کتاب ناتور دشت اثر جی. دی سلینجر یکی از مشهورترین رمانهای قرن بیستم است که طرفداران بیشماری در بین اهالی کتاب دارد. ناتور دشت روایت سه روزهای از زندگی نوجوان شانزده سالهای به نام هولدن کالفیلد از زبان خود او است. در سرویس ادبیات و کتاب در مجله کوروش از شاهکار فراموشنشدنی جی. دی. سلینجر نوشتهایم. همچنین به شما میگوییم بهترین ترجمه ناتور دشت به فارسی متعلق به کدام مترجم مشهور ایرانی است، جملات مشهور کتاب ناتور دشت و اینکه آیا هولدن کالفیلد به بیماری شیزوفرنی مبتلا بود یا خیر را با هم مرور میکنیم.
مشخصات کتاب ناتور دشت
عنوان: ناتور دشت یا ناطور دشت (به انگلیسی: The Catcher in the Rye)
نویسنده: جی. دی. سلینجر
سال انتشار: ۱۹۵۱
ناشر اصلی: لیتل، براون اند کمپانی
زبان اصلی: انگلیسی
تعداد صفحات: ۲۱۴ صفحه
ترجمه: محمد نجفی (به انتخاب نویسنده)
مدت زمان مطالعه: حدود ۹ ساعت و ۳۰ دقیقه
خلاصه داستان:
هولدن کالفیلد که در یک مرکز توانبخشی حضور دارد، چند روز از زندگی خودش قبل از کریسمس سال قبل را برای روانکاو خود تعریف میکند. هولدن که از مدرسه اخراج شده تا فرصت باقی است و خانواده از ماجرا خبردار نشدهاند آخرین روزهای آزادی خود را به سرگردانی میگذارند.
مختصری از زندگی جی. دی. سلینجر
جی. دی. سلینجر با نام کامل جروم دیوید سَلینجر متولد ژانویه ۱۹۱۹ در منهتن نیویورک بود. سلینجر از پدری یهودی و مادری مسیحی (بعدا تغییر مذهب داد) متولد شد. سلینجر در ۱۸ سالگی مدتی را در اروپا گذارند و از آنجا به کشورش بازگشت تا در یکی از دانشگاههای نیویورک نامنویسی کند، اما اندکی بعد تغییر نظر داد و ترک تحصیل کرد. سلینجر که حتی از همان دوران جوانی شخصیتی مرموز و مبهم بود، چندان روابط اجتماعی پویایی نداشت و معمولا خود را از انظار دور نگه میداشت.
جی.دی سلینجر اولین داستان خود را در سال ۱۹۴۰ در مجله «استوری» به چاپ رساند. سپس در ۲۶ سالگی یکی از مشهورترین رمانهای دنیا یعنی «ناتور دشت» را نوشت که در ابتدا به صورت داستانهای دنبالهدار در نشریات به چاپ میرسید. نهایتا رمان ناتور دشت در سال ۱۹۵۱ به صورت کتاب مجزایی در آمریکا و انگلستان به چاپ رسید. این کتاب در مدت کوتاهی به محبوبیت بیسابقهای رسید؛ چنانچه در سال ۱۹۹۹ بنگاه انتشاراتی «راندوم هاوس» شاهکار سلینجر را به عنوان شصت و چهارمین رمان برتر قرن بیستم انتخاب کرد.
بیشتر بخوانید: نقد و خلاصه شازده کوچولو؛ پرفروش ترین کتاب قرن بیستم بعد از انجیل
هولدن کالفیلد و جنجالآفرینیها
تمام نقدها به مشهورترین اثر سلینجر مثبت نبود، بلکه رمان ناتور دشت برای مدتهای مدیدی به دلیل داشتن محتوای «نامناسب» و حتی «غیراخلاقی» در برخی ایالتهای آمریکا و همچنین سایر کشورهای انگلیسی زبان همچون استرالیا در بین کتب ممنوعه قرار داشت.
جالب اینکه برخی از آشفتهترین ذهنهای قرن گذشته از جمله مارک چپمن (قاتل جان لنون)، جان هینکلی جونیور (عامل سوءقصد به جان رونالد ریگان) و لی هاروی اسوالد (عامل ترور جان.اف کندی) یا حتی روبرتجان باردو (قاتل بازیگر جوان سینما لوسیل شفر) همگی از علاقهمندان به رمان ناتور دشت بودهاند و در زمان دستگیری این کتاب را به همراه داشتند.
با این حال، منتقدان ادبی و خوانندگان در همه جا با آغوش باز رمان خواندنی سلینجر را پذیرا شدند و بسیاری آن را نقدی گزنده بر اوضاع جوامع مدرن غربی به خصوص آمریکا دانستند. سلینجر تا پایان زندگی به نوشتن داستانهای کوتاه و رمانهای خود ادامه داد، هر چند پس از ناتور دشت دیگر هیچ رمانی از او منتشر نشد.
اخیرا وارثان ادبی او کولین اونیل (بیوه او) و مت سلینجر (پسرش) اعلام کردهاند که برخی از آثار چاپ نشده نویسنده فقید را در آیندهای نزدیک چاپ خواهند کرد. سلینجر در حالی که تا پایان عمر در عزلت و تنهایی در منزل شخصی خود در شهر کوچک کورنیش در نیوهمپشایر بهسر برد، روز ۲۷ ژانویه ۲۰۱۰ در سن ۹۱ سالگی درگذشت.
خلاصه کتاب ناتور دشت
هولدن کالفیلد که در یک مرکز روانی بستری شده، میخواهد چند روز از زندگی خودش که مربوط به روزهای منتهی به کریسمس سال گذشته است را برای روانکاو خود تعریف کند. تمام کتاب ناتور دشت نیز روایتی از همان سه روز زندگی هولدن است. هولدن ماجرایی که تعریف میکند را از اخراج شدن از مدرسه شروع میکند.
او که جریان را از چشم خانواده دور نگه داشته، تا قبل از رسیدن نامهی مدیر مدرسه به والدینش فرصت کمی برای خوش گذراندن دارد. هولدن در این مدت حتی به اینکه از خانه فرار کند نیز فکر میکند. او قبلا نیز چند بار از مدرسه اخراج شده، اما ظاهرا این بار ماجرا فرق میکند.
هولدن پس از یک درگیری لفظی با هماتاقی خود از خوابگاه مدرسه شبانهروزی بیرون میزند و راهی خیابانها میشود. هولدن که از خوابگاه بیرون زده، احساس تنهایی و از خود بیگانگی میکند. هر آنچه سر راه او قرار میگیرد باعث میشود که بهشدت احساس افسردگی کند. هولدن که حالا خود در آستانهی ورود به دنیای بزرگسالان است، همه آدمهای بالغ را قلابی میداند و از همهی آنها شاکی است.
با وجودی که هولدن از همه شاکی است، اما بچههای کوچکی همچون خواهر کوچکترش فیبی را دوست دارد. هولدن برخلاف همسالان خود دوست ندارد، وکیل، معلم یا دکتر شود، بلکه چنانچه خود میگوید میخواهد ناتورِ (محافظ) دشت و بچهها باشد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ تا از پرفروش ترین کتاب های پائولو کوئیلو
نقد و بررسی کتاب ناتور دشت
جی.دی سالینجر نویسندهای است که در آثار خود از تنهایی و انزوای انسان امروزی نوشته است. خواننده در کتاب ناتور دشت نیز با تضاد بین دنیای ذهنی و بیرونی هولدن کالفیلد مواجه میشود. دو دنیایی که هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. از همین رو نیز اغلب شخصیتهای سلینجر آدمهای پریشانحال و دیوانهای به نظر میرسند.
پریشانی شخصیتهای سلینجر به نوعی با اوضاع و احوال جامعه نیز درآمیخته و از همین درآمیختگی است که نگاه نقادانهی نویسنده به زندگی اجتماعی عصر معاصر را میبینیم. زبان نویسنده در ناتور دشت فوقالعاده صریح همراه با الفاظ تند کوچه و بازاری است. همین جسارت نویسنده باعث شد تا ناتور دشت برای مدتی در برخی ایالتهای آمریکا جزء کتب ممنوعه باشد.
اما محبوبیت این کتاب سلینجر بهخصوص در بین نوجوانان و جوانان به حدی بود که بسیاری او را با مارک تواین نویسنده «ماجراهای هاکلبری فین» مقایسه کردهاند. هر چند در آثار هر دو نویسنده، جامعه آمریکا اهمیت ویژهای دارد، اما خوشبینانه بودن تواین در مقابل یأس و سرخوردگی سلینجر از جامعهی آمریکایی قرار میگیرد.
در رمان ناتوردشت هولدن که شخصیتی ناسازگار و به تعبیر بهتر یک آدمی عاصی و افسارگسیخته است، اصلا دنیا را جایی برای زندگی نمیداند و دائم با خودش و دیگرن کلنجار میرود و دست به طغیان و اعتراض میزند. ناتور دشت با دستمایه قراردان مضامینی مانند بحران نوجوانی، از خود بیگانگی، خشم و طغیان جوانان جدلهای ادبی و اجتماعی زیادی را در پی داشته است.
بریدههایی از رمان ناتور دشت
- «مردم همیشه برای چیزها و آدمهای عوضی دست میزنن.»
- «آدم از اینکه یه حرف تازه به یه آدم صدساله بزنه متنفر میشه. اونا خوش ندارن حرف تازه بشنون.»
- «چقد بدم میاد وقتی آدم داره از جایی میره بیرون، یکی پشت آدم داد بزنه موفق باشی.»
- «همهی آدمهای احمق وقتی بهشون بگی احمق، ناراحت میشن.»
- «زندگی مثل یه بازی میمونه و باید طبق قوانین خودش بازی کنی!»
سوالات متداول درباره کتاب ناتور دشت
۱- هولدن کالفیلد در رمان ناتور دشت چه بیماری روانی دارد؟
هولدن کالفیلد بسیاری از ویژگیهای افرادی که با «اضطراب پس از سانحه» دستوپنجه نرم میکنند را دارد. او همچنین دچار احساس گناه است و به افسردگی نیز مبتلاست.
۲- آیا هولدن کالفیلد به شیزوفرنی (روانگسیختگی) نیز مبتلاست؟
هرچند از همان اولین صفحات رمان ناتور دشت مشخص میشود که هولدن کالفیلد افسرده است، اما او همچنین علائمی از شیدایی (اختلال دو قطبی) و روانپریشی را نیز دارد.
۳- درونمایه اصلی رمان ناتور دشت چیست؟
چنانچه از عنوان کتاب ناتور دشت (که محافظ دشت و کودکان از آن برداشت میشود) برمیآید، محافظت از بیگناهی و معصومیت درونمایه اصلی کتاب است؛ مسئلهای که به خصوص با تقلای هولدن برای بزرگنشدن ارتباط نزدیکی دارد.
۴- بهترین ترجمه کتاب ناتور دشت کدام است؟
تا به حال چندین ترجمه از رمان ناتور دشت انجام گرفته که مشهورترین ترجمه مربوط به محمد نجفی (سال ۱۳۷۰) و احمد کریمی (سال ۱۳۴۰) است. احمد کریمی برای اولین بار کتاب مشهور جی.دی سلینجر را به فارسی ترجمه و عنوان اصلی کتاب Catcher in the Rye را نیز که برگرفته از شعری از سعدی است به «ناتور دشت» به معنای نگهبان و حافظ باغ و دشت برگرداند. با این حال، ترجمه محمد نجفی به دلیل نزدیکی به زبان صریح و بیپرده هولدن کالفیلد بهترین ترجمه کتاب ناتور دشت است.
