آیا بین عفونت و نوار بهداشتی رابطهای وجود دارد؟ نوار بهداشتی پرمصرفترین لوازم بهداشتی مورد استفاده در خانمها است. نوار بهداشتی در واقع یک نوع پد بهداشتی دستمالی است که زنان در دوره قاعدگی ماهانه خود استفاده میکنند. با این حال همواره نگرانیهایی برای استفاده از نوار بهداشتی در بلند مدت به وجود میآید؛ برای مثال اینکه آیا نوار بهداشتی باعث عفونت میشود؟ این نگرانی همواره درباره عوارض و معایب استفاده از نوار بهداشتی از جمله عفونتهای تناسلی وجود دارد. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به نگرانیهای استفاده از نوار بهداشتی میپردازیم، ضمن آنکه به این سوال مهم پاسخ میدهیم که آیا نوار بهداشتی باعث عفونتهای تناسلی و واژینیت (عفونت واژن) میشود؟
نوار بهداشتی چیست و از چه موادی تشکیل شده است؟
قبل از پرداختن به بحث رابطه عفونت تناسلی و نوار بهداشتی بد نیست بدانیم اصلا نوار بهداشتی چیست؟ نوارهای بهداشتی پدهای استریل هستند که یک طرف آن از چسب برای چسبیدن به لباس زیر و سمت دیگر آن از پوششی از الیاف مصنوعی و تودهای پنبه و مواد جاذب مایعات تشکیل میشود.
به غیر از پنبه، از ریون که نوعی الیاف مصنوعی است و از خمیر چوب به دست میآید نیز در تولید نوار بهداشتی استفاده میشود. همچنین «دیوکسین» یکی از مهمترین مواد تشکیلدهنده نوار بهداشتی است که باعث میشود نوارهای بهداشتی ظاهری تمیز و استریل داشته باشند.
در صورت تمایل میتوانید انواع نوار بهداشتی باکیفیت را از فروشگاههای افق کوروش به صورت حضوری و یا اینترنتی تهیه کنید.
رابطه استفاده از پارچه به جای نوار بهداشتی و عفونت دستگاه تناسلی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید در گذشتهای نه چندان دور زنان از تکههای پارچه به جای نوار بهداشتی استفاده میکردند و به این وسیله مانع رسیدن خون پریودی به بیرون از لباس میشدند.
آنها بعد از هر بار استفاده پارچه را میشستند و اتو میکردند و مجددا استفاده میکردند. امروزه اما استفاده از پارچه به جای نوار بهداشتی توصیه نمیشود. استفاده مکرر از پارچه در گذشته باعث میشد تا زنان به انواع بیماریهای عفونی مختلف دچار شوند. شدت بیماریهای عفونی در زنان به حدی بالا بود که با تولید و گسترش استفاده از نوارهای بهداشتی و مشتقات آن امید به زندگی زنان و میانگین طول عمر آنها بالاتر رفت.
ممکن است این سول برایتان پیش بیاید در صورت دسترسی نداشتن به نوار بهداشتی از چه چیزی به جای نوار بهداشتی استفاده کنیم؟ امروزه اگر در موقعیتهای فوری به نوار بهداشتی دسترسی نداشتید میتوانید از پارچههای تمیز و ضدعفونی شده به صورت کاملا محدود استفاده کنید. در زمان استفاده از پارچه به جای نوار بهداشتی رعایت این نکات ضروری است:
- حتما پارچه از جنس نخ و یا پنبه تمیز، استریل و اتو شده استفاده کنید.
- به مدت طولانی از پارچه به جای نوار بهداشتی استفاده نکنید.
- بعد از یک بار مصرف از پارچه آن را حتما در یک پوشش بپیچید و دور بیندازید.
نقش نوار بهداشتی در عفونت زنان
اگرچه نوار بهداشتی در حال حاضر رایجترین و پرمصرفترین وسیله در دوران قاعدگی محسوب میشود اما باید به عوارض ناشی از استفاده از نوار بهداشتی نیز توجه کنید. استفاده نادرست از نوار بهداشتی میتواند منجر به عفونت در زنان شود. از نشانههای عفونت با نوار بهداشتی در زنان میتواند علائمی نظیر خارش، تورم و ترشحات غیرطبیعی در واژن باشد.
در جواب این سوال که آیا نوار بهداشتی باعث عفونت میشود؟ باید اینطور بگوییم که نوار بهداشتی به تنهایی باعث ایجاد عفونت نمیشود بلکه نحوه استفاده نادرست از نوار بهداشتی میتواند مشکلساز شود. برای پیشگیری از عفونت دستگاه تناسلی در صورت استفاده از نوار بهداشتی به این موارد توجه کنید:
- مهمترین نکته در استفاده درست از نوار بهداشتی توجه به این امر است که باید آن را زود به زود عوض کنید. استفاده طولانی از یک نوار بهداشتی موجب عفونتهای قارچی میشود. حتی اگر خونریزی سبک است بعد از ۳ الی ۵ ساعت بهترین زمان تعویض نوار بهداشتی است.
- رطوبت موجود در نوار بهداشتی و تماس آن با پوست و ناحیه واژن نوع دیگری از عفونت را نیز ایجاد میکند، به همین دلیل عوض کردن به موقع نوار بهداشتی بسیار مهم است.
- خطرات دیر عوض کردن نوار بهداشتی علاوه بر عفونت قارچی ممکن است منجر به عفونتهای باکتریایی و عفونتهای انگلی دستگاه تناسلی و واژن نیز شود. تشخیص نوع عفونت و راهکار برای درمان آن بر عهده پزشک متخصص است.
- عفونتهای قارچی، عفونتهای انگلی و عفونتهای باکتریائی که از مضرات استفاده نادرست از نوار بهداشتی محسوب میشوند عوارضی هم در پی دارند. این عفونتها میتوانند موجب درد در ناحیه تناسلی شوند ضمن آنکه روی میزان ترشحات واژن نیز تاثیر میگذارند.
بیشتر بخوانید: آیا نوار بهداشتی باعث خارش می شود؟
سایر عوارض و خطرات استفاده از نوار بهداشتی مرتبط با عفونت
علاوه بر انواع عفونتها، عوارض جانبی نوار بهداشتی نیز در خور توجه است. استفاده نادرست از نوار بهداشتی ممکن است منجر به عوارض دیگری شود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات در دوره قاعدگی. استفاده نادرست از نوار بهداشتی میتواند باعث تغییر در دوره قاعدگی و ناهماهنگی در چرخههای قاعدگی شود.
- همچنین استفاده نادرست از نوار بهداشتی باعث دشوار شدن دوره قاعدگی میشود. عفونتها و عارضههای ایجاد شده در بدن به واسطه استفاده نادرست از نوار بهداشتی منجر به درد میشوند. دردهای ایجاد شده در بدن به واسطه عفونتها به همراه درد طبیعی در دوران قاعدگی، دوره قاعدگی را سختتر و دشوارتر میکند.
- مواد شیمیایی موجود در برخی از نوارهای بهداشتی میتواند منجر به عارضه جبرانناپذیر سرطان ناحیه تناسلی شود. این مشکل بیشتر در گذشته وجود داشت و امروزه نوار بهداشتی را از موادی تهیه میکنند که این خطر را به حداقل برساند. اما همچنان باید در هنگام خرید یک نوار بهداشتی معتبر و با کیفیت خوب، دقت لازم را به عمل آورد.
- ایجاد خشکی در واژن و خارش شدید از دیگر عوارض جانبی استفاده از نوار بهداشتی محسوب میشود.
راهکارهای جلوگیری از ابتلا به عفونت ناشی از استفاده از نوار بهداشتی
همانطور که گفته شد نوار بهداشتی در صورت استفاده نادرست و سهلانگاری ممکن است باعث عفونت شود اما با رعایت چند نکته ساده میتوان از ابتلا به انواع عارضههای مرتبط با نوار بهداشتی جلوگیری کرد.
- نوار بهداشتی را به صورت مرتب (۳ الی ۵ ساعت یک بار) تعویض کنید.
- به طور منظم لباسهای زیر خود را تعویض کنید.
- لباس زیر راحت و گشاد و از نوع نخی بپوشید.
- تا حد امکان از استفاده از سرویسهای بهداشتی عمومی پرهیز کنید.
- در دوره پریودی دوش بگیرید، بهداشت فردی را رعایت کنید و همواره ناحیه واژن خود را تمیز نگه دارید. درباره مراقبتهای بهداشتی دوره قاعدگی چیزی میدانید؟
آیا نوار بهداشتی در عفونت و نازایی تاثیر دارد؟
علاوه بر عفونت ناحیه تناسلی، نگرانی بسیار بزرگی که در زمینه استفاده از نوار بهداشتی وجود دارد مربوط به ایجاد نازایی و ناباروری در زنان است. اگرچه میتوان گفت که استفاده از نوار بهداشتی دلیل بر ناباروری نیست اما ترکیب شیمیایی موجود در برخی از پدهای بهداشتی با کیفیت پایین و غیراستاندارد مانند ترکیبات شیمیایی «فتالات»ها میتواند عملکرد سیستم تولید مثل را مختل کند یا نقص مادرزادی برای جنین به همراه داشته باشد.
از طرف دیگر پدهای بهداشتی معطر که امروزه بازار را در بر گرفتهاند نیز میتوانند بر عملکرد سیستم باروری تاثیر منفی بگذارند. مواد شیمیایی موجود در نوار بهداشتی معطر علاوه بر خارش و آلرژی، میتواند سلامت جنین را به خطر بیندازد و بر رشد او تاثیر منفی بگذارد. به همین دلیل کارشناسان و متخصصان استفاده از نوار بهداشتی معطر را توصیه نمیکنند.
اگرچه هشدارهایی مبنی بر خطر نازایی و ناباروری در استفاده از نوار بهداشتی وجود دارد با این حال نگران نباشید. استفاده از یک نوار بهداشتی از برندهای معتبر و بررسی مواد به کار رفته در ساخت آن میتواند خیال شما را از بابت خرید یک نوار بهداشتی باکیفیت بدون ایجاد عوارض جبرانناپذیر در عفونت و نازایی راحت کند.
نکات مهم درباره عفونت در اثر استفاده از نوار بهداشتی به صورت نادرست
- برای در امان ماندن از خطرات دیر عوض کردن نوار بهداشتی که شامل انواع عفونتهاست، نوار بهداشتی را زود به زود عوض کنید.
- قبل و بعد از تعویض نوار بهداشتی دستان خود را حتما با آب و صابون بشویید.
- نوار بهداشتی خود را به طور صحیح دور بیندازید. بهتر است نوار بهداشتی را در یک لفاف مثل لفاف نوار بهداشتی یا کاغذ و روزنامه باطله بپیچید، در یک کیسه پلاستیک گره بزنید و دور بیندازید.
- از آنجایی که نوار بهداشتی غیراستاندارد و با کیفیت پایین باعث عفونت میشود استفاده از یک نوار بهداشتی با برند معتبر و کیفیت تائید شده را در اولویت خرید خود قرار دهید.
- هرگز دستمال کاغذی را جایگزین نوار بهداشتی نکنید. دستمال کاغذی به اندازه نوار بهداشتی قدرت جذب ندارد و همچنین باعث عفونت بیشتری در ناحیه تناسلی و واژن میشود.
سوالات متداول در زمینه ایجاد عفونت با نوار بهداشتی
نوار بهداشتی را هر چند ساعت یکبار عوض کنیم؟
نوار بهداشتی را حداقل هر ۳ الی ۵ ساعت یکبار باید عوض کرد. اگر میزان خونریزی زیاد است تعداد دفعات عوض کردن نوار بهداشتی باید بیش از این مقدار باشد.
اگر نوار بهداشتی را دیر عوض کنیم چه میشود؟
در صورت دیر عوض کردن نوار بهداشتی رطوبت پد، محیط مستعدی را برای رشد انواع باکتریها و قارچها فراهم میکند و زمینه ابتلا به عفونت و انواع دیگر عارضههای مربوط به ناحیه تناسلی را فراهم میکند.
درصورت داشتن حساسیت به نوار بهداشتی چه باید کرد؟
در صورت ایجاد حساسیتهایی نظیر اگزما و یا التهاب باید استفاده از آن نوار بهداشتی را متوقف و سریعا به پزشک متخصص مراجعه کرد.
اگر نوار بهداشتی نداشتیم چه کار باید انجام دهیم؟
میتوان از ۵ جایگزین به جای نوار بهداشتی استفاده کرد که عبارتند از: کاپ قاعدگی، تامپون، دیسک قاعدگی، پد پارچهای و اسفنج قاعدگی. به صورت محدود استفاده از یک پارچه نخی تمیز و استریل که با دمای بالا اتو شده هم در مواقع اضطراری گزینه مناسبی است.
آیا ممکن است نوار بهداشتی ناخواسته باعث آسیب به پرده هایمن (بکارت) شود؟
این اتفاق هرگز امکانپذیر نیست. پرده هایمن صرفا با ضربههای مستقیم و ناگهانی با وسایل تیز و سخت آسیب میبیند.