می‌دانید رب گوجه فرنگی خوب چه مشخصاتی دارد؟ رب گوجه یکی از چاشنی‌های بسیار پرکاربرد در آشپزی است که در طرز تهیه انواع غذاها با رب گوجه و انواع سس به کار می‌رود. رب گوجه، همان‌طور که از اسم آن مشخص است، بر پایه گوجه فرنگی درست شده و بسته به اینکه کارخانه‌ای یا خانگی باشد، افزودنی‌هایی به آن اضافه می‌شود. اگر رب گوجه فرنگی کارخانه ای می‌خرید، باید به ویژگی‌های مختلفی در زمان خرید دقت کنید تا یک رب گوجه استاندارد برای آشپزی و پخت و پز داشته باشید. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به ویژگی‌ها و راهنمای خرید رب گوجه فرنگی باکیفیت می‌پردازیم.
ویژگی‌های رب گوجه فرنگی استاندارد و باکیفیت کارخانه‌ای
شاید شما هم جزو آن دسته افرادی باشید که وقتی به فروشگاه می‌روید، به صورت رندوم یا تصادفی، یک رب گوجه را از قفسه بردارید و بدون نگاه کردن به ویژگی‌های آن، اقدام به خرید رب گوجه کنید. اما قبل از این کار، بهتر است آگاهی‌تان را درباره راهنمای خرید رب گوجه فرنگی بالا ببرید تا سالم ترین رب گوجه فرنگی را بخرید. در زمان خرید رب گوجه فرنگی به نکات زیر دقت کنید:
در ضمن در صورت تمایل می‌توانید انواع رب گوجه فرنگی با کیفیت، از برندهای مختلف و مطمئن را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
۱- ترکیبات رب گوجه فرنگی و مواد افزودنی
در طرز تهیه رب گوجه فرنگی خانگی، احتمالا به جز نمک و گاهی اوقات روغن زیتون یا روغن آفتاب گردان، از مواد دیگری استفاده نمی‌شود. اما در رب گوجه‌های کارخانه‌ای برای بالا بردن مدت ماندگاری رب گوجه، افزودن طعم، غلیظ‌تر شدن بافت رب گوجه و خوشرنگ شدن آن، از ترکیبات دیگری هم استفاده می‌شود. این ترکیبات، به طور مستقیم بر کیفیت رب گوجه تاثیر می‌گذارند.
در اصل بهترین رب گوجه فرنگی و باکیفیت ترین رب گوجه باید بدون نگهدارنده و رنگ‌های مصنوعی باشد. اضافه کردن مقدار کمی نمک برای بالا بردن ماندگاری رب گوجه، بلامانع است. هنگامی که رب گوجه می‌خرید این ترکیبات را از روی مشخصات کالا، بررسی کنید. یک رب گوجه خوب باید ترکیبات زیر را داشته باشد:
۱- استفاده از گوجه فرنگی تازه و رسیده که طعم و رنگ طبیعی دارد. هر چند ممکن است از ظاهر رب متوجه نشوید، ولی رب‌هایی که با گوجه‌های خراب و لکه‌دار درست می‌شوند، طعم گس یا تلخی دارند، رنگشان معمولا تیره‌تر است و ماندگاری کمتری هم دارند. رب‌های ارگانیک به رب‌هایی گفته می‌شود که در تهیه آنها از گوجه‌هایی استفاده می‌شود که فاقد سموم و آفت‌کش‌های شیمیایی هستند و ارزش غذایی بالاتری دارند.
۲- مقدار نمک استاندارد برای تهیه رب گوجه حدود ۱/۵ تا ۲ درصد وزن رب گوجه است. این میزان نمک به ماندگاری بیشتر رب گوجه کمک می‌کند، در عین حال، برای سلامتی مضر نیست.
۳- در ترکیبات رب گوجه باکیفیت از برخی روغن‌های گیاهی استفاده می‌شود تا از کپک زدن آن جلوگیری به عمل بیاید.
۴- غلظت رب گوجه اگر کم باشد و بافت روانی داشته باشد، هم زود تمام می‌شود و هم مستعد خرابی و کپک زدن خواهد شد. میزان غلظت رب گوجه که به «غلظت بریکس» معروف است باید بین ۲۷ تا ۳۰ درصد باشد تا طعم و بافت خوبی داشته باشد.
۵- رب گوجه‌های باکیفیت، باید فاقد رنگ مصنوعی و مواد شیمیایی یا افزودنی‌های غیر مجاز باشد.
۲- رب گوجه رنگ طبیعی داشته باشد
خوشرنگ بودن رب گوجه، هم در بسیاری مواقع، نشان‌دهنده کیفیت بالای آن است و هم بر روی رنگ غذا یا خوراکی‌هایی که با آن درست می‌کنید، تاثیر مستقیم می‌گذارد. در زمان خرید رب گوجه، مخصوصا اگر در بسته‌بندی‌های شیشه‌ای خریداری می‌کنید، این نکته از راهنمای خرید رب گوجه فرنگی را در نظر داشته باشید که رنگ رب باید قرمز طبیعی، شفاف و یکنواخت باشد.
اگر رنگ رب، تیره بود، ممکن است در تهیه آن از گوجه فرنگی کهنه و ناسالم استفاده شده باشد یا گوجه‌ها در پروسه پخت، سوخته باشند. یکی دیگر از دلایل تیره بودن رب گوجه هم می‌تواند واکنش نشان دادن رب گوجه با بدنه یا قوطی رب باشد.
۳- رب گوجه باید بوی طبیعی داشته باشد
گوجه فرنگی سالم و باکیفیت باید بوی تازه و طبیعی گوجه فرنگی داشته باشد. استشمام هر گونه بوی ترشیدگی یا بوی شیمیایی به معنی ناسالم بودن و حتی خرابی رب گوجه است.
۴- گوجه فرنگی نباید تلخ باشد
طعم گوجه فرنگی باید ملایم و متمایل به شیرین باشد. مخصوصا در رب گوجه‌های کنسروی، طعم گس، ترش یا تلخ ممکن است احساس شود. در برخی مواقع به خاطر بی‌کیفیتی رب گوجه، مواد رب گوجه با قلع موجود در بطری کنسرو، واکنش نشان می‌دهد و علاوه بر رنگ، طعم آن را خراب می‌کند.
۵- غلظت رب گوجه فرنگی را بررسی کنید
رب گوجه فرنگی خیلی رقیق و خیلی غلیظ، هر دو نشانه کیفیت پایین آن است. به صورت استاندارد غلظت رب گوجه باید ۲۷ تا ۳۰ درصد باشد. باید این غلظت در حدی باشد که به راحتی در غذا حل شود و بعد از حل شدن، آثاری از گلوله گلوله شدن در آن نباشد. اگر رب گوجه زیادی سفت بود (به‌خاطر نگهداری غیر اصولی آب آن خشک شده بود) بهتر است قبل از افزودن به غذا، آن را با کمی آب، رقیق کنید.
۶- به مقدار ناخالصی رب گوجه دقت کنید
یکی دیگر از نکات راهنمای خرید رب گوجه فرنگی این است که یک رب گوجه خوب، ناخالصی کمتری دارد. یکدست بودن و نبود تکه‌های گوجه فرنگی از مشخصه‌های یک محصول مرغوب است. برای تشخیص رب گوجه با ناخالصی، رب گوجه‌ای را که خریداری کرده‌اید، در یک سینی بریزید و با قاشق یا کاردک آن را پخش کنید تا ناخالصی‌های آن مشخص شود.
۷- رب گوجه صادراتی بهتر است
برندهای زیادی، رب گوجه فرنگی را تولید و به بازار عرضه می‌کنند. از میان این برندها، برندهایی که کالاهای خود را به کشورهای دیگر صادر می‌کنند، استانداردهای سختگیرانه‌تری دارند و هر چند قیمت آنها ممکن است به نسبت کمی بالاتر باشد ولی از نظر کیفیتی، خرید آنها به صرفه‌تر است.
۸- تاریخ تولید و انقضای رب گوجه را چک کنید
یکی از مهم ترین نکات در راهنمای خرید رب گوجه فرنگی، بررسی تاریخ تولید و انقضای آن است. روی همه رب‌های کارخانه‌ای، این تاریخ‌ها درج شده است. هر چه رب گوجه، تازه‌تر باشد، طعم و کیفیت بالاتر و بهتری خواهد داشت. رب‌های صنعتی معمولا بین ۶ تا ۱۸ ماه ماندگاری دارند و بعد از باز شدن، باید در یخچال نگهداری شوند.
۹- از برندهای معتبر رب گوجه خریداری کنید
برندهای رب گوجه باکیفیت مثل فامیلا، اویلا، طبیعت، چین چین و … جزو بهترین برندهای رب گوجه هستند که امتحان خود را پس داده‌اند. می‌توانید در بین برندهای مختلف رب گوجه، آنها را انتخاب کنید.
۱۰- بسته بندی رب گوجه باید سالم باشد
از خرید رب گوجه‌هایی که قوطی‌های آنها متورم شده یا فرو رفتگی در آنها وجود دارد، خودداری کنید. ممکن است این تغییر شکل بسته‌بندی، به خاطر فاسد شدن رب باشد.
اگر سوراخ یا منفذی در قوطی کنسرو وجود داشت، یا در رب گوجه‌های شیشه‌ای، منفذی مشاهده کردید، همچنین اگر درب آن به راحتی باز شود و لایه‌های محافظ نداشته باشد، می‌توان فهمید این محصول کیفیت کافی ندارد، پس به هیچ عنوان آن را نخرید، چون اگر رب گوجه در معرض هوا یا اکسیژن قرار بگیرد، احتمال فاسد بودن یا کپک زدگی آن بالا می‌رود.
بیشتر بخوانید: روش های آسان تشخیص رب گوجه سالم از تقلبی
رب گوجه خانگی یا کارخانه‌ای؛ کدام بهتر است؟
هر چند رب گوجه‌های خانگی طرفداران زیادی دارند و بسیاری افراد بر این باورند که این رب‌ها، به خاطر طبیعی بودن موادی که در آنها به کار می‌رود، سالم‌تر هستند اما بسیاری از کارشناسان، رب گوجه‌های کارخانه‌ای باکیفیت را برای مصرف مفید‌تر می‌دانند. دلایل برتری رب گوجه‌های کارخانه‌ای نسبت به رب‌های خانگی عبارتند از:
۱- ماندگاری بالاتر بدون تغییر طعم و کیفیت
رب گوجه فرنگی‌های کارخانه‌ای، به خاطر رعایت اصولی بسته‌بندی، پاستوریزه بودن مواد و نوع پوششی که دارند، حدود ۱۸ ماه پس از تولید، قابل استفاده هستند، بدون اینکه کیفیت آنها تغییر کند.
۲- اطمینان از غلظت استاندارد رب گوجه
رب‌های خانگی به‌خاطر جوشیدن زیاد یا کم، معمولا غلظت مناسبی ندارند، یا زیادی رقیق و یا زیادی غلیظ هستند. در رب‌های کارخانه‌ای، تحت نظارت و با دستگاه‌های پیشرفته درست می‌شوند و چندان نیازی نیست بابت غلظت آنها نگران باشید، مگر اینکه بی‌کیفیتی رب گوجه برایتان ثابت شود و از تجربه خریدتان استفاده کنید و دیگر آن برند خاص را نخرید.
۳- خوشرنگ‌تر و خوشمزه‌تر بودن
در برخی موارد، بعد از تهیه رب، برای اینکه رب گوجه غلظت مناسبی بگیرد و آب اضافی آن گرفته شود (چون معیار و دستگاه خاصی برای اندازه‌گیری غلظت مناسب رب گوجه خانگی وجود ندارد)، رب گوجه را در سینی ریخته شده و در معرض نور آفتاب گذاشته می‌شود.
این کار اگر به صورت اصولی انجام نشود و رب گوجه برای طولانی مدت در مجاورت نور آفتاب باشد، تغییر رنگ داده و مزه آن هم عوض می‌شود. در ضمن ممکن است رب گوجه تیره شود و غذا را هم تیره کند و حتی مزه غذا را تغییر داده و آن را تلخ کند.
۴- از بین رفتن میکروب‌ها و باکتری‌های مضر در روند تولید
در تهیه رب گوجه کارخانه‌ای، فرآیند حرارتی استاندارد و فیلتراسیون دقیق انجام می‌شود که این موضوع، علاوه بر اینکه سلامت رب گوجه را ارتقا می‌دهد، از بار میکروبی آن کم می‌کند. در نتیجه، احتمال کپک زدن رب گوجه هم کاهش پیدا می‌کند.
۵- کنترل کیفیت و رعایت استانداردهای بهداشتی
طبق قوانین تولید رب گوجه کارخانه ای، گوجه فرنگی و مواد اصلی که برای تهیه رب گوجه استفاده می‌شود، باید از انواع باکیفیت، سالم و بهداشتی باشد. همچنین همه دستگاه‌ها و پروسه‌های بسته‌بندی محصولات، بر اساس استانداردهای دقیق، عمل می‌کنند و این موضوع باعث می‌شود رب گوجه‌ای که به دستتان می‌رسد، سالم و بدون میکروب باشد.
۶- عدم نیاز به نگهداری خاص رب گوجه
معمولا رب گوجه فرنگی‌های خانگی بعد از اینکه تهیه می‌شوند، باید اقداماتی را برای بالا بردن ماندگاری‌شان انجام دهید، مثلا روی سطح رب گوجه را نمک بپاشید یا یک لایه روغن بریزید. رب گوجه کارخانه‌ای، حتی در دمای محیط هم قابل نگهداری است، البته بهتر است آن را در یخچال یا برای نگهداری طولانی‌مدت، در فریزر نگهداری کنید.
رب گوجه کنسروی یا شیشه ای؛ کدام بهتر است؟
انتخاب بین رب گوجه فرنگی شیشه‌ای و کنسروی (فلزی) بستگی به نیاز، بودجه و اولویت‌های شما دارد. هر کدام از این روش‌های بسته‌بندی رب گوجه، مزایا و معایب خاص خود را دارند.
مزایای رب گوجه شیشه‌ای:
به خاطر امکان مشاهده رنگ و کیفیت قبل از خرید رب شیشه‌ای، می‌توانید رنگ و غلظت رب را قبل از اینکه خریداری کنید، ببینید.
شیشه با گوجه‌فرنگی واکنش نمی‌دهد، در حالی که قوطی فلزی کنسرو ممکن است در تماس طولانی با رب گوجه تغییر کند و رنگ رب، سیاه شود. همچنین طعم آن تغییر کرده و کیفیت آن کاسته می‌شود.
برخی افراد معتقدند که رب شیشه‌ای طعم بهتری دارد، چون مواد رب گوجه فرنگی، در معرض فلز قرار نمی‌گیرد.
مزایای رب گوجه کنسروی (فلزی):
رب‌های کنسروی معمولا برای مدت طولانی‌تری بدون تغییر کیفیت باقی می‌مانند.
برخلاف شیشه، قوطی فلزی نمی‌شکند و به خاطر مقاومت در برابر ضربه و شکستگی، حمل‌ونقل آنها راحت‌تر است.
رب گوجه فرنگی‌های کنسروی معمولا ارزان‌تر از مدل‌های شیشه‌ای هستند.
بیشتر بخوانید: زمان مناسب برای نگهداری رب گوجه کنسرو و خانگی چقدر است؟
نکات مهم در نگهداری رب گوجه کارخانه ای
- رب گوجه شیشه‌ای پس از باز شدن باید در یخچال نگهداری شود و بهتر است یک لایه روغن مایع یا روغن زیتون روی آن بریزید تا از کپک زدن آن جلوگیری شود.
- رب کنسروی پس از باز شدن باید به ظرف شیشه‌ای منتقل شود، چون تماس طولانی با فلز ممکن است کیفیت آن را کاهش دهد.
- تا زمانی که درب رب گوجه کنسروی را باز نکرده‌اید، لازم نیست آن را در یخچال بگذارید. ولی قوطی در جای گرم یا جلوی آفتاب هم نگذارید.
- بهترین دما برای نگهداری رب گوجه بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد است. دمای بالاتر ممکن است باعث تغییر رنگ و کاهش کیفیت رب گوجه شود و حتی آن را مستعد کپک‌زدگی کند.
- رب گوجه فرنگی را در محیطی دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت نگهداری کنید تا از فاسد شدن و کپک زدن آن جلوگیری شود.
- برای نگهداری طولانی مدت رب گوجه کارخانه‌ای، پس از باز کردن رب گوجه، آن را در ظرف دربسته بریزید و در فریزر نگهداری کنید. حتما باید روی رب گوجه پوشانده شده باشد. برای آموزش روش‌های صحیح فریز کردن رب گوجه فرنگی روی لینک مقاله مورد نظر کلیک کنید.
- فرقی نمی‌کند رب گوجه کارخانه‌ای داشته باشید یا رب خانگی، داخل رب گوجه، قاشق خیس یا آلوده نزنید چون خیلی زود کپک می‌زند.
سوالات متداول درباره خرید بهترین رب گوجه کارخانه ای
بهترین برندهای رب گوجه کدامند؟
برندهای رب گوجه مثل فامیلا، تبرک، اویلا، طبیعت، روژین و اصالت از محبوب‌ترین گزینه‌ها در ایران هستند.
آیا رب گوجه فرنگی کارخانه ای مواد نگهدارنده دارد؟
برخی برندهای صنعتی از مواد نگهدارنده مجاز برای افزایش ماندگاری استفاده می‌کنند، اما رب‌های خانگی معمولا فاقد این مواد هستند.
غلظت استاندارد رب گوجه چقدر باید باشد؟
میزان بریکس استاندارد یا غلظت رب گوجه باید بین ۲۷ تا ۳۰ درصد باشد تا کیفیت مطلوبی داشته باشد.