بررسی ۶ تفاوت برنج ایرانی و خارجی | کدام بهتر است؟

اگر شما هم جزو کسانی هستید که به کیفیت مواد غذایی مصرفی‌تان اهمیت می‌دهید، حتما درباره تفاوت برنج ایرانی و برنج خارجی چیزهایی را شنیده‌اید یا می‌دانید. انواع برنج ایرانی با انواع برنج خارجی، تفاوت‌هایی در ظاهر، نحوه پخت، عطر و بو، خواص و ارزش غذایی و … دارند که آن‌ها را از هم متمایز می‌کند. بنابراین اگر قرار است یکی از این دو نوع برنج را انتخاب کنید، بهتر است تا جای ممکن اطلاعاتتان را درباره تفاوت برنج ایرانی و خارجی بالا ببرید. ما در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به بررسی تفاوت برنج ایرانی و خارجی می‌پردازیم تا با چشم بازتری به انتخاب این محصول پرکاربرد سفره ما ایرانی‌ها اقدام کنید.

انواع برنج‌های موجود در بازار ایران

در بازار ایران می‌توانید هم انواع مختلف برنج ایرانی را پیدا کنید و هم برنج‌های وارداتی خارجی.

انواع برنج ایرانی

برنج‌های ایرانی همان‌ طور که از اسمشان پیداست، در داخل کشور کشت و آماده می‌شوند. شاید خیلی‌ها فقط درباره برنج‌هایی که در شمال کشور کشت می‌شوند، شنیده باشند. ولی اگر کمی بیشتر درباره دنیای برنج‌های ایرانی اطلاعات داشته باشید می‌دانید که در برخی شهرهای جنوبی و مرکزی هم برنج کاشته می‌شود.

البته که این نوع برنج‌‌ها معمولا به ندرت به شهرهای دورتر صادر می‌شوند و بیشتر اهالی همان شهر یا منطقه، مصرف‌کنندگان اصلی این نوع برنج‌ها هستند. برای مثال اگر اهل اصفهان یا شهرهای همجوار این استان باشید، برنج «لِنجان» اصفهان یک نامِ آشنا برایتان خواهد بود. یا برنج «کامفیروز» بین استان فارسی‌ها، از برنج‌های محلی شناخته شده است.

برای خوزستانی‌ها هم «برنج عنبربو» و «برنج چمپا» برنج محلی این استان به حساب می‌آید. این برنج‌ها را به ندرت در شهرهای شمالی کشور می‌توانید پیدا کنید ولی جزو برنج‌های محبوب مناطقی از ایران هستند. برنج عنبربو جز گروه برنج‌های گرد محسوب می‌شود.

البته این برنج‌ها هر چند بخشی از نیاز جامعه ایران را برآورده می‌کنند اما برنج‌های کشت شده در شمال کشور، سهم بیشتری از بازار برنج ایران دارند. برنج‌های شمال کشور از نظر طعم، ظاهر، نحوه پخت و … با دیگر برنج‌های ایرانی کشت شده در جنوب و مرکز ایران تفاوت چندانی ندارند و در کل همه این برنج‌ها زیرشاخه برنج‌های ایرانی هستند. در مجموع انواع برنج ایرانی شامل چهار گروهند: برنج طارم، برنج صدری، برنج گرد، برنج پرمحصول.

انواع مشهور برنج شمالی هم سه گروهند: صدری، طارم و برنج‌های پرمحصول. دو گروه اول شامل برنج‌هایی چون هاشمی، حسن سرایی، دمسیاه، زرد دم، علی کاظمی، طارم محلی، طارم سرد (سنگی) و … می‌شوند.

بیشتر بخوانید: تفاوت برنج کشت اول و دوم چیست؟

انواع برنج خارجی

از میان برنج‌های خارجی که به کشور ایران صادر می‌شوند، احتمالا برنج هندی را بیشتر از انواع دیگر می‌شناسید. این برنج سهم زیادی از صادرات برنج به کشور را به خود اختصاص داده است و مشتریانی هم دارد. بعد از برنج‌های هندی، برنج پاکستانی که با عنوان «باسماتی» هم شناخته می‌شود، از برنج‌های پرکاربرد در سبد غذایی خانوار ایرانی است.

در جایگاه‌های بعدی، برنج تایلندی، برنج آرژانتینی، برنج اروگوئه، برنج ژاپنی و برنج آمریکایی قرار دارند که تشخیص هر کدام از این‌ها از یکدیگر، نیاز به تخصص و شناخت ویژگی‌های هر کدام از برنج‌ها دارد. اما به طور عام، برنج‌های خارجی تفاوت‌های عمده‌ای با برنج‌های ایرانی دارند.

البته برخی دلال‌های بازار برنج از ترکیب برنج‌های ایرانی با انواع خارجی مخصوصا ترکیب برنج ایرانی با آمریکایی، سود زیادی به جیب می‌زنند اما کافی است برنج‌شناس ماهری باشید تا احتمال به دام افتادن در چنین تله‌هایی را تا حد ممکن پایین بیاورید. اما تفاوت برنج ایرانی و خارجی چیست؟ در ادامه به شما می‌گوییم.

تفاوت برنج ایرانی و خارجی

موارد و فاکتورهای مختلفی باعث ایجاد تفاوت برنج ایرانی و برنج خارجی می‌شود. مهم‌ترین عوامل دخیل در این وجوه تمایز شامل موارد زیر است:

تفاوت در نحوه کشت برنج

برخی برنج‌های بومی در کشور به روش دیم یا همان آبیاری بارانی کشت می‌شوند اما به طور عام‌تر، کشت با آب سالم مشخصه اصلی برنج‌های ایرانی است. در مورد برنج‌های خارجی، مخصوصا برنج‌های هندی احتمال آبیاری شالی‌ها با آب ناسالم و فاضلاب وجود دارد که این موضوع هم بر طعم نهایی و هم بر سالم و بدون ضرر بودن برنج تاثیر می‌گذارد.

به همین خاطر هم توصیه می‌شود بین برنج ایرانی و برنج خارجی، نوع ایرانی را انتخاب کنید چون از آب سالم برای آبیاری برنج استفاده شده است.

تفاوت در شیوه نگهداری برنج ایرانی و برنج خارجی

احتمالا برای شما هم اتفاق افتاده است که برنج ایرانی را برای مدت طولانی نگه داشته باشید و در این مدت با شته‌های برنج مواجه شوید. این اتفاق به دلیل عدم استفاده از مواد نگهدارنده در برنج‌ها است. برنج‌هایی که در آن‌ها از مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود، برنج‌های سالمی هستند اما بیشتر در معرض شته زدن قرار می‌گیرند که در این صورت باید شرایط نگهداری از آن‌ها را رعایت کنید. پیشنهاد می‌کنیم مقاله بهترین روش‌های از بین بردن شپشک برنج را هم مطالعه کنید.

از سوی دیگر به خاطر اینکه برنج‌های ایرانی مواد نگهدارنده ندارند اگر بیشتر از چند روز آن‌ها را در آب خیس کنید کپک می‌زنند.

تفاوت در نحوه پخت برنج ایرانی و برنج خارجی

دقیقا یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های‌ برنج ایرانی و خارجی در نحوه پخت این دو نوع برنج مشخص می‌شود. برنج‌های ایرانی را حتما توصیه می‌کنند که قبل از پخت به مدت حداقل یک ساعت در مقداری آب ولرم و نمک خیس کنید. این به‌خاطر قد کشیدن و پخت باکیفیت‌تر این محصول است. این در حالی است که لازم نیست حتما برنج خارجی از قبل خیسانده شود.

هر چند خیس کردن آن می‌تواند قد کشیدن برنج را بیشتر کند. ولی در هر حال پیشنهاد کلی این است که برنج ایرانی را به صورت برنج کته‌ای درست کنید و برنج‌های خارجی را آبکش کنید. از طرفی تهیه برنج به روش کته‌ای، خواص و طعم و عطر آن را تا حد زیادی نگه می‌دارد.

از سوی دیگر روش پخت برنج خارجی آسان‌تر است و معمولا شفته نمی‌شود. این یکی از دلایلی است که برخی رستوران‌ها یا در مراسم و مجالس برای اینکه ریسک شفته شدن برنج در مقادیر زیاد کمتر شود از برنج خارجی استفاده می‌کنند.

تفاوت در ظاهر برنج ایرانی و خارجی

حتی در نگاه اول هم معمولا برنج‌های ایرانی دانه‌های کوتاه‌تری نسبت به برنج‌های خارجی دارند. این تفاوت در اندازه دانه‌های برنج وقتی بیشتر می‌شود که برنج را می‌پزید. از طرف دیگر برنج‌های ایرانی از نظر ظاهری رنگ سفید و متمایل به شیری دارند و به سختی خرد می‌شوند. هم‌‌اندازه و هم شکل بودن دانه‌های برنج هم از دیگر خصوصیات برنج ایرانی است.

تفاوت در عطر و طعم برنج ایرانی و خارجی

احتمالا نیاز به گفتن نیست که اگر یک بار برنج ایرانی مصرف کنید، مشتری دائمی و پر و پا قرص آن خواهید شد. حتی اگر اوایل کار، روش پختن برنج ایرانی چندان برایتان راحت نباشد ولی وقتی قلق کار دستتان بیاید، تفاوت طعم و عطر برنج ایرانی با نمونه‌‌های خارجی حسابی به چشم‌تان خواهد آمد. عطر برنج‌های ایرانی به هیچ وجه با برنج‌های خارجی قابل مقایسه نیست.

علاوه بر عطر، طعم برنج‌های ایرانی، بسیار خوشمزه است. حتی برنج‌های ایرانی طعم‌های متفاوتی دارند، برخی از آن‌ها طعم قوی‌تر و برخی دیگر طعم ضعیف‌تری دارند. همه این‌ها باعث می‌شود برنج ایرانی در جایگاه بسیار بالاتری نسبت به برنج‌های خارجی قرار بگیرد.

تفاوت در کیفیت برنج ایرانی و خارجی

عوامل و فاکتورهای مختلفی بر کیفیت برنج تاثیر می‌گذارند. نحوه کشت برنج، برداشت و بسته‌بندی آن، استفاده از انواع مواد نگهدارنده، آبیاری با آب سالم یا آلوده و … همه و همه بر کیفیت نهایی برنج تاثیر مستقیمی می‌گذارد. برنج‌های ایرانی به عنوان باکیفیت‌ترین برنج‌ها با رعایت اصول بهداشتی و با استفاده از نشای باکیفیت‌تر و خوشمزه‌تر بومی کشور کیفیت بسیار بالایی دارد و ارزش غذایی آن هم بیشتر است.

البته کارشناسان در بین برنج‌های خارجی، برنج پاکستانی یا باسماتی را از لحاظ سلامت به برنج ایرانی نزدیک‌تر می‌دانند. برنج‌های هندی هم در رتبه سوم قرار دارند. به هر حال اگر قرار است بین برنج‌های خارجی یکی از آن‌ها را انتخاب کنید، بهتر است برنج پاکستانی را در اولویت قرار بدهید.

برنج ایرانی بخریم یا برنج خارجی؟

در این مقاله سعی کردیم تفاوت‌های کلی و کامل برنج‌های ایرانی و خارجی را مورد بررسی قرار دهیم. درنهایت مشخص شد که برنج‌های ایرانی به نسبت برنج‌های خارجی از همه لحاظ باکیفیت‌تر هستند. بنابراین توصیه ما هم این است که با توجه به افزایش قیمت برنج‌‌های وارداتی طی چند سال اخیر و نزدیک شدن قیمت برنج‌های ایرانی و خارجی، از نمونه‌های ایرانی برای پخت و مصرف، استفاده کنید. با این کار هم بابت ارزش بالای برنج مطمئن خواهید بود و هم از تولید داخل حمایت خواهید کرد.

سوالات متداول

مهم‌ترین تفاوت برنج ایرانی و برنج خارجی چیست؟

عوامل مهمی باعث ایجاد تفاوت در برنج ایرانی و خارجی می‌شوند ولی طعم برنج ایرانی قوی‌تر است، عطر بهتر و خوشبوتری دارد، همچنین از لحاظ ارزش غذایی، غنی‌تر از برنج‌های خارجی است.

کیفیت کدام برنج خارجی بیشتر است؟

برنج پاکستانی به نسبت دیگر برنج‌های خارجی کیفیت بالاتری از نظر سلامت برنج دارد و به برنج ایرانی شبیه‌تر است

چرا برخی افراد برنج خارجی را به برنج ایرانی ترجیح می‌دهند؟

نحوه پخت آسان‌تر و شفته نشدن برنج خارجی، مدت نگهداری طولانی‌تر به خاطر استفاده از مواد نگهدارنده توسط تولید کننده برنج و قیمت ارزان‌تر برنج خارجی نسبت به برنج ایرانی از دلایل انتخاب برنج خارجی است.