دلمه سیب زمینی یه غذای خونگی و مقرونبهصرفه با اصالت خاورمیانهای هستش که با مواد ساده درست میشه ولی نتیجهش حسابی خوشطعمه. تو این غذا، سیب زمینیها رو خالی کنین و با مایهای از گوشت، برنج، پیاز و ادویه پر کنین و بعد آروم بپزین تا هم سیب زمینی مغزپخت بشه هم مواد داخلش جا بیفته. دلمه سیب زمینی برای منوی ناهار و غذای شام یک غذای مناسب. این دلمه رو هم میتونین تو قابلمه بپزین هم داخل فر آمادهش کنین و با یه سس گوجه خوشرنگ، یه غذای کاملاً جمعوجور و دلخواه سر سفره بیارین. در این مطلب از سرویس آشپزی در مجله کوروش قراره طرز تهیه دلمه سیب زمینی رو به شما یاد بدیم.
طرز تهیه دلمه سیب زمینی در یک نگاه
برای تهیه دلمه سیب زمینی بدون فر، اول برنج رو بشورین و خیس کنین، سبزی رو ریز خرد کنین و سیب زمینیها رو پوست بگیرین و داخلشون رو خالی کنین و توی آب سرد بذارین. پیاز رو تفت بدین، گوشت رو اضافه کنین و بذارین آبش کامل کشیده بشه، بعد رب گوجه، ادویه، برنج و سبزی رو مخلوط کنین و مایه دلمه رو آماده کنین.
سیب زمینیها رو تا سهچهارم با مایه پر کنین و فشرده داخل قابلمه بچینین، از کنار قابلمه آب بریزین و بذارین نیمپز بشن. وقتی آب کم شد حرارت رو کم کنین تا دلمهها آروم جا بیفتن، بعد چند دقیقه استراحت بدن و در آخر دلمه سیب زمینی رو گرم سرو کنین.
شما میتونید مقدار مواد اولیه، مراحل و جزئیات طرز تهیه دلمه سیب زمینی رو در ادامه مطلب بخونید.
مواد لازم برای تهیه دلمه سیب زمینی
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| سیب زمینی | ۴ عدد بزرگ |
| گوشت چرخ کرده | ۲۰۰ گرم |
| برنج نیم دانه | نصف لیوان فرانسوی دستهدار |
| پیاز (برای پیاز داغ) | ۱ عدد متوسط |
| رب گوجه فرنگی | ۲ قاشق غذاخوری |
| سبزی دلمه خرد شده (جعفری، شوید، تره و مرزه) | ۳ قاشق غذاخوری |
| نمک، زردچوبه و فلفل سیاه | به مقدار لازم |
| روغن سرخ کردنی | به مقدار کافی |
| نان | برای سرو دلمه سیب زمینی |
مدت زمان آمادهسازی مواد اولیه: ۲۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه دلمه سیب زمینی: ۶۰ تا ۷۰ دقیقه
مقدار کالری در هر ۱۰۰ گرم دلمه سیب زمینی: حدود ۱۵۵ تا ۱۷۰ کیلوکالری
مراحل طرز تهیه دلمه سیب زمینی شکم پر
دلمه سیب زمینی یکی از اون غذاهای ساده و امتحان پسدادهست که با رعایت چند تا نکته کوچیک، نتیجهش خیلی حرفهای درمیاد. اگه مواد رو درست آماده کنین و مراحل پخت رو با حوصله جلو ببرین، دلمهها هم ظاهر خوبی پیدا میکنن و هم طعمشون کاملاً جا میفته.
مرحله اول: سبزی و برنج رو آماده کنین
در اولین مرحله از طرز تهیه دلمه سیب زمینی، اول برنج نیمدانه رو پاک کنین، چند بار با آب سرد بشورین تا آبش شفاف بشه، بعد با آب ولرم بذارین حداقل ۳۰ دقیقه خیس بخوره. این کار باعث میشه برنج موقع پخت نرم بشه و داخل دلمه خام نمونه.
سبزی دلمه رو تمیز کنین، بشورین و بذارین آبش کامل کشیده بشه، چون رطوبت اضافه باعث شل شدن مایه میشه. وقتی سبزی خشک شد، خیلی ریز خردش کنین تا هم خوب با مواد مخلوط بشه هم بافت یکنواختی به مایه بده.
شما میتونید انواع برنج رو به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
مرحله دوم: سیب زمینیها رو اصولی آماده کنین
سیب زمینیها رو پوست بگیرین و بالا و پایینشون رو صاف کنین تا توی قابلمه ثابت وایسن. با قاشق یا ابزار مخصوص، داخل سیب زمینیها رو خالی کنین و دیوارهها رو نه خیلی نازک بگیرین نه خیلی ضخیم، چون دیواره نازک وا میره و دیواره ضخیم دیر میپزه. بعد از خالی کردن، سیب زمینیها رو داخل آب سرد بذارین تا هم رنگشون تیره نشه هم نشاسته اضافیشون گرفته بشه و بافت نرمتری بعد از پخت داشته باشن.
مرحله سوم: پیاز رو تفت بدین
حالا پیاز داغ (طرز تهیه پیاز داغ مجلسی) دلمه رو درست کنید. پیاز رو ریز خرد کنین و با مقدار مناسبی روغن روی حرارت متوسط تفت بدین. هم بزنین و زمان بدین تا پیاز کاملاً نرم بشه و بعد کمکم رنگ طلایی ملایم بگیره. وقتی پیاز سبک شد، زردچوبه و فلفل سیاه رو اضافه کنین و چند لحظه تفت بدین تا عطر ادویهها آزاد بشه و طعم خامشون باقی نمونه.
شما میتونید روغن، پیاز داغ آماده، نمک و فلفل سیاه رو به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
مرحله چهارم: گوشت چرخ کرده رو اضافه کنین و کاملاً بپزین
گوشت چرخ کرده رو به مخلوط پیاز اضافه کنین و با پشت قاشق خوب بازش کنین تا دونهدونه بشه و گلوله نشه. تفت دادن رو ادامه بدین تا رنگ گوشت کاملاً تغییر کنه و هیچ قسمت صورتی باقی نمونه. حتماً صبر کنین تا آب گوشت کاملاً کشیده بشه، چون اگه رطوبت توی مایه بمونه، هم موقع پر کردن سیب زمینی دردسر ایجاد میکنه هم طعم دلمه آبکی میشه.
شما میتونید گوشت چرخ کرده رو به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
مرحله پنجم: رب گوجه فرنگی رو تفت بدین
رب گوجه رو وسط تابه باز کنین و چند دقیقه بدون مخلوط کردن با گوشت تفت بدین تا رنگش تیرهتر و براق بشه. بعد رب رو با بقیه مواد مخلوط کنین و دوباره کمی تفت بدین. این کار کمک میکنه بوی خام رب کاملاً گرفته بشه و رنگ نهایی دلمهها خوشرنگ و اشتهابرانگیز دربیاد.
شما میتونید رب گوجه فرنگی رو به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
مرحله ششم: برنج، سبزی و نمک رو اضافه کنین و مایه دلمه رو آماده کنین
در ادامه طرز تهیه دلمه سیب زمینی شکم پر بدون فر، برنج خیسخورده رو آبکش کنین و همراه با سبزی خردشده به تابه اضافه کنین. مواد رو خوب هم بزنین تا برنج و سبزی به صورت یکنواخت پخش بشن. نمک رو توی این مرحله اضافه کنین و مزه کنین؛ مایه باید کمی پرنمکتر از حالت عادی باشه، چون سیب زمینی بخش زیادی از طعم رو تا زمان پخت به خودش میگیره.
مرحله هفتم: سیب زمینیها رو پر کنین و بچینین
سیب زمینیها رو از آب دربیارین و خشک کنین. مایه دلمه رو داخل هر سیب زمینی بریزین، ولی بیشتر از سهچهارم حجمش رو پر نکنین چون برنج موقع پخت باز میشه. مواد رو خیلی فشرده نکنین تا وسط دلمه خفه نشه. بعد سیب زمینیها رو کنار هم و فشرده داخل قابلمه بچینین تا موقع پخت تکون نخورن.
مرحله هشتم: آب اضافه کنین و اجازه بدین دلمهها آروم نیمپز بشن
آب رو از کنار قابلمه اضافه کنین بهطوری که فقط نصف ارتفاع سیب زمینیها رو بگیره. در قابلمه رو بذارین و حرارت رو متوسط کنین تا آب به جوش بیاد. توی این مرحله بخار و رطوبت کمک میکنه برنج شروع به پخت کنه و سیب زمینیها نرم بشن بدون اینکه وا برن.
مرحله نهم: حرارت رو کم کنین و زمان بدین تا دلمه سیب زمینی شکم پر جا بیفته
وقتی آب به جوش اومد و مقدارش کمتر شد، شعله رو کم کنین و بذارین دلمهها با حرارت ملایم بپزن. حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه زمان بدین تا سیب زمینی کاملاً نرم بشه و مایه داخلش مزهها رو جذب کنه. توی این مدت در قابلمه رو زیاد برندارین تا بخار خارج نشه و پخت یکنواخت انجام بشه.
مرحله دهم: دلمه سیب زمینی رو استراحت بدین تا خودشون رو بگیرن
بعد از اینکه آب قابلمه تقریباً کشیده شد، شعله رو خاموش کنین و در قابلمه رو همونطور بسته نگه دارین. حدود ۵ تا ۷ دقیقه زمان بدین تا بخار داخل قابلمه بخوابه و دلمهها سفتتر بشن، این کار کمک میکنه موقع کشیدن از هم نپاشن.
مرحله آخر: دلمه سیب زمینی رو سرو کنین
دلمهها رو با احتیاط داخل ظرف بچینین و اگه دوست دارین کمی از آب غلیظ ته قابلمه هم روشون بدین. دلمه سیب زمینی رو به صورت گرم و با نان سرو کنین تا طعم لذیذش حسابی زیر زبون بیاد، نوش جان!
شما میتونید انواع نان رو به صورت حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
روشهای دیگر طرز تهیه دلمه سیب زمینی
دلمه سیب زمینی رو میتونین متناسب با سلیقه و ذائقه خودتون به روشهای مختلفی درست کنین. پایه کار توی همه این روشها شبیه همونه، فقط نوع مواد داخل یا شیوه پخت تغییر میکنه و هر کدوم طعم و بافت متفاوتی به دلمه میده.
طرز تهیه دلمه سیب زمینی با مرغ
توی این روش، بهجای گوشت چرخکرده از سینه مرغ استفاده کنین. مرغ رو خیلی ریز خرد کنین یا چرخ کنین، بعد دقیقاً مثل مرحله اصلی با پیاز و ادویه تفتش بدین تا کاملاً بپزه و آبش کشیده بشه. ادامه کار مثل روش اصلیه، فقط چون مرغ زودتر میپزه، مایه سبکتر میشه و زمان جا افتادن دلمه یه مقدار کمتر میشه. طعم نهایی دلمه هم لطیفتر و ملایمتر از مدل گوشتی درمیاد.
طرز تهیه دلمه سیب زمینی با پنیر پیتزا
برای این مدل، مواد پایه رو مثل روش اصلی آماده کنین، با این تفاوت که مقدار گوشت رو کمتر کنین یا حتی کامل حذفش کنین. بعد از اینکه مایه دلمه آماده شد و کمی از حرارت افتاد، پنیر پیتزا رو بهش اضافه کنین و مخلوط کنین. موقع پخت، پنیر آب میشه و داخل سیب زمینیها حالت کشدار و خامهای ایجاد میکنه. بهتره توی این روش آب کمتری داخل قابلمه بریزین تا دلمه بیش از حد شل نشه.
طرز تهیه دلمه سیب زمینی با برنج و لپه
برای این روش، لپه رو از چند ساعت قبل بشورین و خیس کنین و بعد نیمپز کنین. مایه دلمه رو مثل روش اصلی آماده کنین، ولی لپه نیمپز رو همراه با برنج به مواد اضافه کنین و خوب مخلوط کنین. ادامه مراحل دقیقاً مثل دلمه اصلی انجام میشه، فقط زمان پخت ممکنه کمی بیشتر بشه تا لپه کاملاً نرم بشه و طعمش به خورد مواد بره.
طرز تهیه دلمه سیب زمینی ساده
این مدل برای وقتی مناسبه که بخواین یه دلمه سبک و اقتصادی داشته باشین. گوشت رو حذف کنین و مایه داخل رو فقط با پیاز، برنج، سبزی و ادویه آماده کنین. بقیه مراحل درست مثل روش اصلیه، اما چون گوشت نداره، طعم سبزیها بیشتر خودش رو نشون میده و دلمه زودتر هم جا میافته.
طرز تهیه دلمه سیب زمینی آبپز
توی این روش، سیب زمینیها رو درسته و با پوست توی آب و کمی نمک آبپز کنین، طوری که مغزشون بپزه ولی له نشن. بعد از خنک شدن، پوستشون رو بگیرین و با قاشق یا ابزار مناسب داخل سیب زمینیها رو خیلی آروم خالی کنین تا دیوارهها سالم بمونه. حالا مایه دلمهای که از قبل کاملاً پخته و جاافتاده آماده کردین رو داخل سیب زمینیها پر کنین.
در ادامه، سیب زمینیهای پرشده رو داخل قابلمه یا تابه بچینین، مقدار خیلی کم آب یا سس رقیق گوجه اضافه کنین و فقط ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی حرارت ملایم بذارین تا طعمها به خورد سیب زمینی بره. نتیجه نهایی بافت نرمتر، ظاهر تمیزتر و دلمهایه که تمرکز اصلیش روی مایه داخله، نه روی پخت دوباره سیب زمینی.
نکات مهم در طرز تهیه دلمه سیب زمینی
- برای خوشطعم شدن دلمه سیب زمینی، بهتره سیب زمینیهایی رو انتخاب کنین که اندازه نسبتاً درشت و شکل یکدست داشته باشن.
- بعد از خالی کردن سیب زمینیها، حتماً داخلشون رو خیلی نازک نکنین؛ باقی موندن یه لایه مناسب از گوشت سیب زمینی باعث میشه دلمهها موقع پخت وا نرن و همزمان با مایه داخل، له نشن.
- مایه دلمه باید قبل از پر کردن سیب زمینیها کاملاً مزهدار و نیمپز باشه، چون سیب زمینی زمان زیادی برای پخت دوباره نداره و اگه مواد خام باشن، بعد از پخت هم طعم خامی میدن.
- اضافه کردن گوجه تازه خردشده یا سس گوجه رقیق به آب دلمه، توی طرز تهیه دلمه سیب زمینی و گوجه باعث میشه هم طعم ملایمتری ایجاد بشه و هم سیب زمینیها موقع پخت خشک نشن و بافت نرمی داشته باشن.
- برای اینکه عطر سبزیها توی دلمه کاملاً محسوس باشه، سبزی دلمه رو نه خیلی ریز و نه خیلی درشت خرد کنین و حتماً قبل از اضافه کردن به مایه، آب اضافیش رو بگیرین تا دلمه شل نشه.
- اگه به طعمهای متنوع علاقه دارین، میتونین بخشی از مایه رو داخل فلفل دلمه ای بریزین و همزمان با سیب زمینی بپزین؛ توی طرز تهیه دلمه سیب زمینی و فلفل دلمه ای این ترکیب باعث میشه طعم مایه دلمه عمیقتر و عطر غذا قویتر بشه.
- تنظیم مقدار ادویه خیلی مهمه، چون سیب زمینی ذاتاً طعم خنثی داره و اگه ادویه کم باشه، مزه دلمه بیروح میشه.
- اگه دوست دارین دلمه شما رنگ و لعاب بیشتری داشته باشه، میتونین چند برش بادمجان سرخشده یا نیمپز کنار دلمهها بچینین؛ توی طرز تهیه دلمه سیب زمینی و بادمجان این کار باعث میشه هم طعم غذا غنیتر بشه و هم سس بهتری ته قابلمه جمع بشه.
- چیدن سیب زمینیهای پرشده توی قابلمه باید کاملاً فشرده و منظم باشه، چون فضای خالی باعث حرکت دلمهها و باز شدن دهانهشون موقع جوش خوردن میشه.
- حرارت پخت رو از ابتدا ملایم انتخاب کنین و اجازه بدین دلمهها آروم بجوشن، چون جوش شدید هم سیب زمینیها رو ترک میده و هم باعث شفته شدن بافت مایه داخل میشه.
- در طول پخت نیازی به هم زدن نیست، فقط هر از گاهی قابلمه رو آروم بچرخونین تا سس به همه دلمهها برسه و طعمها یکنواخت پخش بشه.
- بعد از خاموش کردن حرارت، بذارین دلمه سیب زمینی دستکم ۱۰ دقیقه توی قابلمه بمونه، چون این زمان استراحت باعث میشه مواد خودشون رو بگیرن و موقع سرو، دلمهها خوشفرمتر و خوشطعمتر باشن.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه دلمه بادمجان با فیلم آموزشی
فوت و فنهای خوشمزه شدن دلمه سیب زمینی
دلمه سیب زمینی چرا موقع پخت وا میره؟
اگه دیواره سیب زمینی موقع خالی کردن خیلی نازک شده باشه یا مایه داخل بیش از حد شل باشه، احتمال وا رفتن دلمه زیاده. همچنین جوش شدید آب باعث باز شدن دهانه سیب زمینی میشه، پس حرارت ملایم نقش مهمی توی حفظ شکل دلمه داره.
چطور بفهمیم دلمه سیب زمینی کاملاً پخته و آماده سروه؟
وقتی نوک چاقو یا سیخ بهراحتی وارد سیب زمینی بشه و برنج داخل مایه هم کاملاً نرم شده باشه، دلمه پخته شده. در این حالت سس هم باید کمی غلیظ شده باشه و بوی خامی از مواد به مشام نرسه.
میشه دلمه سیب زمینی رو بدون گوشت درست کرد و خوشطعم دربیاد؟
بله، اگه گوشت رو حذف کنین و مقدار سبزی، پیاز داغ و ادویه رو متعادل و خوشطعم تنظیم کنین، دلمه بدون گوشت هم خیلی خوشمزه میشه. اضافه کردن کمی رب یا گوجه تازه هم کمک میکنه طعم غذا کاملتر بشه.
دلیل شل شدن مایه داخل دلمه سیب زمینی چیه؟
شل شدن مایه معمولاً بهخاطر آب اضافی پیاز، سبزی یا برنج شسته خیس خورده است. حتماً پیاز رو بعد از شستن فشار بدین، سبزی رو کاملاً آبگیری کنین و برنج رو قبل از اضافه کردن کمی خشک کنین تا بافت مایه متعادل بمونه.
دلمه سیب زمینی رو با در قابلمه بپزیم یا بدون در؟
بهتره بیشتر زمان پخت با در بسته باشه تا سیب زمینیها مغزپخت بشن، اما ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آخر میتونین در قابلمه رو نیمهباز بذارین تا بخار اضافی خارج بشه و سس کمی غلیظتر بشه.
آیا میشه دلمه سیب زمینی رو از قبل آماده و بعداً گرم کرد؟
بله، دلمه سیب زمینی بعد از سرد شدن حالت خودش رو بهتر حفظ میکنه. برای گرم کردن، مقدار کمی آب یا سس به قابلمه اضافه کنین و روی حرارت ملایم بذارین تا آروم گرم بشه و خشک نشه.
چه نوع سیب زمینی برای دلمه مناسبتره؟
سیب زمینیهایی که بافتشون سفتتر و نشاستهشون متوسطه، برای دلمه انتخاب بهتری هستن چون موقع پخت شکلشون رو حفظ میکنن. سیب زمینیهای خیلی آردی زود ترک میخورن و برای این غذا مناسب نیستن.
محصولات مرتبط
