پشت زیک یک نوع شیرینی سنتی مازندرانی است که با مواد در دسترسی تهیه می‌شود. پشت زیک در واقع همان سوهان کنجدی به روش مازندرانی و یک شیرینی مفید و خوشمزه است. این شیرینی سنتی ایرانی را فوری و سه سوته به راحتی در منزل با ۳ ماده اصلی کره، شکر و کنجد می‌توانید تهیه کنید و برای پذیرایی از مهمانان از آن استفاده کنید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به آموزش طرز تهیه پشت زیک به چند روش مختلف می‌پردازیم و نکات مهم در طرز تهیه و فوت و فن‌های خوشمزه‌تر شدنش این شیرینی خوشمزه و فوری شمالی به عنوان یکی از خوراکی های معروف مازندرانی را به شما می‌گوییم.
مواد لازم برای تهیه پشت زیک با شکر و کره
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| کنجد | ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| شکر | ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| کره | ۲۵ گرم |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۵ دقیقه
مدت زمان لازم جهت تهیه پشت زیک مازندرانی: ۲۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه پشت زیک کنجدی
پشت زیک یک شیرینی سالم خانگی است. شما می‌توانید پشت زیک را علاوه بر کنجد با انواع مغزیجات مانند گردو و پسته آماده کنید و ارزش غذایی آن را بالاتر ببرید. پشت زیک به ویژه برای افرادی مثل دانش آموزان و دانشجویان و افراد شاغل که فعالیت ذهنی انجام می‌دهند بسیار مفید است. قبل از شروع به کار یک سینی رویی و یا آلومینیومی مناسب بردارید و کف آن را به طور کامل چرب کنید.
مرحله اول: کنجدها را تفت دهید
در ابتدا اگر کنجدها نیاز به تمیز کردن دارند آنها را پاک کنید و بشویید. کنجدها را روی یک پارچه نخی پهن کنید تا زمانی که کاملا خشک شوند. سپس یک تابه مناسب را روی حرارت قرار دهید و کنجدها را در آن بریزید. کنجدها را روی حرارت ملایم تفت دهید تا کمی تغییر رنگ پیدا کنند. در این مرحله مراقب باشید کنجدها بیش از اندازه حرارت نبینند و نسوزند.
می‌توانید برای تهیه کنجد به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله دوم: شکر را ذوب کنید
بعد از آنکه کنجدها تفت خوردند و از حالت خامی درآمدند، آنها را کنار بگذارید و شکر را به تابه اضافه کنید. شکر را روی حرارت ملایم قرار دهید تا ذوب شود. برای هم زدن شکر نباید از قاشق و یا هر وسیله دیگری استفاده کنید. تابه را به صورت دورانی روی حرارت بچرخانید تا تمام شکرها کاملا ذوب شوند.
می‌توانید برای تهیه شکر به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله سوم: کره را به شکر ذوب شده اضافه کنید
وقتی مطمئن شدید تمام شکرها روی حرارت کاملا ذوب شدند نوبت اضافه کردن کره است. کره باعث می‌شود پشت زیک بافت نرم‌تری پیدا کند. یک قالب ۲۵ گرمی کره را به شکر ذوب شده روی حرارت اضافه کنید. کره و شکر را به سرعت هم بزنید تا به خوبی مخلوط و کاملا یکدست شوند.
می‌توانید برای تهیه کره به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: کنجد را به ترکیب کره و شکر اضافه کنید
در این مرحله از طرز تهیه پشت زیک، کنجدهای بو داده شده را نیز به ترکیب کره و شکر ذوب شده اضافه کنید. کنجدها را کمتر از ۲ دقیقه با باقی مواد مخلوط کنید تا یکدست شوند.
مرحله پنجم: مایه پشت زیک را پهن کنید تا خشک شوند
سپس خیلی سریع مقدار مناسب از مایه پشت زیک را روی آن بریزید. مایه پشت زیک را با قاشق روی سینی پهن کنید. برای داشتن پشت زیک نازک، به وسیله یک گوشتکوب دستی مواد را کف سینی بکوبید تا یک لایه کاملا نازک به وجود بیاید.
در ادامه با چاقوی تیز و یا پیتزا بر پشت زیک‌ها را در اندازه‌های مناسب و به شکل مستطیل‌های کوچک برش دهید و صبر کنید تا کاملا خشک شود.
مرحله آخر: پشت زیک را سرو کنید
بعد از آنکه پشت زیک کاملا خشک شد، تکه‌های آن را از روی سینی جدا کنید. پشت زیک را در کنار چای، انواع دمنوش و یا به تنهایی می‌توانید میل کنید. ضمن آنکه می‌توانید آن را در یک ظرف در بسته قرار دهید و به مدت طولانی در یخچال از آن نگهداری کنید.
مواد لازم جهت تهیه پشت زیک با آب
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| شکر | ۳/۴ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| عسل | ۱/۴ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| کنجد | ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| آب | نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| کره | ۲۵ گرم |
| جوش شیرین | ۱/۴ قاشق چایخوری |
| اسانس وانیل | نصف قاشق چایخوری |
| آبلیمو | ۱ قاشق چایخوری |
طرز تهیه پشت زیک با آب
در این روش تهیه پشت زیک علاوه بر شکر و کنجد و کره به مواد اولیه و ساده دیگری نیز نیاز دارید. در این روش در ابتدا شکر و آب را با هم ترکیب و روی حرارت قرار دهید تا شکر در آب کاملا حل شود. ترکیب آب و شکر حدود دو دقیقه روی حرارت متوسط باید بجوشد. سپس حرارت را کم و آبلیمو، عسل و کره را نیز به آنها اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
کنجدها را که از قبل تفت داده‌اید به همراه اسانس وانیل و جوش شیرین به ترکیب اضافه کنید و هم بزنید. سپس مایه پشت زیک را از روی حرارت برداشته روی سطح صاف یک سینی آلومینیومی و یا رویی پهن کنید و برش بزنید.
می‌توانید برای تهیه آبلیمو و جوش شیرین به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
طرز تهیه شیرینی پشت زیک به روش‌های دیگر
بعد از آموزش مرحله به مرحله طرز تهیه پشت زیک با شکر و کنجد بد نیست با مدل‌های دیگر طرز تهیه پشت زیک نیز آشنا شوید. در انواع دیگر طرز تهیه این شیرینی سنتی و خانگی کافی است تا شکر را از ماده اولیه حذف و با مواد دیگری مانند عسل، شیره انگور، شکر قهوهای و … جایگزین کنید.
روش تهیه پشت زیک با عسل
پشت زیک عسلی یک دسر و شیرینی خوشمزه است که در کنار لذیذ بودن سالم و مقوی نیز است. پشت زیک عسلی به ویژه برای ورزشکاران و بیمارانی که پرهیز مصرف قند و شکر دارند مفید است.
در طرز تهیه پشت زیک با عسل کافی است مرحله به مرحله مطابق با دستور تهیه پشت زیک با شکر پیش بروید با این تفاوت که به جای شکر از ترکیب آب و عسل استفاده کنید.
این سه ماده را روی حرارت متوسط قرار دهید و به خوبی هم بزنید تا کاملا ترکیب شوند.
زمانی که احساس کردید روی عسل حباب ایجاد شده زمان اضافه کردن کنجد بو داده است. بقیه مراحل را مثل روش بالا انجام دهید.
شما می‌توانید برای تهیه عسل به صورت حضوری و یا اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش اقدام نمائید.
روش تهیه پشت زیک با شیره انگور، شیره خرما یا شیره نیشکر
یکی از رژیمی‌ترین مدل‌های پشت زیک، تهیه آن با شیره انگور است. برای تهیه پشت زیک با شیره انگور کافی است شکر را از مواد اولیه حذف کنید و به جای آن برای این مقدار مواد از نصف لیوان دسته‌دار فرانسوی شیره انگور استفاده کنید.
شیره انگور را روی حرارت ملایم بگذارید و آنقدر هم بزنید تا به جوش آید. وقتی به جوش آمد بگذارید پنج دقیقه دیگر روی حرارت باقی بماند. سپس مطابق با دیگر مراحل طرز تهیه پشت زیک پیش بروید. شما می‌توانید با همین مراحل طرز تهیه پشت زیک با شیره خرما و شیره نیشکر را نیز داشته باشید.
شما می‌توانید برای تهیه شیره انگور و شیره خرما به صورت حضوری و یا اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
روش تهیه پشت زیک با شکر قهوهای
برای آماده کردن پشت زیک با شکر قهوهای، شکر سفید را حذف و شکر قهوهای را جایگزین آن کنید. این شکر به رنگ سرخ یا قهوهای است و مانند شکر سفید از نیشکر یا چغندر قند تهیه می‌شود اما مواد مغذی آن بیشتر و بهتر از شکر سفید است.
استفاده از شکر قهوهای به جای شکر سفید علاوه بر اینکه سالم‌تر است باعث می‌شود تا عطر و طعم پشت زیک حفظ شود. در این مدل از طرز تهیه پشت زیک باید شکر قهوهای را با روشی مشابه ذوب کردن شکر سفید، کاراملی کنید و سپس کنجد بو داده را به آن اضافه و باقی مراحل را مثل روش بالا طی کنید. شما می‌توانید با طی همین مراحل طرز تهیه پشت زیک با شکر سرخ را نیز داشته باشید.
بیشتر بخوانید: شکر قهوه ای بهتر است یا شکر سفید؟
دستور تهیه پشت زیک به روش گرگانی
پشت زیک به روش گرگانی یکی دیگر از انواع طرز تهیه این شیرینی سنتی است که فرق چندانی با روش مازندرانی آن ندارد. در این روش فقط باید در زمان ذوب شدن شکرها به آن یک قاشق چایخوری آبلیمو تازه اضافه کنید تا عطر و طعم بهتری بگیرد.
نکات مهم در طرز تهیه پشت زیک مازندرانی
- اگر از سینی استیل برای خشک کردن پشت زیک استفاده می‌کنید حتما روی آن فویل قرار دهید. در غیر این صورت موقع جدا کردن شیرینی با مشکل مواجه خواهید شد و پشت زیک به سطح سینی خواهد چسبید.
- در تهیه پشت زیک باید سرعت عمل بالایی داشته باشید. پشت زیک سریع خشک می‌شود و آن حالت شکل‌پذیر بودنش از دست می‌رود.
- برای داشتن پشت زیک قالبی می‌توانید از قالب‌های آماده استفاده کنید. در این صورت دیگر نیازی به برش زدند ندارید. فقط هنگام ریختن مواد به درون قالب‌ها عجله کنید تا مواد پشت زیک خشک نشوند.
- هنگام تفت دادن کنجد به طور مرتب آن را هم بزنید. مراقب باشید چون کنجد خیلی زود می‌سوزد و ته می‌گیرد.
- می‌توانید به جای کنجد خام از کنجد بو داده استفاده کنید. اگر از کنجد بو داده استفاده می‌کنید دیگر نیازی به تفت دادن آن ندارید.
- استفاده از کره باعث می‌شود تا بافت پشت زیک نرم و تردد شود.
- برای کاراملی کردن شکر به حدود دو دقیقه زمان نیاز دارید. در این مدت حرارت را کم و زیاد نکنید.
- می‌توانید علاوه بر کنجد مغز بادام، مغز گردو، مغز پسته، خلال پسته، خلال بادام و یا هر نوع مغز دیگری که تمایل دارید را به ترکیب پشت زیک اضافه کنید.
- در مرحله نهایی به دلخواه می‌توانید مقداری زعفران دم کرده اضافه کنید تا یک پشت زیک زعفرانی داشته باشید.
- با قاشق هم زدن شکر در حال ذوب شدن موجب شکرک بستن آن می‌شود. تکان دادن مرتب تابه روی حرارت بهترین روش برای ذوب کردن شکر است.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن پشت زیک
چرا پشت زیک سفت می‌شود؟
برای آنکه پشت زیک سفت نشود باید بلافاصله بعد از آنکه از روی حرارت برداشتید داغ داغ و خیلی سریع کف سینی پهن کنید.
چرا پشت زیک طعم تلخ پیدا می‌کند؟
شکر و کنجد را باید با حرارت متوسط ذوب کنید و تفت دهید. در غیر این صورت به سرعت می‌سوزند و پشت زیک طعم تلخی پیدا خواهد کرد.
محصولات مرتبط
