افطار با آب سرد بهتر است یا گرم؟ برای روزه‌دارانی که بعد از ساعت‌های طولانی گرسنگی می‌خواهند روزه خود را باز کنند، این یک سوال متداول است. برخی افراد به محض شنیدن اذان، برای رفع عطش خود یک لیوان آب سرد می‌نوشند اما برخی دیگر روزه خود را با آب گرم یا ولرم باز می‌کنند. در این مقاله از سرویس سلامت به این سوال پاسخ می‌دهیم که افطار با آب سرد یا گرم، کدام بهتر است و هر یک چه مزایا و ضررهایی برای بدن دارد؟ با مجله کوروش همراه باشید.
بهترین نوشیدنی برای افطار کردن چیست؟
لیست بلند بالایی از انواع نوشیدنی‌ها برای فصل‌های سرد و گرم تابستان وجود دارد که روزه‌داران، بسته به فصلی که ماه رمضان در آن قرار گرفته است، از آن‌ها استفاده می‌کنند. از نوشابه‌ها و نوشیدنیهای گازدار گرفته تا شربت‌های طبیعی و آماده، آبمیوه، آب سرد و آب گرم، همه و همه طرفداران خاص خودشان را دارند. اما برای افطار کردن کدام نوشیدنی مناسب‌تر است؟
نوشیدن آب ولرم یا گرم برای افطار
نوشیدن آب ولرم یا گرم برای افطار روزه‌دارانی که به سلامت خود اهمیت می‌دهند، اولین گزینه برای افطار کردن است. بعد از اذان نوشیدن یک فنجان آب ولرم با خرما برای سلامتی بسیار مفید است.
بنا بر توصیه کارشناسان تغذیه و پزشکان متخصص، خوردن آب ولرم می‌تواند باعث شود حرارت بالای معده، بعد از گذشت مدت طولانی از گرسنگی، فروکش کند. در کنار آب ولرم، خوردن چند عدد خرما نیز به کنترل قند خون بدن کمک خواهد کرد.
این کار باعث می‌شود اشتهای کاذب و در نتیجه پرخوری و خوردن غذاها و تنقلات مختلف روی هم و با فاصله کوتاه را از بین ببرد. همه این موارد کمک کند تا دستگاه گوارش به خوبی به فعالیت صحیح خود ادامه دهد.
چه نوشیدنیهای دیگری برای افطار کردن مناسب هستند؟
نوشیدن شیر ولرم، سکنجبین ولرم و آب ولرم به همراه چند قطره آبلیمو نیز برای باز کردن روزه و در زمان افطار بسیار مناسب هستند. به خاطر داشته باشید که از خوردن نوشابه‌ها و نوشیدنیهای گازدار و با قند مصنوعی برای افطار کردن بپرهیزید تا دچار تبعات ناشی از نوشیدن این نوشیدنی‌ها نشوید.
فواید نوشیدن آب گرم برای افطار
نه تنها از دید پزشکان و متخصصان بلکه در روایت‌های اسلامی از قول امام صادق (ع) هم چنین نقل شده است که نوشیدن آب ولرم برای افطار فواید زیادی برای سلامتی عمومی بدن دارد. در کتب دینی درباره ۱۰ فایده نوشیدن آب گرم از قول امام ششم چنین آمده است: «خوردن آب گرم در زمان افطار:
۱. کبد و معده را شست‌وشو می‌دهد.
۲. دهان را خوشبو می‌کند.
۳. دندان‌ها را محکم می‌کند.
۴. باعث تقویت چشم و بینایی می‌شود.
۵. آرام‌کننده رگ‌های ملتهب است.
۶. صفرا را می‌برد.
۷. بلغم را از بین می‌برد.
۸. حرارت معده را فرو می‌نشاند.
۹. سردرد را آرامش می‌بخشد.
۱۰. گناهان را شست‌وشوی با آب از بین می‌برد.»
افطار با آب سرد
پزشکان و متخصصان به گروه دیگری از روزه‌داران که افطار با آب سرد، اولین گزینه آن‌ها است، هشدار جدی داده‌اند. درست است که نوشیدن یک لیوان آب سرد و خنک بعد از شنیدن صدای اذان بسیار دلچسب به نظر می‌رسد ولی این کار به قدری خطرناک است که حتی ممکن است باعث مرگ روزه‌داران به دلیل نوشیدن آب سرد در اوایل افطار شود.
زمان مناسب برای مصرف نوشیدنیهای سرد
همین ابتدا بگوییم که مصرف نوشیدنیهای سرد و تگری را بهتر است به طور کلی از برنامه غذایی‌تان، چه در ماه رمضان و چه در ایام دیگر حذف کنید چون خطرات زیادی برای سلامتی دارد. ولی اگر می‌خواهید لذت نوشیدن نوشیدنیهای خنک در ماه رمضان را از خودتان نگیرید، حتما حدود ۱ تا ۲ ساعت بعد از افطار اقدام به این کار کنید.
خطرات ناشی از افطار با آب سرد
۱- مشکلات مربوط به هضم نشدن غذا
افطار با آب سرد و نوشیدنیهای خنک باعث منقبض شدن رگ‌های خونی می‌شود و در این صورت، گردش خون با مشکلاتی مواجه خواهد شد. علاوه بر این، جذب مواد مغذی در سیستم گوارش را کاهش می‌دهد.
دلیل این موضوع این است که بدن تمرکز خود را روی تنظیم دمای بخش‌‌های مختلف می‌گذارد و وقتی معده بیش از حد سرد می‌شود، باید انرژی بیشتری را برای متعادل کردن دمای اجزای بدن اختصاص دهد.
۲- بروز مشکلات قلبی
افطار با آب سرد همچنین می‌تواند ضربان قلب را کاهش دهد. «عصب واگ»، عصبی است که به کنترل عملکردهای غیرارادی بدن می‌پردازد. این عصب تحت تاثیر دمای پایین آب قرار دارد و پاسخ آن نسبت به آب سرد، کاهش دادن ضربان قلب است.
۳- ایجاد شوک به بدن
وقتی عطش زیادی دارید، اگر آب خنک بنوشید، معده شما دچار شوک خواهد شد. این شوک برای معده بسیار خطرناک است. شاید جالب باشد بدانید که یک عصب از معده به قلب کشیده شده و احتمال مسدود شدن این عصب با مصرف آب سرد، بسیار بالا است. همین یک مورد می‌تواند به مرگ فرد منجر شود.
۴- ایجاد سردرد
افطار با آب سرد برای بسیاری از روزه‌داران رابطه مستقیمی با سردرد ماه رمضان دارد. شاید این تجربه را خودتان داشته‌اید. دلیل این موضوع این است که با مصرف آب سرد عملکرد بسیاری از عصب‌های حساس در ستون فقرات متوقف می‌شود و این اعصاب قادر به ارسال پیام به مغز نخواهند بود.
۵- ایجاد یبوست
افطار با آب سرد یکی از دلایل به وجود آمدن عارضه یبوست در روزه‌داران می‌شود. سفت شدن مواد غذایی در زمان عبور از روده، دلیل یبوست است. آب سرد می‌تواند منجر به انقباض روده‌ها شود و از مهم‌ترین دلایل یبوست به حساب می‌آید. در هر حال اگر مستعد ابتلا به یبوست هستید، حتما از نوشیدن آب سرد مخصوصا بعد از یک عطش طولانی بپرهیزید.
۶- مختل شدن تجزیه چربی
افطار با آب سرد باعث ایجاد اختلال در توانایی بدن برای تجزیه چربی‌ها می‌شود و این یعنی عملکرد بدن با مشکل مواجه خواهد شد. دمای پایین آب باعث بستن و محکم شدن چربی‌ها می‌شود، مخصوصا اگر آب سرد را در هنگام یا بعد از خوردن غذا بنوشید.
۷- مختل شدن فرآیند آبرسانی به بدن
آبرسانی یا هیدراتاسیون از فرآیند‌های مهم بدن است که برای کارکرد طبیعی بدن ضروری است. نوشیدن آب سرد مخصوصا بعد از افطار باعث کند شدن این فرآیند خواهد شد. دلیل این موضوع تلاش بدن برای رساندن دمای آب به میزان صحیح است. هر چه آب سردتر باشد، بدن به انرژی بیشتری برای انجام این فرآیند نیاز دارد.
۸- کاهش انرژی بدن
همان طور که قبلا هم گفته شد، بدن باید انرژی زیادی را صرف متعادل کردن آب سرد کند تا آن را تا دمای محیط بالا ببرد. آب یخ در حالت عادی و طی کوتاه‌مدت می‌تواند طراوت بدن را بالا ببرد و به تحریک بدن کمک می‌کند ولی طی مدت کوتاهی بعد از این حس، انرژی شما صرف متعادل کردن دمای آبی که خورده‌اید و دمای بدن خواهد شد.
۹- کاهش اشتها
هر چند برخی غذاها و مواد غذایی باعث ایجاد احساس سیری کوتاه مدت یا طولانی‌مدت در فرد می‌شوند، مخصوصا غذاهای دارای فیبر و کربوهیدرات‌ها، ولی به صورت ویژه، نوشیدن آب سرد بعد از افطار می‌تواند اشتهای شما را به صورت کاذب از بین ببرد و این موضوع به ضرر سلامتتان تمام خواهد شد. به همین خاطر هم بر نحوه و کیفیت افطار کردن‌تان تاثیر منفی خواهد گذاشت.
آیا واقعا نوشیدن آب سرد بعد از افطار باعث مرگ می‌شود؟
نوشیدن آب سرد به محض افطار کردن و قبل از هر نوشیدنی و غذای دیگری موجب بروز صدمه‌های جدی و بزرگ به معده می‌شود. تا جایی که نوشیدن آب سرد به محض افطار، شاید خطر مرگ را هم به دنبال داشته باشد.
چون در صورت نوشیدن آب خیلی سرد به صورت ناگهانی و بعد از تشنگی طولانی مدت، ممکن است عصبی که از معده به قلب کشیده شده است، دچار شوک شود. شوک ناگهانی به این عصب با مصرف آب سرد، زمینه مرگ را فراهم خواهد کرد.
علاوه بر این با توجه به این که در طول روز و به ویژه نزدیک به افطار دمای بدن به کمترین مقدار خود می‌رسد و معده گرم می‌شود، نوشیدن آب یخ باعث ایجاد اختلال در عملکرد دستگاه گوارش و سوء هاضمه می‌شود.
شاید جالب باشد بدانید که فرماندهان ارتش در زمان جنگ، سربازان بسیار تشنه خود را از نوشیدن آب زیاد و سرد منع می‌کرده‌اند. چون تجربه نشان داده است که برخی از سربازان با نوشیدن آب فراوان بعد از تحمل تشنگی برای طولانی مدت، جان خود را از دست می‌دادند.
علاوه بر این کارشناسان تغذیه می‌گویند که نوشیدن آب سرد و فراوان پیش از خوردن غذا باعث کاهش اشتها می‌شود و به همین دلیل کسانی که می‌خواهند در ماه رمضان وزن کم کنند، بهتر است نیم ساعت پیش از خوردن غذا، آب بنوشند.
سوالات متداول
افطار با آب سرد بهتر است یا آب گرم؟
روزه‌داران برای سلامت خود باید دور افطار با آب سرد را خط بکشند و با آب گرم (ولرم) و چند عدد خرما روزه خود را باز کنند.
بهترین زمان برای خوردن نوشیدنیهای خنک در ماه رمضان کی هست؟
می‌توانید ۱ تا ۲ ساعت بعد از افطار نوشیدنیهای خنک را مصرف کنید.
بهترین نوشیدنی‌ها برای افطار شامل چه مواردی می‌شوند؟
آب ولرم، شیر ولرم، سکنجبین ولرم و آب گرم به همراه چند قطره آبلیمو برای باز کردن روزه بهترین گزینه‌ها هستند.
