علت بیماری سفر چیست و چه روش‌های برای درمان آن وجود دارد؟ شاید برای خودتان یا اطرافیانتان این اتفاق رخ داده باشد که بعد از سوار شدن به ماشین، قطار، هواپیما، کشتی و … احساس تهوع یا سرگیجه کنید. به این رخداد، بیماری سفر یا بیماری حرکت گفته می‌شود. برخی هم این اختلال یا بیماری را «ماشین گرفتگی» می‌نامند. این بیماری بیشتر در کودکان و خانم‌ها دیده می‌شود و معمولا کودکان با مرور زمان درمان می‌شوند. یکی از نکات مهم قبل از سفر پیگیری این مشکل است. در این مقاله از سرویس سلامت به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم که بیماری سفر یا بیماری حرکت چیست، علائم بیماری سفر به چه شکلی ظاهر می‌شوند و راه‌های درمان بیماری سفر را به شما خواهیم گفت. با مجله کوروش همراه باشید.
بیماری حرکت یا بیماری سفر چیست؟
بیماری حرکت یک احساس بیماری است که در اثر حرکت ایجاد می‌شود و در اتومبیل، اتوبوس، قطار، هواپیما یا قایق رخ می‌دهد. حتی این بیماری می‌تواند در سواری‌های تفریحی یا هنگام بازی یا تجربیات واقعیت مجازی اتفاق بیفتد. در ضمن تماشا کردن حرکت افراد یا اشیا می‌تواند باعث تحریک آن شود.
البته بیماری حرکت، بیماری تهدیدکننده زندگی نیست ولی می‌تواند لذت سفر یا تفریح را از بین ببرد. اگر خودتان یا نزدیکانتان نیز با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنید باید بدانید که برنامه‌ریزی از قبل به پیشگیری، اجتناب یا کاهش اثرات این بیماری کمک زیادی می‌کند.
چه چیزهایی بیماری سفر یا حرکت را تشدید می‌کند؟
عوامل گوناگونی می‌تواند بیماری سفر یا بیماری حرکت را تشدید کند. سایر محرک‌های بیماری حرکت عبارتند از:
*قرار گرفتن در صندلی عقب ماشین، مخصوصا وقتی که امکان دیدن افق وجود نداشته باشد.
*خواندن یا مطالعه کردن در حین حرکت
*عدم دریافت هوای کافی در ماشین
در کنار این موارد بد نیست بدانید که بیماری سفر یا بیماری حرکت در افراد مسن، زنان باردار و کودکان بین ۵ تا ۱۲ سال شایع‌تر است. همچنین در افرادی که سردردهای میگرنی دارند، این بیماری بیشتر مشاهده می‌شود. البته ممکن است این موضوع، ژنتیکی نیز باشد.
در هر حال وقتی حرکت متوقف می‌شود، بیماری حرکت هم متوقف می‌شود و در نتیجه به تدریج احساس بهتری خواهید کرد. در کنار این‌ها، در موارد نادر، بیماری حرکت به دلیل مشکل در گوش داخلی ایجاد می‌شود. این اتفاق می‌تواند به دلیل تجمع مایعات یا عفونت گوش رخ دهد. بیماری پارکینسون هم می‌تواند به ایجاد و بروز بیماری سفر یا بیماری حرکت دامن بزند.
علائم بیماری سفر با بیماری حرکت چیست؟
علائم بیماری حرکت می‌تواند بدون هشدار یا اخطار ظاهر شوند و خودشان را نشان دهد. در ادامه هم به سرعت حال فرد بدتر و وخیم‌تر شود. ممکن است فرد در معده خود احساس سنگینی، دل پیچه و حالت تهوع داشته باشد. علائم دیگر عبارتند از:
• استفراغ
• پریدگی رنگ پوست
• سردرد
• عرق سرد
• سرگیجه
• تحریک پذیری
چه چیزی باعث بروز بیماری حرکت می‌شود؟
دلیل ایجاد بیماری حرکت عدم تعادل بین آنچه می‌بینید و آنچه احساس می‌کنید، است. وقتی در ماشین نشسته‌اید، ماشین به جلو حرکت می‌کند،. با این حال، بدن شما ثابت است. این عدم تعادل چیزی است که باعث می‌شود احساس بیماری کنید.
بیماری سفر چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ممکن است این اتفاق به مرور و به دفعات برای فرد رخ دهد، بنابراین هنگام سفر یک الگوی خاص از بیماری برای فرد اتفاق می‌افتد. به هر حال اگر به طور مکرر دچار بیماری حرکت شدید، برای درمان به پزشک مراجعه کنید. پزشک با نگاه کردن به داخل چشم و گوش، یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و قبل از تجویز دارو یا توصیه‌های پیشگیرانه، سوالاتی در مورد سابقه سلامتی‌تان خواهد پرسید.
آیا می‌توان از بیماری حرکت جلوگیری کرد؟
اگر متوجه شده‌اید که هنگام سفر دچار بیماری حرکت می‌شوید، از قبل برنامه‌ریزی کنید یا اقدامات پیشگیرانه را به کار ببندید. انجام کارهایی که در ادامه می‌آید، می‌تواند از بروز بیماری مسافرت جلوگیری کند یا علائم را کاهش دهد:
*داروی بیماری حرکت را یک تا دو ساعت قبل از سفر مصرف کنید.
*هوای کافی دریافت کنید. می‌توانید از کولر گازی استفاده کنید یا شیشه ماشین را پایین بیاورید تا دچار ماشین گرفتگی نشوید.
* قبل یا در حین سفر، غذاهای کم چرب، سبک و نشاسته‌ای بخورید. از خوردن غذاهای سنگین و چرب، تند یا اسیدی که می‌توانند معده شما را ناراحت کنند، خودداری کنید. به جای آن وعده‌های کوچک غذای ساده بخورید.
*قبل یا در طول سفر غذاهای چرب، تند یا اسیدی نخورید.
*آب زیاد بنوشید.
*از نوشیدن الکل قبل و حین حرکت اجتناب کنید.
*دریچه هوا را در هواپیما به سمت خود تنظیم کنید.
*وقتی روی یک قایق سر پوشیده هستید، نزدیک پنجره بنشینید.
*هنگام سوار شدن در ماشین، هواپیما یا قایق مطالعه نکنید و تلفن، تبلت یا کتاب را کنار بگذارید.
* از پنجره به افق یا به یک جسم دور نگاه کنید.
*وقتی احساس می‌کنید که بیماری حرکت در حال بروز است، دراز بکشید.
*رایحه‌های تسکین دهنده مثل نعناع، زنجبیل یا اسطوخودوس را بو کنید.
*آب نبات‌های سفت تهیه شده با عصاره یا اسانس نعناع یا زنجبیل بمکید.
*برای پیشگیری از ماشین گرفتگی سیگار نکشید.
*اگر دچار حالت تهوع و استفراغ شدید، جلوی خود را نگیرید ولی خودتان را هم به استفراغ کردن مجبور نکنید.
اگر علائم بیماری حرکت در شما بیش از چند روز طول کشید، به پزشک مراجعه کنید. ممکن است پزشک درمان‌های موثر مثل بستن نوارهای فشار (که روی مچ بسته می‌شود) را تجویز کند.
بهترین مکان‌ها در وسایل نقلیه برای بیماران حرکت
فراموش نکنید که در سفر همیشه باید رو به جلو باشید. جایی که شما می‌نشینید نیز می‌تواند حرکت‌ها را کم یا عوارض بیماری سفر را کمتر کند:
*قایق: در وسط قایق در عرشه بالایی بنشینید.
*اتوبوس: یک صندلی در کنار پنجره انتخاب کنید.
*ماشین: روی صندلی سرنشین جلو بنشینید.
*کشتی کروز: یک کابین به سمت جلو یا وسط کشتی رزرو کنید. اگر می‌توانید، یکی را در سطح پایین‌تر و نزدیک‌تر به آب انتخاب کنید.
*هواپیما: در قسمت بال بنشینید.
*قطار: صندلی پنجره رو به جلوی حرکت را انتخاب کنید.
درمان‌های موثر بیماری سفر
داروهای رایجی که بیماری حرکت یا ماشین گرفتگی را درمان می‌کنند، عبارتند از بنادریل، درامامین و اسکوپولامین. علاوه بر این‌ها، استفاده از یک چسب پوستی بهترین عملکرد را دارد.
آنتی هیستامین‌ها (یک نام تجاری: بنادریل) مفید هستند. با این حال، معمولا باعث خواب‌آلودگی می‌شوند. آنتی هیستامین‌های غیر‌خواب‌آور در درمان یا پیشگیری از بیماری حرکت موثر نیستند.
از این داروها برای درمان حالت تهوع و استفراغ استفاده می‌شود. برخی از این داروها نسخه‌ای هستند و برخی از آنها را هم می‌توانید بدون نسخه تهیه کنید. البته قبل از مصرف، با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص کند کدام یک از این داروها برای شما بهتر است.
این داروها زمانی که قبل از سفر مصرف شوند، بهترین عملکرد را نشان می‌دهند. ولی می‌توانید این موضوع را هم مد نظر داشته باشید که وقتی حالت تهوع‌تان شروع شد، برای تسکین حالت تهوع چند بیسکویت کراکر ساده بخورید و نوشیدنی‌های شفاف و گازدار بنوشید (آب زنجبیل بهترین گزینه است).
سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
در هر صورت باید قبل از مصرف داروهای درمان و پیشگیری بیماری مسافرت یا بیماری حرکت از پزشک خود سوالات مهمی بپرسید تا بعد از مصرف دارو، دچار بیماری یا اختلالات سلامتی دیگر نشوید. این سوالات عبارتند از:
* آیا داروی بیماری حرکت پس از شروع علائم می‌تواند تاثیر خود را داشته باشد یا حتما باید قبل از حرکت خورده شود؟
*آیا بیماری حرکت نشانه یک مشکل جدی‌تری برای سلامتی است؟
*آیا در صورت بارداری یا شیردهی می‌توان از داروی بیماری حرکت استفاده کرد؟
*آیا مصرف قرص ماشین گرفتگی در کودکان و بزرگسالان با سایر داروها بی‌خطر است و تداخل ندارد؟
به یاد داشته باشید که هر کدام از داروها ممکن است اثرات متفاوتی روی فرد داشته باشد. پس از عوارض داروها مطمئن شوید.
عواقب بیماری سفر چیست؟
معمولا علائم و نشانه‌های بیماری سفر یا حرکت بعد از پایان سفر یا مدت کوتاهی از بین می‌رود ولی این بیماری می‌تواند عوارض احتمالی مثل از دست دادن آب بدن در اثر استفراغ و عدم تعادل بدن را نشان دهد. سعی کنید به محض بروز علائم در یک اتاق تاریک استراحت کنید، یک دستمال خیس کنید و روی چشم‌ها و پیشانی‌تان بگذارید.
سوالات متداول
بیماری سفر یا بیماری حرکت چه زمانی رخ می‌دهد؟
این بیماری در هنگامی که فرد ساکن است و در یک وسیله نقلیه در حال حرکت نشسته باشد، اتفاق می‌افتد.
بیماری سفر یا حرکت بیشتر در چه کسانی مشاهده می‌شود؟
این بیماری معمولا در کودکان ۵ تا ۱۲ سال، خانم‌ها، مبتلایان به بیماران پارکینسون، کسانی که بیماری میگرن دارند و افراد دارای مشکل گوارشی رخ می‌دهد. البته ممکن است این مشکل ریشه در ژنتیک هم داشته باشد.
قرص ماشین گرفتگی یا داروی بیماری حرکت چیست؟
داروهای رایجی که بیماری حرکت یا ماشین گرفتگی را درمان می‌کنند، عبارتند از بنادریل، درامامین و اسکوپولامین. علاوه بر این‌ها، استفاده از یک چسب پوستی بهترین عملکرد را دارد.
منبع: familydoctor
