پسته دریایی یکی از دانههای خوراکی خوشمزه و پر خاصیت است که شاید کمتر کسی آن را خورده باشد ولی همه کم و بیش با آن آشنا هستیم. به پسته دریایی «پسته مرداب»، «او باکله»، «سله باقله» و «دانه نیلوفر آبی» هم گفته میشود. در اصل پسته دریایی، با پسته معمولی، تفاوتهای بنیادینی دارد ولی به خاطر خواص زیادی که مثل پسته معمولی دارد، به این نام خوانده میشود. پسته دریایی در طب سنتی شرقی مزایای سلامتی فراوانی برای قلب، کبد، قند خون، طحال و … دارد. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به بررسی خواص پسته دریایی و مضرات احتمالی پسته دریایی، کالری پسته دریایی، روش خوردن پسته دریایی و … میپردازیم.
پسته دریایی چیست؟
پسته دریایی همانطور که از اسمش مشخص است، یک گیاه آبزی است که در مناطق مرطوب و تالابها رشد میکند. همانطور که پیشتر گفتیم به پسته دریایی «پسته مرداب»، «او باکله»، «سله باقله» و «دانه نیلوفر آبی» هم گفته میشود. در اصل این دانهها از گیاه نیلوفر آبی استخراج و به صورت تازه یا خشک مصرف میشوند.
دانههای پسته دریایی، پوسته ضخیمی دارند که اگر بخواهید به صورت آجیل مصرف کنید، باید آنها را بشکنید و به صورت خام یا بو داده مصرف کنید. البته روشهای دیگری هم برای بهره بردن از فواید پسته دریایی وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
ارزش غذایی پسته دریایی
پیش از اینکه درباره خواص او بالکه صحبت کنیم، بهتر است در مورد ارزش غذایی، مواد مغذی، ریز مغذیها و انواع ویتامینهای موجود در آن اطلاع داشته باشید. در هر ۱۰۰ گرم از سله باقله یا پسته دریایی، مواد مغذی زیر وجود دارد:
- انرژی: ۳۷۲ کیلوکالری
- کربوهیدرات: ۲۸ گرم
- فیبر: ۸ گرم
- پروتئین: ۱۳ گرم
- آب: ۷۷ گرم
- تیامین (B1): 171 میلیگرم
- ریبوفلاوین (B2): 4 میلیگرم
- نیاسین (B3): 429 میلیگرم
- پانتوتنیک اسید (B5): 228 میلیگرم
- ویتامین B6: 168 میلیگرم
- فولات (B9): 28 گرم
- کلسیم: ۴۴ میلیگرم
- مس: ۰.۹۳ میلیگرم
- آهن: ۹۵ میلیگرم
- منیزیم: ۵۶ میلیگرم
- منگنز: ۶۲۱ میلیگرم
- فسفر: ۱۶۸ میلیگرم
- پتاسیم: ۳۶۷ میلیگرم
علاوه بر این مواد مغذی، دانههای پسته دریایی سرشار از اسید آمینههای مفید هستند که میتوانند سلامت عمومی بدن را بهبود بخشند.
خواص پسته دریایی برای سلامت بدن
دانههای کوچک پسته دریایی، فواید زیادی برای سلامتی بدن دارند و به همین خاطر قیمت پسته دریایی، تقریبا بالا است اما به مزایایی که دارد، میارزد. در ادامه برخی خواص پسته دریایی برای سلامت بدن را مرور خواهیم کرد.
۱- خواص پسته دریایی برای دیابت
یکی از خواص سله باقله کمک به کاهش سطح قند خون است. این دانههای کوچک خوشمزه، فیبر بالا و کالری پایینی دارند. در نتیجه میتوانند برای بیماران دیابتی گزینه مناسبی به عنوان آجیل به حساب بیایند.
علاوه بر این، دانههای پسته دریایی در بیماران دیابتی باعث ایجاد حس سیری شده و اشتهای کاذب آنها را کم میکند. در نتیجه قند کمتری به بدن وارد شده و قند خون تا حد زیادی کنترل میشود.
۲- فواید سله باقلا برای فشار خون
در دانههای پسته دریایی، رگههایی از آلکالوئیدهای «ایزوکینولین» وجود دارد که همین موضوع باعث ایجاد طعم گس و کمی تلخ در پسته دریایی میشود. این ترکیبات آلی، مصارف دارویی دارند و از خاصیت التیام و تسکیندهندگی آنها میتوان نهایت بهره را برد. علاوه بر این، آلکالوئیدهای ایزوکینولین رگهای خونی را متساعد کرده و فشار خون بالا را کاهش میدهد.
۳- افزایش انرژی بدن با پسته دریایی
پسته دریایی یکی از منابع مهم و سرشار از منیزیم، پتاسیم، فسفر و پروتئین است. ترکیب این منابع غذایی میتواند سطح انرژی بدن را به سرعت بالا ببرد و مواد مغذی بدن را جبران کند.
۴- درمان اسهال با پسته دریایی
یکی از دانههای مفید در طب چینی برای سلامت طحال و درمان اسهال، پسته دریایی است. این دانهها، هضم غذا را سرعت میبخشد و با تقویت سیستم دفع، اسهال را درمان میکند.
۵- فواید پسته دریایی برای لاغری
شاید جالب باشد بدانید که سله باقله به خاطر وجود فیبر بالا و کالری پایین، میتواند به کاهش وزن شما و لاغری کمک کند. این دانهها خاصیت سیر کنندگی فوقالعادهای دارند و از پرخوری یا ریزهخواری در طول روز جلوگیری میکنند. اما مراقب باشید که در مصرف آنها زیادهروی نکنید.
۶- خواص اوباکله برای بی خوابی
بیخوابی و نامنظم بودن ساعت خواب و بیداری، یکی از مشکلات شایع در بسیاری از بزرگسالان است. معمولا بیخوابی به خاطر وجود استرس و اضطراب روزمره اتفاق میافتد. دانههای پسته دریایی، با رفع بیقراری و بهبود استرس، میتواند کیفیت خواب شما را بالا ببرد و بتوانید خواب آرام و عمیقی را تجربه کنید.
۷- درمان مشکلات دهان و لثه با پسته دریایی
برخی افراد به صورت مکرر به خونریزی لثه دچار میشوند. یکی از خواص درمانی پسته دریایی، درمان مشکلات لثه و جلوگیری از خونریزی آن است. اگر پسته را به صورت مداوم مصرف کنید، میتوانید به کمک مواد مغذی موجود در آن، این مشکل را رفع کنید.
۸- فواید پسته دریایی برای کبد چرب
یکی دیگر از مزایای سلامتی پسته دریایی، کاهش چربی خون و متعادل کردن آنزیمهای کبد است. اگر مستعد استرس هستید، احتمالا چربیهای بدن برای تجزیه شدن با مشکل مواجه میشوند. رسوب کردن این چربیها میتواند باعث بروز مشکلات متعدد و تحت تاثیر قرار گرفتن سلامتی شود. مصرف دانههای نیلوفر آبی، میتواند با کاهش چربی خون، عملکرد کبد را بهبود ببخشد و برای درمان کبد چرب مفید هستند.
۹- خواص پسته دریایی برای شادابی پوست
دانههای پسته دریایی از قدیم به عنوان یک گیاه مناسب برای حفظ سلامت و شادابی پوست شناخته میشدند. در این دانهها، پروتئینهای مفید برای سلامت پوست وجود دارند که به عنوان کرم ضد پیری و برای جوانسازی پوست میتوان از آنها استفاده کرد. برای بهره بردن از فواید پسته دریایی برای لطافت پوست، بهتر است آن را به صورت خوراکی مصرف کنید. البته اگر به صورت خمیری و ماسک پوست هم استفاده کنید، مزایای خودش را دارد.
۱۰- پسته دریایی و کاهش سرعت پیری پوست
دانههای نیلوفر آبی، علاوه بر شادابی و لطافت پوست میتواند روند پیری پوست و ایجاد چروکهای ریز را کاهش دهد. تولید کلاژنهای پوستی، از مزایای مصرف پسته دریایی است که مصرف منظم آن، میتواند به رشد دوباره سلولهای پوست و زدودن سلولهای مرده کمک کند.
۱۱- فواید پسته دریایی برای جنین
پسته دریایی یک دانه مغذی برای کمک به تحرک رشد سیستم عصبی و مغز به شمار میرود. مصرف به اندازه این دانهها میتواند به سلامت مادر و جنین کمک کند اما مراقب باشید که خوردن زیاد از حد این دانهها مضراتی را به همراه دارد.
۱۲- خواص پسته دریایی برای درمان مشکلات جنسی
یکی از داروهای طبیعی و خانگی برای درمان بیماریهای جنسی، همین دانههای پسته دریایی است. این دانهها میتوانند به درمان مشکلات ناباروری آقایان و خانمها کمک کنند و یک جایگزین طبیعی برای داروهای شیمیایی به حساب میآیند.
۱۳- متوقف کردن خونریزی با خوردن پسته دریایی
وجود فلاونوئیدهایی مثل «کوئرستین» در پسته دریایی میتواند به استحکام دیوارههای مویرگی کمک کرده و خونریزیهای شدید را متوقف کند. در مواردی که فرد دچار هموروئید است میتوان با سوزاندن و تبدیل آنها به زغال، اثر هموستاتیک را کاهش داد.
با زغال پسته دریایی، خونریزیهای شدید بند آمده و تبدیل به لخته میشوند. البته این یک درمان سنتی برای قطع کردن خونریزی شدید است و برخی پزشکان، آن را توصیه نمیکنند.
۱۴- خواص ضد التهابی پسته دریایی
بروز التهابهای ناگهانی در دهان و لثه یا دیگر قسمتهای بدن، بسیار تجربه ناخوشایندی است که گاهی اوقات با درد همراه است. پسته دریایی منبع خوبی از آنتی اکسیدانهای مفید با خاصیت ضد التهابی است. میتوان از پسته دریایی به عنوان یک راه حل طبیعی برای کاهش التهاب از جمله در دهان و لثه و درد ناشی از آن استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: خواص و مضرات پسته خام و طبع و مصلح آن
مضرات احتمالی پسته دریایی برای سلامت بدن
هر چند مصرف با اندازه متعادل پسته دریایی میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد، در عین حال، مصرف بیش از حد آن، ممکن است در برخی افراد با نشانههای زیر همراه باشد:
- عارضه یبوست
- کاهش سطح قند خون
- حساسیت و واکنشهای آلرژیک
همچنین در خانمهای باردار باید مصرف پسته دریایی، محدود بوده و اگر بارداری خطرناکی دارید، تحت نظر پزشک آن را مصرف کنید.
طریقه مصرف پسته دریایی
طرز خوردن پسته دریایی، بنا به ذائقه شما متفاوت است و میتوانید به شکلهای مختلف آن را مصرف کنید. روشهای مختلف مصرف پسته دریایی شامل موارد زیر است:
- پودر کردن و استفاده در تهیه انواع دسر و شیرینی (مخصوصا شیرینیهای ژاپنی)
- پودر و آرد کردن پسته دریایی و تهیه نان با آرد آن
- افزودن به انواع سوپ، انواع سالاد یا غذاهای دیگر به صورت خیسانده شده
- استفاده به عنوان آجیل به صورت خام یا بو داده
- استفاده در دسرهای پودینگ
سوالات متداول درباره پسته دریایی
مزه پسته دریایی چطور است؟
توضیح اینکه پسته دریایی چه مزه ای میده، شاید کار چندان آسانی نباشد. دانههای پسته دریایی چربی کمتری نسبت به پسته خام معمولی دارد و کمی سفتتر از آن است. اما طعمی شبیه به پسته دارد و بسیار لذیذ است. البته اگر پسته دریایی تازه باشد، ممکن است کمی طعم گس و تلخ را هم بچشید. به همین خاطر، بسیاری افراد پسته دریایی خشک و بو داده را ترجیح میدهند. روش بو دادن پسته را بلد هستید؟
فصل پسته دریایی چه زمانی است؟
پسته دریایی از اردیبهشت تا مردادماه برداشت میشود ولی به صورت خشک یا بستهبندی میتوانید در دیگر ایام سال هم مصرف کنید.
پسته دریایی از کجا بخریم؟
در کشور ما، پسته دریایی در شمال کشور و سمت تالاب انزلی یا دیگر تالابهای شمالی رشد میکند که اگر در فصل تابستان به شهرهای شمالی سفر کنید، به راحتی میتوانید در بازار آنها را پیدا کنید. در دیگر فصلهای سال و اگر گذارتان به شمال نیفتاد، میتوانید سایتهای فروش پسته دریایی را جستوجو کرده و اقدام به خرید پسته دریایی کنید.