با بچهم چه بازی کنم؟ اهمیت بازی والدین با کودک را میدانید؟ حتما میدانید که بازی برای رشد سالم کودک ضروری است. یعنی بازی آنقدر برای رشد مطلوب کودک مهم است که از سوی کمیسیون عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد به عنوان حق هر کودک به رسمیت شناخته شده است. بازی والدین با کودک باعث ایجاد و ارتقای عزت نفس در کودک میشود و همچنین به او کمک میکند تا جهان را بهتر درک کند، مهارتهای جدید بیاموزد و بتواند با دیگران ارتباط و پیوند سالمی برقرار کند. اما اگر شما هم به عنوان والد در بازی کردن با کودکتان سهیم هستید، قدم بزرگی را در راه رشد شخصیت فرزندتان برمیدارید. همچنین از این راه به خودتان و روابطتان با کودکتان، کمک زیادی میکنید. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به بررسی بهترین بازی های والدین با کودکان میپردازیم تا با کمترین امکانات، با فرزند یا فرزندانتان در سنین مختلف بازی کنید.
چرا بازیهای والدین با کودکان مهم هستند؟
رشد عزت نفس کودک
درگیر شدن والدین با کودک در هنگام بازی کردن، فرصتی فوقالعاده برای ایجاد عزت نفس در کودک فراهم میکند. تصور کنید که فرزندتان موقعی که با شما بازی میکند، چه احساسی باید داشته باشد. او میداند که مهمترین فرد در دنیایش آنقدر از او خوشش میآید که برای بازی با او وقت بگذارد. علاوه بر این، تحقیقات نشان میدهد که وقتی اجازه میدهید نمایشنامه به کارگردانی کودک باشد، کودکان به راههای مختلف سود میبرند.
ارتقای مهارتهای کودک
بچهها در هنگام بازی میتوانند با سرعت خود حرکت کنند، مهارتهای تصمیمگیری را تمرین کنند و کشف کنند که در چه زمینههایی استعداد بیشتری دارند یا بیشتر مورد تشویق قرار میگیرند. تحقیقات همچنین به ما میگوید که بازی به کارگردانی کودک باعث بهبود کنترل خود، بهبود نحوه برخورد آنها با احساسات و مدیریت احساس آنها نسبت به خودشان میشود. این در حالی است که وقتی بازی توسط بزرگسالان کنترل میشود، برخی از مزایای بازی مثل توسعه مهارتهای رهبری و خلاقیت از بین میرود.
رشد مغزی کودک
یکی از مزیتهای بازی های والدین با کودکان، کمک به رشد مغزی آنها است. به این صورت که کودکان در سنین بسیار پایین با دنیای خود درگیر میشوند و با آن ارتباط برقرار میکنند. با کشف و تسلط بر چالشها، شایستگیها و مهارتهای جدیدی میسازند که اعتماد به نفس و انعطافپذیری را افزایش میدهد که هر دو این موارد برای کمک به آنها برای رویارویی با چالشهای زندگی در آینده مورد نیاز است.
رشد کودک به طور مثبت تحت تاثیر روابط ثابت و محبتآمیز با والدین قرار میگیرد چون آنها از طریق بازی تعامل میکنند. خیلی ساده، پیوندهای بین والدین و فرزند در هنگام بازی با هم ایجاد و قویتر میشود.
کمک به والدین
بازی با فرزندتان برای شما به عنوان والد نیز فوایدی دارد. علم نشان داده است که وقتی والدین با کودک خود بازی میکنند، هورمون اکسیتوسین ترشح میشود. اکسی توسین با اعتماد و ایجاد رابطه مرتبط است. یکی دیگر از فواید اکسیتوسین این است که با اثرات استرس، کاهش فشار خون، اضطراب و ترس مقابله میکند.
پس بازی برای هر دوی شما یک معامله برد-برد است. علاوه بر بازیهایی که در ادامه برایتان میآوریم میتوانید بازی های فکری جذاب برای تقویت حافظه کودکان و بزرگسالان را هم انجام دهید.
بهترین بازی های والدین با کودکان
لیست متنوعی از بازی های والدین با کودکان وجود دارد که میتوانید انتخاب کنید. در وهله اول علایق کودکان را در انتخاب بازی اولویت قرار دهید. از او بخواهید که بین چند بازی، یکی را انتخاب کند و سپس شروع به بازی کنید. در ادامه یک لیست مفید از بازی های والدین با کودکان را به شما معرفی خواهیم کرد.
۱- قایم موشک
«قایمموشک» یک بازی بسیار پرطرفدار بین کودکان و بچههاست. در مدل سنتی این بازی یک نفر چشم میگذارد و بلند بلند شروع به شمردن اعداد میکند تا در این فاصله بقیه افراد قایم شوند. به محض پایان یافتن شمارش، فرد، گشتن به دنبال دیگر بازیکنها را شروع میکند. آخرین فردی که پیدا میشود باید در دور بعدی بازی چشم بگذارد.
۲- بادکنک بازی
«بادکنک بازی» از آن دسته بازیهایی است که هیچ وقت جذابیت خود را چه بین بچهها و چه بین بزرگسالان، از دست نمیدهد. بین کودکان در هر سنی ارتباطی جالب و هیجانانگیزی با بادکنک وجود دارد. بادکنکبازی همیشه مورد توجه کودکان قرار میگیرد. در این بازی میتوانید در آخر بادکنکها را بترکانید و هر کسی که زودتر و تعداد بیشتری بادکنک را بتراکند، برنده است.
۳- لی لی و حفظ تعادل
در این بازی، از کودکتان بخواهید هنگام راه رفتن روی خط راست مشخص شده، تعادل خود را حفظ کند. اگر میخواهید هیجان بازی بیشتر شود، میتوانید به صورت لیلی این کار را بکنند یا مسیر تعیین شده را برعکس و عقب عقب برود. این بازی به حفظ تعادل بچهها کمک زیادی میکند.
۴- بازی اسم و فامیل
بازی «اسم و فامیل» معمولا پای ثابت بسیاری از دورهمیهای بزرگسالان است. با این بازی میتوانید دایره واژگان کودکان را بالا ببرید. با فرزندتان یک تیم بسازید و کار گروهی را در کنار سرگرمی به او یاد بدهید.
۵- مکعب جنگا
«جنگا» هم از آن دسته بازیهایی است که میتواند تمرکز را افزایش دهد. با اعضای خانواده و فرزندانتان، این بازی را امتحان کنید.
۶- بولینگ در خانه
«بولینگ در خانه» یکی از بهترین بازی های والدین با کودکان است. برای این بازی، شش بطری آب را در انتهای اتاق پذیرایی یا نشیمن بگذارید. با استفاده از یک نوار پارچهای یا چسب، خط شروع بازی را مشخص کنید. یک توپ متوسط که مناسب فضای داخل خانه باشد، بردارید. برای سختتر کردن شرایط بازی میتوانید به جای استفاده از بطری خالی از بطریهای پر استفاده کنید. در آخر امتیازهای هر فرد را یادداشت کنید. هر کسی که بطری بیشتری بیندازد، برنده است.
۷- درست کردن کاردستی
انواع کاردستی را میتوانید با بریدههای کاغذ یا پارچه با کودکتان بسازید. با این کار هم خلاقیت را در بچهها پرورش میدهید، هم مهارتهای او را بالا میبرید و هم میتوانید وسایل غیرقابل استفاده را به وسایل قابل استفاده تبدیل کنید.
۸- مجسمه بازی
در این بازی باید چند آهنگ مورد علاقهی فرزندتان را انتخاب و با صدای بلند اجرا کنید. از او بخواهید برقصد ولی به محض توقف آهنگ در هر موقعیت و حالتی که هست، ثابت و بدون حرکت بماند، حتی اگر یک لنگه پا ایستاده است، باید در همان وضعیت بیحرکت بماند. برای اینکه هیجان بازی را بالاتر ببرید، میتوانید اداهای خاصی دربیاورید. برنده کسی است که در همان حالتها ثابت بماند.
۹- رنگ کردن کتابها
«رنگ کردن کتابها» یا «دفترچههای مخصوص رنگ آمیزی»، یک کار بسیار سرگرم کننده است که برای بزرگسالان هم بسیار خوب است. با این کار کودکتان توجه به جزییات را یاد میگیرد و رنگهای مختلف را هم از این روش میشناسد.
بیشتر بخوانید: تاثیر کتاب رنگ آمیزی در کاهش استرس
۱۰- طناب کشی
برای «بازی طناب کشی»، به دو گروه نیاز دارید. یکی از والدین باید یک سر طناب را بکشد و شما و فرزندتان هم طرف دیگر طناب را بگیرید و بکشید. این بازی حسابی هیجانانگیز خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بهترین بازیها برای کودکان ۵ تا ۷ ساله
۱۱- گوش دادن به صدای اشیا
در این بازی چند وسیله انتخاب کنید. به فرزندتان اجازه دهید نگاهی به آنها بیندازند و سپس آنها را کنار بگذارید. از فرزندتان بخواهید چشمهایش را ببندد و به صدای ضربههایی که شما به اشیا انتخاب شده میزنید، خوب گوش بدهد و بگوید که این صدا مربوط به کدام وسیله است. میتوانید برای این کار از یک شانه، لیوان، سِنج، کاغذ سنباده، گلدان یا قاشق استفاده کنید. به ازای هر تعداد حدسهای درست، یک جایزه به فرزندتان بدهید.
۱۲- خاله بازی
شاید در نگاه اول به نظرتان برسد که به عنوان والد از سنتان گذشته است که «خاله بازی» کنید ولی این بازی شما را هم با کودک درونتان آشتی میدهد. در این بازی، موقعیتهای مختلف را با هم امتحان میکنید و روی روابط کودکتان تاثیر مثبتی میگذارد. همچنین شما را با دنیای بچهها بیشتر آشنا میکند.
۱۳- بازی با حباب ساز
یکی از بهترین بازی های والدین با کودکان، «بازی با حباب ساز» است. حتما لازم نیست یک حباب ساز بخرید. میتوانید در یک بشقاب کمی مایع ظرفشویی و آب را با هم مخلوط کرده و تکان دهید تا کف کند. داخل آن را یک نی بگذارید و از بچهها بخواهید داخل نی را به آرامی فوت کند. سپس حبابهای بزرگ را درست کنید. در این بازی هر کسی که حبابهای بزرگتری درست کند، برنده بازی است.
۱۴- بازی با جمله یا جملهسازی
در بازی جملهسازی، یک جمله را به صورت نیمهتمام باید بگویید و از فرزندتان بخواهید تا آن را با کلماتی که بلد است کامل کند. این بازی را بچهها هم با بزرگترهایشان میتوانند انجام بدهند و هم با دیگر بچههای همسن و سالشان.
۱۵- بازی با لگو
بازی کردن با «لگو» و ساختن سازههای مختلف، هم سرگرمکننده است و هم خلاقیت فرزندتان را پرورش میدهد. در این بازی سعی کنید در کنار فرزندتان بنشینید و با او شکلها و سازههای جدیدی را با همکاری هم بسازید.
۱۶- شعبده بازی
برای «شعبدهبازی با بچهها»، کافی است کمی در اینترنت سرچ کنید تا حقههای ساده را یاد بگیرید و با فرزندتان تمرین کنید. بچهها معمولا به شعبده بازی علاقه زیادی نشان میدهند و ذهن جستوجوگر آنها، به دنبال کشف معما است.
یک شعبده بازی ساده این است که چند لیوان را روی میز بچینید و زیر یکی از آنها را یک سکه بگذارید. لیوانها را نزدیک لبه میز بگذارید و موقع برگرداندن، خیلی سریع سکه را پایین بیندازید. سپس کودکتان را غافلگیر کنید که از سکه زیر لیوانها خبری نیست.
۱۷- بازی با سایهها
«بازی با سایهها» برای بچهها بسیار لذتبخش است. برای انجام این بازی، چراغهای اضافه را خاموش کنید و روی دیوار با سایه اشکال مختلف بسازید. از کودکتان هم بخواهید در این کار شرکت کند.
بیشتر بخوانید: ایمنترین و بهترین بازیها برای کودکان ۱ تا ۵ ساله
سوالات متداول
چرا بازی های والدین با کودکان مفید است؟
بازی با کودکان میتواند در رشد عزت نفس، بالا بردن مهارتهای اجتماعی، رشد مغزی و خلاقیت فرزندان تاثیر مثبتی داشته باشد. همچنین باعث بهبود روابط فرزند با والدین میشود و برای روحیه والدین هم خوب است.
بهترین بازیهای خلاقانه برای کودکان در خانه کدامند؟
بازی با لگو، حباب ساز، پازل، رنگ آمیزی و نقاشی، خاله بازی و … از بازیهای مفیدی هستند که والدین میتوانند با بچههای خود انجام دهند.
منبع: extension