آبگوشت پای مرغ یک غذای سنتی و قدیمی ایران است و از انواع مختلف آبگوشت محسوب می‌شود. آبگوشت با پای مرغ را می‌توان به شکل سنتی آن تهیه کرد و پای مرغ را جایگزین گوشت گوسفند یا مرغ کرد. ضمن آنکه آبگوشت پای مرغ را به شکل ساده و بدون حبوبات نیز می‌توانید تهیه کنید. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به آموزش طرز تهیه آبگوشت پای مرغ پرداخته‌ایم.
طرز تهیه آبگوشت پای مرغ در یک نگاه
در روش تهیه آبگوشت پای مرغ، ابتدا نخود و لوبیا را از شب قبل خیس کنید. پای مرغ‌ها را پاک کرده، با کمی زردچوبه و آب به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه بجوشانید و سپس آب آن را دور بریزید. پیاز و سیر را خرد کرده و در روغن تفت دهید، ادویه‌ها را اضافه کنید و پس از آن پای مرغ را با سیر و پیاز تفت دهید.
حبوبات و مقدار کافی آب را داخل قابلمه بریزید. غذا را با حرارت ملایم حدود دو ساعت بپزید تا ژلاتین پای مرغ به‌خوبی آزاد شود. در مراحل پایانی، سیب‌زمینی و هویج خردشده را اضافه کرده و اجازه دهید نرم و طعم‌دار شوند. زمان بدهید تا آبگوشت کاملا جا بیفتد. در دقایق پایانی پخت نمک و آبلیمو را اضافه کنید و آبگوشت را وقتی خوب جا افتاد سرو کنید.
برای مطالعه مواد لازم، مراحل، جزئیات و روش دیگر طرز تهیه آبگوشت با پای مرغ ادامه این مطلب را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه آبگوشت با پای مرغ
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| پای مرغ | ۱۰ عدد |
| نخود آبگوشتی | نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| لوبیا سفید | نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| پیاز (برای پیاز داغ) | ۲ عدد متوسط |
| سیر (برای سیر داغ) | ۳ حبه |
| سیب زمینی | ۲ عدد متوسط |
| هویج | ۱ عدد بزرگ |
| رب گوجه فرنگی | ۱ قاشق غذاخوری |
| چوب دارچین | ۱ عدد |
| آبلیمو یا آبغوره | ۱ قاشق غذاخوری |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
| زردچوبه، نمک و فلفل سیاه | به مقدار لازم |
| نان و سبزی خوردن | برای سرو با آبگوشت پای مرغ |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه و خیساندن حبوبات: ۱۲ ساعت
مدت زمان لازم برای پخت آبگوشت با پای مرغ: ۴ ساعت
میزان کالری آبگوشت پای مرغ در ۲۵۰ گرم: حدود ۴۰۰ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه آبگوشت پای مرغ خوشمزه (روش اول)
با تهیه آبگوشت پا مرغ در خانه ضمن آماده نمودن یک غذا با پای مرغ متفاوت، خوشمزه و اقتصادی در خانه از فواید اعجاب‌انگیز پای مرغ برای درد مفاصل بهره‌مند شوید.
مرحله اول: حبوبات را بخیسانید
در اولین مرحله از طرز تهیه آبگوشت پای مرغ، نخود و لوبیا سفید را پاک کنید تا اگر سنگریزه‌ای دارد آنها را جدا کنید. سپس آنها را در مقداری آب بخیسانید. حبوبات باید از شب قبل در آب خیس شوند. حداقل ۱۲ ساعت خیساندن حبوبات توصیه می‌شود. در این مدت بهتر است آب آنها را یک یا دو بار عوض کنید تا نفخ آنها کاهش یابد.
اگر زمان کافی ندارید از کنسرو حبوبات استفاده کنید. در این صورت کنسروها را به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید، آبکش کنید و در اواسط پخت به آبگوشت اضافه کنید.
برای تهیه انواع حبوبات مانند نخود و لوبیا سفید و انواع کنسرو حبوبات به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله دوم: پای مرغ‌ها را تمیز و آماده کنید
در ادامه باید پای مرغ‌ها را به دقت تمیز کنید. اگر پوست زردرنگ روی پاها باقی مانده است، آن را جدا کنید. ناخن‌ها را نیز با چاقو یا قیچی مخصوص آشپزی ببرید. پای مرغ را با آب به صورت کاملا تمیز بشویید و سپس در سبد قرار دهید تا آب اضافه از آنها خارج شود.
برای تهیه پای مرغ آماده و بسته‌بندی شده به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله سوم: پای مرغ را بجوشانید
در این مرحله نیاز است برای از بین بردن بوی ناخوشایند، پای مرغ‌ها را یک بار با مقداری آب و کمی زردچوبه بجوشانید. یک قابلمه را از آب پر کنید، و پای مرغ را به همراه مقداری زردچوبه به قابلمه اضافه کنید. قابلمه را روی حرارت قرار دهید و صبر کنید تا آب به جوش بیاید. بعد از چند دقیقه جوشیدن، کف روی آن را بگیرید و پای مرغ‌ها را آبکش کنید.
برای تهیه زردچوبه به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: پیاز، سیر و ادویه‌ها را تفت دهید
پیاز و سیر را پوست بگیرید و با آب بشویید. پیازها را به صورت نگینی یا خلالی خرد کنید. یک قابلمه را روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن در آن بریزید. سپس صبر کنید تا روغن داغ شود پیازها را اضافه کنید و در روغن داغ تفت دهید تا سبک و شیشه‌ای شوند.
سپس زردچوبه و فلفل سیاه را به پیاز اضافه کرده و کمی حرارت دهید تا عطر ادویه‌ها آزاد شود. در ادامه، سیر را رنده کرده و به مخلوط اضافه کنید. یک تا دو دقیقه دیگر همه مواد را با هم تفت دهید تا عطر سیر بلند شود.
برای تهیه فلفل سیاه، سیر داغ آماده، پیاز داغ آماده و روغن سرخ کردنی به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله پنجم: پای مرغ را تفت دهید
پس از تفت دادن سیر و پیاز، پای مرغ‌ها را به قابلمه اضافه کنید. آنها را کمی با پیاز و ادویه‌ها حرارت دهید تا طعم بگیرند و رنگ آنها برگردد.
مرحله ششم: بقیه مواد آبگوشت پای مرغ را اضافه کنید
در ادامه طرز تهیه آبگوشت پای مرغ، یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی به قابلمه اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آن باز شود و از خامی دربیاید. نخود و لوبیا سفید خیس‌خورده را نیز آبکش کنید و آنها را نیز به محتویات قابلمه اضافه کنید. اگر تمایل دارید از چوب دارچین استفاده کنید، در این مرحله آن را به قابلمه اضافه کنید تا یک پای مرغ خوشمزه داشته باشید.
برای تهیه رب گوجه فرنگی و چوب دارچین به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله هفتم: مواد آبگوشت مرغ را با آب بپزید تا خوب جا بیفتد
برای این مقدار مواد حدود شش لیوان دسته‌دار فرانسوی آب به قابلمه اضافه کنید. ابتدا حرارت را زیاد کنید تا محتویات درون قابلمه به جوش بیاید. سپس حرارت را کم کرده، در قابلمه را بگذارید و اجازه دهید مواد به آرامی بپزند. این مرحله باید حدود دو ساعت طول بکشد تا پای مرغ و حبوبات کاملاً نرم و پخته شوند و ژلاتین موجود در پای مرغ آزاد شود.
مرحله هشتم: هویج و سیب زمینی را آماده کنید
تا زمانی که پای مرغ و حبوبات می‌پزند شما فرصت کافی برای آماده کردن مواد باقی‌مانده را دارید. هویج و سیب زمینی را ابتدا با آب بشویید تا تمیز شوند. پوست آنها را جدا کنید. سپس هویج و سیب زمینی را به صورت نگینی متوسط برش بزنید.
مرحله نهم: سبزیجات را در زمان مناسب اضافه کنید
در ادامه طرز تهیه آبگوشت پای مرغ و سبزیجات، پس از حدود دو ساعت که از پخت آبگوشت پای مرغ گذشت، سبزیجات را اضافه کنید و اجازه دهید سبزیجات نیز حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه در کنار سایر مواد بپزند تا طعم غذا کامل شود.
مرحله دهم: چاشنی آبگوشت را اضافه و اندازه کنید
در دقایق پایانی پخت، نمک غذا را اضافه و مقدار آن را اندازه کنید. در صورت تمایل، می‌توانید پس از پایان پخت، مقدار کمی آبلیمو یا آبغوره برای طعم‌دهی بیشتر اضافه کنید. سپس قابلمه را از روی حرارت بردارید.
مرحله آخر: آبگوشت پای مرغ را سرو کنید
آبگوشت با پای مرغ شما آماده است. آبگوشت را در یک ظرف گود بریزید و آن را با نان و سبزی خوردن تازه سرو کنید.
برای تهیه نمک، نان، آبغوره و آبلیمو به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه سوپ پای مرغ
مواد اولیه آبگوشت با پای مرغ ساده بدون حبوبات
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| پای مرغ | ۱۰ عدد |
| پیاز | ۲ عدد متوسط |
| سیر | ۳ حبه |
| سیب زمینی | ۲ عدد متوسط |
| هویج | ۱ عدد بزرگ |
| نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
| چوب دارچین | ۱ عدد |
| آبلیمو یا آبغوره | ۱ قاشق غذاخوری |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار لازم |
| نان و سبزی خوردن | برای سرو با آبگوشت پای مرغ |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه و خیساندن حبوبات: ۱۲ ساعت
مدت زمان لازم برای پخت آبگوشت با پای مرغ: ۴ ساعت
کالری آبگوشت پای مرغ ساده در ۲۵۰ گرم: حدود ۲۵۰ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه آبگوشت پای مرغ ساده (روش دوم)
آبگوشت پای مرغ ساده و بدون رب یکی روش پخت دیگر این غذای سنتی و سالم ایرانی است که به‌دلیل نداشتن حبوبات، برای افرادی با رژیم غذایی خاص یا کسانی که به دنبال هضم آسان‌تر غذا هستند، گزینه‌ای مناسب به شمار می‌آید. ضمن اینکه این روش پخت به زمان طبخ کمتری نیاز دارد. در ادامه، مراحل تهیه این غذای مفید و ساده را به طور کامل توضیح داده‌ایم.
مرحله اول: پای مرغ‌ها را پاک و ضدعفونی کنید
در ابتدا باید پای مرغ‌ها را به‌دقت پاک کنید. پوست زرد رنگ روی پاها را جدا کرده و ناخن‌ها را کاملاً ببرید. سپس پای مرغ‌ها را با آب سرد بشویید. برای کاهش بوی زُهم پای مرغ، آنها را به مدت ۵ دقیقه در آب در حال جوش همراه با یک قاشق چای‌خوری زردچوبه بجوشانید. پس از آن، کف روی آب را جمع کرده و پای مرغ‌ها را آبکش نمایید.
مرحله دوم: پیاز داغ و سیر داغ را آماده کنید
در این مرحله پیازها را پوست گرفته و به صورت نگینی یا خلالی خرد کنید. در یک قابلمه مناسب، دو قاشق غذاخوری روغن بریزید و پیازها را با حرارت متوسط تفت دهید تا نرم و طلایی شوند. سپس زردچوبه و فلفل سیاه را اضافه کرده و حدود یک دقیقه دیگر تفت دهید تا بوی خامی ادویه‌ها گرفته شود. در ادامه، سیر رنده شده یا له شده را اضافه کرده و کمی حرارت دهید تا عطر سیر بلند شود.
مرحله سوم: پای مرغ‌ها را اضافه کرده و کمی حرارت دهید
پای مرغ‌های تمیز و آبکش شده را به قابلمه اضافه کنید. آنها را برای چند دقیقه با مواد تفت داده شده مخلوط کنید تا طعم ادویه و پیاز را به خود بگیرند. در این مرحله، در صورت تمایل می‌توانید چوب دارچین را نیز به غذا اضافه کنید تا عطر ملایمی به آن بدهد.
مرحله چهارم: آب را اضافه کرده و اجازه دهید غذا به جوش بیاید
پس از تفت دادن پای مرغ، حدود ۵ تا ۶ لیوان دسته‌دار فرانسوی آب به قابلمه اضافه کنید. حرارت را زیاد کنید تا غذا به جوش برسد. سپس حرارت را کم کرده و درب قابلمه را بگذارید تا آبگوشت به آرامی بپزد. این مرحله حدود یک ساعت و نیم زمان می‌برد. در این مدت، ژلاتین موجود در پای مرغ به تدریج آزاد می‌شود و باعث لعاب‌دار شدن آبگوشت می‌شود.
مرحله پنجم: هویج و سیب‌زمینی را بشویید، پوست بگیرید و خرد کنید
در زمانی که پای مرغ در حال پختن است، سبزیجات را آماده کنید. هویج و سیب‌زمینی‌ها را با دقت بشویید و پوست بگیرید. سپس هویج را به صورت حلقه‌ای و سیب زمینی را به قطعات متوسط (تقریباً مکعبی) خرد کنید.
مرحله ششم: هویج و سیب زمینی را اضافه کنید
پس از حدود یک ساعت و نیم از شروع پخت، هویج و سیب‌زمینی خردشده را به قابلمه اضافه کنید. اجازه دهید این مواد حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه با سایر مواد بپزند تا کاملاً نرم و طعم‌دار شوند. در این مرحله اگر آب غذا کم شده باشد، می‌توانید کمی آب جوش به آن اضافه کنید.
مرحله هفتم: نمک غذا را در پایان پخت تنظیم کنید
در دقایق پایانی پخت، نمک را به غذا اضافه کنید. افزودن نمک در مراحل اولیه باعث سفت شدن پای مرغ و دیرپز شدن سیب‌زمینی‌ها می‌شود، به همین دلیل بهتر است در پایان اضافه شود. در دقایق پایانی پخت مقداری یک قاشق غذاخوری آبلیمو یا آبغوره را نیز اضافه کنید.
مرحله آخر: آبگوشت پای مرغ را سرو کنید
آبگوشت پا مرغ را از روی حرارت بردارید و آن را در ظرف مناسبی بریزید. این غذای خوشمزه و مقوی را با نان و سبزی خوردن به عنوان یک وعده غذایی کامل سرو کنید.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید پای مرغ سالم و بهداشتی
خواص و فواید آبگوشت پای مرغ به عنوان یک وعده غذایی
پای مرغ منبع طبیعی و غنی از کلاژن، ژلاتین، گلوکزامین و کندرویتین است که همگی برای سلامت مفاصل، پوست، مو، ناخن‌ها و استخوان‌ها ضروری هستند. مصرف منظم غذاهایی مانند آبگوشت پای مرغ می‌تواند به کاهش التهاب مفاصل، بهبود عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و حتی کمک به جوان‌سازی پوست کمک کند. به دلیل مقدار بالای پروتئین و عناصر کمیاب مانند کلسیم، منیزیم و فسفر، این ماده غذایی به‌ویژه برای کودکان در حال رشد، سالمندان و ورزشکاران توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید: بهترین روش های تمیز کردن پای مرغ
نکات مهم در طرز تهیه آبگوشت پای مرغ سنتی
- آبگوشت پای مرغ منبع طبیعی ژلاتین بوده و مصرف آن برای تقویت مفاصل، پوست و سیستم ایمنی بدن توصیه می‌شود.
- اجازه دهید تا پای مرغ روی حرارت ملایم و در زمان کافی بپزد تا ژلاتین موجود در آن آزاد و آبگوشت لعاب‌دار شود.
- در صورت تمایل، می‌توانید مقداری آبلیمو یا آبغوره تازه برای طعم‌دهی بیشتر هنگام سرو به غذا اضافه کنید.
- آبگوشت پای مرغ را معمولا همراه با نان سنگک یا بربری سرو می‌کنند.
- در صورت تمایل، می‌توانید پای مرغ‌ها را پیش از پخت با چاقو از استخوان جدا کرده و فقط قسمت ژلاتینی آن را استفاده کنید.
- از افزودن نمک در ابتدای پخت به آبگوشت خودداری کنید، زیرا باعث سفت شدن حبوبات و پای مرغ و در نتیجه نپختن آنها می‌شود.
- پیاز پایه اصلی طعم‌دهی به این آبگوشت است. هر چه بهتر و یکنواخت‌تر تفت داده شود، طعم نهایی غذا غلیظ‌تر و دلچسب‌تر خواهد بود.
- ادویه‌ها باید بعد از کمی تفت دادن پیاز اضافه شوند. این کار باعث می‌شود عطر آنها آزاد شده و طعم بهتری به غذا بدهند.
- اگر کمی آب مرغ یا عصاره طبیعی مرغ یا گوشت دارید، می‌توانید مقدار کمی به غذا اضافه کنید تا طعم و خواص آن چند برابر شود.
- افزودن یک عدد چوب دارچین یا یک برگ بو به غذا، بدون آنکه طعم غالبی ایجاد کند، به خوش‌عطر شدن آبگوشت کمک می‌کند.
- هویج نقش مهمی در ایجاد طعم متعادل دارد. اگر هویج تازه و شیرین باشد، تعادل خوبی با طعم پای مرغ و سیر ایجاد می‌کند.
- از آنجایی که آبگوشت یک غذا آبدار و رقیق است، در هر مرحله اگر احساس کردید آب غذا کشیده شده مقداری آبجوش از کناره‌های قابلمه به آن اضافه کنید.
برای خواندن مقاله مفصل خواص و مضرات پای مرغ برای سلامت بدن روی لینک مطلب آن کلیک کنید.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن آبگوشت پای مرغ
آیا می‌توان پای مرغ را با پوست در آبگوشت استفاده کرد؟
خیر، پوست زرد و ضخیم پای مرغ باید قبل از پخت کاملاً جدا شود. این کار هم ظاهر غذا را بهتر می‌کند و هم باعث می‌شود طعم آن دلپذیرتر و طبیعی‌تر باشد.
آیا می‌توان غذا را با زودپز تهیه کرد؟
بله، اما استفاده از زودپز ممکن است باعث نشود ژلاتین به خوبی آزاد شود. پخت آرام و طولانی در قابلمه معمولی، ارزش غذایی و طعم نهایی بهتری ایجاد می‌کند.
چه زمانی باید سیب‌زمینی و هویج را به آبگوشت پای مرغ اضافه کرد؟
این مواد باید در ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پایانی پخت اضافه شوند تا بیش از حد له نشوند و شکل خود را حفظ کنند، در عین حال طعم آبگوشت را هم به خود جذب کنند.