خشک کردن فلفل یکی از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین راه‌ها برای نگهداری طولانی‌مدت این سبزی تند و خوش‌عطره که هم طعم و هم رنگش رو برای ماه‌ها حفظ میکنه. با این روش، علاوه بر اینکه فلفل‌ها جای کمتری می‌گیرن، میشه در فصل سرد یا مواقعی که فلفل تازه کمتر پیدا میشه، ازشون در غذاها و سس‌ها استفاده کرد. این کار رو میشه به روش‌های مختلف انجام داد، از خشک کردن طبیعی فلفل در آفتاب تا استفاده از فر یا دستگاه خشک‌کن خانگی، که هر کدوم ویژگی‌ها و زمان متفاوتی دارن. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش انواع روش های خشک کردن فلفل رو یاد خواهیم داد.
چه نوع فلفلی رو میشه خشک کرد؟
برای خشک کردن میشه تقریبا از هر نوع فلفلی استفاده کرد؛ از فلفل دلمه‌ای‌های سبز، زرد و قرمز که شیرین و خوش‌رنگ هستن گرفته تا فلفل سبز تند، فلفل قرمز چیلی یا حتی انواع فلفل‌های کوچک و زینتی. هر کدوم بعد از خشک شدن، کاربرد خاص خودش رو داره؛ مثلا فلفل دلمه‌ای خشک شده بیشتر برای پودر یا ورقه‌های رنگی در غذا استفاده میشه، در حالی که فلفل تند خشک‌شده طعم و تندی خاصی به غذا یا سس میده.
در همه روش های خشک کردن فلفل، کیفیت اولیه فلفل تاثیر مستقیمی روی نتیجه کار داره. استفاده از فلفل‌های تازه، بدون لکه و بدون له‌شدگی باعث میشه رنگ و عطر نهایی بهتر و ماندگاری بیشتر بشه. فلفل کهنه یا پلاسیده حتی با خشک‌کردن هم طعم و بوی خوبی نداره و ممکنه سریع خراب بشه.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه رب فلفل
دلایل خشک کردن انواع فلفل
افزایش ماندگاری
با خشک شدن، رطوبت فلفل گرفته میشه و احتمال رشد کپک یا باکتری کم میشه، طوری که میشه ماه‌ها یا حتی سال‌ها نگهش داشت.
صرفه‌جویی در فضا
حجم فلفل تازه وقتی خشک میشه خیلی کمتر میشه و نگهداریش توی کابینت یا شیشه راحت‌تره.
حفظ طعم و رنگ
خشک‌کردن درست می‌تونه طعم و رنگ طبیعی فلفل رو تقریبا همون‌طور نگه داره و موقع پخت غذا رنگی جذاب و عطری خوب ایجاد کنه.
دسترسی در تمام فصول
حتی وقتی فصل برداشت فلفل تموم شده، فلفل خشک‌شده در دسترسه و میشه توی غذاها ازش استفاده کرد.
کاربردهای متنوع
از پودر کردن برای ادویه‌جات تا خرد کردن روی انواع پیتزا یا استفاده در خورش‌های متنوع، فلفل خشک‌شده چندین کاربرد مختلف داره.
برای خرید انواع چاشنی و ادویه جات از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
انواع روش های خشک کردن فلفل
روش های خشک کردن فلفل چندان پیچیده نیست و با کمی حوصله میشه همین کار رو به‌سادگی در خانه انجام داد. هر روشی که در دسترس شماست، چه سنتی و چه مدرن، می‌تونه انتخاب مناسبی باشه تا فلفل‌ها رو برای ماه‌ها بدون تغییر زیاد در رنگ و طعم نگه داشت.
روش خشک کردن فلفل با دستگاه خشک‌کن
وقتی دستگاه خشک‌کن در دسترسه، میشه در کمترین زمان و با کمترین دخالت، انواع فلفل رو خشک کرد. برای خشک کردن فلفل سبز تند، بهتره فلفل‌ها رو بشوریم، خشک کنیم و به صورت کامل یا برش‌خورده روی طبقه‌ها بچینیم.
گرمای ملایمی که دستگاه ایجاد میکنه، باعث میشه رنگ طبیعی فلفل حفظ بشه. همین روش برای طرز خشک کردن فلفل پاپریکا و حتی انواع شیرین مثل دلمه‌ای هم عالی جواب میده و طعمشون رو مثل روز اول نگه می‌داره.
روش خشک کردن فلفل در آفتاب
این روش قدیمی برای مناطقی که هوا خشک و آفتابی دارن خیلی کاربردیه. مثلا در طرز خشک کردن فلفل دلمه‌ای قرمز، فلفل‌ها رو بعد از شست‌وشو و برش، روی سینی توری یا پارچه تمیز پهن می‌کنن. نور و گرمای آفتاب همراه با گردش هوا، رطوبت رو کم‌کم می‌گیره. در این روش بهتره فلفل‌ها در طول روز چند بار جابه‌جا بشن تا همه طرف‌ها خشک بشه.
روش خشک کردن فلفل با نخ
یکی از خوش‌ظاهرترین روش‌ها، نخ‌کشیدن فلفل‌ها است. برای طرز خشک کردن فلفل قرمز تند با نخ، فلفل‌های سالم و بی‌لکه رو به‌ترتیب از دم در یک نخ محکم رد می‌کنن تا ریسه‌هایی رنگارنگ درست بشه. بعد این ریسه‌ها رو در جای گرم و با تهویه مناسب آویزون می‌کنن تا در عرض یکی دو هفته کاملا خشک بشه.
روش خشک کردن فلفل در فر
فر می‌تونه سریع‌ترین انتخاب باشه، به‌خصوص وقتی هوا آفتابی نیست. مثلا برای خشک کردن فلفل دلمه‌ای سبز، لازم هست دما رو پایین تنظیم کرد و فلفل‌ها رو روی سینی فر که کاغذ روغنی داره پخش کرد. این حرارت ملایم باعث میشه فلفل‌ها خشک ولی نسوخته باقی بمونن.
روش خشک کردن فلفل روی بخاری
در روزهای سرد سال، بخاری می‌تونه نقش یک خشک‌کن ساده رو داشته باشه. در خشک کردن فلفل دلمه‌ای قرمز روی بخاری، فلفل‌ها بعد از برش روی یک سینی فلزی یا توری فلزی قرار می‌گیرن و روی سطح بخاری یا کنار اون گذاشته میشن. گرمای یکنواخت بخاری، رطوبت رو آرام‌آرام تبخیر میکنه و بافت فلفل رو برای استفاده‌های بعدی حفظ میکنه.
هر کدوم از این روش‌ها رو میشه برای خشک کردن هر نوع فلفلی به کار برد، چه فلفل دلمه‌ای رنگی باشه، چه فلفل سبز تند یا چیلی قرمز. انتخاب روش واقعا به امکانات و شرایط خونه بستگی داره؛ ممکنه یکی فر یا دستگاه خشک‌کن در دسترس داشته باشه و دیگری فقط آفتاب خوب یا حتی بخاری. مهم اینه که در نهایت فلفل‌ها خشک و آماده استفاده‌های بعدی بشن.
آماده کردن فلفل ها قبل از خشک کردن
قبل از شروع خشک کردن، فلفل‌ها باید کاملا آماده بشن تا نتیجه کار کیفیت خوبی داشته باشه و ماندگاری هم بیشتر بشه. معمولا بهتره اول فلفل‌های سالم و بدون لک رو انتخاب کرد، چون هر آسیب یا لکه‌ای بعد از خشک شدن بیشتر خودش رو نشون میده. بعد از انتخاب، فلفل‌ها شسته میشن تا هر گرد و غبار یا آلودگی از بین بره، و با یک پارچه تمیز یا دستمال کاغذی خشک میشن تا رطوبت اضافی روی پوستشون نمونده باشه.
بسته به نوع فلفل و روش های خشک کردن فلفل، میشه اون‌ها رو کامل خشک کرد یا به برش‌های کوچک‌تر تقسیم کرد. مثلا فلفل‌های دلمه‌ای رو معمولا نصف می‌کنن و دانه‌ها و بخش سفید داخلی رو درمیارن، ولی برای فلفل سبز تند یا چیلی میشه اون‌ها رو کامل یا فقط با یک برش طولی خشک کرد تا هم جریان هوا بهتر عبور کنه و هم زمان خشک شدن کمتر بشه. این آماده‌سازی باعث میشه در هر روشی، چه با نخ، چه روی بخاری یا در دستگاه، فلفل‌ها یکنواخت‌تر و تمیزتر خشک بشن.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه سس فلفل تند سبز و قرمز
موارد استفاده از فلفل خشک شده
طعم‌دهی به غذاها
فلفل خشک شده، چه به شکل پودر و چه به صورت پرک، می‌تونه جان تازه‌ای به انواع غذا بده. از خورش‌ها و سوپ گرفته تا انواع پاستا، خوراک گوشت یا مرغ و حتی خوراک‌های سبزیجات، همه با اضافه شدن کمی فلفل خشک عطر و طعم خاصی پیدا می‌کنن که فلفل تازه هم گاهی به این شدت ایجاد نمی‌کنه.
ادویه سازی
پودر کردن فلفل خشک شده پایه خیلی خوبی برای ادویه‌هایی مثل پاپریکا، فلفل سیاه و سفید مخلوط یا حتی ادویه‌های ترکیبی مخصوص گوشت و مرغ هست. ترکیب این پودر با سایر ادویه‌ها می‌تونه یک مزه امضادار برای آشپزخونه ایجاد کنه.
تزئین غذا
پرک‌های رنگی حاصل از فلفل دلمه‌ای خشک شده، علاوه بر طعم ملایم، جلوه زیبایی به غذا می‌بخشه. مثلا روی پیتزای داغ، سالادهای رنگارنگ یا حتی انواع پیش‌غذا مثل بروشتا میشه این پرک‌ها رو پاشید تا هم چشم‌نواز بشه و هم خوشمزه‌تر.
استفاده در ترشی و شور
اضافه کردن تکه‌های کوچک فلفل خشک شده به ترشی‌ها یا شیشه‌های شور، طعمی متفاوت ایجاد میکنه. این کار برای افرادی که دوست دارن ترشی کمی تند و گرم باشه، انتخاب عالیه.
دم‌کردنی‌ها و روغن طعم‌دار
فلفل خشک شده می‌تونه بخشی از ترکیب دمنوش‌های گیاهی باشه یا داخل روغن زیتون انداخته بشه تا یک روغن طعم‌دار بی‌نظیر ساخته بشه. این روغن رو میشه برای سالاد، پخت و پز یا حتی سرو با نان و پنیر استفاده کرد.
آسیاب کردن فلفل خشک
برخی از افراد، بعد از انجام یکی از روش های خشک کردن فلفل، ترجیح میدن فلفل خشک شده رو آسیاب کنن تا به شکل پودر یا پرک دربیاد. این کار هم استفاده از فلفل رو ساده‌تر میکنه و هم باعث میشه آماده‌سازی غذا سریع‌تر پیش بره.
از فواید این کار میشه به چند مورد اشاره کرد؛ اول اینکه پودر فلفل راحت‌تر با سایر مواد در غذا مخلوط میشه و طعم و عطرش یکنواخت‌تر پخش میشه. دوم، نگهداریش توی ظرف‌های کوچک یا شیشه‌های ادویه جاگیرتر و بهداشتی‌تره. سوم، آسیاب کردن فلفل بعد از خشک شدن باعث میشه رنگش حفظ بشه و موقع استفاده مثل یک ادویه تازه جلوه کنه. علاوه بر این، با پودر کردن میشه ترکیب‌های خاصی مثل پاپریکا یا ادویه تند مخصوص درست کرد که در زمان پخت، غذا رو متمایز و خوش‌طعم میکنه.
روش‌های نگهداری از فلفل خشک شده
- توی ظرف دربسته یا شیشه‌ای که هوا نکشه نگهداری بشه، تا رطوبت واردش نشه.
- جای نگهداری باید خنک، خشک و دور از نور مستقیم خورشید باشه.
- تو منطقه‌ای با رطوبت بالا، گذاشتن کمی برنج خشک داخل ظرف کمک میکنه تا فلفل خشک شده ماندگاری بیشتری داشته باشه.
- فلفل خشک دور از مواد غذایی با بوی تند مثل پیاز و سیر نگه داشته بشه، تا بو نگیره.
- هر چند ماه یک‌بار ظرف رو باز کنید و فلفل‌ها رو چک کنید که کپک یا حشره توش نباشه.
- اگه میخواین فلفل‌هایی که خشک کردین مدت خیلی طولانی باقی بمونه، میشه بعد از خشک‌کردن کامل، اونو وکیوم کرد.
- قرار دادن ظرف فلفل تو یخچال لازم نیست، ولی تو مناطق گرم و مرطوب می‌تونه گزینه خوبی باشه.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ترشی فلفل به چند روش
نکات مهم در روش های خشک کردن فلفل در خانه
- انتخاب فلفل تازه و سالم خیلی تاثیر داره چون هر لکه یا له‌شدگی می‌تونه موقع خشک شدن باعث کپک یا تغییر طعم بشه.
- شست‌وشو با آب خنک و خشک کردن کامل قبل از شروع، جلوی ماندن رطوبت اضافی و خراب شدن رو می‌گیره.
- برای فلفل‌های دلمه‌ای بهتره قسمت سفید داخلی و دانه‌ها جدا بشه تا هم زمان خشک شدن کمتر بشه و هم طعم بهتری بمونه.
- برش زدن فلفل، سرعت خشک شدن رو بالا می‌بره، به‌خصوص وقتی هوا مرطوبه یا از فر استفاده میشه.
- در خشک کردن با آفتاب، بهتره روزهای خشک و گرم انتخاب بشه و فلفل‌ها در جایی باشن که باد ملایم بتونه اطرافشون بگرده تا رطوبت سریع‌تر خارج بشه و کپک نزنن.
- در روش خشک کردن فلفل با نخ کشیدن، سالم و بی‌لکه بودن فلفل‌ها مهمه چون پوست ترک خورده یا له شده موقع آویزون موندن زود خراب میشه و میفته.
- در روش خشک کردن فلفل با فر یا دستگاه خشک‌کن، فر یا دستگاه خشک‌کن باید روی حرارت پایین باشه تا رنگ و طعم طبیعی فلفل حفظ بشه و نسوزه.
- در دستگاه خشک‌کن چیدن فلفل‌ها در یک لایه کمک میکنه گرما به همه بخش‌ها یکنواخت برسه و جایی خام نمونه.
- وقتی فلفل‌ها روی بخاری یا رادیاتور خشک میشن، فاصله باید به حدی باشه که فقط گرمای ملایم برسه و حرارت مستقیم فلفل رو نسوزونه.
- برگردوندن فلفل‌ها حین خشک کردن هر چند ساعت باعث میشه همه قسمت‌ها یک اندازه خشک بشن و رطوبت جایی باقی نمونه.
- استفاده از توری به جای سینی بسته باعث گردش هوا از زیر و رو میشه و فلفل سریع‌تر و یکنواخت‌تر خشک میشه.
- در روش خشک کردن فلفل با آفتاب، بهتره شب‌ها فلفل‌ها رو به داخل خونه آورد تا جلوی جذب رطوبت شبانه و خراب شدنشون رو بگیره.
- در خشک کردن فلفل سبز تند یا چیلی، حتما از دستکش استفاده کنید تا از سوزش پوست و چشم جلوگیری بشه.
- قبل از آنکه فلفل های خشک شده رو بسته بندی کنید، اطمینان پیدا کنید که کاملا خشک شده باشن. این کار کمک می کنه تا فلفل کپک نزن.
- بعد از خشک شدن فلفل‌ها، نگهداری در ظرف خشک و دربسته و به دور از نور مستقیم خورشید، طعم رو تازه نگه می‌داره.
سوالات متداول در مورد روش های خشک کردن انواع فلفل
برای این که فلفل خشک شده کپک نزنه چه باید کرد؟
قبل از اینکه بذاریشون تو ظرف یا کیسه، باید مطمئن شد هیچ رطوبتی توشون نمونده. حتی می‌تونی یه روز اضافه‌تر بذاریشون خشک بشن تا خیالت راحت باشه که کپک نمی‌زنن.
روش قرمز شدن فلفل سبز تند چطوریه؟
فلفل‌های سبز رو توی یه جای گرم و پرنور ولی دور از آفتاب مستقیم می‌ذارن تا کم‌کم از سبز به سمت قرمز برن. این کار باعث میشه طعمشون هم یه ذره شیرین‌تر بشه.
برای خشک کردن فلفل پاپریکا تو فر چه دمایی خوبه؟
حدودا دمای ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتی‌گراد مناسبه. اینطوری فلفل‌ها آروم خشک میشن، رنگشون قشنگ می‌مونه و بو و رایحه‌شون هم باقی می‌مونه.
خشک کردن فلفل روی بخاری چه تاثیری روی طعم داره؟
اگه با فاصله مناسب باشه، طعمش خوب می‌مونه. ولی اگه خیلی نزدیک باشه، حرارت مستقیم ممکنه تلخش کنه یا رنگش رو عوض کنه.
قبل از خشک کردن، لازمه دونه‌های فلفل رو جدا کنیم؟
اگه میخوای پودر صاف و یکدست داشته باشی، جدا کردن دونه‌ها باعث میشه پودرت تلخ نشه و آسون‌تر آسیاب بشه. در حالت کلی بهتره دونه‌های فلفل رو جدا کرد.
خشک کردن فلفل با دستگاه بهتره یا آفتاب؟
دستگاه خشک‌کن سریع‌تر و تمیزتره چون همه‌چی کنترل‌شده‌ست. ولی اگه هوا خشک و تمیز باشه، آفتابی هم جواب میده و حتی بوش هم خاص‌تر میشه.
چرا باید فلفل‌ها رو باید به صورت یه لایه روی سینی بچینیم؟
چون اینطوری هوا به همه جای فلفل‌ها می‌رسه و همزمان خشک میشن. وقتی روی هم باشن، قسمت‌های زیرین دیر خشک میشن و رطوبت باعث کپک یا بوی بد فلفل میشه.