آیا شما هم دوست دارید که کاشت و پرورش توت فرنگی را خودتان انجام دهید؟ شاید این کار در نگاه اول چندان آسان به نظر نرسد، ولی کافی است اصول کاشت و پرورش توت فرنگی را بدانید، تا به راحتی بتوانید در هر فصلی از سال خودتان اقدام به کاشت این میوه خوشمزه کنید. برای این کار باید اطلاعات کافی داشته باشید تا زحمتتان به باد نرود و در نهایت یک محصول سالم داشته باشید. بنابراین توجه به دمای و خاک مناسب، شرایط نگهداری و مهم‌تر از همه، بذر مناسب برای پرورش توت فرنگی ضروری است. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش ما همه باید و نباید‌های کاشت و پرورش توت فرنگی به روش اصولی را به شما آموزش خواهیم داد.
چه نوع توت فرنگی بکاریم؟
برای کاشت و پرورش توت فرنگی باید پیش از هر چیز در مورد انواع میوه توت فرنگی اطلاعات مختصری داشته باشید. این میوه به ۲ گروه بهاره و چهار فصله تقسیم می‌شوند. گروه بهاره شامل بوته‌هایی می‌شوند که فقط یک بار در طول سال میوه می‌دهند. نوع دیگر ارقام چهار فصله یا روز خنثی (day neutral) هستند که در طول سال بیش از یک بار میوه می‌دهند.
مهم‌ترین انواع بوته‌های توت فرنگی بهاره عبارتند: از «گورلا»، «آلیسو»، «تیوگو»، «رد گانتلت»، «اسیتا»، «کاتس کیل»، «فرسنا». و مهم‌ترین انواع چهار فصله، شامل «استرا» و «هومی جنتو»، «سان آندریاس»، «آروماس»، «آلبیون»، «سلوا» و «گاویتا» می‌شوند.
بد نیست بدانید که چهار فصله‌ها بسیار رشد خوبی دارند و خزنده هستند. آنها از اواخر اردیبهشت تا اواخر تابستان و گاهی اوایل پاییز میوه می‌دهند. میوه‌های این بوته‌ها هم ریز و به تعداد زیادتری در هر بوته هستند. این گروه از بوته‌های توت فرنگی در صورت مساعد بودن دمای محیط، در تمام فصول سال میوه توت فرنگی و گلدهی دارند.
بیشتر بخوانید: بهترین روش‌های شستن توت فرنگی
در چه فصلی می‌توان توت فرنگی کاشت؟
اینکه دقیقا در چه فصلی از سال توت فرنگی بکارید، به شرایط آب و هوایی منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنید، بستگی دارد. توت فرنگی‌ها نباید در هوای سرد کاشته شوند و باید اجازه دهید باران و سرما تمام شود، سپس اقدام به کاشت و پرورش توت فرنگی کنید. بهترین زمان معمولا اسفند یا فروردین توصیه می‌شود. اگر هم می‌خواهید این میوه را در پاییز یا زمستان بکارید، باید جایی قرار دهید که منبع گرمایی در کنار آن باشد.
خاک مناسب برای کاشت توت فرنگی
توت فرنگی در انواع خاک‌ها می‌تواند رشد کند اما خاک گلدانی بهترین گزینه است. قبل از کاشت بذرهای توت فرنگی، کود دادن و مخلوط کردن کود با خاک را فراموش نکنید. ترکیب خاک باغچه، پیت ماس و ورمی کمپوست، ترکیب ایده‌آل برای کاشت و پرورش توت فرنگی است.
اگر هم می‌خواهید بذر را در باغچه بکارید، زهکشی خاک را از قلم نیندازید. توت فرنگی خاک‌های نرم را ترجیح می‌دهد. خاک‌های شنی رسی هم برای کاشت توت فرنگی به کار می‌روند. در کل PH مناسب برای خاک باید بین ۵٫۵ تا ۶٫۵ باشد.
بیشتر بخوانید: بهترین روش‌های فریز کردن توت فرنگی
اصول آبیاری برای رشد توت فرنگی
توت فرنگی جزو گیاهانی نیست که نیاز به آب زیاد داشته باشد. آبیاری متوسط در طول هفته و در صورت نیاز توصیه می‌شود. در هنگام آبیاری هم این است که خاک گلدان را مرطوب نگه دارید و به طور ناگهانی، گلدان را غرق آب نکنید.
دمای مناسب برای کاشت توت فرنگی
بهترین دما برای کاشت توت فرنگی بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است و در محیطی سرپوشیده است. دمای ۱۵ درجه سانتی‌گراد هم برای رشد گیاه فوق‌العاده خوب است. البته دماهای کمی بالاتر یا پایین‌تر از این اعداد را هم می‌تواند تحمل کند. این گیاه تا حدی به سرما نیز مقاوم است که می‌تواند بدون پوشش تا دمای -۵ درجه را تحمل کند. اگر هم روی بوته‌ها را بپوشانید تا دمای -۱۸ درجه را هم تاب می‌آورد.
مکان مناسب برای کاشت و پرورش توت فرنگی
بهترین مکان برای کاشت و پرورش توت فرنگی جایی است که نور خورشید به گلدان یا باغچه بتابد. بهتر است گلدانی که بذرها را در آن کاشته‌اید، در یک مکان نورگیر مثل پشت پنجره قرار دهید. توت فرنگی‌ها به ۶ تا ۸ ساعت تابش نور مستقیم نیاز دارند، بنابراین فضای مناسبی را برای آنها انتخاب کنید.
روش کاشت توت فرنگی در گلدان
بهترین روش برای کاشت توت فرنگی این است که بذرها را ابتدا در گلدان بکارید و بعد آنها را به باغچه منتقل کنید. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید.
مرحله اول: گلدان را آماده کنید
در اولین گام باید یک گلدان مناسب برای کاشت توت فرنگی داشته باشید. قطر گلدان باید ۴۰ تا ۴۵ سانتی‌متر باشد تا جای کافی برای رشد داشته باشد. کف گلدان هم باید یک یا چند سوراخ داشته باشد که آب اضافی از آن خارج شود. یک سوم حجم گلدان را با سنگ یا سفال پر کنید و ۲/۳ دیگر را با خاک مناسب گلدان پر کنید.
مرحله دوم: خاک را آماده کنید
در این مرحله داخل گلدان آب بریزید تا وقتی که کاملا آب از سوراخ انتهای گلدان بیرون بیاید. نشای توت فرنگی را آماده بگذارید. داخل خاک را چند حفره به عمق تقریبا ۵ تا ۶ سانتی‌متر ایجاد کنید. بین حفره‌ها باید حداقل به اندازه ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر فاصله بدهید. پهنای حفره‌ها هم نباید بیشتر از ۷ سانتی‌متر باشد.
مرحله سوم: نشای توت فرنگی را بکارید
در این مرحله از کاشت توت فرنگی، نشاها را از محل اولیه‌شان بیرون بیاورید و خاک اضافی آنها را بتکانید. هر نشا را به آرامی داخل حفره‌ها بکارید و بعد حفره‌ها را با خاک پر کنید. مراقب باشید که ریشه نشاها نشکنند یا دچار آسیب نشوند. روی سطح خاک را کمی فشار دهید.
مرحله چهارم: به گلدان آب بدهید
بعد از کاشت نشاها، گلدان را دوباره آب بدهید، در حدی که آب از سوراخ‌ها بیرون بزند. گلدان یا گلدان‌ها را در مکان مناسب و آفتابگیر بگذارید تا به مرور جوانه بزنند.
نکات مهم برای نگهداری و پرورش توت فرنگی
*حتما نشاها یا گیاهان قوی را برای کاشت از گلخانه‌های معتبر بخرید. چون نشای شما باید سالم و بدون آفت باشد. در هنگام کاشت هم باید کل ریشه در خاک قرار بگیرد و تاج آن، بیرون از خاک باشد.
*اگر چند گیاه یا بذر را در باغچه خود دارید، مراقب باشید که توت فرنگی را در کنار گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل نکارید. این کار باعث آفت زدن احتمالی توت فرنگی خواهد شد.
*اگر سال اولی است که توت فرنگی می‌کارید و گل می‌دهد، در سال اول شکوفه‌ها را برای باردهی بیشتر بچینید تا سال بعد، میوه‌های درست‌تر و بیشتری بدهد.
*احتمال رویش علف‌های هرز در گلدانی که در آن توت فرنگی کاشته‌اید بسیار بالا است. به ویژه در ماه‌های ابتدایی کاشت توت فرنگی، حتما این علف‌ها را خارج کنید تا از مواد مغذی خاک تغذیه و فضای رشد توت فرنگی را کم نکنند.
*وقتی فصل رشد توت فرنگی‌ها تمام شد، شاخه و برگ‌ها را به اندازه تقریبا ۳ سانتی‌متر ببرید. گیاهان را هم به اندازه ۱۰ سانتی‌متر کود بدهید.
*مراقب آفت یا قارچ زدن توت فرنگی‌ها باشید. به محض این که بذر یا میوه توت فرنگی‌تان دچار آفت شد، حتما نسبت به رفع و از بین بردن آنها اقدام کنید. حتی‌الامکان از افراد متخصص مشورت بگیرید. چون ممکن است برخی از آفت‌ها با گیاهان و مواد طبیعی مثل سیر یا برگ کاهو هم از بین بروند.
*اگر در فصل سرما هستید، برای جلوگیری از یخ زدن ریشه‌ها، از خاکپوش استفاده کنید. کاه، خاک اره، برگ یا پوست گیاهان را دور و بر گیاه بپاشید. این خاکپوش‌ها را در فصل بهار بردارید و آنها را بین ردیف‌های توت فرنگی بپاشید تا از رشد علف‌های هرز هم جلوگیری شود.
*زمان مناسب برای برداشت توت فرنگی وقتی است که سه چهارم میوه، رنگ قرمز بگیرد. در این حالت، ساقه توت فرنگی را بچینید تا از بوته جدا شود و آنها را بعد از شستن، میل کنید.
سوالات متداول
از چه خاکی برای کاشت و پرورش توت فرنگی استفاده کنیم؟
ترکیب خاک باغچه، پیت ماس و ورمی کمپوست، ترکیب ایده‌آل برای کاشت هستند. اما در کل PH مناسب برای خاک باید بین ۵٫۵ تا ۶٫۵ باشد.
دمای ایده‌ال برای کاشت توت فرنگی چه دمایی است؟
دمای ۱۵درجه دمای ایده‌آل توت فرنگی برای رشد است ولی این گیاه در دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه هم به خوبی رشد می‌کند.
