اندازه گیری درست تب بدن بسیار مهم است به ویژه در یک سال اخیر که شاهد شیوع پاندمی کرونا بوده‌ایم. علایم بسیاری از بیماری‌ها با تب همراه است بنابراین بهتر است با آشنایی به دمای پایه بدن خود شیوه درست اندازه گیری دمای بدن را یاد بگیریم. دمای پایه بدن به عوامل مختلفی چون: زمان، فعالیت بدنی، سیری و گرسنگی و حتی ژنتیک بستگی دارد. در این مقاله از مجله کوروش به بررسی شیوه درست اندازه گیری درجه تب می‌پردازیم.
اندازه گیری درجه تب قسمت‌های مختلف بدن
الف – اندازه گیری رکتال
اندازه گیری تب مقعدی مطمئن‌ترین راه برای به‌دست آوردن مقدار درجه حرارت اصلی بدن است. تنوع نتیجه با این نوع اندازه گیری کم و دقت آن زیاد است. دامنه دمای طبیعی تقریباً بین ۳۶.۶ درجه سانتی گراد تا ۳۸.۰ درجه سانتی گراد است.
ب- اندازه گیری دهانی
یک اندازه گیری دهانی را می‌توان در دو نوع اندازه گیری فضای باکال یا اندازه گیری زیر زبان انجام داد. در هر دو مورد، دمای اندازه گیری شده کمتر از مقدار اندازه گیری شده از اندازه گیری مقعدی است. تقریباً تا ۱.۱ درجه سانتی گراد اختلاف دما وجود دارد. به موجب آن اندازه گیری زیر زبانی نسبت به اندازه گیری باکال اولویت دارد. دامنه دمای دهانی طبیعی تقریباً بین ۳۵.۵ درجه سانتی گراد تا ۳۷.۵ درجه سانتی گراد است.
ج – روش اندازه گیری تب از زیر بغل و کشاله ران
اندازه گیری دمای سطح بدن به طور معمول توسط کارکنان پزشکی در زیر بغل و در کشاله ران انجام می‌شود. اندام مربوطه به بدن فشار داده می‌شود تا تأثیر احتمالی دمای محیط را کاهش دهد. با این حال، این فقط تا یک توده بدن خاص امکان‌پذیر است و این نوع اندازه گیری نیز مدت زمان زیادی طول می‌کشد.
در بیماران بزرگسال، دمای اندازه گیری زیر بغل کمتر از اندازه گیری مقعدی است. این اختلاف چیزی حدود ۱.۹ درجه سانتیگراد ممکن است باشد! دامنه دمای طبیعی زیر بغل تقریباً بین ۷/۳۴ درجه سانتی گراد تا ۳/۳۷ درجه سانتی گراد است.
انتخاب دماسنج مناسب
دماسنج‌های مختلفی برای انتخاب وجود دارد، بسته به اینکه از کدام قسمت از بدن می‌خواهید اندازه گیری کنید.
الف – روش اندازه گیری تب با دماسنج گوش
در اینجا، دمای لاله گوش با یک سنسور مادون قرمز اندازه گیری می‌شود. نوک دماسنج به راحتی در مجرای گوش قرار می‌گیرد و نتیجه اندازه گیری فقط در یک ثانیه ارائه می‌شود! علاوه بر سهولت استفاده، این روش اندازه گیری نیز بسیار قابل اعتماد است. به شرطی که قابلیت اطمینان برای اهداف بالینی اثبات شده باشد. دماسنج‌های گوش با دقت ساخته شده با درجه دقت بسیار بالایی دمای بدن را اندازه گیری می‌کنند و دارای تنوع نتیجه کمی هستند. نوک دماسنج استاندارد پیش شرط اندازه گیری دقیق درجه تب در نوزادان و کودکان است و برای بزرگسالان چندان کاربردی نیست. محدوده دمای گوش طبیعی تقریباً بین ۳۵.۵ درجه سانتی گراد تا ۳۷.۷ درجه سانتی گراد است.
ب – روش اندازه گیری تب با دماسنج پیشانی
اندازه گیری تب با دماسنج پیشانی کمترین سختی و پیچیدگی را دارد. بنابراین راحت‌ترین روش برای اندازه گیری دمای بدن تلقی می‌شود. دماسنج پیشانی روی پیشانی بیمار قرار می‌گیرد. یک سنسور مادون قرمز بالاترین مقدار اندازه گیری شده را تشخیص می‌دهد، در حالی که سنسور دوم دمای محیط را اندازه گیری می‌کند. تفاوت بین این دو مقدار اندازه گیری شده، با در نظر گرفتن محاسبات برابری بالینی، دمای بدن را نشان می‌دهد که در صفحه نمایش LCD نشان داده می‌شود. دامنه دمای طبیعی در پیشانی برای اندازه گیری درجه تب کودکان و بزرگسالان تقریباً بین ۳۵.۴ درجه سانتی گراد تا ۳۷.۴ درجه سانتی گراد است.
برای اندازه گیری درجه تب به دقت تب سنج توجه کنید
مهم است که بین دقت فنی با استفاده از دماسنج و قابلیت اطمینان بالینی روش اندازه گیری خاص، تفاوت قائل شوید. دقت دماسنج در شرایط ایده آل مطابق با هنجارهای فنی مربوطه تعیین می‌شود تا کیفیت ابزار اندازه گیری تضمین شود. دماسنج‌های مدرن و با کیفیت با دقت کمتر یا بیشتر از ۰.۱ درجه سانتی گراد اندازه گیری می‌شوند.
دقت فنی و قابلیت اطمینان بالینی در استفاده از دماسنج نباید اشتباه شود. دمای بدن انسان بسته به درجه حرارت بدن و زمان اندازه گیری متفاوت است. این به دلیل عوامل فیزیولوژیکی است و باید از دوره عملکرد دماسنج تشخیص داده شود. دقت اندازه گیری در درجه اول به استفاده صحیح از دماسنج بستگی دارد. درجه تب بزرگسالان با کودکان هم متفاوت است.
نکات مهم در اندازه گیری تب
*دمای بدن اندازه گیری شده همیشه وابسته به محل اندازه گیری است. برخلاف نظر گسترده، “دمای طبیعی” وجود ندارد.
*اندازه گیری‌های دهانی را می‌توان به عنوان اندازه گیری باکال یا اندازه گیری زیر زبانی انجام داد. پیشنهاد می‌کنیم روش های صحیح پایین آوردن تب را هم بخوانید.
منبع: microlife
