محلبی ژله یا مهلبیه با ژله، یک مدل دسر اصالتا عربی است که به مرور در کشور ترکیه، محبوبیت زیادی پیدا کرد. شاید جالب باشد بدانید محلبی در اصل دستوری مشابه فرنی ایرانی، بلان مانژه فرانسوی و پاناکوتا ایتالیایی دارد و پایه این دسر، شیر است. محلبی با چاشنیها و مواد مختلفی طعمدار و تزیین میشود و میتوان محلبی را برای هر سلیقهای تهیه کرد. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما طرز تهیه محلبی با ژله و نکات پخت و خوشمزه شدن ژله محلبی را به شما آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه محلبی با ژله در یک نگاه
برای طرز تهیه محلبی ژله، یک پاکت ژله و ۱ لیوان آب جوش را در کاسهای، بریزید و هم بزنید. کاسه را روی حرارت بخار آب بگذارید تا دانههای ژله حل شوند. وقتی ژله در آب جوش حل شد، مایه ژله را در قالب یا لیوانهای یکنفره بریزید و در یخچال بگذارید تا خودش را بگیرد.
برای تهیه محلبی، شیر سرد و نشاسته را با هم در یک قابلمه مخلوط کنید. سپس قابلمه را روی حرارت بگذارید و شکر را اضافه کنید. مواد را هم بزنید تا غلیظ شود. بعد ترکیب خامه و گلاب را به قابلمه اضافه کنید و هم بزنید. وقتی مایه محلبی آماده شد، آن را روی ژلههای نیم بند شده داخل یخچال بریزید. دوباره قالبها را در یخچال بگذارید تا این لایه هم سفت شود. بعد روی ژله محلبی را با مواد دلخواه تزیین و سرو کنید.
شما میتوانید مقدار مواد اولیه، مراحل، جزییات طرز تهیه محلبی با ژله و تاریخچه محلبی را در ادامه این مطلب بخوانید.
مواد لازم برای تهیه محلبی ژله
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
پودر ژله (با طعم دلخواه) | ۱ بسته |
آب | ۱ لیوان فرانسوی دستهدار |
شیر (سرد و ترجیحا پرچرب) | ۳ لیوان فرانسوی دستهدار |
نشاسته ذرت | ۳ قاشق غذاخوری |
شکر | ۶ قاشق غذاخوری |
گلاب | ۱ قاشق غذاخوری |
وانیل | نوک قاشق چایخوری |
خامه صبحانه | ۳ قاشق غذاخوری |
لیوان یا جام شیشه ای | برای قالب ژله محلبی |
روغن یا کره | برای چرب کردن قالب محلبی |
مدت زمان آمادهسازی محلبی با ژله: ۱۰ دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت محلبی ژله: ۱۵ دقیقه
مدت زمان آمادهشدن محلبی ژله: ۲ تا ۴ ساعت
مراحل طرز تهیه محلبی با ژله
محلبی با ژله یکی از انواع دسر با شیر و نشاسته است که با ژلههای دلخواه میتوانید آن را به صورت لایه لایه، درست کنید. در ادامه طرز تهیه محلبی با ژله مرحله به مرحله را دنبال کنید.
مرحله اول: لیوان یا قالب را آماده کنید
در ابتدا برای درست کردن محلبی ژله ای دو رنگ، لیوانها یا قالبهای یک نفره را با کمی روغن چرب کنید. بهتر است از لیوانها یا قالبهایی استفاده کنید که شفاف هستند و دو رنگ بودن ژله در آنها مشخص شود. لیوانها را در یخچال بگذارید تا لایه چربی، سرد شود.
روغن یا کره را میتوانید به روشهای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش خریداری کنید.
مرحله دوم: ژله را آب جوش حل کنید
در ادامه، یک پاکت ژله با رنگ و طعم دلخواه، در یک کاسه بلوری یا استیل بریزید و یک لیوان آب کاملا جوش به آنها اضافه کنید. ژله و آب جوش را هم بزنید تا دانههای ژله در آب جوش حل شود. سپس یک کتری آب جوش روی حرارت بگذارید و کاسه ژله و آب جوش را روی بخار کتری قرار دهید. ژله و آب را هم بزنید تا دانههای ژله کاملا در آب حل شوند.
شما میتوانید برای تهیه انواع ژله به روشهای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش اقدام کنید.
مرحله سوم: ژله را در قالبها بریزید
در این مرحله از طرز تهیه ژله محلبی، وقتی ژلهها حل شدند، قالبهای یک نفره یا لیوانها را از یخچال بیرون بیاورید و از مایه ژله در آنها بریزید. میتوانید لیوانهای را کج بگذارید تا ژله به صورت موربی، ببندد. لیوانها را به یخچال برگردانید و صبر کنید تا ژلهها نیمبند شوند.
مرحله چهارم: شیر و نشاسته را با هم حل کنید
برای درست کردن لایه محلبی این دسر، شیر سرد را در یک قابلمه بریزید و نشاسته را به آن اضافه کنید. مخلوط شیر سرد و نشاسته را به خوبی با هم مخلوط کنید تا حل شود. میتوانید نشاسته را ابتدا در مقدار کمی شیر حل کنید و بعد به کل شیر اضافه کنید یا بعد از حل کردن نشاسته و شیر، این محلول را از صافی رد کنید تا گلولههای احتمالی در مخلوطتان جدا شود.
برای خرید انواع شیر و نشاسته میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روشهای خرید حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
مرحله پنجم: شکر را اضافه کنید
سپس قابلمه را روی حرارت بگذارید و شکر را به آن اضافه کنید. مخلوط شکر، نشاسته و شیر را به طور مداوم هم بزنید تا شکر کاملا در شیر حل شده و شیر، غلیظ شود. در حدی که به غلظت فرنی برسد. در یک کاسه دیگر، خامه و گلاب را بریزید و هم بزنید تا خامه رقیق شود. بعد این ترکیب را به قابلمه اضافه کنید و هم بزنید تا خامه در کل مخلوط پخش شده و گلوله نشود.
خامه صبحانه، شکر و نشاسته را به روشهای خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
مرحله ششم: محلبی را روی ژلهها بریزید
وقتی مایه محلبی غلیظ شد، شعله را خاموش کنید و اجازه دهید کمی از دما بیفتد و سرد شود. سپس لیوانهای ژله را که در یخچال داشتید و ژلهها در آن نیمبند شده بود، بیرون بیاورید و محلبی را روی ژله بریزید. سطح روی محلبی را صاف کرده و با مواد دلخواه خود تزیین کنید. دوباره لیوانها را به یخچال برگردانید تا لایه محلبی هم سفت شود.
مرحله آخر: ژله محلبی را سرو کنید
بعد از چند ساعت، وقتی ژله محلبی خودش را گرفت، آن را سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه محلبی با ژله
- در طرز تهیه ژله با محلبی میتوانید از انواع ژلههای مختلف با طعم و رنگهای متنوع استفاده کنید.
- به محلبی در اواخر پخت، میتوانید زعفران، پودر لبو (طرز تهیه پودر لبو) یا رنگهای خوراکی دلخواه اضافه کنید تا محلبی، به جای سفید، رنگی شود.
- اضافه کردن انواع چاشنیها مثل دارچین، هل، زعفران دم کرده، گلاب، وانیل و … اختیاری است.
- میتوانید از چند نوع ژله و به صورت لایه لایهای محلبی و ژله را در قالب بریزید. در این صورت، بعد از اینکه هر لایه از محلبی نیمبند شد، لایه بعدی را اضافه کنید.
- برای اینکه محلبی زودتر ببندد و سفت شود، میتوانید از ژلاتین بنماری شده (۱ قاشق چایخوری در ۱/۳ لیوان آب) استفاده کنید. ژلاتین را هم به ژله و هم به محلبی میتوان اضافه کرد. روش بن ماری کردن را بلد هستید؟
- برای طرز تهیه محلبی ژله با بیسکوییت، میتوانید مقداری بیسکویت خرد شده کف قالب بریزید و بعد ژله را در قالب بریزید. بیسکویتهای خرد شده را میتوانید به عنوان لایه میانی و وقتی که ژله بست، اضافه کنید و روی آن محلبی بریزید و اجازه دهید ببندد.
- برای تزئین محلبی با ژله میتوانید از انواع مغزهای خرد شده، پودر گل محمدی خشک، پودر کاکائو، شکلات رنده شده، برشهای میوههای تازه و … استفاده کنید.
تاریخچه محلبی
محلبی یا مهلبیه، نوعی دسر اصالتا عربی است که به مرور در کشور ترکیه، محبوبیت زیادی پیدا کرد. گفته میشود که یک آشپز ایرانی، این دسر را در اواخر قرن هفتم هجری، برای یک سردار عرب به نام «المحلب بن ابی صفره» تهیه کرد و بعد نام «محلبی» به خود گرفت. در طی قرنهای بعدی، دستور تهیه محلبی به دیگر کشورهای خاورمیانه و مدیترانه رسید و متنوعتر و تکاملیافتهتر شد.
اولین دستور تهیه ثبت شده برای محلبی در ۳ نسخه در دسترس است:
۱- محلبی با شیر غلیظ شده و برنج آسیاب شده
۲- محلبی با شیر و دانههای برنج و مرغ
۳- محلبی یا کاستارد تخم مرغ بدون برنج
در کتابهای آشپزی تاریخی مثل آثار «ابن سیار الوراق بغدادی» و «کتابهای آشپزی اندلسی» در قرن سیزدهم به محلبی اشاره شده است. محلبی همچنین به عنوان یک دسر رمضانی در منابع انگلیسی قرن نوزدهم معرفی شده که بسیار محبوب بوده است.
امروزه محلبی در سراسر دنیا، با طعمها، ترکیبات و رنگهای مختلف تهیه میشود و نسخههای محلبی ترکی، محلبی عربی و محلبیهای مدرت مثل محلبی قهوه، محلبی شکلات، محلبی با میوههای تازه هم طرفداران خودشان را دارند.
فوت و فنهای خوشمزه شدن محلبی ژله
چرا محلبی ژله، گلوله گلوله میشود؟
۱- برای تهیه محلبی ژله حتما باید زمانی که نشاسته به شیر اضافه میشود، شیر سرد باشد.
۲- بهتر است نشاسته را بعد از افزودن به شیر، برای چند دقیقه استراحت دهید تا نشاسته کاملا خیس شود.
۳- برای اینکه از لطیف بودن بافت محلبی مطمئن شوید، میتوانید بعد از حل شدن شیر و نشاسته، آن را از صافی رد کنید و بعد روی حرارت بگذارید.
۴- بعد از اضافه کردن خامه به محلبی، مخلوط شیر و نشاسته را به خوبی هم بزنید.
چرا محلبی ترکی شل میشود؟
دلیل نبستن و شل شدن محلبی ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
۱- نسبت شیر و نشاسته رعایت نشده است. به ازای هر لیوان شیر، ۱ قاشق غذاخوری نشاسته نیاز است.
۲- محلبی را به اندازه کافی روی حرارت نگذاشتهاید.
۳- محلبی باید برای چند ساعت در یخچال بماند تا خودش را بگیرد و بعد سرو کنید.
محلبی با چه طعمهایی درست میشود؟
در طرز تهیه محلبی از رایجترین چاشنیها و طعمدهندهها مثل وانیل، گلاب، بهار نارنج، رعفران، شکلات، قهوه، پسته و بادام استفاده میشود.