داستان واقعی ولنتاین چیست؟ با نزدیک شدن به روز ولنتاین، معمولا این سوال زیاد پرسیده میشود که چه داستان یا داستانهایی پشت روز ولنتاین قرار دارد و اصلا چرا این روز را روز عشق نامگذاری کردهاند؟ در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به بررسی داستان واقعی ولنتاین و پشت پرده آن بر اساس اسناد تاریخی میپردازیم. در این مقاله به ارتباط جشن ولنتاین و جشن لوپریکالیای کهن، نحوه برگزاری این جشن، شعری که باعث معروف شدن ولنتاین شد و هر آنچه باید درباره این روز بدانید، اشاره خواهیم کرد.
داستان واقعی ولنتاین
روز ولنتاین، مصادف با ۱۴ فوریه میلادی، روزی است که عشاق، محبت و عشق خودشان را با تبریک و دادن هدایا ابراز میکنند. بر اساس منابع و اسناد تاریخی، تعطیلات روز ولنتاین، ریشه در جشنواره رومی Lupercalia (لوپرکالیا) دارد که در اواسط فوریه برگزار میشد.
در این روز «آمدن بهار» را جشن میگرفتند. همچنین آیینهای باروری و جفت شدن زنان با مردان به قید قرعه در این روز، بجا آورده میشده است. این سنت تا سالها ادامه داشته است اما در پایان قرن پنجم، پاپ گلاسیوس اول، جشن لوپرکالیا را ممنوع میکند.
از آن پس، روز ولنتاین به عنوان جایگزینی برای جشن لوپرکالیا معرفی شد. اما در اصل منشأ تعطیلات ولنتاین در هالهای از ابهام قرار گرفته است. بد نیست بدانید که حقایق شگفت انگیزی درباره ولنتاین وجود دارد که دانستن آنها خالی از لطف نیست.
نحوه برگزاری جشن لوپرکالیا
برخی از داستانهای مدرن، «لوپرکالیا» را بهعنوان یک جشن خاص جذاب نشان میدهند. در این جشن، زنان نامهای خود را بر روی لوحهای گلی مینوشتند و مردان آنها را به صورت تصادفی برمیداشتند و این سرآغاز یک رابطه عاشقانه برای آنها بود.
در اصل لوپریکالیا، جشن باروری بود که به «فاونوس»، خدای کشاورزی رومی و همچنین «رومولوس» و «رموس»، بنیانگذاران رومی تقدیم میشد.
برای شروع جشن، اعضای «لوپرچی» که از کشیشان رومی بودند، در غاری مقدس جمع میشدند؛ جایی که گمان میرفت نوزادان رومولوس و رموس، توسط یک گرگ یا لوپا نگهداری میشدند. کاهنان یک «بز» را برای باروری و یک سگ را برای تطهیر قربانی میکردند.
سپس پوست بز را به صورت نواری، میپیچیدند و آنها را در خون قربانی فرو میکردند. بعد، کاهنان به خیابانها میرفتند و به آرامی با پوست بز هم به زنان و هم به مزارع ضربه میزدند.
زنان رومی به دور از ترس، پوستها را لمس میکردند. چون اعتقاد بر این بود که این پوستها، آنها را در سال آینده بارورتر میکند. بعدها در این روز، همه زنان جوان شهر، اسم خود را در یک کوزه بزرگ میگذاشتند.
سپس پسرهای مجردان شهر هر کدام یک نام انتخاب میکردند و با زن انتخابی خود جفت میشدند. این مسابقات اغلب به ازدواج ختم میشد.
ارتباط بین لوپریکالیا و جشن ولنتاین
تصاویری که از برگزاری جشن لوپریکالیا به جا مانده است، نشان میدهد نزدیکترین شباهت بین جشن لوپرکالیا و سنتهای روز ولنتاین مدرن این است که بر اساس نقاشیهای قدیمی، جشن لوپریکالیا شامل دو مرد جوان تقریباً برهنه بوده است که با تکههایی از پوست بز به اطرافیانشان سیلی میزدند.
همان طور که گفته شد، به گفته نویسنده باستانی «پلوتارک»، برخی از زنان جوان متاهل معتقد بودند که ضربه زدن به پوست، باعث تقویت باروری و زایمان آسان میشود.
شاید جالب باشد بدانید در طول قرون وسطی، معمولا در فرانسه و انگلیس اعتقاد بر این بود که ۱۴ فوریه آغاز فصل جفت گیری پرندگان است، که به این ایده قوت بخشید که روز ولنتاین، باید روزی برای عاشقان باشد.
البته مساله این است که این داستانها به مرور دچار تغییر میشوند و احتمالا مراسمهایی به آنها اضافه یا از آنها حذف میشود. بنابراین هر عمل رمانتیک و عاشقانهای را که طی این جشن انجام میشده است، به جشن ولنتاین نسبت داده میشود، نمونه آن در ازدواج کردن زوجها در این روز بوده است.
ولنتاین واقعی کیست؟
با مرور بر داستان واقعی ولنتاین مشخص میشود که چند شهید با نام «سنت ولنتاین/ Saint Valentine» وجود دارند. در اصل «ولنتاین» یک نام محبوب و متعارف، در روم باستان بوده است و حداقل ۵۰ داستان از قدیسین مختلف به این نام در تاریخ به چشم میخورد.
بر اساس تحقیقات مجله فوربس، اولین گزارشهای به جا مانده، از دو ولنتاین در ۱۴ فوریه که از دهه ۵۰۰ میلادی نوشته شدهاند، اشتراک زیادی دارند. گفته میشود که هر دو آنها، زمانی که در زندان محبوس بودهاند، کودکی را شفا دادهاند.
این کار آنها هم، منجر به تغییر مذهب خانواده کودکان شده است. اما دستگاه قضا، حکم اعدام آنها را در همان روز اعلام میکند و آنها پس از اعدام شدن، به خاک سپرده میشوند.
ظاهرا ولنتاین قبل از اینکه سرش از بدنش جدا شود، یک یادداشت خداحافظی با مضمون «از طرف ولنتاین تو» امضا کرده است. همین جمله را میتوانید این روزها به عنوان پیام روز ولنتاین روی بسیاری از کادوهای ولنتاینی برای خانمها و کادوهای ولنتاینی مردانه که هدیه داده میشوند، ببینید.
چرا داستان واقعی ولنتاین با عشق گره خورده است؟
طبق افسانهها، یک زندانی با نام «ولنتاین» که کشیش هم بوده است، نامهای را تحت عنوان «ولنتاین تو» به دختر زندانبانش که با او دوست شده بوده است، امضا میکند. برخی افسانهها این دختر را همان کسی میدانند که به دست ولنتاین، نابیناییاش شفا پیدا کرده بوده است.
داستان دیگری وجود دارد که بر اساس آن، این اسقف قدیس، «ولنتاین ترنی» (Saint Valentine of Terni) بوده است که این تعطیلات به نام او نامگذاری شده است. البته ممکن است این دو قدیس در واقع یک نفر بوده باشند.
متاسفانه شواهد تاریخی به قدری ناقص است که مشخص نیست آیا داستان واقعی ولنتاین با یک قدیس شروع شد و سپس دو نفر شدند یا زندگینامهنویسان از جزئیات مربوط به یکی از آنها برای هر دو قدیس استفاده کرده است. حتی برخی بر این باورند که این داستان تخیلی است و این افراد اصلا وجود نداشتهاند.
بر اساس یکی دیگر از افسانههای مربوط به این روز، سنت ولنتاین از دستورات امپراتور سرپیچی کرد و دخترها و پسرها، مخفیانه ازدواج کردند تا شوهران خود را از جنگ نجات دهند. به همین دلیل است که روز جشن ولنتاین، با عشق همراه است.
بیشتر بخوانید: پرفروش ترین گل های دنیا در سراسر جهان
چطور روز ولنتاین معروف شد؟
برای کسانی که به ادبیات و شعر کهن انگلیسی علاقه دارند، «جفری چاسر» نام غریبی نیست. چاسر، شاعر، نویسنده، فیلسوف و سیاستمدار انگلیسی است. او معمولا شخصیتهای شاعرانهاش را به صورت ساختگی در تاریخ قرار میداد و آنها را واقعی نشان میداد.
حتی گفته میشود هیچ سابقهای از جشنهای عاشقانه روز ولنتاین تا قبل از شعری که چاسر در حدود سال ۱۳۷۵ سروده است، وجود نداشته است. چاسر، در اثر خود با عنوان «Parliment of Foules»، سنت عشق درباری را با جشن روز ولنتاین پیوند میدهد؛ پیوندی که تا به آن روز وجود نداشته است.
پس از آن، شعر او مورد توجه و استقبال گستردهای قرار میگیرد. این شعر به ۱۴ فوریه به عنوان روزی که پرندگان و انسانها گرد هم میآیند تا جفتی پیدا کنند، اشاره میکند. چاسر مینویسد در این روز سنت ولنتاین (St. Valentine) فرستاده شد تا هر کس جفت خود را انتخاب کند.
مدت کوتاهی پس از اینکه چاسر در روز ولنتاین به عشق اشاره کرد، در دنیای واقعی هم عاشقان، در ۱۴ فوریه شروع به ارسال اشعار عاشقانه و کارت پستال ولنتاین برای یکدیگر کردند. (البته ممکن است اینها قبل از چاسر هم وجود داشته اما ما اطلاعات دقیقی از آن در دست نیست.)
به عبارت دیگر، مردم بیش از ۵۰۰ سال است که برای عزیزانشان متن ولنتاین مینویسند. خیلیها حتی اعتقاد دارند که هیچ ارتباط مستقیمی بین قدیس شهید با ولنتاین وجود ندارد و تنها همین شعر، سرآغاز یک جشن عاشقانه و بعدها جا گرفتن در تقویم بوده است.
سوالات متداول
از چه زمانی ولنتاین به رسمیت شناخته شد؟
روز ولنتاین تا حدود قرن چهاردهم به عنوان «روز عاشقان» جشن گرفته نمیشد. در سال ۴۹۶ پس از میلاد، پاپ گلاسیوس، روز ۱۴ فوریه را به عنوان اولین روز جشن ولنتاین اعلام کرد. اینکه آیا این کار، صرفاً حرکتی برای احترام به یک قدیس بود یا یک تلاش استراتژیک برای مسیحی کردن بت پرستهایی که از جشن لوپرکالیا، دل خوشی نداشتند، هنوز موضوع بحث است.
قدیمیترین تبریک ولنتاین متعلق به چه کسی بود؟
قدیمیترین تبریک ولنتاین شناخته شده که هنوز هم وجود دارد، شعری بوده است که در سال ۱۴۱۵ توسط چارلز، دوک اورلئان، برای همسرش سروده شد است. او پس از دستگیری در نبرد آگینکور در برج لندن زندانی شد. متن تبریک او، اکنون بخشی از مجموعه خطی کتابخانه بریتانیا در لندن، انگلستان است.
اعتقاد بر این است که چندین سال بعد، پادشاه هنری پنجم، نویسندهای را به نام «جان لیدگیت» برای نوشتن یادداشت ولنتاین برای کاترین والوا استخدام کرد.
منابع: britannica / history / townandcountrymag/ walksofitaly