امسال آموزش و ایجاد آمادگی در کودکان برای شروع سال تحصیلی جدید و رفتن کودکان به مدرسه می‌تواند کمی متفاوت باشد. هنوز مشخص نیست که آموزش‌های مجازی ادامه دارد و یا کودکان باید آمادگی حضور در مدرسه را داشته باشند. با این حال والدین برای آغاز سال تحصیلی جدید چه به صورت آنلاین و مجازی و چه به صورت حضوری باید آمادگی داشته باشند. آیا به عنوان والد کودک در مورد نکات مهم در زمان بازگشایی مدارس آگاهی دارید؟ با نزدیک شدن به ماه مهر و باز شدن مدارس، علاوه بر فرزندان، والدین نیز باید خود را برای این مرحله آماده کنند. بازگشایی مدارس، نیاز به تمهیداتی دارد که هم کودک و هم پدر و مادر برای حفظ آرامش و روحیه خود باید آن را رعایت کنند. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به نکات مهم آماده کردن کودکان قبل از بازگشایی مدارس به صورت آنلاین و حضوری می‌پردازیم و به شما می گوییم که قبل از شروع مدارس به عنوان پدر یا مادر باید چه کارهایی انجام دهید تا فرزندتان دچار تنش و اضطراب نشود.
آمادگی برای آموزش حضوری کودکان در مدرسه
از آنجایی که سال تحصیلی جدید در حال شروع شدن است، والدین به طور کلی باید برای آموزش کودکان و آماده کردن کودک برای حضور در مدرسه آمادگی داشته باشند به خصوص اگر کودکان در مقطع پیش دبستانی باشند.
این مرحله یک مرحله مهم برای فرزندان شما است. چنین مرحله‌ای اولین قدم برای دور شدن از خانه یا گذار به یک محیط تازه با دوستان جدید است. هیجان‌ها و لذت‌ها و نگرانی‌های کودک با ورود به مدرسه تغییر می‌کند. برخی از کودکان این تغییرات را بیشتر از دیگران می‌پذیرند و از آن لذت می برند. با این حال با تجربه‌ترین کودک نیز در روزها و هفته‌های اول مدرسه نیاز به توجه بیشتری دارد. قبل از رفتن کودکان به مدرسه این کارها را انجام دهید:
وسایل مورد نیاز کودک را مهیا کنید
مراحل رفتن به مدرسه یکی و دو تا نیست. در قدم اول خرید وسایل مورد نیاز کودک برای شروع سال تحصیلی اهمیت زیادی دارد. کودک با انتخاب وسایلی که نیاز دارد، خود را برای مدرسه رفتن آماده می‌کند. از طرفی کودکان بعد از خرید وسایل، ذوق بیشتری برای استفاده از آنها دارند. به کودکتان بگویید که برای استفاده از این وسایل باید منتظر شروع مدرسه باشد.
خرید کوله پشتی مناسب
یکی از نکات مهم قبل از بازگشایی مدارس، خرید وسایل استاندارد است. کیف و کوله پشتی که می‌خرید باید با بدن کودک تناسب داشته باشد و خیلی بزرگ یا خیلی کوچک نباشد. همچنین وزن کیف نباید زیاد و سنگین باشد چون به ستون فقرات فرزندتان فشار زیادی وارد می‌شود. بهتر است کوله پشتی بخرید که هر دو بند آن روی شانه‌های فرزندتان قرار بگیرد و به یک سمت فشار وارد نشود.
وزن کوله پشتی نباید از ۱۵ تا ۲۰ درصد وزن کودک، بیشتر باشد. طول آن هم نباید زیاد باشد. کیف باید حد فاصل گردن تا انتهای ستون فقرات قرار بگیرد. آویزان بودن کوله پشتی، به کمر کودک و ستون فقرات او آسیب وارد می‌کند. در مورد جنس کوله پشتی هم این نکته را در نظر داشته باشید که آن را از جنس نرم و قابل شست و شو انتخاب کنید. جنس ابر و پنبه، بهترین گزینه است.
لوازم التحریر مناسب برای کودک
از دیگر نکات مهم قبل از بازگشایی مدارس، خرید لوازم التحریر مناسب است. برای این که کودک وزن سنگینی را متحمل نشود باید جامدادی بخرید که سبک باشد و لبه‌های تیز نداشته باشد. مدادهای ساده، پاک کن‌های نرم و دفترهایی با جنس کاغذ مرغوب را که بعد از هر بار پاک کردن پاره یا پوسته پوسته نشوند، انتخاب کنید. در مورد مداد‌تراش هم بهتر است انواع پلاستیکی را بخرید چون مداد تراش‌های فلزی سنگین هستند.
کفش مناسب پای کودک
از آنجایی که کودکان تحرک و جنب و جوش بیشتری دارند و زمان زیادتری را در حال پیاده‌‌روی هستند، باید در مورد انتخاب کفش برای آنها دقت لازم را به خرج بدهید. به هیچ عنوان برای بچه‌ها کفش‌های دارای پاشنه غیر استاندارد نخرید. یک کفش با پاشنه ۳ سانتی‌متری و مناسب پیاده روی بخرید که پای کودک باید در کفش کاملا راحت باشد.
کفش نباید پا را بزند تا پا در آن لق نخورد. این یعنی کفش باید حتما اندازه پای کودک باشد و حالت ارتجاعی مناسبی داشته باشد تا هنگام دویدن یا راه رفتن مداوم، پای کودک اذیت و آزرده نشود.
برای کودکتان برنامه‌ریزی کنید
آمادگی کودکان برای رفتن به مدرسه نیاز به برنامه‌ریزی دارد. یکی از نکات مهم در بازگشایی مدارس و آماده کردن کودک برای مدرسه، داشتن برنامه صحیح، هم برای دانش آموز و هم برای والد است. کودک باید زمانی را به انجام تکالیف درسی اختصاص دهد و همچنین باید بین استراحت و تفریح و زمان به مدرسه رفتن و انجام تکالیف و درس خواندن تعادل را رعایت کنید.
معمولا کودکان توانایی زیادی در مدیریت زمان خود ندارند و شما به عنوان والد باید در این زمینه به آنها کمک کنید. کودک باید بتواند ساعاتی را از روز را به مطالعه و ساعاتی را به استراحت و تفریح بپزدازند. در این میان باید حواستان به زمان خواب کودک هم باشد.
بیشتر بخوانید: نکات مهم برای بازگشت حضوری و آنلاین به مدارس
کمک به تنظیم خواب کودک
بعد از سه ماه تعطیلی و به هم خوردن ریتم و نظم خواب، با نزدیک شدن به دوران تحصیلی، تنظیم خواب کودکان تبدیل به یکی از نکات مهم قبل از بازگشایی مدارس می‌شود. فراموش نکنید که کودکان عادت‌های خواب و زندگی شما را تقلید می‌کنند. این یعنی اگر شما دیر به رختخواب می‌روید، باید منتظر باشید که کودکتان هم همین عادت را دنبال کند.
یکی از موارد آماده کردن کودک برای ورود به مدرسه این است که چند هفته آخر تابستان را سعی کنید زودتر بخوانید و زودتر بیدار شوید تا بتوانید خواب خودتان و کودکتان را تنظیم کنید. این کار می‌توانید استرس فرزندتان را کم کند و با تمرکز و آمادگی بیشتر برای شروع سال تحصیلی آماده شود.
مطالب مهم را به فرزندتان یادآوری کنید
به خاطر این که بین سال تحصیلی گذشته و سال تحصیلی جدید یک وقفه کوتاه چند ماهه می‌افتد، بچه‌ها از درس و مدرسه فاصله می‌گیرند و برخی مطالب درسی را از یاد می‌برند. بهتر است در این مواقع، مطالب درسی مهم را به روشی خلاقانه و بدون فشار با کودکتان تکرار کنید تا دوباره آن را به یاد بیاورد و با آمادگی بیشتر در کلاس درس حضور پیدا کند.
در جلسات اولیا و مربیان شرکت کنید
برخی جلسات مختص والدین هستند و شرکت در آنها برای مادرها و پدرها ضروری است. شرکت در جلسات معارفه، مشاوره و جلسات آشنایی و راهنمایی والدین به پدر و مادرها کمک می‌کند تا هم با کادر مدرسه آشنایی بیشتری پیدا کنید و هم در مورد وضعیت تحصیلی و آموزشی کودکان اطلاعات کافی به دست بیاورید. در این صورت می‌توانید به کودکتان در زمینه پیشرفت تحصیلی یا آرامش روحی فرزندتان در حین تحصیل مشورت بگیرید.
بازدید از مدرسه قبل از اولین روز آموزش حضوری کودکان
بهتر است قبل از شروع اولین روز آموزش حضوری کودکان در مدرسه برای آماده کردن کودک جهت حضور او در مدرسه به همراه فرزندتان از کلاس درس دیدن کنید. برخی مدارس زودتر از خانواده‌ها دعوت می‌کنند که یک بازدید از کلاس درس داشته باشند. اما بهتر است خودتان با کودکان از ساختمان، زمین بازی مدرسه و دیگر فضاها دیدن کنید. می‌توانید کودکان را با معلمشان بیشتر آشنا کنید.
کتاب‌های خوب در مورد آموزش و مدرسه برای کودکان بخوانید
بهتر است قبل از شروع آموزش و مدرسه کودکان را با محیط آن آشنا کنید. سعی کنید تا کتاب‌های خوب با محتوای مناسب در مورد شروع مدرسه برای کودکان بخوانید. قصه و شعر یک راه‌حل عالی جهت آماده کردن کودک برای حضور در مدرسه و برقراری ارتباط با موضوعات ناشناخته است. این روش باعث می‌شود تا ناراحتی و استرس کودکان برای ورود به مدرسه کاهش پیدا کند.
صحبت با کودکان در مورد احساسات شان در مورد مدرسه
برای راحت کردن پروسه پذیرش و ارتباط با مدرسه، بهتر است با کودکانتان در مورد احساساتشان از مدرسه صحبت کنید. از او بخواهید تا در مورد احساسش نسبت به معلمان و کارهایی که قرار است در مدرسه انجام دهد صحبت کند. شما نیز می‌توانید او را در این گفتگو همراهی کنید. این کار تاثیر زیادی در کاهش اضطراب دارد.
نحوه آماده شدن کودک برای حضور مدرسه را با او تمرین کنید
بهتر است زمانی را به تمرین اختصاص دهید. به کودکان نحوه آماده شدن هر روز صبح برای رفتن به مدرسه را آموزش دهید. این کار نیاز به زمان و تمرین دارد. وانمود کنید که روز اول مدرسه است و از مراحل مختلف حاضر شدن، غذا خوردن و بیرون رفتن را با او تمرین کنید. این کار باعث می شود تا فرزندانتان تمام کارهایی را که باید انجام دهند، به خاطر بسپارند.
تمرین مهارت های خودسازی
برای آماده کردن کودک جهت حضور در مدرسه باید مهارت‌های شخصی و خودسازی مانند: لباس پوشیدن، شستن دست‌ها و تنهایی غذایی خوردن را به کودکانتان آموزش دهید. چرا که وقتی از فرزند شما خواسته می‌شود این کار را به تنهایی در مدرسه انجام دهد، باید اعتماد به نفس کاملی در این زمینه داشته باشد.
صحبت در مورد اهمیت میان وعده‌ها برای یادگیری بهتر درس در مدرسه
بهتر است در مورد اهمیت و فواید میان وعده ها با کودکان خود صحبت کنید. این که چه وعده های غذایی می تواند به او کمک کند تا در مدرسه با انرژی بیشتر فعالیت کند. برای تهیه مواد اولیه میان وعده با هم خرید کنید. او را در تهیه و بسته بندی میان وعده غذایی مشارکت دهید.
نکات مهم را به فرزندتان یاد بدهید
به یاد داشته باشید که باید برخی مهارت‌ها را به عنوان والد به فرزندتان یاد بدهید. قواعد و قوانین مدرسه از آن دسته مواردی است که دانش آموزان نسبت به آن باید آگاهی داشته باشند. این موارد عبارتند از:
*پوشیدن لباس‌های تمیز و مرتب؛
*نحوه صحیح خطاب کردن معلم، مدیر و دیگر دانش‌آموزان در مدرسه؛
*به کودکتان بگویید که اجازه ندارد برخی وسایل و لوازم را با خود به مدرسه ببرد؛
*کودک باید درباره اهمیت رعایت حقوق دیگر دانش‌آموزان و رعایت نوبت و صف آگاهی داشته باشد؛
*باید فرهنگ استفاده از وسایل مشترک را در کودکتان تقویت کنید؛
*نکات ایمنی در حین بازی را به کودکتان توضیح دهید؛
*به کودکتان یاد بدهید که بتواند با دیگران رابطه برقرار کرده و دیگران را به بازی دعوت کند؛
*موارد مهمی مثل تفاوت‌های دانش آموزان در رنگ پوست، زبان، نژاد، محل تولد و … را به آنها توضیح دهید. به کودکتان بگویید که با وجود همه این تفاوت‌ها، همه با هم برابر هستند و باید به تفاوت‌های یکدیگر احترام بگذارند؛
* برای دانش آموزانی که به اینترنت دسترسی دارند، استفاده ایمن و نظارت شده از بازی‌های آنلاین، رسانه‌‌های اجتماعی و گفت‌وگوهای ویدیویی می‌تواند فرصت‌های خوبی را برای کودکان فراهم کند تا در زمان خانه‌نشینی با دوستان، والدین و اقوامشان در ارتباط باشند، با آنها بازی کنند و یاد بگیرند؛
* فرزندان خود را تشویق کنید تا نظرات و افکارشان را برای حمایت از افرادی که به کمک نیاز دارند، در فضای آنلاین مطرح کنند. این کار روابط اجتماعی آنها را ارتقا خواهد داد؛
* فرزندان خود را به استفاده از ابزارهای دیجیتالی که باعث تحرک فیزیکی و فعالیت بدنی می‌شود ترغیب کنید، مانند فیلم‌های ورزشی آنلاین برای کودکان و بازی‌های ویدیویی که به حرکت بدنی نیاز دارند.
*سال تحصیلی جدید می‌تواند یک دوره استرس‌زا برای معلمان و دانش آموزان به طور یکسان باشد. ورود به یک کلاس جدید، پیدا کردن دوست‌های جدید، تغییر کلاس یا حتی توجه به درس (بعد از یک تابستان طولانی و تنبلی) می تواند حتی اعتماد به نفس دانش آموزان را تحت تأثیر قرار دهد. روش‌های درمان اضطراب جدایی در کودکان کلاس اولی را مطالعه کنید.
آماده کردن کودک برای یادگیری و آموزش مجازی بدون حضور در مدسه
سال تحصیلی جدید ممکن است بی شباهت به سال گذشته نباشد. چرا که پاندمی همچنان ادامه دارد و شاید برخی مدارس امسال هم وارد پروسه آموزش مجازی برای کودکان شوند، به هر حال هنوز این مسئله به طور کامل مشخص نیست و باید برای هر موقعیتی آمادگی داشته باشید.
اگر کودکان به ناچار مجبور به ماندن در خانه و یادگیری مجازی و آنلاین شدند، بهتر است به برخی نکات توجه جدی کنید. آموزش از راه دور بدون حضور کودک در مدرسه قطعا به توجه و آمادگی بیشتری نیاز دارد. این نوع آموزش با چالش‌های منحصر به فردی همراه است.
یک فضای آموزش اختصاصی برای کودکان ایجاد کنید
بهتر است در صورتی که که کودکان مجبور به آموزش مجازی شوند، یک فضای اختصاصی درست مانند کلاس درس برای آموزش برایشان ایجاد کنید. درست مانند این که در کلاس درس حضور دارند. ایجاد چنین فضایی به کودکان در یادگیری، کنجکاوی و خلاقیت بیشتر کمک می‌کند.
این فضا باید فاقد هر چیزی که باعث حواس پرتی می‌شود، باشد. کودک باید بتواند تمرکز کند. اقلام مورد نیاز مانند خودکار، مداد، پاک‌کن و کاغذ را در اختیار او قرار دهید. همچنین می‌توانید او را تشویق کنید تا فضای اختصاصی آموزشی خود را با چند پوستر و تزئینات آموزشی به شکل یک کلاس درس درآورد.
تهیه تجهیزات مناسب برای آموزش مجازی کودک
بهتر است از فناوری و تجهیزات مناسب در زمان آموزش مجازی برای کودکان استفاده کرد. بی شک آنها به برخی فناوری‌ها احتیاج دارند اما سعی کنید راحت‌ترین و روان‌ترین آنها را برایشان فراهم کنید. از سالم بودن اینترنت و کامپیوتر مطمئن شوید. نرم افزارهای ویدیویی لازم را برایشان نصب کنید. راهنمای خرید تبلت دانش آموزی را مطالعه کنید.
سعی کنید یک جفت هدفون راحت در اختیارشان قرار دهید. این کار باعث کاهش سر و صداهای اضافی و تمرکز بیشتر کودکان می‌شود. از فاصله صفحه نمایش با چشم آنها مطمئن شوید. صندلی راحتی در اختیارشان قرار دهید. شرایط را آن قدر حمایتی و راحت نکنید که کودک از شدت راحتی خوابش ببرد.
بیشتر بخوانید: معایب و مزایای آموزش آنلاین برای کودکان
یک برنامه ثابت مدرسه برای کودکان داشته باشید
بهتر است حالا که کودکان شما برای آموزش در مدرسه حاضر نمی‌شوند، بخشی از وظایف مدرسه را خودتان انجام دهید. آنها باید یک برنامه ثابت برای آموزش داشته باشند. شاید وسوسه‌انگیز باشد که اجازه دهید صبح چند دقیقه بیشتر بخوابند. اما بهتر است این کار را انجام ندهید. مغز آنها باید قبل از آموزش کاملا بیدار شده باشد.
نکات ایمنی را در زمان آموزش و حضور آنلاین در نظر بگیرید
آموزش و یادگیری آنلاین و استفاده از اینترنت چالش‌های منحصر به فردی دارد. توصیه می‌کنیم که فعالیت‌های کودکان تان را در حین یادگیری آنلاین تحت نظارت دقیق قرار دهید. آنها را در ورود به پلتفرم آموزشی آنلاین و خروج از کلاس مجازی، تنظیم صدا و راه‌اندازی فیلم‌های آموزشی راهنمایی کنید. آنها را تشویق کنید تا معلمان خود را از هر چیزی که ممکن است برای شان غیرعادی به نظر برسد، مطلع کنند.
اهمیت تعامل کودکان در دوران آموزش مجازی
یادگیری و آموزش مجازی یک تجربه جدید برای بسیاری از معلمان، دانش آموزان و والدین است. در این مسیر چالش‌های زیادی به دلیل برخی از محدودیت های تکنولوژیکی وجود دارد. در عین حال کودکان کمتر می‌توانند با معلمان و همکلاسی‌های خود تعامل داشته باشند. بهتر است آنها را در مسیری قرار دهید تا روابط‌شان با معلمان و همکلاسی‌ها را بیشتر کند. آنها باید یاد بگیرند همانند دوران آموزش حضوری بتوانند با دیگر افراد ارتباط برقرار کنند.
اهمیت تحرک و ورزش در دوران آموزش مجازی
«ورزش» مزایای زیادی برای کودکان دارد. ورزش کردن به آموزش بهتر و یادگیری بیشتر کمک می‌کند. فعالیت بدنی باعث تمرکز، تفکر و افزایش قدرت حل مسئله می‌شود. بهتر است برخی ورزش‌ها را با کودکانتان انجام دهید. کودکان در پروسه آموزش مجازی گاهی فعالیت‌هایشان کمتر می‌شود.
بهتر است ورزش را نیز در برنامه آموزشی آنها قرار دهید. از سوی دیگر باید کاری کنید تا کودکان در عین رعایت فاصله اجتماعی با همسالان خود ارتباط برقرار کنند و به بیرون بروند. آنها باید تعاملات حضوری داشته باشند. شما باید سعی کنید شرایط آموزش حضوری برای آنها را مهیا کنید.
نکات تغذیه‌ای کودکان در زمان آموزش مجازی بدون حضور در مدرسه
داشتن یک رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی به کودکان کمک می‌کند تا با شروع مدرسه، چه به صورت حضوری و چه مجازی راحت‌تر در پروسه یادگیری قرار بگیرند. شروع روز با صبحانه و میان وعده‌های غذایی مناسب تاثیر زیادی در یادگیری بهتر دارند.
شروع آموزش کودکان با یک صبحانه متعادل
بهتر است شروع روز کودکان برای آموزش چه به صورت مجازی و چه به صورت حضوری در مدرسه با یک صبحانه کامل و متعادل همراه باشد. آنها باید صبحانه‌ای با کربوهیدارت‌های انرژی‌زا و فیبر بخورند. غذاهایی تهیه کنید که حاوی غلات باشند. افزودن مقداری پروتئین به چربی‌های سالم می‌تواند بسیار به ارزش غذایی صبحانه کمک کند. استفاده از ماست یونانی، آواکادو، تخم مرغ و کره آجیل بسیار توصیه می‌شود.
انتخاب میان وعده‌هایی با پروتئین
برای کودکان خوردن میان وعده‌هایی با طعم شیرین و یا شور بسیار جذاب است. اما بهتر است در دوران مدرسه و یا آموزش مجازی از میان وعده‌های بهتری برای آنها استفاده کنید. پروتئین برای مغز سود بیشتری دارد.
شما می‌توانید از پنیرهای رشته‌ای کم چرب، کره بادام زمینی، عسل، ارده کنجد، چند برش ساندویچ گوشت بوقلمون و یا یک مشت آجیل و تنقلات سالم مثل مغزهای تخمه به عنوان میان وعده استفاده کنید. این میان وعده‌ها باعث افزایش عملکرد شناختی کودکان می‌شود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۳ میان وعده سالم برای دانش آموزان
ناهار کم چرب و سبز در دوران آموزش
ناهار فرصتی برای رفع گرسنگی و دریافت مواد مغذی است. سعی کنید ناهار چرب به کودکان ندهید. از سبزیجات استفاده کنید. شما می‌توانید ساندویچ‌های کوچک حاوی سبزیجات خرد شده و پنیر برای او درست کنید. تخم مرغ به صورت آب پز یا نیمرو، انواع سوپ، آبگوشت، انواع پلو با گوشت سفید و قرمز و همچنین غذاهای ساده مثل حمص نخود نیز یک پیشنهاد جذاب برای وعده غذایی ناهار است.
بدن کودکان را در زمان آموزش حضوری و آنلاین هیدراته نگه دارید
شکی نیست که آب بهترین نوشیدنی است. از دادن نوشیدنی و آبمیوه‌های شیرین که منجر به مشکلات دندان در کودکان می‌شود، خودداری کنید. اگر کودکان شما آب را دوست ندارند، سعی کنید آن را با لیموی تازه، خیار و یا میوه‌ها و سبزیجات تازه طعم‌دار کنید. بهتر است در دوران مدرسه و یا حتی آموزش مجازی یک ظرف آب در اختیار کودک قرار دهید و نوشیدن آب در این زمان را در روال ساده برنامه روزانه او قرار دهید.
منابع: dailynews, unicef, helpwevegotkids، unicef
