«نان روغنی» یکی از محبوب‌ترین انواع نان سنتی هست که در هر یک از شهرها و استان‌های ایران با طعم‌ها و روش‌های متنوعی پخته میشه. نان روغنی هر شهری به عنوان سوغات همون منطقه دست به دست میشه و یکی از گزینه‌های محبوب برای تکمیل منوی صبحانه یا میان وعده‌ست. شما می‌تونید نان روغنی خوشمزه رو با خمیر نانوایی در فر یا بدون فر در تابه روی گاز درست کنید. با این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه ما باشید تا طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در فر و بدون فر رو به شما آموزش بدیم.
طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در فر در یک نگاه
برای تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در فر، ابتدا باید خمیر رو حداقل ۳۰ دقیقه زودتر از یخچال بیرون بیارید تا به دمای محیط برسه و نرم بشه. اگه خمیر خشک بود، چند دقیقه با دست ورزش بدید تا لطیف بشه. در همین حین، مایه میانی نون رو با مخلوط کردن شکر، روغن مایع، زعفران، و کمی نمک آماده کنید و کنار بذارید. بعد از استراحت خمیر، اون رو به سه قسمت تقسیم کنید و هر قسمت رو روی سطح آردپاشی شده باز کنید تا ضخامتش حدود نیم سانتی‌متر بشه. حالا مقداری از مایه میانی روی خمیر بمالید و در صورت دلخواه، دارچین، هل یا گردو هم بهش اضافه کنید. خمیر رو به شکل بقچه‌ای یا نیم‌دایره تا بزنید، کمی فشار بدید تا صاف‌تر بشه و بذارید ۱۰ دقیقه دیگه استراحت کنه.
در این فاصله، فر رو روی ۱۸۰ درجه روشن کنید و مایه رومال رو با ترکیب زرده تخم مرغ، زعفران دم‌کرده و روغن حیوانی آماده کنید. بعد با فرچه، سطح نان‌ها رو رومال بزنید و در صورت تمایل کمی کنجد، دارچین یا شکر روی اون‌ها بپاشید. نان‌ها رو با فاصله روی سینی فر (کف اون کاغذ روغنی بندازید) بچینید و حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بپزید. در دو سه دقیقه آخر می‌تونید گریل فر رو روشن کنید تا روی نان‌ها طلایی بشه. بعد از پخت، نون‌ها رو چند دقیقه روی توری بذارید تا بخار اضافی‌شون خارج بشه و کف‌شون خمیر نشه. در نهایت، کمی کره یا روغن حیوانی روی نون‌های داغ بمالید و با چای یا شیر سرو کنید.
برای مطالعه جزییات، مواد لازم و مراحل طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی ادامه این مطلب رو بخونید.
مواد لازم برای تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی (برای ۳ نفر)
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| خمیر نانوایی | یک چانه متوسط (تقریبا اندازه یک پرتقال) |
| تخم مرغ | ۱ عدد |
| شکر | ۴ قاشق غذاخوری |
| پودر دارچین | ۱ قاشق غذاخوری |
| زعفران (دم کرده غلیظ) | ۱ قاشق غذاخوری |
| روغن مایع | ۲ قاشق غذاخوری |
| روغن حیوانی یا کره | به مقدار لازم |
| کنجد | به مقدار لازم |
| نمک | حدود نصف قاشق چای‌خوری |
| چای، شیر یا دوغ | برای سرو با نان روغنی |
| عسل، مربا یا خامه، پنیر و کره | برای سرو با نان روغنی |
مدت زمان لازم برای آماده‌سازی مواد اولیه: حدود ۳۰ الی ۴۵ دقیقه
مدت زمان استراحت نهایی خمیر نان روغنی قبل از پخت: ۱۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای پخت نان روغنی با خمیر نانوایی در فر: حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در فر
طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی به عنوان یکی از انواع نان خوشمزه برای صبحانه یا میان وعده هم در فر و هم در تابه روی گاز قابل انجامه.
مرحله اول: خمیر را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در فر، باید خمیر نانوایی رو حداقل ۳۰ دقیقه قبل از شروع کار از یخچال خارج کنید تا به دمای محیط برسه. این مرحله شاید ساده به نظر بیاد، اما یکی از مهم‌ترین بخش‌های کاره؛ چون اگه خمیر سرد باشه، هم سخت‌تر باز میشه و هم در نهایت نونی که درمیاد، خوب پف نمی‌کنه و بافت خشکی خواهد داشت.
بعد از درآوردن خمیر، اون رو روی سطح تمیزی که با آرد سفید گندم آردپاشی شده قرار بدید و روی اون رو با یه دستمال نخی یا سلفون بپوشونید تا سطح خمیر خشک نشه. اگر خمیر نانوایی شما کمی سفت یا خشک شده بود (که گاهی به خاطر موندن توی یخچال این اتفاق می‌افته)، به مدت ۳ تا ۵ دقیقه با دست ورز بدید؛ فقط در حدی که خمیر دوباره حالت نرم، انعطاف‌پذیر و لطیف پیدا کنه. این کار نه تنها باعث میشه خمیر نرم‌تر و خوش‌کارتر بشه، بلکه به فعال شدن مجدد گلوتن داخل خمیر هم کمک می‌کنه و در نهایت، نون شما بافت لطیف‌تری پیدا می‌کنه.
در صورت تمایل، برای خرید آرد سفید گندم می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله دوم: مواد میانی نان روغنی را آماده کنید
در همین فاصله‌ای که خمیر داره به دمای محیط می‌رسه و استراحت می‌کنه، می‌تونید برید سراغ درست‌کردن مواد داخل نون. برای این کار، ۴ قاشق غذاخوری شکر و ۲ قاشق غذاخوری روغن مایع رو داخل یه کاسه متوسط بریزید و با هم مخلوط کنید. این مواد رو با قاشق یا همزن دستی اون‌قدر بزنید تا شکر توی روغن حل بشه و بافتی براق پیدا کنه.
برای خرید شکر و روغن مایع می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله سوم: مایه میانی نان روغنی را تکمیل کنید
بعد، ۱ قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده غلیظ و کمی نمک رو هم به این ترکیب اضافه کنید و دوباره هم بزنید تا کاملا یکدست بشه. این مخلوط رو کنار بگذارید تا بعدا برای پر کردن داخل نون استفاده کنید. دقت داشته باشید که زعفران هر چی غلیظ‌تر و خوش‌رنگ‌تر باشه، نون نهایی شما هم رنگ و عطر بهتری خواهد داشت.
خوبه بدونید که هر چانه خمیر نانوایی معمولی (تقریبا هم‌اندازه یک پرتقال درشت)، به طور متوسط می‌تونه برای تهیه ۳ عدد نان روغنی کافی باشه. البته این تعداد بسته به اندازه و ضخامت نونی که شما می‌خواید درست کنید متغیره؛ اگه نون نازک‌تر یا کوچیک‌تری بخوایید، ممکنه حتی ۴ عدد هم ازش دربیاد.
برای خرید زعفران و نمک می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله چهارم: خمیر نان روغنی را پهن کنید
در این مرحله از طرز تهیه نان روغنی شیرین با خمیر نانوایی، نوبت به پهن کردن و شکل‌دهی خمیر می‌رسه. برای این منظور، ابتدا سطح کارتون (مثل تخته شیرینی‌پزی یا پیشخوان آشپزخونه) رو کمی با آرد سفید بپوشونید تا خمیر بهش نچسبه. حالا چانه خمیر (هم‌دما با محیط) رو به کمک یه کاردک یا با دست به ۳ قسمت مساوی تقسیم کنید.
هر قسمت رو به شکل یه توپ گرد دربیارید و بذارید حدود ۳ تا ۵ دقیقه استراحت کنن تا موقع باز کردن ترک نخورن و نرم‌تر باشن. بعد از استراحت کوتاه، یکی از گلوله‌های خمیر رو بردارید و با وردنه یا حتی با کف دست شروع به باز کردنش کنید. ضخامت ایده‌آل خمیر باید حدود نیم سانتی‌متر باشه؛ اگه خیلی نازک بازش کنید، موقع پخت خشک میشه و اگه خیلی ضخیم باشه، مغزپخت نمی‌شه.
مرحله پنجم: خمیر نان روغنی را پر کنید
حالا نوبت پر کردن خمیره. بنابراین، به اندازه یکی دو قاشق غذاخوری از مایه میانی که از قبل درست کردید رو وسط خمیر پهن شده بریزید و با پشت قاشق روی سطح خمیر پخش کنید؛ طوری که بخش زیادی از سطح خمیر پوشیده بشه ولی لبه‌ها حدود ۱ تا ۲ سانت خالی بمونه. به این ترتیب، مواد میانی موقع تا زدن خمیر از لبه‌ها بیرون نمی‌زنن.
اگه دوست دارید می‌تونید در همین مرحله کمی پودر دارچین یا کمی پودر هل یا مغز گردوی خرد شده هم به مایه میانی اضافه کنید تا نان روغنی خوشمزه‌تون، عطر و طعم خاص‌تری پیدا کنه.
برای خرید مغز گردو و انواع ادویه مانند دارچین و هل می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله ششم: خمیر پر شده را ببندید
در این مرحله از طرز تهیه نان روغنی ساده خانگی، خمیر رو از چهار طرف تا بزنید و به شکل یه بقچه یا مربع کوچیک دربیارید. بعد از تا زدن، خمیر شکل نسبتا ضخیم‌تری پیدا می‌کنه. در این حالت، بهتره با وردنه یا کف دست، خیلی آروم خمیر پر شده رو یه فشار کوچیک بدید تا سطحش کمی صاف‌تر بشه؛ ولی مراقب باشید مواد داخلش بیرون نریزه. در صورت تمایل، به جای این روش سنتی می‌تونید خمیر رو از وسط تا بزنید (مثل یه نیم‌دایره) و لبه‌هاشو با دست فشار بدید تا خوب چفت بشه.
مرحله هفتم: خمیر پر شده را استراحت دهید
وقتی همه چانه‌ها رو به همین شکل آماده کردید، اجازه بدید، نان‌های پر شده حدود ۱۰ دقیقه دیگه استراحت کنن تا قبل از رفتن داخل فر، کمی پف کنن و شکل‌شون تثبیت بشه. در این فاصله، می‌تونید فر رو با دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد روشن کنید تا گرم بشه.
مرحله هشتم: مایه رومال نون روغنی را آماده کنید
حالا نوبت به رومال کردن نان روغنی می‌رسه که نقش خیلی مهمی در رنگ، عطر و بافت نهایی نون ایفا می‌کنه. برای تهیه این رومال، زرده تخم مرغ رو جدا کنید و داخل یه کاسه کوچیک بریزید و با چنگال کمی بزنید تا از حالت لختی خارج بشه. بعد، یه قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده غلیظ رو به زرده اضافه کنید؛ حالا، به اندازه یه قاشق غذاخوری روغن حیوانی آب شده یا کره ذوب شده رو به این ترکیب اضافه کنید. همه مواد رو با هم خوب مخلوط کنید تا یه مایع روان، براق و خوشرنگ به دست بیاد.
برای خرید تخم مرغ، روغن حیوانی و کره می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله نهم: نان‌ها را رومال کنید
حالا با استفاده از فرچه آشپزی یا حتی با پشت قاشق، این مایه رومال رو به آرومی و به صورت یکنواخت روی سطح هر یک از نان‌ها بمالید؛ دقت کنید، مقدار رومال نه اون‌قدر زیاد باشه که از کناره‌ها بچکه و نه اون‌قدر کم که نون بی‌رنگ باقی بمونه. رومال کردن باعث میشه نون شما بعد از پخت، سطحی طلایی، براق و خوش‌عطر پیدا کنه و از حالت بی‌روح دربیاد. اگه دوست داشتید، بعد از رومال زدن می‌تونید کمی کنجد یا حتی پودر دارچین و شکر روی سطح نون بپاشید تا هم ظاهرش جذاب‌تر بشه، هم طعمش خاص‌تر.
برای خرید کنجد می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله دهم: نان روغنی را بپزید
الان دیگه وقتشه که کف سینی فر رو با کاغذ روغنی بپوشونید و نان‌های پر شده و رومال شده رو با فاصله مناسب روی سینی قرار بدید؛ چون نان‌ها در حین پخت کمی پف می‌کنن و نباید به هم بچسبن. این سینی رو در طبقه میانی فر قرار بدید و حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید تا نان روغنی بپزه. زمان دقیق پخت، بسته به دمای واقعی فر و ضخامت خمیر ممکنه کمی کمتر یا بیشتر باشه.
وقتی دیدید کف نان‌ها طلایی شده و سطح‌شون هم کمی پف کرده و ترک‌دار شده، یعنی نان روغنی خوش آب و رنگ‌تون تقریبا آماده‌ست. حالا، برای این که نون خوش‌رنگ‌تر و برشته‌تری داشته باشید، می‌تونید فر رو برای ۲ تا ۳ دقیقه روی حالت گریل بذارید تا سطح نون‌ها کاملا طلایی بشه؛ فقط در این مدت باید حسابی مراقب باشید، چون سطح نان روغنی خیلی سریع می‌سوزه.
مرحله یازدهم: نان روغنی‌ها را خنک کنید
به محض این که نان‌ها طلایی و خوشرنگ شدن، اون‌ها رو از فر خارج کرده و به آرامی از سینی جدا کنید. بهتره نان‌ها رو برای ۵ تا ۱۰ دقیقه روی توری فلزی یا تخته چوبی قرار بدید تا بخارشون خارج بشه؛ به این ترتیب، کف نون‌ها نرم و خمیر نمی‌شه. در همین لحظه که نان روغنی برشته‌تون هنوز داغه، می‌تونید با فرچه آشپزی دوباره کمی روغن حیوانی یا کره آب شده روی اون‌ها بمالید تا سطح نان براق‌تر و معطرتر بشه.
مرحله آخر: نان روغنی را سرو کنید
بهترین زمان برای خوردن نان روغنی، موقعیه که هنوز گرم و تازه‌ست. شما می‌تونید این نان سنتی خوشمزه رو در کنار یه استکان چای تازه‌دم، یه لیوان شیر داغ یا حتی با دوغ سنتی همراه با انواع لبنیات، انواع مربا، عسل یا با شیره خرما میل کنید.
برای خرید انواع چای، انواع لبنیات، انواع مربا، عسل، شیره خرما، شیر و دوغ می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی به فروشگاه‌های افق کوروش مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه نان روغنی اگردک به روش قدیمی
روش تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در تابه
طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی در تابه، عینا شبیه همون چیزیه که در رسپی بالا براتون گفتیم؛ با این تفاوت که بعد از پر کردن، تا زدن و رومال کردن نان‌ها باید یه تابه نچسب رو بدون روغن روی حرارت ملایم بذارید تا داغ بشه.
وقتی تابه داغ شد، نون‌ها رو با فاصله داخل تابه بذارید؛ درب تابه رو بگذارید و حدود ۵ تا ۷ دقیقه هر طرف رو بپزید تا طلایی و مغزپخت بشن. در آخر، روی نون داغ کمی روغن حیوانی یا کره بمالید تا براق و خوش‌عطر بشه و همون‌طور گرم با چای یا شیر سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی
- حتما خمیر رو از نیم ساعت قبل از یخچال بیرون بیارید تا به دمای محیط برسه و راحت‌تر باز بشه.
- اگه خمیرتون خشک یا سفته، چند دقیقه با دست ورزش بدین تا نرم و خوش‌دست بشه.
- سطح کار رو یه کم آردپاشی کنید تا خمیر بهش نچسبه و باز کردنش راحت‌تر باشه.
- شکر و روغن و زعفرون رو خوب با هم قاطی کنید تا مایه‌تون یه‌دست و براق دربیاد.
- زعفرونی که دم می‌کنید بهتره غلیظ و خوشرنگ باشه تا نون خوشمزه‌تون عطر و رنگ قشنگی بگیره.
- از هر چونه خمیر معمولا سه تا نون درمیاد؛ ولی بستگی به اندازه و ضخامت نون‌تون ممکنه بتونید چهار تا هم دربیارید.
- خمیر رو نه خیلی نازک باز کنید که خشک بشه، نه خیلی ضخیم که نپزه؛ حدود نیم سانت کافیه.
- وقتی مواد رو ریختید داخل خمیر، لبه‌هاشو خالی بذارید تا موقع تا زدن چیزی نریزه بیرون.
- بعد از شکل دادن نان‌ها، یه ۱۰ دقیقه بذارید استراحت کنن تا به اندازه کافی پف کنن و شکل‌شون ثابت بمونه.
- برای رومال، زرده تخم مرغ، زعفرون و یه کم روغن حیوانی یا کره رو خوب مخلوط کنید.
- مایه رومال رو نه خیلی زیاد بزنید که شره کنه، نه خیلی کم که نون‌ها بی‌رنگ بمونن.
- می‌تونید بعد از رومال زدن، کمی کنجد یا شکر و دارچین هم بپاشید روی نون تا خوشمزه‌تر و خوشگل‌تر بشه.
- اگه می‌خواید نون روغنی تو فر بپزید، حتما فر رو از قبل با دمای ۱۸۰ درجه گرم کنید.
- نون‌ها رو با فاصله داخل سینی بذارید؛ چون پف می‌کنن و نباید به هم بچسبن.
- اگه می‌خواید سطح نون‌ها برشته و طلایی بشه، دو سه دقیقه آخر گریل رو روشن کنید ولی مواظب باشید روی نون نسوزه.
- اگه قصد دارید نون روغنی رو در فر بپزید، می‌تونید برای نتیجه بهتر، دو بار رومال بزنید؛ یک بار قبل از ورود به فر و بار دوم در اواخر پخت، وقتی نون‌ها کمی پف کردن. این دو مرحله رومال زدن باعث میشه پوسته نون هم براق‌تر بشه و هم بافتی لطیف‌تر و نرم‌تر پیدا کنه.
- در طرز تهیه نان روغنی تابه ای با خمیر نانوایی، حرارت باید کم باشه تا آروم آروم بپزه و وسط نون خام نمونه.
- بعد از پخت، نون‌ها رو بذارید روی توری فلزی یا تخته تا بخارشون بره و زیرشون خمیر نشه.
- آخر کار، یه کم روغن حیوانی یا کره روشون بمالید تا براق و خوش‌عطر بشن.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن نان روغنی با خمیر نانوایی
نان روغنی رو می‌تونیم با خمیر نونوایی معمولی درست کنیم؟
بله، خمیر نونوایی ساده برای این مدل نون کاملا مناسبه. فقط بهتره کمی ورز داده بشه و به دمای محیط برسه تا نرم و خوش‌کار بشه.
اگه خمیرم خیلی سفت بود چی کار کنم؟
کافیه کمی با دست ورز بدید و اگه خیلی خشکه، خیلی کم آب یا روغن بهش اضافه کنید (نصف قاشق غذاخوری روغن معمولا کافیه). زیاد هم ورز ندید که خمیر شل نشه.
حتما باید از زعفرون استفاده کنیم؟
نه الزاما، ولی زعفرون باعث میشه نون خوش‌رنگ‌تر و معطرتر بشه. اگه نداشتید، می‌تونید با کمی گلاب یا فقط تخم مرغ و روغن رومال درست کنید.
به جای روغن حیوانی چی بریزیم؟
اگه روغن حیوانی ندارید، کره آب شده یا حتی روغن مایع ساده هم می‌تونه جایگزین بشه. البته عطر روغن حیوانی چیز دیگه‌ایه!
نون روغنی رو می‌تونیم در تابه درست کنیم؟
بله، فقط تابه باید نچسب و حرارت باید خیلی کم باشه. درب تابه رو هم بذارید تا نان روغنی کاملا مغزپخت بشه. هر طرف حدود ۵ تا ۷ دقیقه زمان می‌بره.
چرا نون روغنی خشک یا سفت شده؟
احتمالا یا خمیر خیلی نازک باز شده، یا حرارت زیاد بوده و نون سریع خشک شده. یه دلیل دیگه هم اینه که بعد از پخت نذاشتید خنک بشه یا بخار از زیرش خارج بشه.
میشه نون روغنی رو از قبل درست کنیم؟
بله، فقط بعد از پخت، بذارید کاملا خنک بشه و بعد داخل یه ظرف دربسته نگهداری کنید. قبل از خوردن می‌تونید نون روغنی رو در تابه یا داخل ماکروفر قرار بدید و کمی گرمش کنید.
محصولات مرتبط
