«سس ناپولیتن»، «سس ناپولیتانا» یا «سس ناپولی» یک سس اصیل و کلاسیک ایتالیایی است که معمولا برای روی خمیر انواع پیتزا یا در تهیه انواع پاستا ایتالیایی استفاده می‌شود. پایه سس ناپولیتن، گوجه فرنگی است و با مواد دیگر، مثل سبزیجات و ادویه‌های مختلف، طعم‌دار می‌شود. سس ناپولیتن، طعم و بافت بسیار خوبی به پیتزا و پاستا می‌دهد و درست کردن آن در خانه، کار اصلا سختی نیست. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه سس ناپولیتن به روش‌های مختلف، تاریخچه سس ناپولیتن و رازهای خوشمزه شدن سس ناپولی را به شما آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه سس ناپولیتن در یک نگاه
برای درست کردن سس ناپولیتن گیاهی برای پیتزا و پاستا، سبزیجات سس شامل قارچ، کرفس، هویج، پیاز، فلفل دلمه‌ای، سیر، پیازچه و جعفری (به جز گوجه فرنگی‌ها) را بشویید و بعد از اینکه خشک شدند، آنها را ریز خرد کرده یا رنده کنید. سبزیجات را با روغن، روی حرارت تفت دهید. زعفران دم کرده، سس تند، سس گوجه، سرکه و ادویه‌های معطر را اضافه کنید و مواد را هم بزنید. درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید سبزیجات بپزند و نرم شوند.
در ادامه پوست گوجه‌ها را بگیرید و ریز خرد کنید (یا پوره کنید). گوجه‌ها را در قابلمه بریزید و برای ۱ ساعت دیگر بپزید تا کاملا مواد سس نرم شوند. سپس سس را با گوشت کوب برقی، له کرده و از صافی رد کنید.
شما میتوانید مقدار مواد اولیه، مراحل و جزییات طرز تهیه سس ناپولیتن به روش‌های مختلف را در این مطلب بخوانید.
مواد لازم برای تهیه سس ناپولیتن وگان
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| گوجه فرنگی | ۱ کیلوگرم |
| سس گوجه فرنگی | ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| قارچ | ۲۰۰ گرم |
| کرفس | ۳ ساقه جوان و تازه |
| پیاز | ۱ عدد کوچک |
| فلفل دلمه ای | ۲ عدد متوسط |
| سیر | ۳ حبه |
| پیازچه | ۳ ساقه |
| هویج | ۱ عدد |
| جعفری تازه و ساطوری خرد شده | ۱/۳ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| روغن مایع | نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| سرکه | ۱/۳ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| سس تند | ۳ قاشق چای‌خوری |
| زعفران | نصف قاشق چای‌خوری |
| زیره | ۱ قاشق چای‌خوری |
| پودر آویشن | ۱ قاشق چای‌خوری |
| شکر | نصف قاشق غذاخوری |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۱۵ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت سس ناپولیتن گیاهی: ۶۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه سس ناپولیتن گیاهی
سس ناپولیتن گیاهی با تمرکز بر سبزیجات تازه و ادویه‌ها درست می‌شود و بافت غلیظ و یکدستی دارد. در ادامه مرحله به مرحله طرز تهیه سس ناپولی گیاهی را به روش زیر دنبال کنید.
مرحله اول: سبزیجات سس ناپولیتن را آماده کنید
در ابتدا برای درست کردن سس پیتزا ناپولی با سبزیجات، ابتدا همه سبزیجات، به جز گوجه فرنگی را بشویید و پاک کنید. پیاز را پوست بگیرید و به صورت نگینی خرد کنید. هویج را بشویید و رنده کنید. پیازچه را بشویید و خرد کنید. قارچ‌ها را بشویید و ورقه‌ای خرد کنید. جعفری‌ها را بشویید و ساطوری خرد کنید. سیرها را پوست بگیرید و رنده کنید. کرفس و فلفل دلمه‌ای‌ها را هم بعد از شستن، خرد کنید.
قارچ را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
مرحله دوم: سبزیجات را روی حرارت بگذارید
بعد از آماده شدن همه سبزیجات، آنها را به همراه روغن، در یک تابه یا قابلمه بریزید و روی حرارت بگذارید و تفت دهید. درب تابه را بگذارید و شعله را کم کنید تا سبزیجات، با آب میان‌بافتی‌شان بپزند و نرم شوند. هر از گاهی، سبزیجات را هم بزنید تا ته نگیرند و آب آنها بخار نشود. در صورت لزوم، میتوانید کمی آب به آنها اضافه کنید.
برای خرید روغن سرخ کردنی از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی میتوانید اقدام کنید.
مرحله سوم: زعفران را آماده کنید
در این مرحله از طرز تهیه سس ناپولیتن، زعفران را در یک لیوان یا کاسه بریزید و به اندازه ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری آب جوش به آنها اضافه کنید. میتوانید کاسه را روی حرارت بخار آب بگذارید تا دم بکشد یا به جای آب جوش، یک تکه یخ و ۱ قاشق آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید زعفران عطر و رنگ خود را پس بدهد.
در صورت تمایل میتوانید زعفران با کیفیت را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
مرحله چهارم: سس گوجه و زعفران را اضافه کنید
در ادامه، وقتی زعفران دم کشید، آن را به سبزی‌های در حال پخت، اضافه کنید. سس گوجه فرنگی و سس تند را هم در قابلمه بریزید و همه مواد را تفت دهید. شکر، سرکه، زیره و آویشن را هم در قابلمه بریزید و همه مواد را هم بزنید. دوباره درب قابلمه را بگذارید و سراغ گوجه فرنگی‌ها بروید.
سرکه سیب، شکر، پودر آویشن و زیره، سس گوجه فرنگی و سس تند را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
مرحله پنجم: گوجه فرنگی‌ها را آماده کنید
در این قدم از درست کردن سس ناپولی برای پیتزا، گوجه فرنگی‌ها را بشویید و برای چند دقیقه در آب در حال جوش بریزید و آبکش کنید. با این کار، پوست روی گوجه‌ها، به راحتی جدا می‌شود. پوست گوجه‌ها را جدا کنید و آنها را ریز خرد کرده یا در غذاساز پوره کنید.
مرحله ششم: گوجه‌ها را اضافه کنید
گوجه‌های خرد یا پوره شده را در قابلمه بریزید و هم بزنید. اگر لازم بود، کمی آب بریزید. حدود ۴۵ دقیقه سس را روی حرارت ملایم بپزید تا گوجه‌ها کاملا نرم شوند و طعم خامشان گرفته شود. وقتی همه مواد پختند و نرم شدند، شعله زیر آن را خاموش کنید. اجازه دهید سس کمی از دما بیفتد. سپس با گوشت‌کوب برقی، سس را پوره کنید تا کاملا یکدست شود.
مرحله آخر: سس ناپولیتن را سرو کنید
اگر بافت سس خیلی رقیق بود، دوباره آن را روی حرارت بگذارید تا غلیظ‌تر شود. سپس آن را سرو کنید.
مواد لازم برای تهیه سس ناپولیتن کلاسیک
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| گوجه فرنگی | ۴۰۰ گرم |
| سیر | ۳ حبه |
| پیاز | نصف یک پیاز کوچک |
| روغن زیتون | نصف قاشق غذاخوری |
| نمک | نصف قاشق چای‌خوری |
| پونه کوهی خشک | نصف قاشق چای‌خوری |
| ریحان تازه | ۱ شاخه |
| پودر آویشن | نصف قاشق چای‌خوری |
| فلفل قرمز | به مقدار دلخواه |
مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: ۱۰ دقیقه
زمان مورد نیاز برای پخت سس ناپولیتن کلاسیک: ۳۰ دقیقه
مراحل طرز تهیه سس ناپولیتن کلاسیک برای پیتزا
سس ناپولیتن کلاسیک ایتالیایی، با مواد ساده‌ای درست می‌شود و بافت نسبتا غلیظی دارد. در ادامه مرحله به مرحله طرز تهیه سس ناپولیتن کلاسیک را دنبال کنید.
مرحله اول: مواد اولیه سس ناپولیتن را آماده کنید
در ابتدا برای درست کردن سس ناپولی کلاسیک، گوجه‌فرنگی‌ها را بشویید و از وسط نصف کنید. گوجه‌ها را با رنده ریز، رنده کنید یا در غذاساز پوره کنید. سیر و پیاز را هم پوست بگیرید و رنده کنید. برگ‌های ریحان را بشویید و به صورت ساطوری و ریز خرد کنید.
مرحله دوم: مایه سس ناپولی کلاسیک را بپزید
مواد پوره شده را در یک قابلمه بریزید و به آنها روغن زیتون، نمک، فلفل قرمز، پودر آویشن و پونه کوهی خشک و ریحان شسته و خرد شده را اضافه کنید. قابلمه را روی حرارت به مدت ۳۰ دقیقه روی حرارت بسیار ملایم بگذارید تا گوجه‌ها کاملا بپزند و طعم خامشان گرفته شود.
روغن زیتون، انواع سبزیجات معطر خشک و ادویه‌های معطر غذا را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
مرحله آخر: سس ناپولی کلاسیک را سرو کنید
هر از گاهی مواد سس ناپولی را هم بزنید. وقتی سس غلیظ شد، شعله را خاموش کنید. میتوانید برای یکدست شدن سس، آن را از صافی رد کرده و سپس سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه سس ناپولیتن
- برای نرم و یکدست شدن بافت سس ناپولیتن، در آخرین مرحله و بعد از پخت سس، با گوشت‌کوب برقی یا در غذاساز یا مخلوط‌کن، مواد سس را پوره کنید.
- سس ناپولی را میتوانید بعد از آماده شدن از صافی رد کنید تا نرم شود.
- سس ناپولیتن را بهتر است به میزانی که استفاده می‌کنید درست کنید تا تازگی خود را حفظ کند.
- برای نگهداری طولانی‌مدت سس ناپولی، میتوانید آن را در قالب‌های کوچک یخ بریزید و در فریزر نگهداری کنید. قبل از مصرف، چند تکه از سس یخ زده را دیفراست کرده و آن را استفاده کنید.
- میزان تندی و شوری سس ناپولیتن را میتوانید به دلخواه و بنا به ذائقه خود، تنظیم کنید.
انواع سس ناپولیتن ایتالیایی
سس ناپولیتن در انواع مختلف و با رسپی‌های متنوعی، بسته به مواد اولیه و سبک آشپزی با تغییراتی در طعم و بافت آن، درست می‌شود. برخی از انواع محبوب سس ناپولیتن شامل موارد زیر می‌شود:
۱- سس ناپولیتن کلاسیک: با ترکیبی از گوجه فرنگی تازه، روغن زیتون، سیر، ریحان و آویشن درست می‌شود.
۲- سس ناپولیتن گیاهی: این سس بدون گوشت یا عصاره آن و با ترکیبی از سبزیجات تازه و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود.
۳- سس ناپولیتن مخصوص پیتزا: به صورت اصیل، با گوجه فرنگی‌های تازه سن مارزانو، روغن زیتون فرابکر و ادویه‌های محدود درست می‌شود تا طعم اصیل ایتالیایی را یادآوری کند.
تاریخچه سس ناپولیتن ایتالیایی برای پیتزا و پاستا
سس ناپولیتن، ریشه در آشپزی ایتالیایی و به ویژه شهر ناپل ایتالیا دارد. این سس به عنوان یکی از پایه‌های اصلی غذاهای ایتالیایی شناخته می‌شود. سس ناپولیتن، از قرن‌ها پیش، با ترکیب ساده‌ای از گوجه فرنگی تازه، روغن زیتون، سیر و ادویه‌های معطر، تهیه می‌شد و به مرور زمان، تبدیل به یکی از محبوب‌ترین سس‌های پاستا و یک سس محبوب برای پیتزاهای مختلف از جمله پیتزا ناپولیتن شد.
در زمان‌های قدیم، به خاطر دسترسی آسان به مواد اولیه این سس و طعم طبیعی‌اش، درست کردن سس ناپولیتن، بین مردم بسیار رایج بود. با گذشت زمان، آشپز‌های ایتالیایی، برای بهبود و تنوع بخشیدن به طعم این سس، روش‌های مختلفی را ارائه کردند اما همچنان تازگی مواد اولیه و سادگی آن، جزو ویژگی‌های بارز سس ناپولیتن است.
امروزه سس ناپولیتن در سراسر جهان، به عنوان یک نماد از آشپزی اصیل ایتالیایی شناخته می‌شود و در بسیاری از غذاهای اصیل ایتالیایی به کار می‌رود.
راستی شما میتوانید انواع سس آماده را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن سس ناپولیتن
فرق سس ناپولی پیتزا و سس ناپولی پاستا چیست؟
۱- سس ناپولیتن پیتزا معمولا غلیظ‌تر از نسخه‌های دیگر است تا به راحتی روی خمیر پیتزا پخش شود بدون اینکه بیش از حد آبکی باشد و خمیر پیتزا را شل و خمیری کند.
۲- زمان پخت سس ناپولیتن پیتزا، کوتاه‌تر است. در برخی رسپی‌های سس ناپولی، مواد سس باید روی حرارت ملایم، برای مدت بیشتری بپزد.
۳- طعم سس ناپولیتن پیتزا، ساده‌تر و طبیعی‌تر است.
۴- مواد اولیه سس کلاسیک ناپولیتن، ساده است و با گوجه فرنگی، روغن زیتون فرابکر، ریحان تازه و نمک دریایی درست می‌شود.
ادویه مخصوص سس ناپولیتن چیست؟
برای تهیه سس ناپولیتن میتوانید از ادویه‌های مختلف استفاده کنید اما به صورت رایج و معمول از پاپریکا، پودر سیر، پودر پیاز، فلفل سیاه و آویشن به عنوان ادویه اصلی سس ناپولی استفاده می‌شود.