فیلم «گزارش فرانسوی» تازه‌ترین اثر وس اندرسون است. این فیلم سه خط داستانی جداگانه را دنبال می‌کند و بازیگران سرشناس زیادی نیز در آن نقش‌‌ُآفرینی کردهاند. گزارش فرانسوی که خود اندرسون از آن به عنوان «نامه‌ای عاشقانه به روزنامه‌نگاران» نام برده بود، بین ماه‌های نوامبر ۲۰۱۸ تا مارس ۲۰۱۹ (آبان تا اسفند ۱۳۹۷) فیلمبرداری شد و نهایتا پس از چند وقفه روز ۲۲ اکتبر ۲۰۲۱ (۳۰ مهر ۱۴۰۰) رسما روی پرده‌ی سینماهای آمریکا و سایر کشورهای جهان رفت. واکنش اکثر منتقدان به فیلم The French Dispatch مثبت بود و بسیاری از موسیقی متن، طراحی صحنه و بازیگری‌های این فیلم تمجید کردند. فروش ۴۱،۷ میلیون دلاری گزارش فرانسوی نیز از موفقیت تجاری آن خبر می‌دهد. امروز در مجله کوروش از فیلم گزارش فرانسوی نوشته‌ایم، با سرویس هنر و سینما همراه باشید.
مشخصات فیلم «گزارش فرانسوی (The French Dispatch)»
ژانر: کمدی، عاشقانه
کارگردان: وس اندرسن
فیلمنامه‌نویس: وس اندرسن، استیون ام. رالس
بازیگران: بیل مری، فرانسیس مک دورمند، لئا سیدو، تیموتی شالامی، استیو پارک، آدرین برودی، جفری رایت، فلیکس موآتی، بنیسیو دل تورو، تیلدا سوینتون، اوون ویلسون، لینا خضری، الیزابت ماس، ماتیو آمالریک، کریستف والتس، گیوم گالین
موسیقی متن: الکساندر دسپلا
فیلمبرداری: رابرت یئومان
تدوین: اندرو ویزبلوم
تهیه‌کننده: وس اندرسن
شرکت تولیدکننده: فاکس سرچلایت پیکچرز، استودیو بابلسبرگ
توزیع‌کننده: استودیو سینمایی والت
اکران: ۲۲ اکتبر ۲۰۲۱ (۳۰ مهر ۱۴۰۰)
مدت زمان: ۱۰۷ دقیقه
محصول کشور: ایالات متحده، آلمان
زبان: انگلیسی
بودجه: ۲۵ میلیون دلار
فروش گیشه: ۴۱،۶ میلیون دلار
ای‌ام‌دی‌بی (IMDb): ۷،۴
راتن تومیتوز: ۷۵٪
متاکریتیک: ۷۴٪
خلاصه داستان:
کارکنان مجله‌ای فرانسوی به نام «گزارش فرانسوی» به مناسبت درگذشت سردبیر سابق خود ویژه‌نامه‌ای به چاپ می‌رسانند. در این ویژه‌نامه سه گزارش قدیمی مجله بازچاپ می‌شوند. این سه گزارش به ترتیب عبارتند از: حبس ابد یک هنرمند، شورش‌های دانشجویی_کارگری مه ۱۹۶۸ و یک گروگان‌گیری.
نقد و بررسی فیلم گزارش فرانسوی
وس اندرسون در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۹ با نشریه فرانسوی «شارنت لیبر» فیلم جدیدش را چندان قابل توضیح ندانسته بود. حق هم با خود اندرسون است، چرا که هر گونه توضیحی درباره‌ی فیلم گزارش فرانسوی باعث می‌شود که ابهام‌های آن بیشتر نیز شود.
درست مانند اینکه بخواهید ساعت کوکی را با چرخ‌دنده‌ها، عقربه‌ها و پیچ و مهره‌هایش از هم باز کنید و بخواهید همچنان بدانید ساعت چند است! ساعت با توجه به اینکه از موتیف‌های دلخواه اندرسون است، استعاره جالبی برای سبک فیلمسازی او است، اما قضیه فیلم جدید او کاملا با آثار دیگرش فرق می‌کند.
فیلم گزارش فرانسوی که از مجموعه‌ای از داستان‌های جداگانه تشکیل شده، ریتم چنان پرشتابی دارد که حتی لحظه‌ای مکث نمی‌کند تا مخاطب فرصتی برای تأمل و تنفس پیدا کند. شاید فیلم The French Dispatch آن خصوصیات دوست‌داشتنی فیلم‌های قبلی اندرسون همچون جنجال‌های دبیرستان فیلم «راشمور» و پویایی زندگی خانوادگی در فیلم‌های «خانواده اشرافی تننبام» و «دارجلینگ محدود» یا «قلمرو طلوع ماه» را نداشته باشد، اما همچنان اثری قابل‌ملاحظه در کارنامه هنری اندرسون است.
گزارش فرانسوی در تمام لحظات فاصله‌ای منطقی را با مخاطب حفظ می‌کند و به نوعی حتی از آثار قبلی کارگردان نیز قوی‌تر است.
بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های کلاسیک و موج نوی سینمای فرانسه
مرز باریک بین خیال و واقعیت در فیلم گزارش فرانسوی
تماشای وسواس‌های دیوانه‌وار وس اندرسون جذابیت اصلی گزارش فرانسوی است، جایی که شاهد فیلمی هذیانی درباره دنیای (روزنامه‌نگاری) هستیم. اندرسون در فیلم گزارش فرانسوی پشت پرده مجله «نیویورکر»، نشریه مورد علاقه‌اش را دستمایه قرار داده است. اندرسون در این فیلم مخاطبانش را به دوره‌های مختلفی از زندگی این نشریه‌ی پرآوازه به خصوص دورهای که بنیانگذار و سردبیر سختگیر مجله هارولد راس در آن فعالیت می‌کرد می‌برد.
دوره‌ی حضور راس با هیئت تحریریه درخشان نیویورکر متشکل از جیمز تربر (روزنامه‌نگار، نویسنده و کاریکاتوریست)، ای.جی. لیبلینگ (روزنامه‌نگار)، جوزف میچل (روزنامه‌نگار و نویسنده)، روزاموند برنیر (روزنامه‌نگار و سخنران)، جیمز بالدوین (رمان‌نویس و روزنامه‌نگار) دورهای طلایی برای دنیای روزنامه‌نگاری نیز به شمار می‌رود.
هر چند هر کدام از اعضای تحریریه در انتخاب مضامین و نحوه‌ی پرداخت آن آزادی عمل زیادی دارند، اما هارولد راس با آن دقت و وسواس مثال‌زدنی خود خط به خط مقاله‌های نویسندگان را ویراستاری می‌کند تا با رویکرد کاملا ستیزه‌جویانه و تهاجمی نیویورکر هم‌تراز باشند.
ادای دین اندرسون به مجله نیویورکر
مجله‌ی نیویورکری که اندرسون در فیلم گزارش فرانسوی به تصویر کشیده The French Dispatch نام دارد که در شهر خیالی در فرانسه به نام «انوی سور بلازه» به چاپ می‌رسد. هر چند داستان فیلم از شهر لیبرتی، کانزاس، جایی که سردبیر نشریه آرتور هویتزر جونیور (بیل موری) متولد و بزرگ شده آغاز می‌شود.
گروهی از روزنامه‌نگاران و همکاران وفادار هویتزر را احاطه کردهاند و تمام هم و غم خود را گذاشته‌اند تا شماره‌ی جدید نشریه به چاپ برسد. اما اشتباه نکنید فیلم گزارش فرانسوی به زندگی این شخصیت‌ها نمی‌پردازد، بلکه تمرکز اصلی روی کار آنها است. و جالب‌تر اینکه ساختار فیلم اساسا درست به مانند شماره‌ای از مجله است. به این ترتیب، وش اندرسون مخاطبان را واقعا به درون صفحات مجله می‌برد تا ۳ گزارش ویژه‌‌ی آن را بخوانند.
اولین داستان مجله به موزس روزنتالر (بنیسیو دل تورو)، هنرمند نابغه‌ای اختصاص یافته که به جرم قتل به حبس ابد محکوم شده و در آنجا با سیمون (لئا سیدو)، نگهبان زندان وارد رابطه‌ا‌‌ی پرشور می‌شود. آدرین برودی نیز در نقش جولیان کادازیو، نماینده موزس ظاهر شده که برای سروسامان دادن به زندگی هنری او تلاش می‌کند.
داستان دوم فیلم گزارش فرانسوی نمایش پانتومیمی از شورش‌های دانشجویی_کارگری مه ۱۹۶۸ در پاریس است که اندرسون این بخش از فیلم را به سبک ژان لوک گودار به تصویر کشیده است. در این بخش تیموتی شالامی در نقش زفیرلی، یک انقلابی پرمدعا و عبوس و فرانسیس مک‌دورمند نیز در نقش لوسیندا کرمنتز، روزنامه‌نگاری ظاهر می‌شود که با ورود ناخواسته‌اش به گزارشی که مشغول تهیه‌ی آن است، واقعیت را خدشه‌دار می‌کند.
این خط داستانی گزارش فرانسوی به وضوح از گزارش‌های ماویس گالانت از اعتراضات سال ۱۹۶۸ که با عنوان «رویدادهای ماه مه: یادداشت‌های پاریس» در نیویورکر به چاپ رسید الهام گرفته است.
جذابیت‌های بصری و ساختاری گزارش فرانسوی
آخرین خط داستانی فیلم نیز به تلاش نویسنده‌ای به نام روباک رایت (جفری رایت) پرداخته که سرآشپز پرآوازه‌ای به نام نسکافیر (استیو پارک) را معرفی می‌کند. هر کدام از خط‌های داستانی فیلم روایتی مخصوص به خود دارد و وس اندرسون به درستی از انیمیشن، گرافیک، طبیعت بی‌جان، جناس‌های بصری و شوخی‌های کلامی همراه با موسیقی شنیدنی الکساندر دسپلا استفاده کرده تا مقاصد حسی و هیجانی خود را به مخاطب منتقل کند.
معدود فیلمسازانی در سینمای امروز به اندازه‌ی وس اندرسون امضای سینمایی مخصوص به خود را دارند. بد نیست بدانید کتابی به نام «تصادفا وس اندرسون» چاپ شده که در آن عکس‌هایی از ساختمان‌ها و مناظری از سراسر جهان به چشم می‌خورد که شبیه به عکس‌های اندرسون هستند. وسواس اندرسون نسبت به دو چیز اجسام و نوستالژی کاملا مشهود است.
ماهیت اجسام بی‌روحِ روزمره در شهر فرنگِ مینیاتوری اندرسون کاملا تغییر یافته‌اند. در واقع نگاه اندرسون به اجسام همچون هنرمند و مجسمه‌ساز آوانگارد آمریکایی جوزف کورنل است. کورنل یک کلکسیونر وسواسی بود که در همه‌جا به دنبال اجسامی می‌گشت اساسا از نگاه دیگران زباله بودند.
اجسامی همچون تیله‌های شکسته، نقشه‌های کهنه، پارچ‌های شیشه‌ای کوچک که نهایتا همه‌ی اینها وقتی در جعبه‌های معروف او قرار می‌گرفتند به طلسم‌های جادویی تبدیل می‌شدند که چشم برداشتن از آنها ناممکن بود. این علاقه‌ی بی‌حد و حصر کورنل به اجسام دیوانه کننده بود. چنین نگاه دقیقی را می‌توان در اندرسون سراغ گرفت، جایی که فیلمساز به تک تک اجسام اهمیت می‌دهد.
اسکار وایلد در رمان مشهورش «تصویر دوریان گری» نقل‌قولی به این مضمون دارد: «از نظر من، زیبایی عجیب‌ترینِ عجایب دنیا است. تنها آدم‌های سطحی از روی ظاهر قضاوت نمی‌کنند. رازِ واقعی جهان در دیدنی‌های آن نهفته است نه در نادیدنی‌ها.»
بیشتر بخوانید: نقد و خلاصه فیلم مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست (Spider-Man: No Way Home)
عجیب‌ترینِ عجایب دنیا
اندرسون نیز به درستی این راز را در دیدنی‌ها درک کرده است. وسواس اندرسون نسبت به اجسام با دیگر وسواس او یعنی نوستالژی ارتباطی عمیق دارد. نوستالژی که خصوصیتی جهان‌شمول دارد. اما در این بین ایرادی وجود دارد. شی‌ء که فردی در گذشته‌ی خود آرزوی آن را داشته ممکن است کابوس دیگری باشد و بالعکس.
در یک فیلم کلیشه‌ای، نوستالژی می‌توانست درخششی خیره‌کننده داشته باشد، اما نوستالژی اندرسون اینطور نیست. نوستالژی او خاص است. او حضوری وسواسی در تمام پلان‌ها و لحظه‌های فیلمش دارد و از همین رو نیز برخی با فیلم‌های او احساس بیگانگی می‌کنند. در لحظه لحظه‌ی فیلم‌های وس اندرسون می‌توان نگاه پردقت و وسواس کارگردانی کمال‌گرا را دید.
همین ویژگی او را به هنرمندان دیگری به خصوص جی.دی سالینجر نزدیک می‌کند. از این لحاظ تردیدی نیست کسانی که چندان علاقه‌ای به کتاب «فرانی و زویی» جی.دی.سلینجر نداشته باشند، برای ورود به دنیای رؤیاگونه‌ی اندرسون مشکل خواهند داشت. فیلم گزارش فرانسوی نیز وضعیت مشابهی دارد.
با این حال، جالب‌ترین نکته در مورد اندرسون این است که او نسبت به مسائلی پیش از زندگی خود احساس نوستالژیک دارد. او دلتنگ دنیاهای خیالی، اشیایی که اکنون منسوخ شده به حساب می‌آیند و نواهای دوران‌های بسیار دوری است که حتی تجربه نکرده است. یعنی اندرسون دلتنگ کسی نیست. نهایتا عجیب‌تر از همه اینکه چنین فیلم شلوغ و پرهیاهویی همچنان فرصت زیادی برای تداعی‌های آزاد به مخاطب می‌دهد.
نظر منتقدان درباره فیلم گزارش فرانسوی چه بود؟
فیلم گزارش فرانسوی وس اندرسون عمدتا نقدهای مثبتی را از سوی منتقدان سینما به دنبال داشت.
*وب‌سایت «راتن تومیتوز» به فیلم The French Dispatch از روی ۲۷۹ نقد نمره‌ی ۷۵ از ۱۰۰ داد.
*در نقد راتن تومیتوز می‌خوانیم: «فیلم گزارش فرانسوی همچون سرودی عاشقانه برای روح روزنامه‌نگاری است. تماشای فیلم به خصوص برای طرفداران پروپاقرص وس اندرسون تجربه‌ای دلچسب خواهد بود.»
*وب‌سایت متاکریتیک نیز از روی ۵۶ نقد و بررسی، نمره‌ی ۷۴ از ۱۰۰ را به فیلم جدید وس اندرسون داد و برچسب «به طور کلی نقدهای مطلوب» را روی فیلم قرار داد.
*دیوید رونی، منتقدی از نشریه «هالیوود ریپورتر» از «لذت‌های بصری هنرمندانه و بازیگری‌های شگفت‌انگیز» گزارش فرانسوی تمجید کرد و نوشت: «شاید به نظر برسد در گزارش فرانسوی شاهد مجموعه‌ای از داستان‌های مختلف بدون یک مضمون اصلی [و روایتی منسجم] باشید، اما اینطور نیست و هر لحظه از فیلم با عشقِ اندرسون به نوشته‌ها و [روزنامه‌نگاران، آن] شخصیت‌های غریبی که تمام عمر خود را وقف نوشتن کردهاند زیبنده از آب درآمده است.»
*پیتر برادشاو، منتقدی که برای «گاردین» می‌نوشت مقاله‌ی خود را با این عبارات به پایان رساند: «گزارش فرانسوی شاید بهترین دستاورد اندرسون نباشد، اما می‌توان صرفا از لحظه لحظه‌ی فیلم حظ برد.»
سوالات متداول
۱- فیلم سینمایی گزارش فرانسوی درباره چیست؟
کارکنان مجله‌ای فرانسوی به نام «گزارش فرانسوی» به مناسبت درگذشت سردبیر سابق خود ویژه‌نامه‌ای به چاپ می‌رسانند. در این ویژه‌نامه سه گزارش قدیمی مجله بازچاپ می‌شوند. این سه گزارش به ترتیب عبارتند از: حبس ابد یک هنرمند، شورش‌های دانشجویی_کارگری مه ۱۹۶۸ و یک گروگان‌گیری.
۲- چه بازیگرانی در گزارش فرانسوی نقش‌آفرینی کردهاند؟
گزارش فرانسوی از جمله فیلم‌هایی است که بازیگران مشهور زیادی در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. از چهره‌های شاخصی که در فیلم جدید وس اندرسون نقش‌آفرینی کردهاند می‌توان به بیل مری، فرانسیس مک‌دورمند، لئا سیدو، تیموتی شالامی، آدرین برودی، بنیسیو دل تورو، تیلدا سوینتون، الیزابت ماس و کریستف والتس اشاره کرد.
۳- آیا فیلم سینمایی گزارش فرانسوی ارزش تماشا را دارد؟
اگر از طرفداران فیلم‌های وس اندرسون باشید حتما از بازیگوشی‌های بصری و ساختاری این کارگردان صاحب سبک لذت خواهید برد. بینندگان عادی هم به خصوص اگر به دنبال فیلمی جذاب با روایتی خلاقانه باشند از تماشای گزارش فرانسوی لذت می‌برند.
منبع: rogerebert
