خشک کردن سبزیجات در خانه یک روش ساده، سالم و ارزان برای نگهداری و استفاده طولانی‌مدت از سبزیجات است. شوید یکی از پرکاربردترین سبزیجات در آشپزی ایرانی است که در انواع غذاها، سس‌ها، پلوهای مخلوط و … استفاده می‌شود. بنابراین اگر شوید را خشک کنید، حتما به آن نیاز پیدا خواهید کرد. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش ما روش‌های مختلف خشک کردن شوید بدون زرد شدن، سیاه شدن و کپک زدن، با بالاترین کیفیت را به شما آموزش خواهیم داد.
روش های خشک کردن شوید در منزل
خشک کردن شوید کار بسیار آسانی به نظر می‌رسد اما اگر به درستی اقدام به خشک کردن آن نکنید، ممکن است شویدهای خشک شده زرد یا سیاه شود همچنین احتمال تغییر طعم و کیفیت آنها وجود دارد.
مهم نیست در چه فصلی از سال باشید، با هر امکاناتی می‌توانید به راحتی شویدهای تازه را در خانه خشک کنید. در ادامه انواع روش خشک کردن شوید تازه و اصول آن را با هم مرور خواهیم کرد.
در صورت تمایل می‌توانید انواع سبزی خشک از جمله سبزی خشک شوید را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
۱- خشک کردن شوید به روش سنتی و در آفتاب
ساده‌ترین روش تهیه شوید خشک، خشک کردن شوید در هوای آزاد است. در این روش شویدها، در مقابل آفتاب غیرمستقیم یا در مجاورت هوای آزاد باید خشک شوند. اما زرد شدن شویدها بعد از خشک شدن در آفتاب، مساله مهمی است. البته اگر از روش زیر استفاده کنید، شویدها بعد از خشک شدن کاملا سبز می‌مانند.
در ابتدا برای تهیه شوید خشک در آفتاب، شویدها را پاک کنید و برگ‌های پلاسیده و زرد آنها را جدا کنید. ساقه‌های ضخیم شویدها را جدا کنید، این کار هم به زودتر خشک شدن شوید کمک می‌کند و هم بعد از خشک شدن، سریع‌تر می‌توانید شوید خشک یکدست داشته باشید.
شویدهای پاک شده را در یک تشت بریزید و به آنها آب اضافه کنید. به آب، مقداری محلول ضدعفونی کننده سبزیجات اضافه کنید تا تخم‌های انگل و گل و لای روی سبزی‌ها پاک شوند. سپس شویدها را آبکش کنید و اجازه دهید آب خود را از دست بدهند.
در یک سینی روحی یا روی یک پارچه تمیز شویدها را به صورت متراکم پخش کنید، طوری که روی هم قرار نگیرند و یک لایه نازک باشند.
شویدها را در مجاورت هوای آزاد و جایی که آفتاب مستقیم به آنها نتابد، قرار دهید و هر ۱۲ ساعت یک بار، آنها را زیر و روی کنید تا همه قسمت‌ها، خشک شوند.
پس از حدود ۲ تا ۳ روز، بسته به حجم و گرمای محیط، شویدها خشک می‌شوند. سپس آنها را جمع کنید. شویدهای خشک را بین کف دست‌هایتان بمالید تا چوب‌های درشت‌تر از برگ‌های نازک شوید، جدا شوند. ساقه‌های درشت‌تر را جدا کرده یا شویدها را الک کنید.
شویدهای یکدست شده را در ظرف تمیز، کاملا خشک و استریل بریزید و بطری را در جای تاریک و دور از نور خورشید قرار دهید. شویدها را ظرف شش ماه تا یک سال استفاده کنید.
۲- روش خشک کردن شوید روی بخاری و شوفاژ در زمستان
اگر در فصل زمستان هستید و هوا ابری است یا به اندازه کافی گرم نیست، می‌توانید از بخاری یا شوفاژ برای خشک کردن شوید، کمک بگیرید. در این روش، شویدها را پاک کنید. برگ‌های زرد و لهیده را جدا کنید. ساقه‌های درشت را بگیرید. سپس شویدها را در یک تشت آب به خوبی بشویید تا ضدعفونی شوند. شویدهای شسته شده را در آبکش بگذارید تا آب اضافی آنها گرفته شود.
شویدها را در یک سینی روحی، پهن کنید و روی بخاری با درجه کم بگذارید. هر چند ساعت یک بار شویدها را برگردانید و زیر و رو کنید تا همه قسمت‌ها خشک و ترد شوند. معمولا شوید روی بخاری، بسته به حجم و دمای بخاری، حدود ۱ تا ۲ شبانه‌روز بعد خشک می‌شوند.
سپس شویدها را از روی بخاری یا شوفاژ بردارید و بین دست‌هایتان بمالید تا برگ‌های شوید از ساقه‌های درشت‌تر جدا شوند. شویدها را الک کنید و شویدهای خشک را در بطری تمیز، بدون بو و استریل شده بریزید و در جایی دور از آفتاب نگهداری کنید.
۳- خشک کردن شوید با پنکه در تابستان
تابستان فصل خوبی برای خشک کردن شوید است. اگر می‌خواهید سریع‌تر شویدها را خشک کنید، می‌توانید از پنکه یا کولر استفاده کنید. در این روش، رنگ شویدها به هیچ وجه تغییر نمی‌کنند و سبز و خوشرنگ می‌مانند. شویدها را پاک کنید، بشویید و روی دستمال نخی بریزید، طوری که روی هم قرار نگیرند.
دستمال را در یک اتاق پهن کرده و پنکه را روی شویدها روشن کنید تا رطوبت شویدها گرفته شده و به مرود خشک شوند. بسته به حجم و دمای پنکه، شویدها بین ۳ تا ۵ روز، خشک می‌شوند، بدون اینکه رنگ آنها سیاه یا زرد شود. سپس می‌توانید آنها را پودر کرده، الک کنید و در بطری‌های تمیز، خشک و استریل بریزید و در جای خشک و تاریک نگهداری کنید.
۴- خشک کردن شوید، به روش آویزان کردن
اگر می‌خواهید دردسر زیر و رو کردن شوید در زمان خشک شدن را به جان نخرید، می‌توانید از روش آویزان کردن برای خشک کردن شوید و سبزیجات مختلف استفاده کنید. در این روش، باید برگ‌های زرد شوید را جدا کنید ولی ساقه‌های بلند آن را نگه دارید و به هیچ وجه شویدها را خرد نکنید. سپس هر بوته یا چند شاخه شوید را با ساقه، به وسیله نخ، بپیچید و در یک محیط که هوای آزاد جریان دارد و دور از تابش مستقیم نور خورشید است، آویزان کنید.
در این روش، بهتر است دسته‌های شوید، کوچک باشند تا شویدهایی که در مرکز دسته هستند هم به خوبی خشک شوند. وقتی شویدها رطوبت خود را از دست دادند و کاملا ترد شدند، آنها را باز کرده و پودر کنید. ساقه‌های درشت را جدا کرده و پودر شوید را در ظرف مناسب و مکان مناسب، نگهداری کنید.
۵- طرز خشک کردن شوید در فر
سریع‌ترین روش خشک کردن شوید، استفاده از حرارت فر است. در این روش، شویدها را مانند روش‌های بالا پاک کنید، بشویید و روی دستمال پهن کنید تا آب اضافی آنها گرفته شود. مراقب باشید که شویدها خیس نباشند چون در صورت خیس بودن، به جای خشک شدن در فر، می‌پزند.
فر را روشن و روی دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۰ دقیقه گرم کنید. شویدها را در یک سینی فر بریزید، طوری که روی هم قرار نگیرند. بهتر است شویدها را کمی خرد کنید تا راحت‌تر خشک شوند. سپس دمای فر را روی دمای ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتی‌گراد یا کمترین دما، تنظیم کنید. سینی حاوی شویدهای تازه را در طبقه وسط فر بگذارید و درب فر را نیمه‌باز بگذارید تا هوا، داخل فر، جریان پیدا کند و بخار نپیچد تا شویدها، بخارپز نشوند.
هر ۵ دقیقه یک بار، شویدها را زیر و رو کنید تا همه شویدها، به طور یکدست خشک شوند. سپس سینی را از فر بیرون بیاورید و در هوای محیط یا روی کابینت بگذارید تا به مدت ۱ تا ۳ روز بمانند و رطوبت اضافی آنها کاملا گرفته شود.
وقتی شویدها کاملا ترد و خشک شدند، آنها را پودر کرده و الک کنید. سپس آنها را در بطری مناسب بریزید و در جای تاریک، خشک و دور از نور آفتاب، قرار دهید.
۶- طرز تهیه شوید خشک در مایکروفر
مایکروفر هم مثل فر، می‌تواند به شما در خشک کردن شوید، کمک کند. در این روش، شویدها را بعد از پاک کردن، بشویید و وقتی آب خود را از دست دادند، در یک ظرف مخصوص مایکروفر، بریزید. سپس ظرف حاوی شوید را در مایکروفر بگذارید و روی دمای متوسط آن را تنظیم کنید.
هر یک یا دو دقیقه یک بار، درب مایکروفر را باز کنید و شویدها را زیر و رو کنید. تا وقتی که شویدها خشک شوند، این کار را انجام دهید. سپس شویدها را بیرون بیاورید و در دمای محیط بگذارید تا کاملا رطوبت آنها گرفته شود. بعد، شویدها را در ظرف دربسته تمیز و خشک بگذارید و در جایی دور از آفتاب یا نور مستقیم نگهداری کنید.
۷- خشک کردن شوید با دستگاه میوه خشک کن
دستگاه‌های خشک کن میوه، این روزها در بسیاری از خانه‌ها به عنوان لوازم آشپزخانه برای خشک کردن میوه مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند مثل میوه، سبزیجات را هم به خوبی خشک کنند. برای خشک کردن شوید در خشک کن، باید شویدها را پاک کنید، بشویید و اجازه دهید آب اضافی خود را از دست بدهند.
سپس کمی آنها را خرد کنید و در دستگاه خشک کن بچینید. بر اساس دستورالعمل دستگاه، حرارت لازم را از روی دستگاه، تنظیم کنید و اجازه دهید شویدها خشک شوند. سپس آنها را پودر کرده و در بطری تمیز، خشک و دور از نور آفتاب قرار دهید.
طرز شستن شوید خشک
شوید خشک بعد از خشک شدن و قبل از استفاده، نیازی به شست‌وشو ندارد و بهتر است به‌خاطر حفظ رنگ و طعم آن، شسته نشوند. اما در برخی غذاها که از شوید تازه استفاده می‌شود و نیاز به تفت خوردن شوید وجود دارد، می‌توانید شویدها را با کمی آب بخیسانید و آبکش کرد و بعد آنها را استفاده کنید.
نکات مهم برای تهیه و نگهداری شوید خشک بدون زرد شدن
- اگر در هوای شرجی اقدام به خشک کردن شوید می‌کنید، بهتر است در محیط خانه یا جایی که رطوبت کم است، این کار را انجام دهید چون شویدها، رطوبت را جذب کرده و پلاسیده می‌شوند.
- در زمان خشک کردن شوید، از پارچه نخی به جای روزنامه یا سلفون استفاده کنید. سلفون گرما را به خود جذب می‌کند و رطوبت را روی خود نگه می‌دارد، روزنامه هم حاوی سرب است و این سرب به شویدها منتقل شده و برای سلامتی مضر است.
- به هیچ عنوان، تا وقتی شوید رطوبت دارد، آن را در بطری در بسته نریزید. چون شوید کپک می‌زند.
- برای نگهداری شوید خشک، حتما از ظرفی استفاده کنید که هوا به آن نفود نکند چون عطر آن کم می‌شود.
- در ظرفی که بوی ترشی یا مواد غذایی دیگر دارد، برای نگهداری شوید خشک استفاده نکنید چون بوی شوید خشک را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- شوید خشک را در آفتاب یا جایی که نور مستقیم به آن می‌تابد، نگهداری نکنید، چون رنگ آن به مرور زرد می‌شود.
- بهتر است شوید خشک را در فریزر نگهداری نکنید. بهترین مکان برای نگهداری شوید خشک، قسمت جا‌میوه‌ای و جاهای کمتر سرد یخچال یا کابینت آشپزخانه است، جایی که گرما یا حرارت گاز به آن نرسد و در عین حال تاریک باشد.
- شوید خشک را طی ۶ ماه یا نهایتا ۱ سال مصرف کنید چون به مرور عطر، رنگ و خاصیت خود را از دست می‌دهد.
- بهترین ظرف برای نگهداری شوید خشک، ظروف شیشه‌ای یا پلاستیکی تمیز با درب سالم است.
فوت و فن‌های خشک کردن شوید خشک با عطر و رنگ عالی
چگونه شوید را خشک کنیم که زرد نشود؟
- حتما برگ‌های زرد شوید را قبل از خشک کردن جدا کنید، چون برگ‌های زرد، بعد از خشک شدن، زرد می‌مانند و رنگ شوید خشک را خراب می‌کنند.
- به هیچ عنوان شویدها را در مجاورت نور مستقیم آفتاب خشک نکنید. این کار باعث زرد شدن شویدها می‌شود. هر چه نور محیط کمتر باشد و در سایه خشک شوند، شویدها سبزتر و خوشرنگ‌تر باقی می‌مانند.
- شویدها را در دمای بالای فر، مایکروفر و دستگاه خشک کن، خشک نکنید، چون این کار باعث زرد یا سیاه شدن شوید خشک می‌شود.
علت سیاه شدن شوید خشک چیست؟
دمای بالای فر، مایکروفر، بخاری و شوفاژ باعث سیاه شدن رنگ شوید می‌شود. شویدها باید در دمای ملایم و به مرور خشک شوند تا رنگشان سیاه نشود.
چند کیلو شوید تازه یک کیلو شوید خشک می‌دهد؟
حدودا هر ۱ کیلوگرم شوید تازه، ۵۰ گرم شوید خشک می‌دهد. بنابراین برای ۱ کیلو شوید خشک به حدود ۲۰ کیلوگرم شوید تازه نیاز دارید. البته بسته به کیفیت شوید، این میزان، می‌تواند کمی بیشتر یا کمتر باشد.
محصولات مرتبط
