چطور از بروز یبوست بارداری جلوگیری کنیم یا اگر دچار یبوست بارداری شدیم چه کنیم؟ توی دوران بارداری، بدن خانم‌ها دچار تغییرات زیادی میشه که یکی از رایج‌ترینش یبوسته. ممکنه حرکات روده‌ها کند بشه، احساس نفخ کنن یا عمل دفع سخت‌تر بشه. این مشکل بیشتر به‌خاطر تغییرات هورمونی، مصرف مکمل آهن و کم‌تحرکیه. اگه به این نشونه‌ها توجه نکنین، می‌تونه باعث ناراحتی‌های گوارشی و حتی هموروئید بشه. توی این مقاله، از سرویس سلامت توی مجله کوروش، راهکارهایی رو باهاتون درمیون می‌ذاریم که بتونین راحت‌تر با یبوست در بارداری کنار بیاین.
یبوست بارداری چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟
یبوست در بارداری یعنی کاهش دفعات دفع یا سختی در دفع مدفوع، که معمولاً با احساس نفخ، فشار شکمی یا زور زدن زیاد همراهه. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افته که حرکات طبیعی روده، کند بشه و مدفوع برای مدت طولانی‌تری در روده باقی بمونه، در نتیجه سفت‌تر و خشک‌تر میشه. در دوران بارداری، چند عامل اصلی باعث این اختلال می‌شن:
پروژسترون و تنبلی روده‌ها
در دوران بارداری، سطح هورمون پروژسترون بالا می‌ره تا بدن رو برای نگهداری جنین آماده کنه. یکی از اثرات این هورمون، شل شدن عضلات صاف بدن، از جمله عضلات دیواره روده‌ست. وقتی این عضلات شل بشن، حرکات روده که مسئول جابه‌جایی مواد غذایی و مدفوع هستن، کندتر میشه. همین کندی باعث میشه مدفوع بیشتر در روده بمونه و احتمال یبوست بالا بره.
فشار رحم روی روده‌ها
با رشد جنین، رحم بزرگ‌تر و فضای شکمی محدودتر میشه. این افزایش حجم، مخصوصاً در سه‌ماهه سوم بارداری، باعث فشار فیزیکی روی روده‌ها میشه. این فشار می‌تونه مسیر عبور مدفوع رو تنگ کنه یا زاویه طبیعی روده بزرگ رو تغییر بده، در نتیجه باعث سخت‌تر شدن دفع میشه.
مکمل آهن و دیگر داروها
خیلی از خانم‌ها در بارداری مکمل آهن مصرف می‌کنن تا دچار کم‌خونی بارداری نشن. اما بعضی از انواع آهن، مثل فروس سولفات، باعث سفت شدن مدفوع می‌شن. آهنی که جذب نمی‌شه، توی روده باقی می‌مونه و آب مدفوع رو کم می‌کنه. بنابراین دفع رو سخت‌تر می‌کنه. انتخاب فرم‌های ملایم‌تر یا مصرف آهن همراه با فیبر و آب کافی، می‌تونه این مشکل رو تا حدی کنترل کنه. علاوه بر این برخی داروهایی که توی بارداری تجویز می‌شن، مثل ضد تهوع‌ها، مکمل‌های کلسیم یا داروهای ضداسید، ممکنه اثر یبوست‌زا داشته باشن.
کم‌تحرکی و کاهش فعالیت عضلات شکمی
نشستن طولانی‌مدت یا تحرک کم، جریان خون ناحیه شکم و لگن رو کم می‌کنه. عضلات شکمی که به حرکت روده کمک می‌کنن، کمتر فعال می‌شن و همین باعث کند شدن عملکرد گوارشی میشه. فعالیت‌های سبک مثل پیاده‌روی روزانه یا چند حرکت کششی ساده می‌تونن خیلی مؤثر باشن.
تغذیه کم‌فیبر و کم‌آب
در بارداری، به‌خاطر ویار یا تهوع، خیلی وقت‌ها مصرف فیبر کم میشه. از طرفی، استفراغ یا گرمای هوا می‌تونه باعث کم‌آبی بدن بشه. این دو عامل، یعنی کم‌فیبری و کم‌آبی، حرکت روده رو کند می‌کنن. رژیم غذایی‌ای که پر از کربوهیدرات ساده باشه، مثل نان سفید یا برنج سفید هم مزید بر علت میشه و یبوست رو تشدید می‌کنه.
استرس و اضطراب
اضطراب و استرس بارداری فقط روانی نیست، روی عملکرد گوارش هم اثر مستقیم داره. محور عصبی-روده‌ای (gut-brain axis) در شرایط استرس‌زا دچار اختلال میشه و می‌تونه باعث اسپاسم یا کندی حرکات روده بشه. تکنیک‌های آرام‌سازی مثل تنفس عمیق، مدیتیشن یا حتی گفت‌وگو با مشاور هم می‌تونن مؤثر باشن.
حساسیت‌های غذایی
در دوران بارداری، بعضی خانم‌ها دچار عدم تحمل لاکتوز یا حساسیت به گلوتن می‌شن، حتی اگر قبل از بارداری مشکلی نداشتن. این حساسیت‌ها می‌تونن باعث نفخ، التهاب یا اختلال در عملکرد روده بشن. می‌تونین بعد از مصرف لبنیات یا نان گندم، حساسیت رو می‌تونین بسنجین.
تغییرات در باکتری‌های مفید روده
بارداری می‌تونه ترکیب باکتری‌های مفید روده رو تغییر بده. این تغییرات ممکنه باعث کاهش تنوع میکروب‌ها بشن که خودش روی حرکات روده و جذب آب اثر می‌ذاره. در بعضی موارد، مصرف پروبیوتیک‌هایی مثل «لاکتوباسیلوس» یا «بیفیدوباکتر» می‌تونه به تنظیم عملکرد گوارشی کمک کنه.
بد نیست بدونین که یبوست ممکنه فقط یه ناراحتی ساده باشه، ولی اگه طولانی بشه، می‌تونه باعث هموروئید، شقاق یا حتی دردهای مزمن شکمی بشه. خوشبختانه با اصلاح سبک زندگی، تغذیه مناسب و در صورت نیاز مشورت با پزشک، می‌تونین این مشکل رو کنترل کنین یا ازش پیشگیری کنین.
یبوست بارداری از کی شروع می‌شود؟
یبوست بارداری معمولاً از سه‌ماهه اول حاملگی، یعنی از حدود ماه دوم یا سوم، شروع میشه ولی ممکنه در هر مرحله‌ای از بارداری تجربه‌اش کنین. دلیلش اینه که از همون ابتدای بارداری، سطح هورمون پروژسترون بالا می‌ره و باعث کند شدن حرکات روده میشه. با ورود به سه‌ماهه دوم و سوم، فشار فیزیکی رحم روی روده‌ها بیشتر میشه و مصرف مکمل‌های آهن هم به این مشکل دامن می‌زنه. به‌طور خلاصه:
- سه‌ماهه اول بارداری: شروع تدریجی یبوست به‌خاطر تغییرات هورمونی.
- سه‌ماهه دوم بارداری: تشدید یبوست به‌خاطر رشد رحم و مصرف آهن.
- سه‌ماهه سوم بارداری: احتمال بیشتر یبوست به‌خاطر کاهش تحرک و فشار زیاد شکمی.
بیشتر بخوانید: بهترین روش های درمان یبوست در بزرگسالان
راه های درمان یبوست بارداری
یبوست در بارداری قابل درمانه، اما نیاز داره که سبک زندگی‌تون رو کمی تغییر بدید. با اصلاح رژیم غذایی، افزایش تحرک روزانه و رعایت چند نکته ساده، می‌تونید عملکرد روده رو بهتر کنین و از بروز یا تشدید یبوست جلوگیری کنین. در ادامه، روش‌های مؤثر و ایمن برای درمان یبوست در بارداری رو با هم مرور می‌کنیم.
افزایش مصرف آب
نوشیدن آب کافی، یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین راه‌ها برای نرم نگه‌داشتن مدفوع و تسهیل دفعه. در دوران بارداری، نیاز بدن به مایعات بیشتر میشه، به‌ویژه اگر مکمل آهن مصرف می‌کنین یا در معرض تهوع و استفراغ هستین. توصیه میشه روزانه حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشین و در صورت امکان، بخشی از اون رو به‌صورت آب گرم یا دمنوش‌های ملایم مثل رازیانه یا گل‌گاوزبان مصرف کنین.
انواع دمنوش‌های گیاهی رو به صورت حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین خریداری کنین.
رژیم غذایی پرفیبر
افزایش مصرف فیبر غذایی باعث حجیم شدن مدفوع و تحریک حرکات روده میشه. منابع خوب فیبر شامل سبزیجات برگ‌دار، میوه‌های تازه با پوست، حبوبات، غلات کامل و مغزها هستن. بهتره فیبر رو به‌تدریج وارد رژیم کنین تا نفخ ایجاد نشه و همیشه همراه با آب کافی مصرف بشه تا اثرش کامل باشه.
برای خرید انواع حبوبات و غلات و مغز آجیل از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی می‌تونین اقدام کنین.
تحرک روزانه
فعالیت بدنی منظم مثل پیاده‌روی، یوگای بارداری یا حرکات کششی سبک، باعث تحریک عضلات شکمی و افزایش جریان خون در ناحیه لگن میشه. این تحرک به بهبود حرکات روده کمک می‌کنه و یبوست رو کاهش می‌ده. حتی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه حرکت در روز می‌تونه تفاوت قابل‌توجهی ایجاد کنه.
مدیریت استرس
استرس و اضطراب می‌تونن عملکرد گوارش رو مختل کنن. تکنیک‌های آرام‌سازی مثل تنفس عمیق، مدیتیشن، ماساژ ملایم یا گوش دادن به موسیقی آرام می‌تونن به کاهش تنش و بهبود عملکرد روده کمک کنن. خواب کافی هم نقش مهمی در تنظیم سیستم عصبی و گوارشی داره.
اصلاح مکمل‌های آهن
اگر مکمل آهن باعث یبوست در بارداری شده، می‌تونین با مشورت پزشک، نوع ملایم‌تری مثل «فروس گلوکونات» یا «فروس بیس‌گلیسینات» رو جایگزین کنین. همچنین مصرف آهن همراه با غذاهای پرفیبر یا نوشیدنی‌های حاوی ویتامین C (مثل آب پرتقال تازه) می‌تونه جذب رو بهتر کنه و اثر یبوست‌زا رو کاهش بده.
استفاده از پروبیوتیک‌ها
پروبیوتیک‌ها مثل «لاکتوباسیلوس» و «بیفیدوباکتر» می‌تونن به تنظیم میکروب‌های مفید روده کمک کنن و حرکات گوارشی رو بهبود بدن. بعضی مکمل‌های پروبیوتیک مخصوص بارداری طراحی شدن و مصرفشون با نظر پزشک می‌تونه مفید باشه. همچنین ماست پروبیوتیک، کفیر و سبزی‌های تخمیرشده مثل ترشی خانگی منابع طبیعی خوبی برای پروبیوتیک هستن.
انواع ماست از جمله ماست چکیده، ماست ست، ماست طعم دار و ماست همزده و کفیر رو از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی می‌تونین تهیه کنین.
ملین‌های ایمن در بارداری
در موارد یبوست شدید بارداری، پزشک ممکنه ملین‌های خفیف و بی‌خطر تجویز کنه. گزینه‌هایی مثل «پسیلیوم» (پوسته اسفرزه)، «لاکتولوز» یا «شربت منیزیم هیدروکساید» معمولاً ایمن هستن، ولی باید حتماً تحت نظر پزشک مصرف بشن. استفاده خودسرانه از ملین‌ها ممکنه باعث وابستگی یا اختلال در جذب مواد مغذی بشه.
مصرف منیزیم از منابع غذایی
منیزیم نقش مهمی در تنظیم حرکات عضلات صاف روده داره. کمبود منیزیم می‌تونه باعث اسپاسم یا کندی عملکرد گوارشی بشه. منابع غذایی مثل بادام، تخمه کدو، اسفناج، آووکادو و شکلات تلخ می‌تونن به تأمین منیزیم کمک کنن. در موارد خاص، پزشک ممکنه مکمل منیزیم یا شربت منیزیم هیدروکساید تجویز کنه، ولی مصرف خودسرانه اون‌ها توصیه نمی‌شه.
شکلات تلخ رو به صورت حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین تهیه کنین.
مصرف نوشیدنی‌های تحریک‌کننده روده
برخی نوشیدنی‌ها مثل آب آلو، آب انجیر یا دمنوش‌های ملایم مثل نعناع و رازیانه می‌تونن به تحریک روده کمک کنن. آب آلو به‌ویژه به‌خاطر داشتن سوربیتول و فیبر محلول، اثر ملین طبیعی داره. این نوشیدنی‌ها باید با احتیاط و در حجم مناسب مصرف بشن تا باعث نفخ یا اسهال نشن.
استفاده از وان آب گرم یا کمپرس شکمی
گرما باعث افزایش جریان خون ناحیه شکم و آرام کردن عضلات صاف میشه. نشستن در وان آب گرم یا گذاشتن کمپرس گرم روی شکم می‌تونه به کاهش اسپاسم‌های گوارشی و تحریک حرکات روده کمک کنه. این روش بیشتر جنبه حمایتی داره و در کنار تغذیه و تحرک مؤثرتره.
اصلاح وضعیت نشستن در دستشویی
وضعیت نشستن در هنگام دفع هم می‌تونه روی راحتی و سرعت دفع اثر بذاره. استفاده از زیرپایی برای بالا آوردن زانوها (مثل حالت اسکوات) باعث صاف‌تر شدن مسیر روده بزرگ میشه و فشار کمتری به عضلات کف لگن وارد می‌کنه. این تکنیک ساده ولی مؤثره، مخصوصاً برای کسانی که احساس دفع ناقص دارن.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره یبوست نوازد و روش های درمان آن
برنامه روزانه و توصیه‌های عملی برای پیشگیری از یبوست در بارداری
یبوست در بارداری مسئله‌ای شایع و گاهی آزاردهنده‌ست، اما با سبک زندگی و تغذیه سالم، می‌تونین تا حد زیادی ازش پیشگیری کنین. در این بخش، یه برنامه روزانه پیشنهادی و چند توصیه کاربردی رو به شما پیشنهاد می‌کنیم که هم ایمن و هم برای اکثر مادران باردار قابل اجرا هستن.
صبح‌ها رو با آب گرم شروع کنید
نوشیدن یه لیوان آب ولرم یا دمنوش ملایم مثل رازیانه یا نعناع، قبل از صبحانه، می‌تونه روده‌ها رو فعال کنه و حرکات اون‌ها رو تحریک کنه. این کار ساده، مخصوصاً وقتی به‌صورت روزانه انجام بشه، اثر پیشگیرانه خوبی در برابر یبوست در بارداری داره.
صبحانه پرفیبر و آبرسان بخورید
مصرف میوه‌های تازه (مثل سیب با پوست، انجیر یا آلو)، نان سبوس‌دار و ماست پروبیوتیک انتخاب خیلی خوبی برای جلوگیری از یبوست در بارداریه. اگه چند عدد تخم شربتی یا دانه چیا رو از شب قبل در آب بخوابونین و صبح مصرفش کنین، هم فیبر محلول دریافت می‌کنین، هم به بدن‌تون آب‌رسانی می‌کنین.
قبل از ظهر کمی تحرک داشته باشید
حتی ۲۰ دقیقه پیاده‌روی ملایم یا چند حرکت کششی ساده می‌تونه جریان خون ناحیه شکم رو بیشتر کنه و عضلات شکمی رو فعال نگه داره. این تحرک، به‌ویژه بعد از صبحانه، به تنظیم گوارش کمک زیادی می‌کنه.
میان‌وعده آبرسان و ضدیبوست انتخاب کنید
بین صبحانه و ناهار، یه لیوان آب آلو یا آب انجیر، یا چند عدد میوه خشک خیسانده‌شده (مثل آلو بخارا یا برگه زردآلو) می‌تونه به تحریک روده کمک کنه. این خوراکی‌ها منابع طبیعی «سوربیتول» و «فیبر» هستن که اثر ملین ملایمی دارن.
ناهار متعادل با سبزیجات پخته بخورید
غذاهای پخته‌شده با سبزیجات مثل خوراک عدس، خورش کرفس یا خوراک لوبیا سبز، هم فیبر دارن، هم راحت‌تر هضم می‌شن. بهتره برنج سفید رو با برنج قهوه‌ای یا ترکیبی از بلغور جایگزین کنین تا فیبر بیشتری دریافت بشه.
عصر رو بدون استرس سپری کنید
اگه بتونید عصرها چند دقیقه تمرین تنفس یا مدیتیشن انجام بدید، یا حتی فقط در سکوت بشینید و موزیک ملایم گوش بدید، سیستم عصبی‌تون آروم‌تر میشه و عملکرد گوارش بهتر می‌مونه. خواب کافی هم نقش مهمی در تنظیم سیستم عصبی و گوارشی داره.
شب‌ها از کمپرس گرم یا وان استفاده کنید
قبل از خواب، استفاده از کمپرس گرم روی شکم یا نشستن در وان آب گرم می‌تونه عضلات شکمی رو شل کنه و حرکات روده رو تسهیل کنه. این کار در اصل یه روش حمایتیه ولی در کنار تغذیه و تحرک، اثرش بیشتر میشه.
زمان و وضعیت دفع رو تنظیم کنید
سعی کنین هر روز در زمان مشخصی به دستشویی برید، حتی اگر احساس دفع ندارید. این کار به بدن کمک می‌کنه ریتم منظم‌تری پیدا کنه. استفاده از زیرپایی برای بالا آوردن زانوها هم می‌تونه مسیر روده رو صاف‌تر و دفع رو راحت‌تر کنه.
درمان سریع یبوست بارداری
برای درمان سریع یبوست در بارداری، چند راهکار فوری وجود داره که می‌تونین امتحان کنین:
یه لیوان آب آلو یا آب انجیر بخورین: این نوشیدنی‌ها خاصیت ملین طبیعی دارن و معمولاً ظرف چند ساعت اثر می‌ذارن.
از تخم شربتی یا دانه چیا استفاده کنین: اگه از شب قبل در آب بخوابونید و صبح بخورید، هم فیبر محلول دارن، هم آب‌رسانی خوبی انجام می‌دن.
پیاده‌روی کوتاه انجام بدین: حتی ۲۰ دقیقه حرکت ملایم می‌تونه روده رو تحریک و دفع رو راحت‌تر کنه.
کمپرس گرم روی شکم بذارین: گرما باعث شل شدن عضلات شکمی و تحریک حرکات روده میشه.
اگه پزشک اجازه داده، از پسیلیوم یا شربت منیزیم استفاده کنین: این‌ها ملین‌های ایمن‌تری هستن ولی باید با نظر پزشک مصرف بشن.
اگه یبوست بارداریتون شدید یا طولانی شد، حتماً با پزشک مشورت کنین تا از بروز عوارض جلوگیری بشه.
خطرات یبوست در دوران بارداری
یبوست در بارداری فقط یه ناراحتی ساده نیست، اگه کنترل نشه، می‌تونه به مشکلات جدی‌تری منجر بشه. در این بخش، خطراتی رو مرور می‌کنیم که بهتره جدی‌شون بگیرین و در صورت بروز، با پزشک مشورت کنین.
هموروئید یا بواسیر
وقتی برای دفع، فشار زیادی وارد می‌کنین، رگ‌های ناحیه مقعد متورم می‌شن و ممکنه دچار هموروئید بشین. این مشکل با درد، خارش یا خون‌ریزی همراهه و در بارداری به‌خاطر فشار رحم، بیشتر هم دیده میشه.
شقاق مقعد
یبوست مزمن می‌تونه باعث ایجاد ترک یا زخم در دیواره مقعد بشه که بهش «شقاق» گفته میشه. این زخم‌ها هنگام دفع دردناک هستن و ممکنه خون‌ریزی داشته باشن. درمانش زمان‌بره و در بارداری محدودیت دارویی وجود داره.
احساس دفع ناقص و نفخ شدید
مدفوعی که کامل دفع نمی‌شه، باعث احساس سنگینی، نفخ و فشار در شکم میشه. این حالت می‌تونه خواب، اشتها و حتی خلق‌وخو رو تحت‌تأثیر قرار بده و کیفیت زندگی‌تون رو پایین بیاره.
افزایش خطر عفونت‌های ادراری
فشار مدفوع تجمع‌یافته روی مثانه می‌تونه باعث اختلال در تخلیه کامل ادرار بشه. این موضوع احتمال رشد باکتری‌ها و بروز عفونت‌های ادراری رو بالا می‌بره، به‌ویژه در سه‌ماهه سوم که فضای لگن محدودتره.
بیشتر بخوانید: علت عفونت ادراری و روش های درمان آن
تحریک زودرس رحم در موارد شدید
در موارد نادر، یبوست شدید و فشار زیاد هنگام دفع می‌تونه باعث تحریک عضلات رحم بشه و انقباضاتی شبیه درد زایمان ایجاد کنه. این حالت ممکنه خطر زایمان زودرس رو افزایش بده، مخصوصاً در بارداری‌های پرخطر.
اختلال در جذب مواد مغذی
وقتی حرکت روده کند باشه، جذب بعضی مواد مغذی مثل آهن، منیزیم یا ویتامین‌های گروه B دچار اختلال میشه. این موضوع می‌تونه روی انرژی، خلق‌وخو و سلامت عمومی‌تون اثر بذاره.
سوالات متداول درباره یبوست در بارداری
برای یبوست در بارداری چی بخوریم؟
برای پیشگیری یا درمان یبوست در بارداری، خوراکی‌های پرفیبر و آبرسان بهترین انتخاب هستن. می‌تونید از میوه‌های تازه با پوست (مثل سیب، آلو، انجیر)، سبزیجات پخته، نان سبوس‌دار، حبوبات، ماست پروبیوتیک، تخم شربتی، دانه چیا و آب آلو یا آب انجیر استفاده کنین. نوشیدن آب کافی در طول روز هم فراموش نکنین.
اسم شربت برای یبوست در بارداری چیست؟
چند شربت ملین هست که معمولاً در دوران بارداری با نظر پزشک تجویز می‌شن و ایمن‌تر از گزینه‌های قوی‌تر هستن.
- شربت لاکتولوز: ملین ملایم که آب رو به داخل روده می‌کشه و مدفوع رو نرم می‌کنه. این شربت معمولاً برای بارداری بی‌خطره.
- شربت منیزیم هیدروکساید (شیر منیزیم): باعث تحریک حرکات روده میشه، ولی باید با احتیاط مصرف بشه.
- شربت پسیلیوم (پوسته اسفرزه): فیبر محلول طبیعی که حجم مدفوع رو زیاد و دفع رو راحت‌تر می‌کنه.
حتماً قبل از مصرف، با پزشک مشورت کنین تا دوز مناسب و نوع ملین متناسب با شرایط بارداریتون مشخص بشه.
اسم قرص برای یبوست در بارداری چیست؟
در دوران بارداری معمولاً از قرص‌های یبوست‌زا پرهیز میشه، ولی در موارد خاص و با نظر پزشک، چند گزینه ایمن‌تر وجود داره که ممکنه تجویز بشن:
- قرص پسیلیوم (مثل Metamucil یا Fibogel): حاوی فیبر طبیعیه و باعث حجیم شدن مدفوع میشه.
- قرص لاکتولوز (گاهی به‌صورت شربت هم هست): ملینی که آب رو به داخل روده می‌کشه و دفع رو راحت‌تر می‌کنه.
- قرص منیزیم هیدروکساید یا ترکیبات منیزیم‌دار: در موارد خاص برای تحریک حرکات روده استفاده می‌شن، ولی باید با احتیاط مصرف بشن.
- قرص دوفالاک (شکل قرصی لاکتولوز): گاهی برای راحتی مصرف تجویز میشه، ولی اثرش مشابه شربتشه.
تأکید می‌کنیم که مصرف هر نوع قرص یا ملین در بارداری باید حتماً با نظر پزشک باشه، چون بعضی داروها ممکنه باعث تحریک رحم یا اختلال در جذب مواد مغذی بشن.
شیاف برای یبوست در بارداری چیست؟
در دوران بارداری معمولاً از شیاف‌های قوی یا تحریک‌کننده پرهیز میشه، اما در موارد خاص و با نظر پزشک، چند گزینه ایمن‌تر وجود داره که ممکنه تجویز بشن:
- شیاف گلیسیرین: یکی از رایج‌ترین گزینه‌هاست؛ اثر موضعی داره، مدفوع رو نرم می‌کنه و معمولاً ظرف ۱۵ تا ۳۰ دقیقه باعث دفع میشه.
- شیاف بیزاکودیل (مثل Dulcolax): محرک حرکات روده‌ست و در موارد شدید استفاده میشه، ولی ممکنه باعث انقباضات رحمی بشه؛ فقط با تجویز پزشک توصیه میشه.
- شیاف لاکتولوز: کمتر رایجه و بیشتر به‌صورت شربت مصرف میشه، ولی در برخی فرم‌ها برای موارد مزمن تجویز میشه.
- شیاف منیزیم یا ترکیبات مشابه: در شرایط خاص ممکنه استفاده بشه، ولی باید با احتیاط و تحت نظر پزشک باشه.
مصرف شیاف در بارداری باید محدود، هدفمند و کاملاً هماهنگ با پزشک باشه تا از تحریک رحم یا عوارض ناخواسته جلوگیری بشه.