قهرمان به عنوان آخرین فیلم اصغر فرهادی کارگردان پرآوازه ایرانی پس از استقبال گسترده از سوی تماشاگران و منتقدان در جشنواره کن فرانسه، برنده جایزه بزرگ هیئت داوران این جشنواره نیز شد. به همین بهانه امروز در سرویس هنر و سینما مجله کوروش نگاهی به فیلم قهرمان اصغر فرهادی می اندازیم و نظر سایت های معتبر و منتقدین مشهور سینما را درباره این فیلم می خوانیم.
شب گذشته هفتاد و چهارمین جشنواره فیلم کن فرانسه با اعلام برندگان به کار خود خاتمه داد. جشنواره کن امسال پس از وقفه ای یک ساله به دلیل بحران کرونا دوباره به روال عادی خود بازگشته بود. ریاست هیات داوران جشنواره کن ۲۰۲۱ برعهده اسپایک لی، کارگردان مشهور آمریکایی بود. در مراسم اختتامیه جشنواره کن فیلم فرانسوی «تیتان» به کارگردانی ژولیا دوکورنو برنده نخل طلا، ارزشمندترین جایزه این جشنواره شد.
قهرمان آخرین فیلم اصغر فرهادی نیز که بخت اصلی تصاحب نخل طلای جشنواره کن به حساب می آمد، به طور مشترک به همراه فیلم فنلاندی «محفظه شماره ۶» به کارگردانی جوهو کوازمنن برنده جایزه بزرگ هیئت داوران جشنواره کن، دومین جایزه مهم این جشنواره شد. علاوه بر اصغر فرهادی، بسیاری شانس امیر جدیدی، بازیگر نقش رحیم در قهرمان را برای کسب جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره بالا می دانستند. با این حال، جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن ۲۰۲۱ به کلب لندری جونز برای بازی در فیلم «نیترام» رسید.
در جشنواره کن امسال ۲۴ فیلم در بخش مسابقه شرکت کرده بودند که فیلم قهرمان اصغر فرهادی یکی از این آثار بود. فیلم جدید اصغر فرهادی روز ۲۲ تیر در خلال جشنواره کن برای اولین بار به روی پرده رفت و استقبال بی نظیر تماشاگران و منتقدان را نیز در پی داشت. به طوری که حاضران در سالن گرند لومیرِ کاخ جشنواره و محل نمایش فیلم برای مدت طولانی عوامل فیلم را ایستاده تشویق کردند.
بیشتر بخوانید » نقد و بررسی مینی سریال چرنوبیل «
شناسنامه فیلم «قهرمان (A Hero)»
ژانر: درام، اجتماعی، تعلیقی
کارگردان: اصغر فرهادی
نویسنده: اصغر فرهادی
تهیه کنندگان: الکساندر ماله گی، اصغر فرهادی
بازیگران: امیر جدیدی، محسن تنابنده، فرشته صدرعرفایی، احسان گودرزی، سارینا فرهادی، رعنا آزادی ور، صالح کریمایی
تدوین: هایده صفی یاری
شرکت سازنده: ممنتو فیلمز
توزیع کننده: آمازون استودیوز
محصول: ایران، فرانسه
زبان: فارسی
مدت زمان: ۱۲۷ دقیقه
IMDb: ۹
متاکریتیک: ۷۸٪
راتن تومیتوز: ۱۰۰٪
بیشتر بخوانید » بهترین مینی سریال های نتفلیکس براساس امتیاز IMDB «
خلاصه داستان:
رحیم به دلیل بدهی به زندان افتاده است. او در طول مرخصی دو روزه از زندان تلاش می کند با پرداخت بخشی از بدهی خود به بهرام از او رضایت بگیرد. رحیم در زمان مرخصی متوجه می شود، فرخنده، نامزدش کیفی پر از سکه پیدا کرده است، ولی او تصمیم می گیرد با وجود نیاز شدید از این پول استفاده نکند و آن را به صاحب اصلیش بازگرداند. با پیچیدن خبر این اقدام خیرخواهانه رحیم، خیلی زود نام او در شهر می پیچد و بسیاری از خیرین شهر تصمیم می گیرند برای کمک به او پا پیش بگذارند.
اصغر فرهادی و پرداخت تعلیقی ماجرایی به ظاهر ساده
اصغر فرهادی، فیلمساز نام آشنا قبلا با فیلم هایی مانند «جدایی نادر از سیمین»، «گذشته» و «فروشنده» به خوبی نشان داده که توانایی حیرت انگیزی در تبدیل موقعیت های عادی به موقعیت های تعلیقی و مهیج دارد. در واقع، در آثار او چنان به نظر می رسد که اگر زندگی را از فاصله ای نزدیک نظاره کنیم واقعا نمایشی دلهره آور را می بینیم. قهرمان نهمین فیلم فرهادی، چهارمین فیلم اوست که به جشنواره کن راه پیدا می کند. فیلم جدید اصغر فرهادی درام اجتماعی است که همان عناصر آشنای فیلم های قبلی کارگردان برنده ۲ جایزه اسکار را دارد.
فیلم قهرمان ماجرای زندگی مردی ساده و سرخورده را روایت می کند که برای مدت کوتاهی نامش از او طریق تلویزیون و رسانه های دیگر بر سر زبان ها می افتد. رحیم شخصیت اصلی فیلم جدید اصغر فرهادی به دلیل بدهی به زندان افتاده است. او مرخصی دو روزه ای از زندان گرفته و حالا امیدوار است که بتواند طی دوران مرخصی کوتاه خود رضایت شاکی خود را جلب کند. نقش رحیم را امیر جدیدی ایفا می کند که علیرغم ظاهر آراسته و لبخندی که گاهی بر لب دارد، مردی است که در مخمصه افتاده و به سختی برای نجات خود در تلاش است.
او از نزول خوری به نام بهرام (محسن تنابنده) وام گرفته و حالا نیز به دلیل بدهی به زندان افتاده است. حالا، رحیم به دنبال راهی برای پرداخت بدهی بهرام است. از آن سوی، فرخنده (سحر گلدوست)، مربی گفتاردرمانی که نامزد رحیم است، کیفی با ۱۷ سکه طلا پیدا می کند. در حالی که به نظر می رسد رحیم راهی برای پرداخت بدهی خود پیدا کرده، ولی قیمت سکه در بازار به شدت افت کرده و رحیم متوجه می شود که نمی تواند با فروش سکه ها بدهی خود را پرداخت کند.
پای شبکه های اجتماعی وسط کشیده می شود
اینجاست که فکر دیگری به ذهن رحیم می رسد. او پیدا شدن کیف را در شبکه های اجتماعی آگهی می کند تا صاحب اصلی را پیدا کند. طولی نمی کشد که زنی گریان پیش رحیم می آید و ادعا می کند سکه ها متعلق به او هستند. پس از این ماجرا پای رحیم به تلویزیون هم باز می شود. او تعریف می کند که چطور با وجود بدهی زیادی که داشته با وجدانی آگاه سکه ها را به صاحبش پس داده است. به این ترتیب، رحیم تبدیل به یک قهرمان می شود.
ماجراهای قهرمان، آخرین فیلم اصغر فرهادی در شهر شیراز اتفاق می افتند. فیلم به خوبی آن میل شدید مردم جامعه فعلی ایران به خوب جلوه دادن و تظاهر به نوع دوستی را نشان می دهد. رحیم شخصیتی آرام و درد کشیده است که طلاق گرفته و با پسری که لکنت زبان دارد زندگی می کند. او برای اینکه سکه ها را به صاحبش پس بدهد انگیزه کاملا روشنی دارد. ولی همچنان دلیلی منطقی تر نیز دارد و می خواهد از این حسن نیت خود استفاده ابزاری کند. اصغر فرهادی با صحنه های تاثیرگذاری که در فیلم قهرمان خلق کرده به خوبی نشان می دهد، وقتی افراد عادی به یکباره تبدیل به قهرمان شوند چه اتفاقی می افتد و خود به داستانی که تعریف می کنند اعتمادی ندارند.
طی مراسمی که از سوی یک بنیاد خیریه برگزار می شود از رحیم تقدیر به عمل می آید و پولی هم از سوی خیرین برای کمک به او جمع آوری می شود. ولی او همچنان پول کافی برای بازپرداخت بدهی هایش را ندارد. در اینجا حقیقتی زندگی بهرام برملا می شود و دلیل کینه او از رحیم را می فهمیم. او در نتیجه پولی که به رحیم قرض داده، جهیزیه دخترش (سارینا فرهادی) را از دست داده است.
فیلم قهرمان اصغر فرهادی؛ اثری مبهم اما تأمل برانگیز
به نظر بهرام قهرمان سازی از رحیم کار بیهوده ای است و مردم نباید فردی را تنها به دلیل انجام کار درست این چنین مورد تکریم قرار دهند. رحیم برای بار دوم از زندان آزاد می شود و تلاش می کند در جایی مشغول به کار شود. در این میان، مامور ناظر آزادی مشروط رحیم نسبت به ماجرای سکه های طلا مشکوک می شود. حالا خبری هم از زنی که ادعا کرده بود صاحب سکه های طلا است نیست. رحیم هم ترتیبی می دهد که فرخنده را به جای آن زن جا بزند.
آخرین فیلم اصغر فرهادی پیچیدگی های دیگری نیز دارد و به خوبی جامعه ای را نشان می دهد که درگیر اخلاقیات تحمیلی و ویرانی اقتصادی است. نهایتا قهرمان فیلمی کِشدار، سنگین و تأمل برانگیز و در عین حال تا حدی مبهم است که ماجرای آدم عادی در مخمصه افتاده ای را روایت می کند. این فیلم دو ساعت و ۷ دقیقه ای بیش از آنکه چارچوبی پیشرونده داشته باشد، در اکثر اوقات تکراری است.
پس از آنکه رحیم کنترل خود را از دست می دهد و در ملا عام با بهرام گلاویز می شود، شبکه های اجتماعی دوباره وارد ماجرا می شوند و فیلمی از مشاجره رحیم پخش می شود. به این ترتیب بهرام با متظاهر نشان دادن رحیم انتقام خود را از او می گیرد. اینجاست که رحیم هم تصمیم می گیرد از همین سلاح به نفع خود بهره ببرد و از لکنت زبان پسرش (صالح کریمایی) بهره برداری کند. صحنه آزاردهنده ای که اوج فیلم نیز به حساب می آید. قهرمان به خاطر همه چیزهای خوبی که دارد، فیلمی از فرهادی است که بیشتر از آنکه سر صحبتش با قلب باشد با ذهن و منطق ما است که گاهی باعث می شود تلنگری بخوریم و عمیقا به فکر فرو برویم!
واکنش منتقدان سینما به فیلم قهرمان، آخرین فیلم اصغر فرهادی چه بود؟
فیلم قهرمان (A Hero) نهمین فیلم اصغر فرهادی است که روز گذشته در جشنواره کن، برنده جایزه بزرگ این جشنواره شد. قهرمان تاکنون نقدهای بسیار مثبتی را از سوی منتقدان سراسر جهان به دست آورده است.
- وب سایت سینمایی IMDb از روی ۹۲۵ نقد و بررسی به آخرین فیلم اصغر فرهادی نمره بسیار درخشان ۹ را داده است.
- وبسایت جمع آوری نقد متاکریتیک هم نمره ۷۸٪ را از روی ۱۱ نقد منتقدان خود به آخرین فیلم اصغر فرهادی داده است.
- روتن تومیتوز هم از روی ۱۱ نقد به قهرمان امتیاز بی نظیر ۱۰۰٪ را داده که جای هیچ حرف و حدیثی را باقی نمی گذارد.
- دیو کالون، منتقد وبسایت تایم اوت، قهرمان را «نمایش اخلاقی فوق العاده ای» دانست که «مخاطبان را عمیقا در ارزش ها و تشریفات جامعه غوطه ور کرده و بینندگان را وادار می کند تا آخرین لحظه فیلم دست از حدس زدن اتفاقات بعدی فیلم برندارند.»
- جیسون سولومنز در وبسایت سینمایی TheWrap نوشت: «قهرمان با دقت فیلمبرداری شده، با ظرافت نوشته شده و با ریتمی شبیه به فیلم های تعلیقی [حقایق را] برملا می کند.»
- جان بلیسدیل در CineVue نیز نوشت:«نقش رسانه های اجتماعی و اخبار دروغین است که فیلم قهرمان را با وجود داستان اخلاقی قدیمی اش به دوران معاصر گره می زند.»
- دبرا یانگ نیز در هالیوود ریپورتر در ستایش از فیلم قهرمان اصغر فرهادی نوشت: «ماجراهای ساده و پرداخت به طبقات پایین جامعه با فیلمبرداری، نورپردازی و تدوین به همان نسبت سرراستی همراه است. قهرمان یکی از متفاوت ترین فیلم های اصغر فرهادی است که در آن عناصر درماتیک نه چندان موثری به چشم می خورد.»
- پیتر برادشاو در گاردین نوشت: «قهرمان یک فیلم درگیرکننده و حتی مجذوب کننده است، ولی این سوال را به ذهن می آورد که آیا ویژگی های واقع گرایانه آن برای آن است که ماجرای مبهمی را پنهان نگه دارد؟»
منبع: metacritic، variety