فیلم جدید جیمز باند با عنوان «زمانی برای مردن نیست» پس از کش و قوس های فراوان و تأخیری ۱۸ ماه اکران شد تا انتظار سینماروها برای تماشای آخرین نقش آفرینی دنیل کریگ در نقش مامور ۰۰۷ به سرآید. امروز در سرویس هنر و سینما مجله کوروش نگاهی می اندازیم به جدیدترین فیلم جیمز باند یعنی «زمانی برای مردن نیست».
پس از ماه ها تاخیر، بیست و پنجمین فیلم از مجموعه فیلم های جیمز باند به اکران عمومی درآمد. «زمانی برای مردن نیست»، اکشن حماسی ۱۶۳ دقیقه ای به کارگردانی کری فوکوناگا و بازی دنیل کریگ است که در آن مامور ۰۰۷ مشهور به یکی از دشوارترین ماموریت های زندگی خود اعزام می شود. با آخرین نقش آفرینی دنیل کریگ، برگ تازه ای در زندگی یکی از مشهورترین شخصیت های تاریخ سینما رقم خورد.
مشخصات فیلم زمانی برای مردن نیست (No Time To Die)
ژانر: اکشن، ماجراجویی و تعلیقی
کارگردان: کری فوکوناگا
فیلمنامه نویس: نیل پورویس، رابرت وید، کری فوکوناگا، فیبی والر-بریج
بر پایه: «جیمز باند» اثر ایان فلمینگ
بازیگران: دنیل کریگ، رامی ملک، لئا سیدو، لاسانا لینچ، بن ویشاو، نائومی هریس، جفری رایت، کریستف والتس، رالف فاینز
موسیقی متن: هانس زیمر
فیلم برداری: لینوس ساندگرن
تدوین: الیوت گراهام
شرکت تولید کننده: مترو گلدوین مایر، ایون پروداکشنز
توزیع کننده: یونایتد آرتیستس
تاریخ اکران: ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱ (۶ مهر ۱۴۰۰)
مدت زمان: ۱۶۳ دقیقه
محصول کشور: بریتانیا، ایالات متحده
زبان: انگلیسی
بودجه: ۲۵۰- ۳۰۱ میلیون دلار
فروش گیشه: ۶،۸ میلیون دلار
IMDb: ۷،۹
راتن تومیتوز: ۸۹٪
متاکریتیک: ۷۶٪
خلاصه داستان:
جیمز باند از خدمت در سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا (ام آی ۶) دست کشیده و در جامائیکا زندگی آرامی را دنبال می کند. اما طولی نمی کشد که دوست او، فلیکس لیتر از سازمان سیا به ملاقات او می آید و از او کمک می خواهد. او از جیمز باند می خواهد در یک ماموریت جدید شرکت کند. به این ترتیب، او و لیتر باید جان دانشمندی که ربوده شده را نجات دهند.
از صفحات کاغذ تا پرده نقره ای: تاریخچه فیلم های جیمز باند
بی شک جیمز باند یکی از برجسته ترین قهرمانان اکشن در سینما و ادبیات است. مردی با جواز کشتن تا به حال در کتاب های بی شماری حضور داشته و با ۲۵ فیلم سینمایی دهه هاست که پرده نقره ای را قبضه و میلیون ها هوادار را سرگرم کرده است. با فیلم جدید جیمز باند: «زمانی برای مردن نیست» احتمالا حالا از هر زمان دیگری برای پرداختن به تاریخچه مامور ۰۰۷ مناسب تر باشد. خالق شخصیت جاودانه جیمز باند، نویسنده بریتانیایی یان فلمینگ بود که اولین بار در رمان «کازینو رویال (چاپ ۱۹۵۳)» به این شخصیت جذاب پرداخت. یان فلمینگ متولد سال ۱۹۰۸، خود افسر سرویس جاسوسی نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا و همچنین روزنامه نگار بود.
اگرچه فلمینگ نوشتن رمان خود را تا قبل از سال ۱۹۵۲ آغاز نکرد، ولی همیشه به دوستانش می گفت، می خواهد یک رمان جاسوسی بنویسد. دوران خدمت او در نیروی دریایی به خصوص در دوران جنگ جهانی دوم، مصالح زیادی برای خلق شخصیت جیمز باند فراهم کردند و این نویسنده خوش قریحه با به کار بستن تخیل خود موفق ترین مجموعه رمان جاسوسی تاریخ را نوشت.
فلمینگ از بسیاری از تجارب دوران خدمت خود در نیروی دریایی در آثار خود بهره برد. او حتی نام یکی از کتاب های جیمز باند را از روی یکی از عملیات هایی که در آن شرکت کرده بود، «چشم طلایی» نامگذاری کرد. یان فلمینگ تا پیش از مرگ در سال ۱۹۶۴ در مجموع در ۱۱ رمان و ۲ داستان کوتاه به این شخصیت محبوب پرداخت. آخرین کتاب جیمز باند که فلمینگ در طول زندگی خود به چاپ رساند، «شما دو بار زندگی می کنید» نام داشت. فلمینگ علاوه بر کتاب های جیمز باند، کتاب «چیتی چیتی بنگ بنگ» را نیز در سال ۱۹۶۴ نوشت. او این رمان ماجراجویی کودکان را به پسرش کاسپر تقدیم کرده بود.
ادامه چاپ کتاب های جیمز باند مدت ها پس از مرگ یان فلمینگ
با موفقیت رمان های جیمز باند، انتشارات گیلدرز که آثار فلمینگ را به چاپ می رساند، حتی پس از مرگ او هم کتاب های منتشر نشده نویسنده را به چاپ برساند. «مرد اسلحه طلایی» و «اختاپوس و روشنایی های روز» از این کتاب ها بودند. انتشارات گیلدرز پس از آن هم بیکار ننشست و نوشتن کتاب های جیمز باند را برعهده نویسندگان دیگری گذاشت. کینگزلی آمیس با نام مستعار رابرت ماراکام کتاب «کلنل سان» را نوشت که در سال ۱۹۶۸ به چاپ رسید. پس از آمیس نویسندگان مختلفی به دنبال خلق رمان های جیمز باند رفتند. جان گاردنر نویسنده کتاب های جیمز باند در دهه ۱۹۸۰ بود.
ریموند بنسون نیز بین سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۲ دست به خلق رمان های مامور ۰۰۷ زد. سباستین فاکس، آنتونی هوروویتس، جفری دیور و ویلیام بوید دیگر نویسندگانی بودند که به نوشتن جیمز باند ادامه دادند. ولی تصور یک مجموعه کتاب جاسوسی محبوب بدون اقتباس های سینمایی تقریبا محال است. مجموعه کتاب های جیمز باند از بهترین نمونه های اقتباس های موفق به حساب می آیند. در سال ۱۹۶۱ بود که آلبرت آر. براکلی و هری سالتزمن برای خرید حق اقتباس سینمایی رمان های فلمینگ وارد گفتگو با این نویسنده شدند. این دو بعدا استودیوی فیلمسازی «ایون پروداکشنز» را با همکاری یکدیگر تأسیس کردند. نهایتا با حمایت مالی استودیوی فیلمسازی «یونایتد آرتیستس»، اولین فیلم جیمز باند به نام «دکتر نو (Dr No)» در سال ۱۹۶۲ به کارگردانی ترنس یانگ و بازی شان کانری در نقش باند اکران شد.
بیشتر بخوانید: نقد و بررسی تمام فصل های سریال کاراگاه حقیقی (True Detective)
جیمز باند، چهارمین مجموعه پرفروش تاریخ سینما
از آن زمان به بعد بازیگران زیادی بازی در نقش مامور مخفی زیرک و شیک پوش ام آی ۶ را برعهده گرفته اند. دیوید نیون (به صورت غیررسمی)، جورج لازانبی، راجر مور، تیموتی دالتون، پیرز برازنان و دانیل کریگ تمام بازیگرانی هستند که تا به حال در طولانی ترین مجموعه فیلم تاریخ سینما نقش آفرینی کرده اند. مجموعه فیلم های جیمز باند همچنین چهارمین مجموعه فیلم های پرفروش تا به امروز هستند. فیلم های جیمز باند با بیش از ۷،۰۴ میلیارد دلار فروش (بدون احتساب فیلم جدید جیمز باند)، پشت سر مجموعه فیلم های «دنیای سینمایی مارول»، «جنگ ستارگان» و «هری پاتر» قرار دارند.
مانند هر دارایی مجموعه موفق دیگری، اسپین آف های زیادی از مامور مخفی مشهور وجود داشته است. مجموعه انیمیشن کمدی «آرچر» به وضوح از روی شخصیت باند خلق شده است. اگرچه این مجموعه انیمیشن در واقع تقلید تمسخرآمیزی از ژانر جاسوسی است، اما همچنان نوعی ادای احترام به جیمز باند است. شخصیت آرچر شبیه تصویر مورد نظر خود فلمینگ به جیمز باند است که طراحان استودیوی کتاب های مصور «دیلی اکسپرس» طراحی کرده بودند. چارلی هیگسون نیز مجموعه کتابی به نام «باند جوان» دارد. اگرچه این کتاب ها یک مجموعه کامل نیستند، اما اتفاقات آنها در دهه ۱۹۳۰ رخ می دهد که کاملا با گاهشماری خود فلمینگ مطابقت دارد.
بیشتر بخوانید: معرفی و خلاصه سریال «بریکینگ بد (Breaking Bad)»
سیطره جیمز باند بر دنیای سرگرمی؛ از انیمیشن ها تا بازی های کامپیوتری
کیت وستبروک نیز در مجموعه «خاطرات مانی پنی» که شامل ۳ کتاب می شود، به شخصیت مانی پنی که منشی ام آی ۶ است پرداخته است. در حالی که شرکت فیلمسازی ایون پروداکشنز تمام حقوق آثار فلمینگ را در اختیار دارد، ولی این شامل امتیاز کتاب «کازینو رویال» نمی شود. امتیاز این کتاب قبلا در اختیار تهیه کننده ای به نام گرگوری رتوف بود که این کتاب را برای تلویزیون اقتباس کرد. با این حال، پس از مرگ او، حق اقتباس او به چارلز کی فلدمن رسید. فلدمن نهایتا فیلم کمدی جذابی بر اساس این کتاب تهیه کرد. در این فیلم که برخلاف سایر فیلم های جیمز باند حال و هوای پرنشاط و شوخ طبعانه ای دارد، دیوید نیون در نقش مامور کارکشته ام آی ۶ بازی کرد.
جالب اینکه نیوین بازیگر دلخواه خود فلمینگ برای ایفای نقش جیمز باند بود. حال اینکه فیلم های جیمز باند با چنین سابقه طولانی همچنان موفق هستند، سوالی است که به ذهن بسیاری خطور می کند. به نظر پاسخ این سوال را باید در راکد نماندن شخصیت، تنوع داستانی و جذابیت های بصری دنیای پر زرق و برق جیمز باند جستجو کنیم.
بیشتر بخوانید: معرفی و خلاصه تمام فصل های سریال «دکستر (Dexter)»
تازگی و ثبات رمز موفقیت فیلم های جیمز باند
در فیلم های جیمز باند همیشه شاهد چرخه ثابت بازیگران جدید بوده ایم و سازندگان هم معمولا با حفظ فرمول های آزموده، همچنان دست به آزمون و خطا در فضای کلی فیلم های جیمز باند زده اند. به این ترتیب، جیمز باند تبدیل به یک پدیده فرهنگی شده که تاثیرگذاری آن تنها معطوف به پرده نقره ای و ادبیات نمانده است. با عرضه بازی «چشم طلایی» ساخت غول بازی های کامپیوتری، نینتندو در سال ۱۹۹۷، بخش دیگری نیز به مجموعه تا قبل از آن غنی و بسیار موفق جیمز باند افزوده شد.
حال، ۲۴ فیلم از اولین اقتباس سینمایی جیمز باند می گذرد و این شخصیت همچنان مانند دهه ۱۹۵۰ محبوبیت وصف ناشدنی دارد. هفته گذشته بود که بیست و پنجمین فیلم جیمز باند هم پس از کش و قوس های فراوان اکران شد. دنیل کریگ برای پنجمین بار و آخرین بار نقش مامور ۰۰۷ را ایفا کرد. رامی ملک، لئا سیدو و نائومی هریس از دیگر بازیگران فیلم جدید جیمز باند هستند. میراث جاودانه یان فلمینگ همچنان پس از پنجاه سال قوی است و به احتمال زیاد به این زودی ها از هیجان و جذابیت فیلم های جیمز باند کاسته نمی شود.
بیشتر بخوانید: نقد و بررسی سریال پیکی بلایندرز
وداع با دنیل کریگ
پس از ۲۵ فیلم و بیش از ۶۰ سال، معرفی ماجراجویی های جدید جیمز باند به سادگی ممکن نیست. با این حال، در فیلم جدید جیمز باند، دنیل کریگ برای آخرین بار در نقش باند ظاهر می شود. انتظار می رود که این اکشن حماسی که مملو از صحنه های مهیج و نفسگیر است، در گیشه فروش بالایی داشته باشد. فیلم زمانی برای مردن نیست، یکی از سنگین ترین ضررهای بحران کرونا بود. استودیوی مترو گلدوین مایر اکران پنجمین و آخرین حضور کریگ در نقش باند را به مدت ۱۸ ماه به تعویق انداخت.
به این ترتیب، بین اولین و آخرین حضور این بازیگر در نقش جیمز باند ۱۵ سال وقفه افتاد. در حالی که کریگ در ایفای نسخه جیمز باند خود کوتاهی نکرده، اما همچنان هیچکدام از نقش آفرینی های او با پرده گشایی خیره کننده در «کازینو رویال (۲۰۰۶)» برابری نکرده اند و فیلم زمانی برای مردن نیست نیز از این قاعده مستثنی نیست.
این فیلم دو ساعته و ۴۳ دقیقه ای بر پایه عناصری شکل گرفته که فیلم های اخیر باند اثبات کرده اند. در فیلم جدید جیمز باند، بدون اینکه به کلیت شخصیت باند خدشه ای وارد شود، به او عمیق بیشتری داده شده تا بتواند غم، از دست دادن و حتی عشق را تجربه کند. با وجود این، شخصیت شرور ارنست استاورو بلافلد (با نقش آفرینی کریستف والتس) چنین نیست.
بهترین جیمز باند چند دهه اخیر
فیلم جدید جیمز باند را کری فوکوناگا کارگردانی کرده که قبلا مجموعه تلویزیونی «کارآگاه حقیقی» او را به اوج شهرت رسانده بود. او بلندپروازی های خود در داستان پردازی و روایت را به کار گرفته تا با یکی از طولانی ترین سکانس های آغازین سینما در سال های اخیر به استقبال بینندگان برود. سکانسی که شامل شخصیت شرور جدید (با بازی رامی ملک) و همینطور دوران بازنشستگی جیمز باند می شود. ولی این بازنشستگی و آرامش باند دوام چندانی نمی یابد. زیرا اِم (رالف فاینز) و همفکرش از سیا، فلیکس لیتر (جفری رایت) هر دو تلاش می کنند تا او را به ماموریت پرمخاطره ای اعزام کنند. ماموریتی که شامل از کار انداختن یک سلاح بیولوژیکی مخرب و همینطور دیدار با برخی از شخصیت های فیلم قبلی جیمز باند «اسپکتر (۲۰۱۵)» همچون مادلین سوان (لئا سیدو) و بلافلد (اکنون در زندان به سر می برد) می شود.
جیمز باند همچنین شغل خود را از دست رفته می بیند و متوجه می شود که یک مامور جدید (لشانا لینچ) حالا جواز کشتن ۰۰۷ او را به ارث برده است. هر چند اضافه شدن نقش لینچ موثر در پیشبرد داستان فیلم زمانی برای مردن نیست موثر است، ولی ناسازگاری این دو شخصیت با هم چندان قوی از آب در نیامده و به یکی از حواشی اضافی تبدیل شده که طرح داستان تا قبل از پیچیده فیلم را از این هم پیچیده تر کرده است.
اکشن های تماشایی و تعقیب و گریزهای میخکوب کننده
موضوع دیگر اینکه جهان از دوران جنگ سرد که شخصیت جیمز باند در آن متولد شده، تغییر کرده است. مناسبات و روابط سیاسی تیره و تار شدند و چنانچه لیتر می گوید، حالا دیگر تشخیص بد از خوب خیلی دشوار شده است. با این حال، این میزان پیچیدگی اصلا در شخصیت های شرور تهدیدگر جهان و پرعضله و خشونت طلب اعمال نشده است.
فیلم جدید باند با سکانس های اکشن تماشایی و تعقیب و گریزهای میخکوب کننده خود و همینطور حضور آنا د آرماس (در نقش پالوما) که زن قدرتمند دیگری را به ماموریت باند در کوبا افزوده، موفق عمل کرده است. روی هم رفته، به نظر در فیلم زمانی برای مردن نیست تلاش زیادی شده تا دنیل کریگ وداع شایسته ای-به خصوص با هیاهویی که با تأخیر در اکران فیلم به وجود آمده- با نقش فراموش نشدنی خود در مجموعه فیلم های جیمز باند داشته باشد.
واکنش منتقدان به فیلم «زمانی برای مردن نیست»
وبسایت «راتن تومیتوز» در برآیند نقدهای خود نوشت: «[فیلم جدید جیمز باند] برجسته ترین و جسورانه ترین ماجراجویی ۰۰۷ نیست، ولی فیلم زمانی برای مردن نیست، به شیوه رضایت بخشی به دوره دنیل کریگ را خاتمه می دهد.» منتقدان زیادی با نقدهای ۵ ستاره ای از فیلم جدید جیمز باند تمجید کردند. پیتر بردشاو از «گاردین» فیلم زمانی برای مردن نیست را «طوفانی حماسی» دانست و آن را با عبارات «گیرا، اکشن، درام، کمدی، دل شکستگی، وحشتی هولناک و اکشن احمقانه ای به سبک قدیم» وصف کرد.
زَک مارش از «فیلم اسپیک» نیز زمانی برای مردن نیست را یکی از بهترین فیلم های جیمز باند نامید و به خصوص از کارگردانی فوکوناگا در سکانس های اکشن ستایش کرد. او از بازی خیره کننده دنیل کریگ نیز تمجید کرد و عنوان داشت که او مستحق نامزدی جایزه اسکار است. قبلا منتقدان دیگری در زمان فیلم کازینو رویال نیز چنین تمجیدهایی از کریگ کرده بودند.
رابی کالین از «تلگراف» فیلم جدید جیمز باند را «به شدت رضایت بخش»، «اکثر اوقات بامزه» به همراه «فیلمبرداری دلچسب» توصیف کرد که با «یک هیجان شگفت انگیز و شوم» شروع می شود و با یک «نتیجه گیری گیرا» به پایان می رسد. کوین ماهر از «تایمز» نیز گفت: «بهتر از خوب، بلکه خارق العاده است.» لیندا مارریک از «جویش کرانیکل» نیز نوشت: «این واقعا همه آن چیزی است که ما از آخرین باند کریگ انتظار داشتیم.»
در حالی که اکثر نقدها از فیلم جدید جیمز باند مثبت بود، با این حال، برخی از منتقدین ایراداتی به فیلم گرفتند. جان نوجنت از «امپایر» از زمان طولانی فیلم انتقاد کرد و گفت که طرح و شرح مفصل یک سوم میانی «چنین زمان طولانی را توجیه نمی کند.» با این وجود هم با سایر منتقدان موافق بود و نوشت: «[زمانی برای مردن نیست] پایان مناسبی برای دوران کریگ است.»
منابع: cnn، culturedvultures، wikipedia
