی این است که پوشال‌ها به صورت سالانه تعویض شوند. پوشال‌های کهنه و فرسوده، علاوه بر اینکه میزان مصرف آب را افزایش می‌دهند، کارایی کولر را هم کم می‌کنند.
در این میان، بد نیست بدانید استفاده از پوشال‌های سلولزی به جای پوشال‌های چوبی می‌تواند مصرف آب را کاهش دهد، چون این نوع پوشال‌ها آب را بهتر و موثرتر، جذب کرده و هوای خنک‌تری تولید می‌کنند.
علاوه بر این، وقتی برای مدت طولانی پوشال‌ها را عوض نکنید، به خاطر رطوبتی که لابه‌لای پوشال‌ها وجود دارد، امکان رشد انواع قارچ‌ها و باکتری‌های بیماری‌زا بیشتر مهیا می‌شود و این قارچ‌ها و باکتری‌ها، به راحتی وارد فضای منزل یا محل کار خواهند شد که برای سلامتی مضر است.
۲- به صورت منظم، کولر آبی را سرویس کنید
احتمالا شما هم در ابتدای فصل گرما و قبل از اینکه کولر را روشن کنید، آن را سرویس می‌کنید. سرویس دوره‌ای کولر آبی شامل تمیز کردن پوشال‌ها، بررسی پمپ آب، روغن‌کاری یاتاقان‌ها و رفع نشتی‌های احتمالی است. این کار باعث افزایش راندمان کولر و کاهش مصرف آب می‌شود.
اگر خودتان در این زمینه تخصص کافی ندارید، حتما از متخصصان مربوطه کمک بگیرید. چون ممکن است به برخی موارد توجه نکنید و به مرور، هزینه زیادی روی دستتان بگذارد.
۳- برای کولر سایه‌بان بزنید
معمولا کولرهای آبی روی پشت بام و در معرض نور مستقیم خورشید قرار دارند. همین موضوع باعث می‌شود کولرها بیشتر مستعد خرابی و مصرف آب بیشتر شوند. هر چه هوا گرم‌تر باشد و آفتاب مستقیم‌تر به کولر بتابد، آب بیشتری مصرف میکند تا بتواند محیط را خنک کند. قرار دادن کولر در سایه یا استفاده از سایبان، از تبخیر بیش از حد آب جلوگیری میکند. علاوه بر این، هوای خنک‌تری هم به داخل خانه می‌رساند.
۴- کولر را مناسب با فضای مورد استفاده انتخاب کنید
قبل از اینکه کولر بخرید، به این موضوع دقت کنید که کولر قرار است چه فضایی را خنک کند. اگر کولر آبی بزرگ‌تر از نیاز محیط باشد، مصرف آب و برق آن بیشتر خواهد بود. انتخاب کولری متناسب با متراژ فضای مورد استفاده، باعث کاهش مصرف آب و افزایش کارایی آن می‌شود.
علاوه بر این، تعداد طبقات می‌تواند بر میزان خنک کردن کولر تاثیر بگذارد. فرض کنید خانه شما در طبقه اول یک ساختمان ۷ طبقه است. اگر کولر را روی پشت بام می‌گذارید، باد کولر باید ۷ طبقه را طی کرده تا به خانه شما برسد و اگر کولر کوچک باشد، فضا به اندازه کافی خنک نمی‌شود. از طرفی اگر در طبقات بالا هستید، می‌توانید از کولرهای با ظرفیت کمتر استفاده کنید.
۵- کلیدهای هوشمند روی کولر نصب کنید
استفاده از تکنولوژی‌های روز، هر چند ممکن است در ابتدا برای شما کمی هزینه‌بر باشند اما در طول زمان، با کاهش مصرف انرژی، سود بیشتری دارند و در هزینه‌های انرژی و قبض آب و برق، صرفه جویی خواهند کرد. کلیدهای دیجیتالی و هوشمند می‌توانند هم مصرف آب و هم مصرف برق کولر را بهینه کنند. این کلیدها بر اساس دمای محیط یا زمان‌بندی مشخص، کولر را روشن و خاموش می‌کنند و از مصرف بی‌رویه آب جلوگیری می‌کنند. برای نصب این کلیدها باید از تجربه متخصصان کمک بگیرید.
۶- کانال‌های کولر را عایق‌کاری کنید
کانال‌های کولر آبی معمولاً از جنس فلزی هستند و در نتیجه گرمای محیط را بیشتر جذب می‌کنند. حتی ممکن است باعث شوند هوایی که به کانال‌ها وارد می‌شود، در اثر برخورد با کانال‌های فلزی، گرم شوند. عایق‌کاری این کانال‌ها باعث کاهش اتلاف انرژی و کاهش نیاز به مصرف بیشتر آب می‌شود.
برای عایق کاری کانال کولر می‌توانید از پشم شیشه، پشم سنگ، فوم پلی اورتان، فوم رزینی و عایق الاستومری استفاده کنید که هر یک از این مواد، بسته به نیاز و شرایط محیطی، می‌توانند گزینه مناسبی برای عایق‌کاری کانال کولر باشند.
۷- از پمپ و موتور با کیفیت در کولر آبی استفاده کنید
پمپ آب و موتور کولر باید با کیفیت باشند تا بتوانند رطوبت پوشال‌ها را به میزان لازم تامین کنند. موتورهای نیم‌سوز یا تعمیرشده، کارایی کمتری دارند و باعث افزایش مصرف آب و برق می‌شوند. استفاده از پمپ‌های آب با کیفیت باعث می‌شود آب به طور یکنواخت به پوشال‌های کولر برسد و به طور کامل مرطوب باشند، در نتیجه نیازی به مصرف آب اضافی نیست. همچنین هر چه پمپ آب باکیفیت‌تر باشد، بیشتر از هدررفت آب جلوگیری میکند.
استفاده از موتور کولر قدرتمند و کم مصرف هم باعث کاهش زمان روشن بودن کولر می‌شود. موتورهای سیم پیچ مسی، نسبت به سیم پیچ آلومینیومی کارایی بیشتری دارند و می‌توانند در کاهش مصرف آب کولر آبی، موثر باشند. در ضمن اگر موتور نیم سوز یا تعمیری باشد، زمان کارکرد کولر را افزایش می‌دهد و مصرف آب را بالاتر می‌برد.
۸- از روش‌های طبیعی برای خنک‌سازی محیط کمک بگیرید
در ساعات خنک‌تر روز، مثل صبح زود و شب، می‌توانید درها و پنجره‌ها را باز کنید تا هوای تازه وارد شود و نیاز به استفاده از کولر کاهش یابد. از دیگر روش‌های خنک سازی طبیعی محیط می‌توان به استفاده از پرده‌های ضخیم و حصیری، نصب سایه‌بان داخلی و خارجی و استفاده از گیاهان آپارتمانی، اشاره کرد. همچنین می‌توانید فعالیت‌های روزانه مثل آشپزی که محیط را گرم میکند، در ساعت‌های خنک‌تر روز انجام دهید و در ساعت‌های گرم‌تر، استراحت کنید.
۹- استفاده از کولر را زمان‌بندی کنید
کولر آبی نباید به‌طور مداوم روشن باشد. استفاده از کولر در ساعات مشخص و خاموش کردن آن در زمان‌هایی که نیازی به سرمایش نیست، باعث کاهش مصرف آب می‌شود. کار کردن مداوم کولر بدون استراحت می‌تواند باعث فرسایش سریع‌تر قطعاتی مثل پمپ آب و موتور شود.
علاوه بر این، کولرهای آبی باعث مرطوب شدن محیط می‌شوند و خاموش کردن آنها در ساعات مناسب می‌تواند از مشکلات ناشی از رطوبت زیاد جلوگیری کند. بنابراین خاموش کردن کولر در زمان‌هایی که نیازی به آن نیست، می‌تواند از هدررفت آب و افزایش فشار روی قطعات جلوگیری کند.
۱۰- کولر را روی دور کند بزنید
در بسیاری از مواقع، استفاده از دور کند کولر به جای دور تند می‌تواند مصرف آب را کاهش دهد. در دور کند کولر، جریان هوا با سرعت کمتری از پوشال‌ها عبور میکند، در نتیجه باعث تبخیر کمتر آب و کاهش مصرف آن می‌شود. همچنین پوشال‌ها فرصت بیشتری برای جذب آب دارند، بنابراین نیاز به تأمین آب اضافی کمتر خواهند داشت.
علاوه بر اینها، پمپ آب در دور کند با فشار کمتری کار میکند، که باعث کاهش مصرف انرژی و آب شده و در برخی شرایط، دور کند کولر، بدون نیاز به مصرف بیش از حد آب، می‌تواند سرمایش یکنواخت‌تر و پایدارتر ایجاد کند.
۱۱- از فیلترهای تصفیه آب استفاده کنید
شاید کمتر به این موضوع توجه کنید ولی آب معمولی در حالت کلی، سختی زیادی دارد و در برخی شهرها، میزان سختی آب، حتی بیشتر است. آب سخت مقدار زیادی مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم دارد که باعث رسوب در پمپ آب، پوشال‌ها و مسیرهای آب‌رسانی کولر می‌شود. این رسوب‌ها می‌توانند جریان آب را مختل کرده و مصرف آب را افزایش دهند.
در ضمن وجود رسوبات روی پوشال‌ها باعث کاهش جذب آب و کاهش راندمان تبخیر می‌شود، در نتیجه کولر برای خنک‌سازی بیشتر، آب بیشتری مصرف میکند. می‌توانید با فیلترهای تصفیه آب، شست‌وشوی دوره‌ای پوشال‌ها و مخزن آب، استفاده از مواد ضد رسوب، استفاده از پوشال‌های سلولزی به جای پوشال‌های معمولی، سختی آب را کاهش دهید و عمر تجهیزات و قطعات مختلف کولر مثل پمپ آب، پوشال و … را افزایش دهید.
۱۲- از باد پنکه در کنار باد کولر استفاده کنید
استفاده از پنکه همزمان با روشن بودن کولر آبی می‌تواند به افزایش گردش هوای خنک کمک کند، بنابراین کولر نیازی به کارکرد طولانی مدت ندارد و نیازی نیست مدام کولر را روی دور تند تنظیم کنید. همچنین پنکه کمک میکند روی کولر فشار زیادی وارد نشود و بدون فشار آمدن به کولر، سرمایش یکنواخت‌تری در فضا ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: روش های کاهش مصرف آب موقع ظرف شستن با دست و ماشین
سوالات متداول درباره کاهش مصرف آب
بهترین پوشال برای کولر آبی چیست؟
پوشال‌های سلولزی نسبت به پوشال‌های معمولی جذب آب بهتری دارند و باعث کاهش تبخیر و مصرف آب می‌شوند.
چگونه می‌توان مصرف آب کولر آبی را کاهش داد؟
- تعویض پوشال‌ها به‌صورت سالانه؛
- سرویس و نگهداری منظم کولر؛
- استفاده از سایبان برای کاهش تبخیر آب؛
- تنظیم دقیق شناور آب.
چرا تنظیم شناور آب در کاهش آب مصرفی کولر مهم است؟
شناور، قطعه مربوط به تنظیم‌کننده سطح آب در کولر است. تنظیم دقیق آن از هدررفت آب جلوگیری میکند.