آیا چیزی در مورد خطرات مایع ظرفشویی برای سلامتی می‌دانید؟ آیا خوردن مایع ظرفشویی سرطان‌زاست؟ هر چند که همه ما برای شستن ظروف و قابلمه‌ها از مایع ظرفشویی استفاده می‌کنیم، اما واقعیت این است که مایع ظرفشویی یک ماده شیمیایی مضر است که اگر به درستی از روی ظروف تمیز نشود، اثرات خطرناکی روی سلامت دارد. از طرف دیگر خوردن مایع ظرفشویی به هر شکلی نیز می‌تواند موجب بروز مشکلاتی جدی بر سلامتی ما شود. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش می‌توانید با خطرات مایع ظرفشویی برای سلامتی آشنا شوید. در انتهای مقاله به سوالات متداول در مورد خوردن مایع ظرفشویی و عوارض آن پاسخ خواهیم داد.
با خطرات مایع ظرفشویی آشنا شوید
در بازار طیف وسیعی از انواع مایع ظرفشویی وجود دارد که در رنگ‌ها و عطرهای دلپذیری به فروش می‌رسند. اما در این مواد شوینده خوشرنگ و بو مواد شیمیایی وجود دارد که می‌تواند به سلامتی ما مضر است. اما مهم‌ترین خطرات مایع ظرفشویی چیست و چه آسیبی به بدن ما وارد می‌کند. در ادامه می‌توانید با مهم‌ترین خطرات مایع ظرفشویی آشنا شوید.
۱- افزایش خطر ابتلا به سرطان و سقط جنین با تریکلوزان
مواد فعالی در اکثر مواد شوینده ظرفشویی وجود دارد که برای تمیز کردن چربی و باقی مانده مواد غذایی مؤثر است. «تریکلوزان» یکی از مواد فعال مایع ظرفشویی است که بیشتر در ژل‌ها یافت می‌شود.
این ماده ضد باکتری و ضد قارچ است، اما اثرات منفی روی میتوکندری یا سلول‌های بدن ما دارد. امروزه در آمریکا استفاده از این ماده در شوینده‌ها ممنوع است اما در اکثر کشوها از آن در مایع ظرفشویی استفاده می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیب تریکلوزان با آب لوله‌کشی که حاوی کلر است، موجب تولید ماده‌ای به نام «کلروفرم» می‌شود. کلروفرم یک ماده سمی و سرطان‌زا است که خطر ابتلا به سرطان و همچنین سقط جنین را افزایش می‌دهد.
البته باید بدانید که علاوه بر مایع ظرفشویی از این ماده در انواع لوازم آرایشی، دئودورانت‌ها، خمیردندان، لوسیون‌ها و صابون‌های دست نیز استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند از طریق پوست جذب شود و یا استنشاق شود.
۲- ایجاد حساسیت پوستی
در مایع ظرفشویی ماده‌ای به نام «سدیم لورت سولفات» (SLES) وجود دارد. این ماده در پاک‌کننده‌های سرویس بهداشتی نیز وجود دارد و یک عامل مهم برای کف کردن شوینده است. استفاده از این ماده موجب نفوذ به چربی‌ها و تمیز کردن ظروف می‌شود.
خبر بد این است که این ماده از طریق پوست جذب می‌شود و می‌تواند موجب بروز واکنش‌های آلرژیک در پوست شود.
۳- آسیب به سلول‌های پوستی
در مایع ظرفشویی ماده‌ای به نام «دی سدیم» (EDTA) وجود دارد که موجب ایجاد کف می‌شود. این ماده در حالت رقیق شده چندان برای سلامتی مضر نیست، اما شستن ظروف با دست‌ها و بدون دستکش می‌تواند موجب نفوذ این ماده به سلول‌های پوستی شود.
این کار سلول‌های پوست را تخریب می‌کند و موجب جذب راحت مواد شیمیایی از طریق پوست می‌شود. می‌توانید انواع دستکش ظرفشویی را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
۴- آسیب به محیط زیست
در مایع ظرفشویی ماده به نام «فسفات» وجود دارد. هر چند که فسفات‌ها در طبیعت یافت می‌شوند، اما زمانی که به صورت غلیظ وارد طبیعت شوند، به اکوسیستم آسیب وارد می‌کنند. از طرف دیگر ورود فسفات به دریاچه‌ها و حوضچه‌ها موجب رشد سریع جلبک‌ها می‌شود. این موضوع روی اکوسیستم آن منطقه تأثیرات منفی به جا می‌گذارد.
۴- احتمال افزایش ابتلا به سرطان به دلیل فرمالدئید
در بسیاری از انواع مایع ظرفشویی‌ها ماده‌ای به نام «فرمالدئید» وجود دارد. این ماده عوارض زیادی برای سلامتی دارد و مهم‌ترین آن افزایش خطر ابتلا به سرطان است. هر چند امروزه از این ماده در همه شوینده‌های ظروف استفاده نمی‌شود، اما هنوز هم در بسیاری از مایع ظرفشویی ها از این ماده استفاده می‌شود.
۵- اختلال در هورمون‌های بدن
در مایع ظرفشویی موادی مثل«DEA» (دی اتانول آمین)، MEA (مونو اتانول آمین)، TEA (تری اتانول آمین) وجود دارد. این مواد شیمیایی روی هورمون‌های بدن تأثیر می‌گذارد و موجب به هم ریختن تنظیم هورمون‌ها در بدن می‌شود.
۶- بروز مشکلات تنفسی
یکی دیگر از خطرات مایع ظرفشویی افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های تنفسی است. در مایع ظرفشویی ماده‌ای به نام «آمونیاک» وجود دارد که حتی به مقدار بسیار کم بسیار سمی است.
این ماده زمانی که با مایع سفید کننده ترکیب شود، بخارهایی آزاد می‌کند که به سیستم تنفسی آسیب می‌رساند و موجب بروز آسیب‌های پوستی و حتی مشکلاتی در چشم می‌شود.
۷- خطرات مایع ظرفشویی برای روده انسان
تحقیقات نشان می‌دهد که باقی مانده مایع ظرفشویی روی ظروف می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به روده ما وارد کند. در مایع ظرفشویی ترکیبات آلی وجود دارد که موجب از بین بردن چربی‌ها و تمیز کردن ظروف می‌شود.
اما زمانی که این مواد وارد روده‌ها شوند به سلول‌ها و مخاط‌های دیواره روده آسیب وارد می‌کنند و موجب بروز مشکلات جدی در سیستم گوارش و به خصوص روده‌ها می‌شوند.
بیشتر بخوانید: روش‌های درمان تنگی نفس با مواد شوینده
عوارض خوردن مایع ظرفشویی چیست؟
مایع ظرفشویی یک ماده سمی و شیمیایی است که به هیچ عنوان نباید خورده شود. مصرف سهوی و عمدی مایع ظرفشویی موجب بروز مسمومیت‌های شدید و عوارضی جدی می‌شود. اکثر افرادی که به هر شکلی مایع ظرفشویی می‌خورند با تورم و احساس درد در گلو، لب و زبان مواجه می‌شوند.
این افراد علائم شدید گوارشی، استفراغ و دردهای شکمی شدید را تجربه می‌کنند و ممکن است دچار افت فشار خون و کاهش ضربان قلب شوند. این ماده می‌تواند عملکرد طبیعی اندام‌های حیاتی بدن را مختل کند و حتی موجب سوختگی شدید مری و تغییر PH بدن شود. از رایج‌ترین عوارض خوردن مایع ظرفشویی توسط کودک و بزرگسالان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- قرمز و متورم شدن لب‌ها
- تاول
- تنگی نفس
- سرفه
- تورم دهان
- درد شدید شکم
- حالت تهوع
اقدامات بعد از خوردن مواد شوینده توسط بزرگسال و کودک
از مهم‌ترین اقدامات بعد از خوردن مواد شوینده توسط کودکان و بزرگسالان از جمله مایع ظرفشویی تماس با اورژانس و کمک گرفتن از یک پزشک متخصص است. در این مدت باید به صورت مرتب نبض و فشار فرد را بررسی کنید.
توجه داشته باشید که به هیچ عنوان نباید فرد مصدوم را وادار به استفراغ کنید. در این شرایط به هیچ عنوان چیزی در دهان مصدوم قرار ندهید. بهتر است دهان فرد را آبکشی کنید و منتظر رسیدن اورژانس بمانید.
فراموش نکنید که بهترین اقدام در این شرایط تنها کمک گرفتن از پزشک است. انجام هر عمل خودسرانه‌ای می‌تواند منجر به بروز آسیب‌های جدی برای سلامتی فرد شود.
چطور از مایع ظرفشویی استفاده کنیم؟
حقیقت این است که در کنار همه خطراتی که در مورد مایع ظرفشویی گفته شد، این ماده برای ضدعفونی و تمیز کردن ظروف بسیار مؤثر است. بهتر است در زمان خرید مایع ظرفشویی از انواع ملایم و استاندارد آن استفاده کنید.
به خاطر داشته باشید که تنها چند قطره مایع ظرفشویی برای شستن ظرف و قابلمه کافی است. در زمان شستن ظروف حتماً از دستکش استفاده کنید و به هیچ عنوان آن را با مواد سفید کننده و سایر شوینده‌ها ترکیب نکنید. می‌توانید انواع مایع ظرفشویی از برندهای معتبر بازار را به صورت اینترنتی، حضوری و تلفنی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
سوالات متداول
آیا خوردن مایع ظرفشویی سرطان‌زاست؟
در مایع ظرفشویی مواد شیمیایی وجود دارد که باقی ماندن آن در ظروف می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
درمان خانگی خوردن مایع ظرفشویی چگونه است؟
برای درمان خوردن مایع ظرفشویی در کودکان و بزرگسالان قبل از هر چیزی باید علائم فرد را بررسی کنید. بهتر است هر چه سریع‌تر به اورژانس خبر دهید. در این مدت بهتر است دهان فرد را با آب فراوان شستشو دهید و به هیچ عنوان چیزی برای خوردن یا نوشیدن به مصدوم ندهید.
آیا مصرف شیر و مایعات بعد از خوردن مایع ظرفشویی در بزرگسالان مؤثر است؟
مصرف مایعات و شیر بعد از خوردن مواد سمی و شیمیایی مثل مایع ظرفشویی موجب جذب سریع‌تر مواد در بدن می‌شود و به شدت خطرناک است. به هیچ عنوان بعد از خوردن غیر‌عمد مایع ظرفشویی به فرد آب یا شیر ندهید.
آیا وادار کردن کودک به استفراغ خطرات خوردن مایع ظرفشویی را کاهش می‌دهد؟
اگر کودک شما مایع ظرفشویی خورده به هیچ عنوان او را مجبور به استفراغ نکنید. این کار آسیب جدی به سیستم گوارش فرد وارد می‌کند.
درمان خوردن مایع ظرفشویی در اورژانس چطور انجام می‌شود؟
برای درمان خوردن مایع ظرفشویی معمولاً پزشک با معاینه بیمار و در نظر گرفتن شرایط او از آندوسکوپی و تزریق مایعات داخل رگ و روش‌های درمانی مختلف استفاده می‌کند.
منابع: thebetterindia، eu، insteading
