آیا قند و شکر کپک می زنند؟ معمولا وقتی یک ماده غذایی را خریداری میکنیم، به اولین چیزی که روی پاکت آن نگاه میکنیم، تاریخ انقضا است ولی در مورد قند و شکر کمتر کسی پیدا میشود که روی پاکت به دنبال تاریخ انقضای آن بگردد. شاید چون خیالمان راحت است که قند و شکر خراب نمیشوند و با خیال راحت میتوان آن را تا سالها مصرف کرد. ولی آیا واقعا قند و شکر کپک نمیزند یا خراب نمیشود؟ در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به بررسی کپک زدن قند و شکر و اصول نگهداری از قند و شکر میپردازیم.
آیا قند و شکر کپک میزنند؟
کپک زدن قند و شکر مسئله چندان متداولی نیست چون به صورت طبیعی، قند و شکر کپک نمیزنند. چرایی کپک زدن یا نزدن شکر و قند را در ادامه بررسی خواهیم کرد اما پیش از آن، باید این موضوع را در نظر داشته باشید که قند و شکر انواع مختلفی دارند. یعنی قندها با شکرهای متنوعی درست میشوند و حتما میدانید که وقتی بحث شکر به میان میآید، فقط منظورمان شکر سفید نیست.
شکر قهوهای و شکر سرخ جزو متداولترین انواع شکر غیر سفید هستند که وقتی میخواهیم کپک زدن قند و شکر را بررسی کنیم، باید آنها را هم در نظر داشته باشیم.
اما خیالتان را راحت کنیم که شکر سفید یا شکر قهوه ای کپک نمیزنند اما احتمال خراب شدن یا از دست دادن کیفیت آنها وجود دارد. موضوعات مختلفی وجود دارند که بر کیفیت شکر تاثیر مستقیمی میگذارند اما پیش از هر چیز درباره دلایل کپک نزدن قند و شکر توضیح خواهیم داد.
در ضمن در صورت تمایل میتوانید قند و شکر را به روشهای خرید حضوری یا اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
چرا قند و شکر کپک نمیزند؟
احتمالا شما هم برایتان اتفاق افتاده که قند و شکر را در دمای محیط رها کردهاید و بعد از گذشت روزها و هفتهها، هیچ اثری از کپک یا خرابی در آنها مشاهده نکردهاید. اما دلیل کپک نزدن قند و شکر چیست؟ قند و شکر چه فرقی با دیگر مواد غذایی دارند که در دمای محیط خراب نمیشوند؟
نبود آب در قند و شکر
شکر، مخصوصا شکر سفید که ملاس ندارد، در روند تصفیه شدن، آب اضافی یا رطوبت خود را از دست میدهد. حتما میدانید که عامل کپک زدن مواد غذایی، باکتریها و قارچها هستند. آنها برای اینکه بتوانند به ادامه حیات بپردازند و رشد و تولید مثل کنند، علاوه بر اکسیژن، به آب یا رطوبت هم نیاز دارند.
شکر و قند ویژگی جالبی دارد و آن این است که شکر و قند، آب یا رطوبت محیط را جذب میکنند ولی آن را داخل خود میکشند. این باعث میشود باکتریها و قارچهایی که روی سطح قند یا شکر مینشینند، رطوبت یا آبی برای تغذیه و ادامه حیات نداشته باشند، در نتیجه امکان رشد کپک در شکر و قند وجود ندارد.
ساختار غشای قند و شکر
علاوه بر دلیلی که در بالا به آن اشاره شد، خود دانههای شکر، ساختار جالبی دارند که باعث میشود امکان نفوذ باکتریها و قارچها در آنها وجود نداشته باشد. ساختار شکر به این صورت است که در قسمت خارجی یا غشای بیرونی شکر، یک لایه محافظ سلولی ضخیم قرار دارد. این غشا یا لایه بیرونی اجازه ورود باکتریها را به داخل شکر نمیدهد.
نکته جالب این است که آب از این غشا عبور کرده و داخل سلولها محبوس میشود. در حالی که باکتریها امکان ورود به داخل بافت سلول را ندارند. در نتیجه باکتریها بدون امکان تغذیه از آب، نمیتوانند زنده بمانند و از بین میروند.
آیا قند و شکر خراب میشوند؟
به جز کپک زدن قند و شکر، خرابی این ماده غذایی هم اهمیت ویژهای دارد. همانطور که گفتیم قند و شکر کپک نمیزنند ولی احتمال خرابی آنها وجود دارد. اگر قند و شکر در شرایط مساعد نگهداری نشوند، طعم اصلی خود را از دست میدهند و حتی بوی آنها هم تغییر میکند. علاوه بر این، بافت آنها حالت تودهای، سفت و چسبنده پیدا میکند. در مورد شکر سرخ و شکر قهوهای، این اتفاق متداولتر است.
بیشتر بخوانید: بررسی تفاوت های شکر سفید و شکر قهوه ای
چرا قند و شکر تاریخ انقضا دارند؟
درست است که قند و شکر را تا مدت طولانی میتوانید استفاده کنید ولی به مرور از کیفیت و اصالت طعم آنها کاسته میشود. مخصوصا در مورد شکر قهوهای و سرخ که در بافت و مواد اولیه خود، مقداری ملاس دارند، تاریخ انقضا مهمتر است.
معمولا تاریخ انقضای این شکرها، حدود ۱ تا ۲ سال در نظر گرفته میشود که اگر در این مدت، از آنها به خوبی نگهداری نکنید، طعم آنها تغییر میکند. البته کپک نمیزنند. برای اینکه ماندگاری قند و شکر افزایش یابد یا کیفیت قند و شکر به مرور کم نشود، باید نکات نگهداری از قند و شکر را جدی بگیرید.
روش ها و نکات نگهداری از قند و شکر
برای اینکه شکر و قند خراب نشوند باید به ظرفی که شکر را در آن نگهداری میکنید و به مکانی که برای نگهداری شکر و قند در نظر گرفتهاید، دقت کنید. این موارد در مورد نگهداری از پودر قند هم صدق میکند. میتوانید خودتان اقدام به تهیه پودر قند خانگی کرده و برای نگهداری آن، روشهای زیر را انجام دهید.
شکر را در جای خشک نگهدارید
همانطور که اشاره کردیم، شکر و قند، تمایل زیادی به جذب رطوبت دارند و رطوبت را در خود نگه میدارند. اگر رطوبت محیطی که شکر را در آن نگه میدارید، زیاد باشد، تودههای سفت و سختی در شکر ایجاد میشود. رطوبت حتی میتواند باعث تغییر کردن طعم شکر شود. پس شکر و قند را در جایی قرار دهید که خشک و عاری از هر گونه رطوبت باشد.
شکر و قند را دور از نور خورشید قرار دهید
مکان تاریک و جایی که نور خورشید به شکر یا قند نتابد، بهترین مکان برای نگهداری شکر و قند است. اگر شکر و قند در معرض نور قرار بگیرند، از کیفیت آنها کاسته میشود چون اشعه ماورای بنفش به اجزای تشکیل دهنده شکر را تخریب میکند و طعم آن را خراب میکند.
بیشتر بخوانید: شکر قهوه ای چیست و چه فوایدی دارد؟
دمای نگهداری قند و شکر باید متعادل باشد
دمایی که قند و شکر را در آن نگهداری میکنید، بر میزان ماندگاری آن تاثیر میگذارد. گرما یا سرمای شدید باعث افت کیفیت قند و شکر میشود. بهترین مکان برای نگهداری قند و شکر، در گوشه تاریک و خشک کابینت است.
ظروف استاندارد برای نگهداری قند و شکر استفاده کنید
اگر قند و شکر فلهای خریداری نکنید (ما هم به شما توصیه میکنیم شکر بستهبندی بخرید تا خیالتان بابت تمیز و بدون آلودگی بودن قند و شکر راحت باشد)، متوجه میشوید که کیسههای بستهبندی قند و شکر، پلمب هستند.
تا زمانی که پلمب قند و شکر باز نشود، هیچ آلودگی و رطوبتی آن را تهدید نمیکند. اما به محض باز کردن پلاستیک، باید به اندازه نیاز از قند یا شکر بردارید و بقیه را در بطریها یا ظرفها با پاکتهایی که کاملا کیپ هستند و هیچ هوا یا رطوبتی به آنها نفوذ نمیکند، منتقل کنید.
ظرف نگهداری قند و شکر باید تمیز باشد
اگر از ظرفهای دربسته یا بطریهای شیشهای یا پلاستیکی برای نگهداری قند و شکر استفاده میکنید، باید این ظرفها را کاملا تمیز کنید. به هیچ عنوان نباید این ظروف، بوی ترشی یا مواد غذایی دیگر بدهند چون این بو به قند و شکر منتقل میشود و طعم قند و شکر را تغییر میدهد. حتما بطریها یا ظرفها را بشویید و خشک کنید. از خشک بودن بطریها مطمئن شوید، چون وجود ذرهای رطوبت در ظرف، باعث تودهای شدن شکر یا سفت شدن بیش از حد قند میشود.
روی قند و شکر نباید باز باشد
اگر قند و شکر را در پاکتی که باز کردهاید، بگذارید یا ظرفی برای نگهداری از قند و شکر انتخاب کنید که درب آن کاملا کیپ نمیشود و منفذ دارد، باید منتظر ورود حشرات به قند و شکر باشید که این موضوع باعث آلودگی قند و شکر میشود.
دقت کنید که قند و شکر را نمیتوانید بشویید، پس با نگهداری نادرست، ماندگاری آنها را کم نکنید. در ضمن اگر پاکت یا ظرف قند و شکر منفذ داشته باشد و آنها را در کنار ادویهها یا موادی با بوی تند قرار دهید، بو را سریع به خود میگیرند و نمیتوانید برای از بین بردن این بو، کار خاصی انجام دهید.
سوالات متداول درباره کپک زدن قند و شکر
آیا قند و شکر کپک میزنند؟
خیر. ساختار قند و شکر به گونهای است که احتمال کپک زدن آنها وجود ندارد، اما نگهداری نادرست، میتواند باعث خرابی یا تغییر طعم، بو و بافت قند و شکر شود، در نتیجه ماندگاری آن را کاهش دهد.
قند و شکر را در یخچال نگهداری کنیم؟
شکر قهوه ای و سرخ را بهتر است در فریزر یا یخچال نگهداری کنید تا به صورت نامحدود بتوانید از آنها استفاده کنید ولی بهتر است قند و شکر سفید را در یخچال یا فریزر نگذارید، چون محیط یخچال و فریزر مرطوب است و روی بافت شکر تاثیر میگذارد.